Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1285/15

UZASADNIENIE

Decyzją numer (...) z dnia 24 marca 2015r . Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. W. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 2 września 2014r. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą , nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W uzasadnieniu decyzji ZUS podniósł, że wnioskodawczyni faktycznie nie rozpoczęła prowadzenia działalności gospodarczej , a uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej , w krótkim okresie przed roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego, miało na celu jedynie zgłoszenie się do ubezpieczeń społecznych i skorzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z ciążą i macierzyństwem. A takie działania nie są zgodne z zasadami współżycia społecznego.

( decyzja k. 19- 16 akt ZUS) .

Odwołanie od tej decyzji w dniu 22 kwietnia 2015r. złożyła A. W. . W uzasadnieniu odwołania podniosła, że podjęła i prowadziła działalność gospodarczą od dnia 2 września 2014r. , a ZUS nie może kwestionować zadeklarowanej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

(odwołaniek.2-3)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc argumentację taką, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji

( odpowiedź na odwołanie k. 19 ).

Na rozprawie bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku, wnioskodawczyni i pełnomocnik ZUS , poparli swoje stanowiska

(protokół rozprawy z dnia 2.03.2016r. k. 93-94)

Rozpoznając odwołanie, Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

A. W. urodziła się (...) (okoliczność bezsporna)

Ma wyższe wykształcenie; ukończyła (...) w (...) Wydział matematyki i (...) na kierunku matematyka 30.12. 2010r . Przez dwa lata po ukończeniu studiów pracowała w firmie (...) jako pracownik administracyjny na podstawie umowy o pracę. W kwietniu 2013r. zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotna..

(kserokopia dyplomu k. 12, zeznania wnioskodawczyni k. 94 )

W dniu 31.08.2013r. wyszła za mąż. Mąż ,T. W. , pracuje jako laborant w niemieckiej firmie (...) od 2006r. , zarabia 2500 zł. Mąż był właścicielem samochodów osobowych : R. (...) o pojemności silnika 1149 cm. Sześć. i F. (...) o pojemności silnika 1248 cm.sześc. /kserokopia dowodu rejestracyjnego R. (...) k. 8, kserokopia dowodu rejestracyjnego F. (...) k. 46/

W lipcu 2014r. wnioskodawczyni zorientowała się, że jest w ciąży.

/ zeznania wnioskodawczyni k. 94 /

W dniu 2 września 2014r. wnioskodawczyni zarejestrowała i podjęła działalność gospodarczą „Plusik - na podstawie wpisu do ewidencji podmiotów gospodarczych. Przedmiotem działalności gospodarczej jest edukacja i doszkalanie z zakresu matematyki szkolnej - udzielanie korepetycji z matematyki uczniom i studentom . Wnioskodawczyni opublikowała bezpłatne ogłoszenie na portali e-korepetycje w sierpniu 2014r. Od dnia 2.09.2014r. udzielała korepetycji z matematyki w swoim domu w B. , w okolicy S. albo dojeżdżała do domów uczniów. Dojeżdżała samochodem osobowym męża R. (...) do dnia 7.09.2014r., gdyż tego dnia samochód uległ wypadkowi [ kierującym był mąż wnioskodawczyni ] . W pozostałym okresie dojeżdżała drugim samochodem męża , dokonując tankowania paliwa.

/kserokopia dowodu rejestracyjnego R. (...) k. 8, kserokopia potwierdzenia przekazania samochodu R. (...) k. 9, kserokopia zaświadczenia dotyczącego zdarzenia drogowego k. 10, kserokopia dowodu rejestracyjnego F. (...) k. 46, zeznania wnioskodawczyni k. 94,kserokopie faktur na zakup paliwa k. 70-75,/

Zawierała ustne umowy dotyczące udzielenia korepetycji ;pisemne umowy zawierała dopiero od kwietnia 2015r. Za godzinę zegarową korepetycji otrzymywała 30 zł. bezpośrednio „do ręki” . Od września do grudnia 2014r. udzieliła korepetycji dzieciom U. B. , m.in P. B. , ale też M. i P. , synowi K. M.; od września do grudnia (...) córkom A. S.: B. i N. , córce męża M. H.J. H. .Dom U. B. położony jest w niedalekiej odległości od domu wnioskodawczyni i zarówno wnioskodawczyni jak i dzieci U. B. – przychodzili na lekcje – korepetycje ,nie korzystając z samochodów.

