Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we W.

przeciwko T. A.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 29 października 2015 r., sygn. akt I C 1351/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i 3 w ten sposób, że oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 550 zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) zastępstwa procesowego
w postępowaniu odwoławczym

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 19/16

UZASADNIENIE

Powód Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. żądał zasądzenia na jego rzecz od pozwanego T. A. kwoty 3 632,56 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie twierdził, że pozwany T. A. nie wywiązał się ze zawartej z (...) Bank (...) S.A. we W. (następca prawny (...) Bank S.A. w W.) umowy bankowej oraz że powód nabył od tego Banku w drodze cesji dochodzone należności.

Pozwany T. A. na rozprawie oświadczył, że „uznaje żądanie pozwu” oraz wnosił o rozłożenie na raty dochodzonych należności.

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach w wyroku z dnia 29 10 2015r. zasądził od pozwanego T. A. na rzecz powoda Prokury Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego
we W. kwotę 3.632,56 zł płatną w dwunastu miesięcznych ratach, przy czym pierwszych jedenaście rat po 302,71 zł i ostatniej racie w kwocie 302,75 zł, płatnych
do dnia 15-go dnia każdego miesiąca począwszy od dnia 15 listopada 2015 roku
z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek raty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach postępowania.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia stwierdził, że żądanie pozwu było w pełni uzasadnione na podstawie regulacji art. 353 § 1 k.c., pozwany przyznał,
że jest dłużnikiem, a to przyznanie nie budziło wątpliwości. Zgodnie z regulacją
art. 118 k.c. należności podlegały trzyletniemu przedawnieniu. Wierzyciel wystawił tytuł egzekucyjny, a następnie wniósł o nadanie mu klauzuli wykonalności, którą nadano 1 07 2009r., co doprowadziło do przerwania biegu tego terminu przedawnienia. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone w 2011r., a pozew wniesiono w 2014r. Następnie przywołał regulację art. 320 k.p.c. i rozłożył należność na raty. O kosztach procesu orzekł w oparciu o regulację art. 100 k.p.c., obciążając nimi w całości pozwanego.

Orzeczenie skutecznie zaskarżył pozwany T. A.

który wnosił o jego zmianę przez oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz
od powoda zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. .

Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, iż uznanie przez pozwanego żądania pozwu nie budziło wątpliwości podczas gdy wszechstronna analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, iż złożone przez pozwanego oświadczenie w przedmiocie uznania powództwa stanowiło wyłącznie oświadczenie wiedzy, a nie oświadczenie woli. Ponadto zarzucił, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe, regulacje: art. 233 k.p.c. poprzez niedochowanie zasady swobodnej oceny dowodów
i nierozpoznanie sprawy w oparciu o wszechstronne rozważenie zebranego w sprawie materiału dowodnego i w konsekwencji nadanie oświadczeniu pozwanego o przyznaniu okoliczności bycia dłużnikiem powoda waloru uznania roszczenia.

W uzasadnieniu apelacji podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Wskazał, że wierzytelność powoda przedawnia się upływem 3 lat. Dług stał się wymagalny w dniu 15 04 2009r., bankowemu tytułowi wykonalności została został nadana klauzula wykonalności w dniu 1 07 2009r. Następnie bieg przedawnienia został przerwany
w dniu 13 06 2011r. kiedy nastąpiło umorzenie postępowania egzekucyjnego. Powód wniósł pozew we wrześniu 2014r., zatem po upływie trzyletniego biegu przedawnienia. Podkreślił, iż stwierdzenie pozwanego, iż wnosi o uwzględnienie powództwa
i przyznanie, że jest dłużnikiem stanowi uznanie niewłaściwe, będące wyłącznie oświadczeniem wiedzy i nie może być utożsamiane z zrzeczeniem się zarzutu przedawnienia.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Sad pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenia przyjmując, iż mają one źródło w umowie zawartej w dniu 15 04 2008r. przez pozwanego z ówczesnym (...) Bank (...) S.A. we W., a następnie prawidłowo rozpoznał sprawę.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia nie były kwestionowane w apelacji.

Mają one podstawę w informacjach zawartych we wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wiarygodnych źródłach dowodowych, których ocena jakkolwiek lakoniczna jest logiczna i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Skarżący w ramach podniesionego w apelacji zarzutu popełnienia błędu przy konstruowaniu podstawy faktycznej w istocie kwestionują dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawna ustalonego stanu faktycznego, a konkretnie przyjęcia, iż nie doszło do przedawnienia roszczenia.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Sąd Rejonowy dokonując oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego wadliwie ocenił oświadczenie pozwanego złożone na rozprawie w dniu 29 10 2015r.
i uznał, iż w sprawie nie doszło do przedawnienia dochodzonych roszczeń.

