Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI W 1198/15

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12-01-2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia VI Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący SSR Izabella Gabriel

Protokolant: Agnieszka Śliwa

po rozpoznaniu w dniu 12-01-2016 r.

sprawy przeciwko

A. J.

synowi Z. i B. z domu R.

urodzonemu (...) w O.

obwinionego o to, że

w dniu 06.02.2015 r. do godz. 10:10 we W. na ul. (...) w siedzibie Straży Miejskiej będąc właścicielem pojazdu marki V. o nr rej. (...) nie wskazał na żądanie uprawnionego organu komu powierzył pojazd, którego kierujący w dniu 30.09.2014 r. o godz. 10:55 we W. na ul. (...) przekroczył dozwoloną prędkość o 21 km/h

tj. o czyn z art. 96 § 3 kw

******************

I.  uznaje obwinionego A. J. za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku, stanowiącego wykroczenie z art. 96 § 3 kw i za to na podstawie art. 96 § 3 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 300 (trzystu) zł;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw i art. 616 § 2 kpk w zw. z art. 119 kpw obciąża obwinionego kosztami postępowania w wysokości 100 zł oraz wymierza mu opłatę w kwocie 30 zł.

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku postępowania jurysdykcyjnego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 września 2014r. o godz. 10:55 na ul. (...) we W., przy użyciu urządzenia kontrolno pomiarowego, został sfotografowany samochód m-ki V. o nr rej. (...), poruszający się z prędkością 71 km/h, tj. o 21 km/h większą niż dopuszczalna w tym miejscu, gdyż dozwolona prędkość to 50 km/h.

W wyniku podjętych czynności ustalono, że przedmiotowe auto obwiniony A. J., prowadzący własną działalność gospodarczą, nabył od firmy handlowo-Usługowej (...) i w dacie zdarzenia zarejestrowanego na złączonym zdjęciu był on właścicielem tego samochodu.

Obwiniony prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) i S. (...) A. J..

Opisany wyżej samochód jest pojazdem służbowym, którym poruszają się pracownicy firmy.

Przedmiotowy samochód nie został utracony bądź użyty w bezprawny sposób.

Obwiniony, mimo wezwania go przez uprawniony do tego organ, nie wskazał Straży Miejskiej W. osoby, która w oznaczonym miejscu i czasie kierowała w/w pojazdem.

W sprzeciwie złożonym od wyroku nakazowego obwiniony wskazał, że pojazd m-ki V. (...) o nr rej. (...) jest pojazdem służbowym, którym poruszają się pracownicy firmy, i że zgodnie z literą prawa przedsiębiorcy nie mają obowiązku ewidencjonowania kierowców pojazdów i obowiązku rejestracji takiej ewidencji, w związku z czym brak jest podstaw prawnych do żądania od niego wskazania sprawcy wykroczenia kierującego pojazdem oraz ukarania w przypadku nieprawidłowego wskazania. W dalszej części swojego sprzeciwu obwiniony wskazał na stwierdzone jego zdaniem zakłócenia urządzeń pomiarowych Straży Miejskiej we W. oraz nieprawidłowości ich pracy i decyzję o zakazie ich stosowania, stwierdzając wobec tego, że wniosek Straży Miejskiej jest bezzasadny i zasługuje na oddalenie w całości.

dowód: raport zdjęciowy k. 5; dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej k.7; faktura VAT k. 8; wezwanie k. 11; potwierdzenie odbioru wezwania k. 12-13; sprzeciw od wyroku nakazowego k. 34

A. J. ma 42 lata, prowadzi własną działalność gospodarczą pod firmą (...) i S. (...) A. J.. Nie był wcześniej karany.

dowód: dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej k.7 .

W sprzeciwie złożonym od wyroku nakazowego obwiniony wskazał, że pojazd m-ki V. (...) nr rej. (...) jest pojazdem służbowym, którym poruszają się pracownicy firmy, i że zgodnie literą prawa przedsiębiorcy nie mają obowiązku ewidencjonowania kierowców pojazdów i obowiązku rejestracji takiej ewidencji, w związku z czym brak jest podstaw prawnych do żądania od niego wskazania sprawcy wykroczenia kierującego pojazdem oraz ukarania w przypadku nieprawidłowego wskazania. Nadto obwiniony podał, że w związku z faktem stwierdzenia zakłóceń urządzeń pomiarowych Straży Miejskiej we W. oraz stwierdzeniem ich nieprawidłowej pracy oraz w świetle decyzji o zakazie ich stosowania wniosek Straży Miejskiej jest bezzasadny i zasługuje na oddalenie w całości. (k.34)

Sąd tylko dał wiarę tym twierdzeniem jedynie w zakresie tego, że samochód m-ki V. (...) nr rej. (...) jest tzw. pojazdem służbowym, i że poruszają się nim pracownicy firmy. W pozostałym zakresie twierdzenia obwinionego sprowadzały się do polemiki o charakterze prawnym i stanowiły zdaniem Sądu linię obrony obwinionego.