/ kserokopia podatkowej księgi przychodów i rozchodów k. 47 60, pisemne umowy o świadczenie usług edukacyjnych k. 64-69, 85-86 , kserokopia ewidencji sprzedaży bezrachunkowej k.76-77 , wydruki poczty elektronicznej – e-maile ofert korepetycyjnych k. 78-80, zeznania świadków: U. B. k. 37, P. B. k. 37 , K. K. k. 37, A. S. k. 94, M. H. k.94 ,D. G. k. 93 odwr. /

Wnioskodawczyni sama prowadziła działalność ; nikogo nie zatrudniała.

/okoliczności bezsporne/

Wnioskodawczyni , z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała przychody w 2014r. : we wrześniu – 1050 zł., w październiku – 1750 zł., listopadzie - 1840 zł. , w dniach 1 i 2 grudnia – 360 zł.

/ewidencja sprzedaży bezrachunkowej k. 78- 80 /

Od dnia 3 grudnia 2014r. wnioskodawczyni stal się niezdolna do pracy.

/okoliczność bezsporna/

Wnioskodawczyni zgłosiła się z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 2.09.2014r. , i do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych : emerytalnego, rentowego , wypadkowego oraz dobrowolnego – chorobowego od dnia 1 maja 2013r. Wnioskodawczyni zadeklarowała podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne , składając deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA : we wrześniu na kwotę 3000 zł. w październiku i listopadzie – 3600 zł. , w grudnia – 232,26 zł..

(informacja Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS akta ZUS)

Wnioskodawczyni urodziła syna 9 marca 2015r. Nie zawiesiła działalności.

/zeznania wnioskodawczyni k. 94 odwr./

Po urodzeniu dziecka , od kwietnia 2015r. wróciła do aktywności zawodowej. Od kwietnia 2015r. udzielała korepetycji z matematyki , zawierając pisemne umowy o świadczenie usług edukacyjnych .Od listopada 2015r. współpracuje z firma (...) i przygotowuje uczniów do matury.

/ zeznania świadka D. G. k. 93 odwr. ,pisemne umowy o świadczenie usług edukacyjnych k. 64-69, 85-86 /

Ustalając stan faktyczny, Sąd oparł się na dokumentach załączonych do akt sprawy , aktach ZUS , zeznaniach świadków: U. B., P. B. , K. K. , A. S. , M. H. ,D. G. oraz zeznaniach wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni załączyła do akt sprawy faktury zakupu paliwa do samochodów, zarejestrowanych na jej męża , ale użytkowanych także przez nią m.in. do dojazdu do domów uczniów, którym udzielała korepetycji . Sąd , oczywiście przeanalizował faktury, potwierdzające zakup paliwa dla samochodów : R. (...) i F. (...) , ale to nie były jedyne dowody aktywności wnioskodawczyni przy okazji prowadzonej działalności, choć były akcentowane przez organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie. Sąd miał na uwadze , że wnioskodawczyni mieszka w B. . Niektórzy jej uczniowie, jak np. dzieci U. B., której dom położony jest w niedalekiej odległości od domu wnioskodawczyni , więc zarówno wnioskodawczyni jak i dzieci U. B. – przychodziły na lekcje – korepetycje , nie korzystając z samochodów. Do innych uczniów , a wynika to z zeznań wnioskodawczyni i świadków: K. K. , D. G. , M. H. , A. S. , wnioskodawczyni dojeżdżała samochodem. Oczywiście – niekiedy jej uczniowie dojeżdżali do jej domu na korepetycje. To także wynika z zeznań świadków i wnioskodawczyni . Sąd dał wiarę zeznaniom świadków , że wnioskodawczyni udziela korepetycji – albo im bezpośrednio: P. B., D. G. , albo ich dzieciom: K. K., U. B., A. S., M. H. , gdyż ich zeznania znajdują potwierdzenie w zeznaniach wnioskodawczyni , także w materiale dokumentalnym: ewidencji sprzedaży bezrachunkowej.

