Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2787/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 września 2015 r., znak: ENS/10/021098942, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. , odmówił M. G. przyznania prawa do emerytury, na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. Poz. 1440 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02. 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia wymogów, określonych w art. 184 powołanej ustawy, od wystąpienia których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury, ponieważ nie udokumentował 15 - letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze. Organ przyjął za udowodnione okresy zatrudnienia obejmujące 26 lat 1 miesiąc i 9 dni lecz nie uznał tego okresu jako pracy w szczególnych warunkach.

/decyzja k. 21 akt ZUS/

Od decyzji tej odwołał się M. G., domagając się jej uchylenia w całości, i zmiany. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że był zatrudniony w firmie w (...) Zakładach (...) w Ł. od 1973 r. jako namiarowy, a od 1977 r. do 2011 r. wykonywał prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych , a prace te były okresem pracy zaliczanym jako praca w szczególnych warunkach. Odwołujący wskazał, że organ nie zaliczył żadnego z okresów jako pracy w szczególnych warunkach, pomimo tego, że cały zakład, tj. (...) Zakłady (...) , jako zakłady chemiczne, były zaliczane do zakładów wykonujących pracę w szczególnych i wszyscy tam pracujący byli zaliczani jako pracujący w szczególnych warunkach z I-szą kategorią zatrudnienia. Odwołujący wskazał, że pracę namiarowego jak i kierowcy samochodów ciężarowych wykonywał na całym etacie, w tym ponad 26 lat, tj. do 01.01.1999 r. praca ta jest zaliczana do prac wykonywanych w szczególnych warunkach, o czym świadczy świadectwo pracy. Wskazał, że dnia 31 sierpnia 2011 roku zwrócił się z prośbą od ostatniego pracodawcy firmy (...).A. (dawniej: (...) Zakłady (...)) z prośbą o wydanie świadectwa wykonywania przeze niego pracy w I kategorii zatrudnienia i w szczególnych warunkach, lecz takiego świadectwa nie otrzymał. Odwołujący podkreślił, że prawo do wcześniejszej emerytury nabył z dniem 11 marca 2015 roku.

/odwołanie k. 2-4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Organ określił, że nie uwzględnił żadnego z okresów zatrudnienia jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z uwagi na fakt, że Ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z podaną nazwą stanowiska oraz powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie jak również innej dokumentacji, z której wynikałoby, że wykonywał pracę na stanowiskach zaliczanych do I kategorii zatrudnienia. Ponadto z załączonego świadectwa pracy z zakładu (...).A. z 31.08.2011 roku nie wynika od kiedy do kiedy Ubezpieczony był zatrudniony na poszczególnych stanowiskach oraz brak powołania się na odpowiednie zarządzenie resortowe.

/odp o w i ed ź na odw oł anie k. 4/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. G. urodził się (...) . Ma podstawowe wykształcenie.

/okoliczności bezsporne/

Posiada prawo jazdy kategorii B od 24.03.1975r. , a kategorii C, B+E , C+E od 14.04.1977r.

/prawo jazdy numer (...), okazane na rozprawie w dniu 9.03.2016r. – protokół rozprawy k. 44/

Wnioskodawca , w dniu 13.09.1971r. , jako junak Ochotniczych Hufców Pracy , podpisał umowę o przyuczenie do określonej pracy z (...) Zakładami (...) wiążącą do dnia 31.05.1972r.

/akta osobowe wnioskodawcy - umowa o przyuczenie do określonej pracy k.27/

Wnioskodawca został zatrudniony, na podstawie umowy o pracę, w (...) Zakładach (...) w Ł. od 22 maja 1973 roku do 28 kwietnia 1975r. jako namiarowy. Na tym stanowisku wykonywał czynności , służące do wytworzenia granulatu , który wsypywał do wtryskarki , produkującej finalnie obuwie ; wtryskarka n robiła wtrysk na cholewkę buta z tkaniny.

Od dnia 3 maja 1977r. na podstawie umowy o pracę z dnia 3.05.1977r. , wnioskodawca został zatrudniony jako kierowca w D. (...) w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca wykonywał czynności kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami marki : S. (...), później S. (...) , J., S. wywrotka. Nie kierował samochodami dostawczymi. . Po 1977r. jeździł z konwojentami , a od 1985r. bez konwojentów. Woził odpady produkcyjne , surowce typu: siarka, sadza, kauczuk , kredę ; wywoził surówkę - po całej Polsce , m.in. do N. . Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy , ale w praktyce – po 12 – 14 godzin dziennie. .