Pozostałym dowodom z dokumentów, takim jak raport zdjęciowy, dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej; faktura VAT; wezwanie; potwierdzenie odbioru wezwania; jako sporządzonym w sposób prawidłowy i przez podmioty do tego powołane, Sąd w pełni dał wiarę.

Sąd zważył co następuje

Po zweryfikowaniu przeprowadzonych w sprawie dowodów i dokonaniu na ich podstawie ustaleń faktycznych Sąd uznał, że wina i sprawstwo obwinionego nie budzą wątpliwości, i że zachowaniem swym zrealizował on wszystkie znamiona zarzucanych mu czynów, stanowiących wykroczenia przewidziane w art. 96 § 3 k.w.

Dowody te w sposób zbieżny wskazują na to, iż w dniu 30 września 2014r. na ul. (...) we W., przy użyciu urządzenia kontrolno pomiarowego został sfotografowany samochód m-ki V. o nr rej. (...), poruszający się z prędkością 71 km/h w miejscu, gdzie obowiązywało ograniczenie tej prędkości do 50 km/h. Samochód jest własnością obwinionego, który prowadząc działalność gospodarczą jako osoba fizyczna wcześniej go kupił. Obwiniony wezwany do wskazania osoby kierującej tym pojazdem w podanym miejscu i czasie nie zastosował się do tej powinności i w żaden sposób na to wezwanie nie odpowiedział. Ustalono jednocześnie, że samochód nie był wykorzystywany wbrew woli i wiedzy obwinionego, gdyż jak sam później podał jest pojazdem służbowym i poruszają się nim pracownicy firmy.

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) w art. 78 ust. 4 nakłada na właściciela bądź użytkownika pojazdu obowiązek wskazania na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.

W myśl art. 129b ust. 3 pkt 7 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym S. Miejscy są upoważnieni do żądania od właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Tym samym przysługuje im uprawnienie do składania wniosków o ukaranie w tych sprawach. W tym zakresie finalnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 30 września 2014 r., sygn. I KZP 16/14 (Biul.SN 2014/9/13).

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie o sygn. P 27/13 (Dz. U. z 24 marca 2014 r. poz. 375) wezwany do wskazania kierującego pojazdem ma pięć możliwości: 1) wskazać siebie, jeżeli faktycznie prowadził pojazd; 2) przedstawić dowód, że nie jest ani właścicielem, ani posiadaczem pojazdu; 3) wskazać kto kierował lub używał pojazd; 4) nie wskazać, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania; 5) przedstawić dowód, że pojazd był użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec.

W czwartym wypadku, gdy właściciel lub posiadacz pojazdu nie wskaże, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania, naraża się na odpowiedzialność za wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w omawianym orzeczeniu, zgodnie z art. 78 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym właściciel lub posiadacz pojazdu nie mają obowiązku wskazania, komu powierzyli pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, jeżeli pojazd został użyty wbrew ich woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mogli zapobiec. W sytuacji użycia pojazdu wbrew woli i wiedzy właściciela lub posiadacza pojazdu przez nieznaną osobę, czemu nie mogli zapobiec, nie dochodzi w ogóle do spełnienia znamion wykroczenia określonego w art. 96 § 3 kw. Właściciel lub posiadacz pojazdu, nie wskazując, komu powierzyli pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, jeżeli pojazd został użyty wbrew ich woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mogli zapobiec, nie zachowują się, jak wymaga tego art. 96 § 3 kw „wbrew obowiązkowi”.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego odpowiedzialność za wykroczenie określone w art. 96 § 3 kw zostanie wyłączona także w sytuacji, gdy właściciel lub posiadacz pojazdu uchylą się od obowiązku wskazania, komu powierzyli pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie w ramach prawa do obrony na podstawie art. 74 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.) w związku z art. 20 § 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395, z późn. zm.). Właściciel lub posiadacz pojazdu nie mają zatem obowiązku wskazania, komu powierzyli pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, jeżeli sami tym pojazdem kierowali lub go używali i dopuścili się np. wykroczenia przekroczenia prędkości zarejestrowanego za pomocą urządzenia rejestrującego.