Z niekwestionowanych przez skarżących ustaleń wynika, iż okres spłaty zaciągniętego przez pozwanego kredytu upływał z dniem 15 04 2009r.

Zobowiązanie pozwanego zwrócenia (...) Bank (...) S.A. we W. pożyczki było zatem zobowiązaniem terminowym i najpóźniej z dniem następnym
po wskazanej powyżej dacie rozpoczął biec trzyletni termin przedawnienia roszczeń, który upływał z dniem 15 04 2012r. (dochodzone roszczenia są związane z prowadzoną przez powoda i jego poprzednika prawnego działalnością gospodarczą w rozumieniu regulacji art. 118 k.c.)

Przed upływem tego terminu (...) Bank (...) S.A. we W. wystąpił
do sądu o nadanie klauzuli wykonalności wystawionemu przeciwko pozwanemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, a Sąd Rejonowy w Rybniku w postanowieniu wydanym w dniu 1 07 2009r. wniosek ten uwzględnił (k.39).

Następnie na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego poprzednik prawny wszczął przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, które została umorzone najpóźniej w dniu 13 06 2011r. (k. 40).

Wobec wszczęcia tego postępowania przed upływem wskazanego terminu
przedawnienia doszło zatem - zgodnie z regulacją art. 123 § 1 pkt 1 k.c. - najpóźniej
z dniem wszczęcia postępowania egzekucyjnego do przerwania jego biegu i termin ten ponownie rozpoczął biec z dniem następnym po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, co nastąpiło w dniu 14 06 2011r.

Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony we wrześniu 2014r.
tj. po upływie trzyletniego terminu przedawnienia dochodzonych roszczeń.

Jakkolwiek pozwany w toku postępowania złożył na rozprawie oświadczenie „uznaje żądanie pozwu” to nie może ono być traktowane jako „uznanie powództwa” w rozumieniu regulacji art. 213 § 1 k.p.c., gdyż to ostatnie zawiera w sobie nie tylko oświadczenie woli (pozwany chce zapłacić dochodzone należności), ale również oświadczenie wiedzy (pozwany potwierdza okoliczności przytoczone w pozwie), z czym w sprawie nie mamy do czynienia.

Gdyby nawet przyjąć iż takie oświadczenie zostało złożone, to jako oświadczenie procesowe mogło ono zostać skutecznie odwołane do czasu prawomocnego zakończenia sprawy, w tym także w toku postępowania odwoławczego.

Pozwany najpóźniej skorzystał z tego prawa w chwili złożenia apelacji, powołując się w istocie na błąd w rozumieniu znaczenia procesowego złożonego oświadczenia i jego skutków prawnych.

Dlatego należy uznać, iż skutecznie zostało ono przez niego odwołane, przez co jest ono bezskuteczne i nie wywołuje ono przewidzianych w przywołanej regulacji skutków procesowych.

DO złożenia tego oświadczenia doszło już już po upływie terminu przedawnienia dochodzonych roszczeń (powyżej) - wobec czego mogłoby ono zostać potraktowane jedynie jako zrzeczenie się z korzystania z zarzutu przedawnienia – o ile zgodnie z zasadami wykładni oświadczeń woli (art. 65 k.c.) z zachowania pozwanego wynikałaby wola wywołania takiego skutku prawnego.

Pozwany jest osobą niepełnosprawną, która nie ma obeznania prawnego,
co potwierdziły także zeznania świadka E. Ś. i w chwili składania tego oświadczenia nie znana mu była instytucja przedawnienia roszczenia.

Tym samym nie sposób uznać, iż składając oświadczenie zrzekł się on świadomie zarzutu przedawnienia, co podniesiony w postępowaniu apelacyjnym zarzut przedawnienia dochodzonych roszczeń czyni skutecznym.

W następstwie tego powodowi nie przysługuje obecnie skuteczne wobec Państwa roszczenie o udzielenie mu ochrony prawnej przyrzeczone przy stanowieniu norm prawa cywilnego-materialnego, a to czyni powództwo bezzasadnym.

Nie znajduje to prawidłowego odzwierciedlenia w zaskarżonym wyroku, wobec czego apelacja jest uzasadniona, co skutkowało koniecznością zmiany zaskarżonego orzeczenia przez oddalenie powództwa oraz w oparciu o regulację art. 98 § 1 k.p.c.

do zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

Reasumując z podanych powyżej względów wyrok Sądu pierwszej instancji jest wadliwy i dlatego apelację pozwanego jako uzasadnioną uwzględniono, orzekając jak w sentencji w oparciu o regulację art. 386 § 1 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono w oparciu regulację
art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. i § 13 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013r. poz. 490 j.t.), biorąc pod uwagę,
iż powód uległ w całości w postępowaniu odwoławczym i dlatego powinien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego w tym postępowaniu koszty zastępstwa procesowego przez fachowego pełnomocnika.

SSO Leszek Dąbek