Pracę na tym stanowisku wykonywał do 31.08.2011 r.

/ akta osobowe k. 27, zeznanie świadków : I. N. k. 44 , C. S. (1) k. 44 odwr . wniosko d aw cy k. 45 /

W okresie 25.04.1975r. – 7.04.1977r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową .

/książeczka wojskowa k. 4-5 akt ZUS /

W dniu 2 .05.1977r. wnioskodawca podpisał z (...) Zakładami (...) jako kierowca samochodu ciężarowego – umowę , mocą której zobowiązał się do wykonywania czynności spedycyjno-załadunkowych jako dodatkowych , na warunkach pełnej dobrowolności , w ramach której [ umowy ] pobrał , za pokwitowaniem towary , opakowania ,wydawane do przewozu przez zakład pracy , pobierał ładunki w oparciu o dokumenty przewozów i za te ładunki ponosił odpowiedzialność , dokonywał za – i wyładunków lub udzielał pomocy przy tych czynnościach . Za , te , określone w umowie , czynności otrzymywał dodatkowe wynagrodzenie . Takie umowy zawierał także w dniach 1.09.1980r. , i 1.08.1982r.

/ akta osobowe k. 27 , zeznanie świadków : I. N. k. 44 , C. S. (1) k. 44 odwr . wnioskodawcy k. 45/

Wnioskodawca otrzymał świadectwo pracy z dnia 31.08.2011r., w którym, w punkcie 8 , zakład pracy umieścił informację, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie od 22.05.1973r. do 31.12.2000r.

/akta osobowe wnioskodawcy k.27/

W dniu 27 sierpnia 2015 roku M. G. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniosek o ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. ZUS

/wniosek k. 1-4 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 11. (...). odmówił mu prawa do świadczeń emerytalnych, uznając, że nie spełnił on wszystkich warunków niezbędnych do otrzymania tego świadczenia. ZUS nie uwzględnił żadnego z okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z uwagi, iż z uwagi na fakt, że Ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach z podaną nazwą stanowiska oraz powołaniem na odpowiednie rozporządzenie i zarządzenie jak również innej dokumentacji, z której wynikałoby, że wykonywał pracę na stanowiskach zaliczanych do I kategorii zatrudnienia. Ponadto z załączonego świadectwa pracy z zakładu (...).A. z 31.08.2011 roku nie wynika od kiedy do kiedy Ubezpieczony był zatrudniony na poszczególnych stanowiskach oraz brak powołania się na odpowiednie zarządzenie resortowe.

/decyzja k. 21 akt ZUS/

M. G. w dniu składania wniosku ukończył 60 lat. Ubezpieczony w dacie złożenia wniosku nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

/ okoliczności bezsporne /

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty, zawarte w aktach sprawy i w aktach ZUS , a także w oparciu o osobowe źródła dowodowe : zeznania świadków : I. N., świadka C. S. (1) i wnioskodawcy , . Sąd wnikliwie przeanalizował dokumentacje osobową z, załączoną do akt sprawy z Zakładów (...) , gdyż , w dokumentach źródłowych umieszczone są dane dotyczące charakteru pracy wnioskodawcy. W tym zakresie , określenia charakteru wykonywanych przez wnioskodawcę czynności, Sąd także oparł się na dowodzie z przesłuchania świadków I. N., świadka C. S. (1), oraz odwołującego w charakterze strony. Sąd dał wiarę zeznają świadków , gdyż pracowali oni razem z wnioskodawcą , zatem mieli możliwość obserwacji faktycznie, wykonywanych przez wnioskodawcę czynności i obserwacji jaki samochodami jeździł jako kierowca . Zeznania świadków korespondują z zeznaniami odwołującego, który potwierdził, że pracował jako kierowca samochodów ciężarowych, wożąc odpady produkcyjne.

Zeznania świadków Sąd uznał za w pełni wiarygodne i spójne. Świadkowie są osobami obcymi dla odwołującego, nie mają żadnego interesu aby mówić nieprawdę. Świadkowie pracowali razem z odwołującym i mają bezpośrednią wiedzę na temat rodzaju i charakteru wykonywanego przez niego pracy. Sąd dał wiarę tym zeznaniom w całości tym bardziej, iż pokrywają się z aktami osobowymi odwołującego.

