Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V.2 Ka 26/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Jastrzębiu - Zdroju wyrokiem z dnia 6 listopada 2015r., sygn. akt II K 642/13, uznał oskarżonego J. U. za winnego tego, że:

1.  w dniu 24 września 2012 roku w J. w celu udaremnienia wykonania:

- wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach XIII GC 278/11/Ap zobowiązanego do zapłaty A. K. kwoty 151.767,04 zł,

- nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Opolu V GNc 3192/12 zobowiązanego do zapłaty (...) sp. z o.o. kwoty 25.237,92 zł,

Nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Rybniku VI GNc 189/12 zobowiązanego do zapłaty D. G. kwoty 15.944 zł,

- nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Rybniku VI GNc 7/12 zobowiązanego do zapłaty U. sp. z o.o kwoty 32.417,25 zł,

Nakazu zapłaty Sądu Rejonowego Katowice – Wschód VI GNC 295/12 zobowiązującego do zapłaty M. W. kwoty 5.067 zł,

- nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Bytomiu VI GNC 2522/12 zobowiązującego do zapłaty (...) S.A. kwoty 56.922,71 zł,

- ugody zawartej przed Sądem rejonowym w Dzierżoniowie V GC 564 zobowiązującej do zapłaty (...) Sp. z o.o. kwoty 13.530 zł,

- nakazu zapłaty Sądu rejonowego w Rybniku VI GNC 1465/12 zobowiązującego do zapłaty L. G. kwoty 4.450 zł,

- decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w J. nr 578/08 o nałożeniu kary administracyjnej za nielegalne użytkowanie budynku zobowiązującej do zapłaty w kwocie 97.404,99 zł

- tytułów egzekucyjnych urzędu Skarbowego w J. dotyczących należności podatkowych o wartości należności głównej w kwotach 45.650,00 oraz 25.101 zł,

darował synowi zagrożone zajęciem nieruchomości o numerach działek (...) o wartości 1.400.000 zł, czym uszczuplił zaspokojenie tych wierzycieli, stanowiącego występek z art. 300 §2 kk i za to na podstawie art. 300 §2 kk skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności.

2.  w dniu 31 października 2012 roku w J. wobec grożącej mu niewypłacalności nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli zbył na kwotę 28.290 zł zajęty przez komornika (...) D5 2.4 TD nr rej. (...), a z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży zaspokoił tylko niektórych wierzycieli, czym działał na szkodę pozostałych, stanowiącego występek z art. 302 §1 kk i za to na podstawie art. 302 §1 kk skazał go na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

3.  w dniu 14 stycznia 2013 roku w J. w celu udaremnienia wykonania orzeczeń wskazanych w punkcie 1. Darował synowi udziały w spółce z o.o. (...) o wartości 250.000 zł czym usiłował uszczuplić zaspokojenie wskazanych wyżej wierzycieli oraz wyłudził poświadczenie nieprawdy od notariusza sporządzającego akt notarialny darowizny poprzez podstępne wprowadzenie go w błąd oświadczając, że darowane udziały spółki są wolne od obciążeń i praw osób trzecich, podczas gdy był zajęty przez Urząd Skarbowy w J., stanowiącego występek z art. 13 §1 kk w zw. z art. 300 §2 kk i art. 272 kk w zw. z art. 11 §2 kk i za to na podstawie art. 14 §1 kk w zw. z art. 300 §2 kk w zw. z art. 11 §3 kk skazał go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 §1 kk i art. 86 §1 kk w miejsce wyżej orzeczonych jednostkowych kar pozbawienia wolności Sąd orzekł wobec oskarżonego J. U. jedna karę łączną w wymiarze 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 §1 i §2 kk w zw. z art. 4 §1 kk oraz art. 70 §1 pkt 11 kk w zw. z art. 4 §1 kk Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego J. U. kary łącznej pozbawienia wolności na okres 3 lat tytułem próby.

Na podstawie art. 627 kpk w zw. za rt. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania obejmujące wydatki w kwocie 150,00 złotych oraz opłatę w wysokości 300,00 złotych.