Należy tu także dodać, iż Trybunał Konstytucyjny dokonując wykładni art. 96 § 3 kw, dostrzegł możliwość, iż osoba którą zobowiązano do przedmiotowego wskazania nie dysponuje w tym zakresie wiedzą. Taka sytuacja ma chociażby miejsca, jak wskazał Trybunał Konstytucyjny, gdy samochód został zarejestrowany przez fotoradar od tyłu. Sytuacja ta jednak, w ocenie Trybunału Konstytucyjnego, nie wyłącza odpowiedzialności z art. 96 § 3 kw.

Odpowiedzialności tej nie wyłączają zatem powoływane przez obwinionego, choć dopiero w złożonym sprzeciwie, okoliczności dot. tego, że przedmiotowy samochód jest autem służbowym, i że poruszają się nim pracownicy, czy też, że nie ma obowiązku ewidencjonowania kierowców pojazdu. Nadal bowiem aktualny pozostaje obowiązek wynikający z art. 78 ust. 4 ustawy prawo o ruchu drogowym i z tego obowiązku obwiniony się nie wywiązał.

Jako, iż nie dostrzeżono zaistnienia żadnej z wymienionych przez Trybunał Konstytucyjny przesłanek wyłączających odpowiedzialność obwinionego z art. 96 § 3 kw uznano go za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia. Wykroczenie to może być popełnione przez działanie lub zaniechanie. Może ono polegać na odmowie wskazania osoby, której został powierzony pojazd, wskazaniu osoby bądź kręgu osób w sposób uniemożliwiający ustalenie konkretnego użytkownika pojazdu w oznaczonym czasie, udzieleniu odpowiedzi wymijającej bądź zasłonięciu się niepamięcią. Zaniechanie udzielenia odpowiedzi również wyczerpuje znamię nieudzielenia odpowiedzi. W niniejszej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której do wezwania oskarżyciel publiczny dołączył wydruk z fotoradaru, który zawierał zdjęcie. W skierowanym wezwaniu podano nadto dokładny czas i miejsce popełnienia przez kierującego w/w samochodem wykroczenia z art. 92a kw, co stanowiło dodatkową informację pozwalającą ustalić obwinionemu komu w tym czasie użyczone zostało auto. Tymczasem obwiniony nie wskazał osoby, której powierzył auto do kierowania bądź używania w dniu 30 września 2014r., a dopiero w złożonym sprzeciwie podał ogólnikowo, że z samochodu tego korzystają pracownicy firmy.

Tak więc obwiniony uchylił się od nałożonego nań obowiązku wskazania komu powierzył przedmiotowy pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Ustawodawca natomiast przewiduje możliwość niewskazania wbrew obowiązkowi przez zobowiązanego osoby kierującej lub używającej dany pojazd w oznaczonym czasie tylko wówczas, gdy wykaże on, że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy, przez nieznaną osobę, a właściciel lub posiadacz pojazdu nie mógł temu zapobiec. Istnienia takich okoliczności obwiniony nie wskazywał.

Wymierzając obwinionemu karę Sąd uwzględnił jako okoliczność łagodzącą fakt, że obwiniony nie był wcześniej karany. Innych okoliczności łagodzących jak też obciążających Sąd nie znalazł.

Biorąc to pod uwagę, jak też uwzględniając dyrektywy wymiaru kary Sąd wymierzył obwinionemu karę ustawowo przewidzianej grzywny, uznając z jednej strony, że w tym konkretnym przypadku taki właśnie rodzaj kary jest najbardziej celowy i to zarówno z uwagi na swój rozmiar, jak też związany z tym stopień dolegliwości, z drugiej zaś bacząc, by dolegliwość ta nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, które ma ona osiągnąć tak w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej.

Działając w oparciu o wskazane przepisy, Sąd obciążył obwinionego kosztami postępowania i wymierzył mu stosowną opłatę, nie znajdując podstaw do zwolnienia go z obowiązku uiszczenia tych należności.