Sąd dał wiarę zeznaniom wnioskodawcy , gdyż znajdują one potwierdzenie, zarówno w dokumentacji, znajdującej się w aktach osobowych i także w aktach rentowych oraz w zeznaniach świadków, tworząc logiczny, konsekwentny i wyczerpujący obraz zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładach (...).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 184 ust 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1.01.1999r.) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy (25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet).

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (art. 184 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej ustawy ubezpieczonym, będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt. 1, przy czym wiek ten, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których przysługuje prawo do emerytury, stosownie do art. 32 ust. 4 ustawy, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 powołanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do Rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany 25-letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Zasadniczo , okresy pracy w szczególnych warunkach, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy (tak: § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r.).

Ukształtowane i utrwalone orzecznictwo Sądu Najwyższego dopuszcza jednak wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń wszelkimi dowodami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2.02.1996r„ II URN 3/95, OSNP 1996 /16/239).

Zdaniem Sądu, w świetle przytoczonych przepisów, M. G. spełnia wszystkie wymagane przesłanki niezbędne do uzyskania prawa do emerytury. Osiągnął wymagany wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, na dzień wnoszenia wniosku, udowodnił wymagany 25-letni staż pracy , w tym 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Z przedstawionych dla Sądu akt rentowych wynika bezspornie, że organ rentowy uwzględnił odwołującemu ogólny staż pracy wynoszący 26 lat 1 miesiąc i 9 dni, wymaganie 25 letniego okresu pozostawało więc poza jakkolwiek wątpliwością.

Sporną kwestia pozostało więc posiadanie przez ubezpieczonego wymaganego 15-letniego okres pracy w warunkach szczególnych, przy Organ rentowy nie uznał żadnego z okresów zatrudnienia jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

Celem dokładnego wyjaśnienia charakteru pracy M. G. w (...) S.A. Sąd postanowił dopuścić dowód z zeznań świadków : I. N., C. S. (2) oraz zeznań odwołującego, przesłuchanego w charakterze strony.

Z dokonanych ustaleń wynika, ze wnioskodawca ma podstawowe wykształcenie, ale posiada prawo jazdy kategorii B od 24.03.1975r. , a kategorii C, B+E , C+E od 14.04.1977r.

Z dokonanych ustal wynika, że wnioskodawca został zatrudniony, na podstawie umowy o pracę, w (...) Zakładach (...) w Ł. od 22 maja 1973 roku do 28 kwietnia 1975r. jako namiarowy. Na tym stanowisku wykonywał czynności , służące do wytworzenia granulatu , który wsypywał do wtryskarki , produkującej finalnie obuwie ; wtryskarka n robiła wtrysk na cholewkę buta z tkaniny. Ale tego okresu Sąd nie zaliczył do prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

Z dokonanych ustaleń wynika, że od dnia 3 maja 1977r. na podstawie umowy o pracę z dnia 3.05.1977r. , wnioskodawca został zatrudniony jako kierowca w D. (...) w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca wykonywał czynności kierowcy samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodami marki : S. (...), później S. (...) , J., S. wywrotka. Nie kierował samochodami dostawczymi. . Po 1977r. jeździł z konwojentami , a od 1985r. bez konwojentów. Woził odpady produkcyjne , surowce typu: siarka, sadza, kauczuk , kredę ; wywoził surówkę - po całej Polsce , m.in. do N. . Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy , ale w praktyce – po 12 – 14 godzin dziennie. .

Pracę na tym stanowisku wykonywał do 31.08.2011 r.

Praca , którą wnioskodawca wykonywał w okresie od 3 maja 1977r. do 31 grudnia 1998r. wyczerpuje przesłanki, wymienione w cyt. Art. 184 cyt. Ustawy oraz spełnia przesłanki wymienione w Wykazie A Dział VIII poz. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

oraz także Wykazu A działu VIII poz. 2 pkt 1 zarządzenia resortowego – Zarządzenia nr 1 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 .07.1987r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. U.. Nr 4 z dn. 3.08.1987r.)

Z dokonanych ustaleń wynika, że w dniu 2 .05.1977r. wnioskodawca podpisał z (...) Zakładami (...) jako kierowca samochodu ciężarowego – umowę , mocą której zobowiązał się do wykonywania czynności spedycyjno-załadunkowych jako dodatkowych , na warunkach pełnej dobrowolności , w ramach której [ umowy ] pobrał , za pokwitowaniem towary , opakowania ,wydawane do przewozu przez zakład pracy , pobierał ładunki w oparciu o dokumenty przewozów i za te ładunki ponosił odpowiedzialność , dokonywał za – i wyładunków lub udzielał pomocy przy tych czynnościach . Za , te , określone w umowie , czynności otrzymywał dodatkowe wynagrodzenie . Takie umowy zawierał także w dniach 1.09.1980r. , i 1.08.1982r.