Apelację wniósł obrońca oskarżonego. Zaskarżył on powyższy wyrok w całości i zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk wynikającą z oparcia ustaleń, co do winy oskarżonego jedynie na okolicznościach obciążających go, przy pominięciu dowodów i okoliczności świadczących na jego korzyść oraz dowolnej ocenie dowodów,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał wpływ na jego treść, a wynikający z przyjęcia, iż:

- oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów umyślnie, w zamiarze bezpośrednim podczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do takich ustaleń, a wręcz wskazywał, iż oskarżony nie działał w celu udaremnienia wykonania orzeczeń Sądów oraz organów publicznych, a podejmowane przez niego działania polegające na przekazaniu na rzecz syna M. U. nieruchomości oraz udziałów w spółce z o.o. (...) podejmowane były wyłącznie w celu zaspokojenia wierzycieli oskarżonego,

- oskarżony zbywając (...) D5 2.4 TD o nr rej. (...) działał niezgodnie z prawem i brak było przeszkód do przypisania mu winy w czasie popełnienia czynu, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do takich ustaleń, a wręcz wskazywał, iż oskarżony działał pod wpływem atypowych warunków i szczególnej sytuacji motywacyjnej, które uzasadniały podjęcie decyzji niezgodnej z normą prawną,

- oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim wyłudzenia poświadczenia nieprawdy od notariusza sporządzającego akt notarialny darowizny w sytuacji, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazywał, iż oskarżony o zajęciach udziałów spółki przez Urząd Skarbowy w J. nie wiedział.

Stanowiąc powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów, lub uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem nie sposób zgodzić się z podnoszonymi przez skarżącego zarzutami.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, a to art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk. Skarżący zarzuca, iż Sąd Rejonowy oparł swoje ustalenia co do winy oskarżonego jedynie na okolicznościach obciążających go, pominięcie okoliczności świadczących na jego korzyść, a także dowolną ocenę dowodów. Z zarzutami tymi jednak nie sposób się zgodzić. Należy wskazać, iż dokonując oceny zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, Sąd Rejonowy dokonał tego w sposób wnikliwy i rzetelny. Wskazał Sąd w sposób szczegółowy, które dowody uznał za wiarygodne i z jakich powodów, a którym waloru wiarygodności odmówił. Ocena materiału dowodowego zaprezentowana w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, wbrew twierdzeniom skarżącego, została dokonana przez Sąd I instancji z uwzględnieniem reguł określonych w treści art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk, zgodna jest z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, nie zawiera również błędów. Nie sposób zarzucić braku wnikliwości czy też rzetelności rozważaniom Sądu Rejonowego nad zebranymi w sprawie dowodami. Nie przekroczył Sąd również granic swobodnej oceny dowodów. Następnie swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego Sąd Rejonowy w przekonujący sposób uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Z tych też względów nie można zgodzić się z zarzutami apelacji obrońcy oskarżonego, iż Sąd dopuścił się obrazy przepisów postępowania tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk.

Ustalając stan faktyczny zasadnie Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom świadków: M. P. (1) – reprezentującego Urząd Skarbowy w J., J. M. – reprezentującego Kancelarię (...) przy Sądzie Rejonowym w Jastrzębiu – Zdroju. Świadkowie ci wskazywali na przebieg prowadzonych wobec oskarżonego postępowań egzekucyjnych. Z zeznań tych świadków wynika, iż oskarżony był prawidłowo informowany o wysokości jego zobowiązań, został pouczony o przysługujących mu prawach i był świadomy podejmowanych przez organy egzekucyjne działań.

Zgodzić się również należy z oceną zeznań pozostałych świadków, tj. wierzycieli oskarżonego: D. S., J. S., M. W., M. P. (2), D. G., B. J., A. K., L. G., Z. B. i Z. S..

Jak słusznie wskazuje Sąd Rejonowy zeznania wszystkich wyżej wskazanych świadków były logiczne, spójne i konsekwentne. Świadkowie ci wskazywali, iż oskarżony, niezależnie od toczących się postępowań egzekucyjnych podejmował rozmowy z wierzycielami i regulował należne zobowiązania. Oskarżony dokonywał jednak samodzielnie wyboru wierzyciela wobec, którego dokona spłaty zobowiązań z pominięciem pozostałych wierzycieli, w związku z czym wobec części jego wierzycieli zobowiązania nie zostały w ogóle uregulowane. Ponadto oskarżony był zobowiązany do regulowania zaległości podatkowych.

Zasadnie również Sąd dał wiarę zgromadzonym w sprawie dowodom z dokumentów albowiem zostały sporządzone przez uprawnione do tego organy w zakresie ich kompetencji oraz w przepisanej formie, a ich rzetelność i prawdziwość nie była kwestionowania przez żadną ze stron.