Sąd dał wiarę zeznaniom wnioskodawczyni na okoliczność faktycznego prowadzenie przez nią działalności gospodarczej, gdyż jej zeznania znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie , opisanym wyżej.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 68 pkt 1 lit. a) i art. 83 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 109 Ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 37 poz. 887 z późn. zm) - do zakresu działania ZUS należy m.in. stwierdzenie i ustalenie obowiązku ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 cyt. Ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym , rentowym i wypadkowym. Obowiązek ten powstaje z chwilą podjęcia działalności gospodarczej , a ustaje z datą zaprzestania prowadzenia tej działalności – art. 13 ust. 4 cyt. Ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt.1 cyt. Ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się osobę prowadzącą pozarolnicza działalność gospodarcza na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Okres podlegania obowiązkowi ubezpieczeń określa przepis art. 13 pkt. 4 cyt. Ustawy zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia działalność , wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności , z wyłączeniem okresu , na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów prawnych – ustawie z dnia 2.07.2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. z 2007r. nr 155 poz. 1095 z późn. zm.) , która zastąpiła ustawę z dnia 19 listopada 1999r. – Prawo działalności gospodarczej (Dz. U nr 101 poz. 1178 z późn. Zm.) .

A zatem - osoba wpisana do ewidencji działalności gospodarczej , która , tak jak wnioskodawczyni, nie zawiesiła wykonywania tej działalności

, traktowana jest jako osoba prowadząca tę działalność .Dokonanie wpisu rodzi bowiem domniemanie faktyczne podjęcia działalności i jej wykonywania .

Obowiązująca od dnia 21 sierpnia 2004r. ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej , wskazuje , że istotą działalności gospodarczej jest jej prowadzenie w sposób ciągły i zorganizowany , na własny rachunek i ryzyko (artykuł 2 ).

Czasowe granice prowadzenie działalności gospodarczej oraz podleganie z tego tytułu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego wyznacza wpis do ewidencji działalności gospodarczej . Istnienie wpisu nie przesądza o faktycznym prowadzeniu dzielności gospodarczej , jednakże ten wpis rodzi domniemanie faktyczne podjęcia działalności i jej wykonywania, na co Sąd Okręgowy wskazał powyżej. Domniemanie to może być obalone w drodze przeprowadzenia przeciwdowodu , który obciąża stronę twierdząca o faktach przeciwnych twierdzeniom wynikającym z domniemania . Do sfery ustaleń faktycznych należy czy działalności gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, czy też zaprzestano jej wykonywania , co powoduje wyłączeniem z obowiązku ubezpieczenia . Obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność wynika bowiem z faktycznego prowadzenia tej działalności .

Działalność ta nie może mieć charakteru przypadkowego, okazjonalnego. Prowadzenie działalności gospodarczej polega nie tylko na faktycznym wykonywaniu zleconej pracy , ale także na stworzeniu odpowiednich warunków do jej wykonywania , poszukiwaniu zleceniodawców , organizowaniu przyszłych prac , oczekiwaniu na zamówienia ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003r. II UK 111/03 , Monitor Prawa Pracy 2004 nr7, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2006r. I UK 289/05 opubl. OSNAPiUS rok 2007 , nr 11-12, poz. 168)

W ocenie, czy zostały podjęte czynności zmierzające bezpośrednio do rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej , należy uwzględnić wszystkie okoliczności sprawy , w tym także zamiar , wole osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Takie stanowisko , które Sąd Okręgowy podziela , zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25.11.2005r. w sprawie I UK 80/05 (OSNP 2006/19-20/309) .

Z dokonanych ustaleń wynika, że wnioskodawczyni ma doskonałe przygotowanie do przedmiotu , prowadzonej działalności gospodarczej: ma wyższe wykształcenie; ukończyła (...) w (...) Wydział matematyki i (...) na kierunku matematyka 30.12. 2010r .

Z dokonanych ustaleń wynika, że w dniu 31.08.2013r. wyszła za mąż. Mąż T. W. pracuje jako laborant w niemieckiej firmie (...) od 2006r. , zarabia 2500 zł. Mąż był właścicielem samochodów osobowych : R. (...) o pojemności silnika 1149 cm. Sześć. i F. (...) o pojemności silnika 1248 cm.sześc.

Wnioskodawczyni w lipcu 2014r. zorientowała się, że jest w ciąży.

Z dokonanych ustaleń wynika, że w dniu 2 września 2014r. , a więc wraz z rozpoczęciem roku szkolnego, wnioskodawczyni zarejestrowała i podjęła działalność gospodarczą „Plusik - na podstawie wpisu do ewidencji podmiotów gospodarczych. Przedmiotem działalności gospodarczej jest edukacja i doszkalanie z zakresu matematyki szkolnej - udzielanie korepetycji z matematyki uczniom i studentom . Wnioskodawczyni opublikowała bezpłatne ogłoszenie na portali e-korepetycje w sierpniu 2014r. Od dnia 2.09.2014r. udzielała korepetycji z matematyki w swoim domu w B. , w okolicy S. albo dojeżdżała do domów uczniów. Dojeżdżała samochodem osobowym męża R. (...) do dnia 7.09.2014r., gdyż tego dnia samochód uległ wypadkowi [ kierującym był mąż wnioskodawczyni ] . W pozostałym okresie dojeżdżała drugim samochodem męża , dokonując tankowania paliwa.