To, że wnioskodawca , na podstawie formalnie zwartej umowy, wykonywał także czynności za - i wyładunkowe , nie implikuje konieczności odliczenia , od czasu pracy kierowcy , czasu przeznaczonego na te czynności załadunkowe , bowiem te czynności zwiększają jedynie zakres odpowiedzialności [ co bezspornej także wynika z zawartych umów o czynności dodatkowe] . Z istoty charakteru pracy kierowcy pojazdów ciężarowych wynika, ze że przemieszczają oni, prowadzone przez siebie pojazdy , w celu przewożenia określonych ładunkowa . Przerw w kierowaniu pojazdami przeznaczonymi na za – i rozładunek, nie odliczało się i nadal , nie odlicza , od czasu pracy kierowcy . Co prawda, w spornym okresie, nie obowiązywały odrębne od kodeksu pracy , regulacje dotyczące czasu pracy kierowców , to jednak , w celu ustalenia istoty tej pracy , można posiłkować się , przykładowo treścią przepisów, nieobowiązującej już , ustawy z dnia 24 .08.2001r. o czasie pracy kierowców (Dz. U nr 123 poz. 1354) . Ustawa tą , po raz pierwszy kompleksowo uregulowano wszystkie kwestie , związane z czasem pracy kierowców. I tamże , w art. 20 ust 1 tej ustawy do czasu pracy kierowców zaliczało się : prowadzenie pojazdu , załadunek i rozładunek , kontrolę i nadzór nad osobami wsiadającymi i wysiadającymi , kontrolne sprawdzanie pojazdu i ładunku, czynności spedycyjne itd. Podobnie tę materię reguluje art. 6 ust.1 ustawy z dnia 16.04.2004r. o czasie pracy kierowców (Dz. U z 2004r. nr 92 poz. 879 z późn. zm) Nie ma potrzeby inaczej traktować charakter i czas pracy kierowców samochodów ciężarowych sprzed wejścia w życie cytowanych przepisów , gdyż istota pracy kierowców nie uległa zmianie . Do zwykłych czynności kierowców samochodów ciężarowych należy i należał - nadzór nad załadunkiem i rozładunkowe pokazu .

Z dokonanych ustaleń wynika, ze wnioskodawca otrzymał świadectwo pracy z dnia 31.08.2011r., w którym, w punkcie 8 , zakład pracy umieścił informację, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie od 22.05.1973r. do 31.12.2000r.

Mając na uwadze zgromadzony materiał, Sąd uznał okres pracy M. G. w firmie (...) w Ł. (w (...) S.A. ) od dnia 22.05.1973 r. do 01.01.1999 r. ( tj. okres 26 lat 1 miesiąca 9 dni) za pracę w szczególnych warunkach. M. G. posiada okresy pracy w szczególnych warunkach w wymiarze ponad 15 lat.

Odwołujący się spełnia także pozostałe warunki konieczne do ustalenia prawa do emerytury, określone w art. 184 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż udokumentował on na dzień 1.01.1999r. wymagany ogólny staż pracy 25 lat, ukończył wiek 60 lat z dniem (...) oraz osiągnął okres pracy w warunkach szczególnych wynoszący co najmniej 15 lat. Ponadto odwołujący nie jest członkiem OFE.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd uznał, że M. G. przysługuje prawo do emerytury wcześniejszej od dnia 1 sierpnia 2015 r. tj. od miesiąca , w którym zgłoszono wniosek o emeryturę. Zgodnie bowiem z art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, prawo do świadczeń powstaje z dniem spełniania wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, a zgodnie z art. 129 ust 1 wspomnianej ustawy świadczenia wypłaca sie poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszoną wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W niniejszej sprawie odwołujący złożył wniosek o emeryturę w dniu 27 sierpnia 2015 roku, a jednocześnie spełniał w tym dniu wszystkie wymogi niezbędne do przyznania emerytury.

Wobec powyższego na podstawie art. 477 ze zn. 14 2 k.p.c , Sąd orzekł jak w sentencji wyroku .

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, wyrażając zgodę na wypożyczenia akt