Jeżeli chodzi o wyjaśnienia oskarżonego zasadnie Sąd wskazał, iż na wiarę zasługują one jedynie w części w jakiej wskazał, iż zbył zajęte przez komornika mienie w postaci samochodu marki V. (...) oraz, ze przekazał synowi M. U. należące do niego nieruchomości w celem rozwijania przez niego prowadzonej działalności. Wprawdzie w dalszym etapie postępowania oskarżony wycofał się ze swoich wyjaśnień wskazując, iż przekazanie nieruchomości, a następnie udziałów było spowodowane koniecznością zabezpieczenia kredytu obrotowego, jednakże jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, stanowiło to tylko i wyłącznie przyjęta przez oskarżonego linię obrony mającą na celu unikniecie odpowiedzialności karnej. Należy mieć na uwadze, iż oskarżony miał pełną świadomość, iż grozi mu utrata majątku w związku z nieuregulowanymi przez niego zobowiązaniami. Oskarżony miał również wiedzę, co do zajęcia przez Urząd Skarbowy udziałów w jego spółce, albowiem został o tym skutecznie poinformowany stosownym zawiadomieniem, które zostało odebrane przez jego syna M. U. będącego stroną umowy darowizny i jednocześnie prokurentem (...) sp. z o.o. Nie ulega zatem wątpliwości, iż oskarżony w chwili sporządzania aktu notarialnego posiadał wiedzę o zajęciu i mimo świadomości skutków karnych podjął działania, które nie były zgodne z prawem, celem uzyskania środków na spłatę wymagalnych zobowiązań, z tym, iż jak sam wskazał, iż regulował wybrane przez siebie, „najpilniejsze”, wierzytelności.

Nie sposób również zgodzić się ze skarżącym odnośnie drugiego podnoszonego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Należy mieć na uwadze, iż zarzut błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, a powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10).

Z tych też względów zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może ograniczać się wyłącznie do kwestionowania stanowiska, które przyjął Sąd I instancji, jak czyni skarżący, a powinien wskazywać nieprawidłowości jakich miał dopuścić się Sąd w swoim rozumowaniu co do oceny okoliczności sprawy. Sama bowiem możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punkt widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych. Zdaniem Sądu Okręgowego takich uchybień Sąd I instancji się nie dopuścił.

Przy ustalaniu stanu faktycznego w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy miał na względzie całokształt zebranego materiału dowodowego. Brak zastrzeżeń co do dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, albowiem Sąd ten w sposób szczegółowy wskazał, które dowody uznał za wiarygodne, a którym waloru tego odmówił i dlaczego.

Mając na względzie zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie ulega wątpliwości, iż oskarżony J. U. dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów z art. 300 §2 kk, z art. 302 §1 kk oraz z art. 13 §1 kk w zw. z art. 300 §2 kk i art. 272 kk w zw. z art. 11 §2 kk. nie budzi również wątpliwości, iż oskarżony działał w sposób umyślny z zamiarem popełnienia zarzucanych mu czynów zabronionych

Dokonując oceny zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, Sąd Rejonowy dokonał tego w sposób staranny i rzetelny, wskazując szczegółowo, które dowody uznał za wiarygodne i z jakich powodów, a którym waloru wiarygodności odmówił. Ocena materiału dowodowego zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak już wyżej wskazano, dokonana została przez Sąd I instancji z uwzględnieniem reguł określonych w treści art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk, zgodna jest z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego i nie zawiera żadnych błędów.

Sąd I instancji dokonał oceny całokształtu materiału dowodowego w sposób bezstronny, w granicach swobodnej oceny dowodów, uwzględniając jednocześnie zasady wiedzy i doświadczenia życiowego. Dlatego też rozważania Sądu Rejonowego co do oceny zebranych w niniejszej sprawie dowodów należy w pełni podzielić, i uznać, iż ich ponowna analiza jest bezcelowa. Pisemne motywy zaskarżonego wyroku w pełni odpowiadają dyrektywom określonym treścią art. 424 §1 kpk

Mając na uwadze rodzaj naruszonych dóbr, a także okoliczności popełnienia czynów, zgodzić się należy również z Sądem Rejonowym, co do kwestii oceny stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu jako znaczny.

Jeżeli chodzi o orzeczone wobec oskarżonego kary, zarówno jednostkowe jak i karę łączną, Sąd miał na względzie by były one adekwatna do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynów. Orzeczona kara łączna pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 5 miesięcy niewątpliwie spełni swoje cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej jak i generalnej.

Jednocześnie zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, iż wobec oskarżonego J. U. zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, pozwalająca na warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, a wyrażająca się w przekonaniu, iż nie popełni on ponownie przestępstwa i będzie przestrzegać porządku prawnego. Dlatego też zasadnie Sąd Rejonowy warunkowo zawiesił wobec oskarżonego wykonanie orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności na okres próby 3 lat. Bez wątpienia orzeczona kara o charakterze wolnościowym będzie wystarczająca dla osiągnięcia jej celów, a okres próby w orzeczonym wymiarze pozwoli na zweryfikowanie udzielonej pozytywnej prognozy.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, iż brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku czy też do jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Z tych względów Sąd Okręgowy utrzymał w moc zaskarżony wyrok. O kosztach sądowych orzeczono po myśli art. 636 § 1 kpk.