Z dokonanych ustaleń wynika, że zawierała ustne umowy dotyczące udzielenia korepetycji ;pisemne umowy zawierała dopiero od kwietnia 2015r. Za godzinę zegarową korepetycji otrzymywała 30 zł. bezpośrednio „do ręki” . Od września do grudnia 2014r. udzieliła korepetycji dzieciom U. B. , m.in P. B. , ale też M. i P. , synowi K. M.; od września do grudnia (...) córkom A. S.: B. i N. , córce męża M. H.J. H. .Dom U. B. położony jest w niedalekiej odległości od domu wnioskodawczyni i zarówno wnioskodawczyni jak i dzieci U. B. – przychodzili na lekcje – korepetycje , nie korzystając z samochodów.

Z dokonanych ustaleń wynika, że wnioskodawczyni sama prowadziła działalność ; nikogo nie zatrudniała.

Wnioskodawczyni , z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała przychody w 2014r. : we wrześniu – 1050 zł., w październiku – 1750 zł., listopadzie - 1840 zł. , w dniach 1 i 2 grudnia – 360 zł.

Od dnia 3 grudnia 2014r. wnioskodawczyni stal się niezdolna do pracy.

Wnioskodawczyni zgłosiła się z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 2.09.2014r. , i do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych : emerytalnego, rentowego , wypadkowego oraz dobrowolnego – chorobowego od dnia 1 maja 2013r. Wnioskodawczyni zadeklarowała podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne , składając deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA : we wrześniu na kwotę 3000 zł. w październiku i listopadzie – 3600 zł. , w grudnia – 232,26 zł..

Z dokonanych ustaleń wynika, że wnioskodawczyni urodziła syna 9 marca 2015r. Nie zawiesiła działalności.

Po urodzeniu dziecka , od kwietnia 2015r. wróciła do aktywności zawodowej. Od kwietnia 2015r. udzielała korepetycji z matematyki , zawierając pisemne umowy o świadczenie usług edukacyjnych .Od listopada 2015r. współpracuje z firma (...) i przygotowuje uczniów do matury.

Organ rentowy nie udowodnił fikcyjności tytułu ubezpieczenia społecznego wnioskodawczyni .W tej sytuacji zgodnie ze stanowiskiem , wyrażonym w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010r. II UZP 1/10 (OSNP 2010/21-22/267) nie może on uchylić się od powinności objęcia wnioskodawczyni , jako osoby prowadzącej pozarolnicza działalność gospodarcza ubezpieczeniami obowiązkowymi i ubezpieczeniem dobrowolnym – chorobowym . ZUS nie jest przy tym uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadząca pozarolniczą działalność jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne , jeśli mieści się ona w granicach określonych ustawa.

A zgodnie z art. 18 ust. 8 cyt. Ustawy, zakreślona jest tylko dolna granica podstawy wymiaru składek , a z treści cytowanego przepisu wynika, ze zadeklarowana kwota wysokości składek nie jest powiązana z faktycznym przychodem .W zakresie ubezpieczenia chorobowego podstawę określa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe , przy czym z art. 20 ust. 3 cyt. Ustawy , wynika ograniczenie podstawy do 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.

Wnioskodawczyni zeznała, że aczkolwiek od początku działalności była uprawniona do składek preferencyjnych , nie skorzystała z nich , bo miała możliwość skorzystania z wyższej podstawy. W świetle przytoczonych regulacji prawnych i stanowiska Sądu Najwyższego , powyższego zachowania , nie można interpretować jako nadużycie prawa ( art. 58 kodeksu cywilnego) .

Mając na uwadze, że decyzja ZUS nie jest prawidłowa , Sąd , na podstawie art. 477 ze zn. 14 & 2 k.p.c zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że wnioskodawczyni podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu : emertytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i dobrowolnego chorobowemu od dnia 2 września 2014r z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zarządzenie : odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS , wyrażając zgodę na wypożyczenie akt ZUS.