Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie X Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. B.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 14 303,76 złotych (czternaście tysięcy trzysta trzy złote 76/100) wraz z ustawowymi odsetkami (określonymi od dnia 1 stycznia 2016 rok, jako odsetki ustawowe za opóźnienie) liczonymi od kwot:

- 254,36 zł od dnia 14 stycznia 2014 r;

- 971,70 zł od dnia 14 lutego 2014 r.;

- 990,15 zł od dnia 14 marca 2014 r.;

- 1 063,95 ł od dnia 14 kwietnia 2014 r.;

- 1 027,05 z od dnia 14 maja 2014 r.;

- 1 063,95 zł od dnia 12 czerwca 2014 r.;

- 1 082,40 zł od dnia 14 lipca 2014 r.

- 1 488,30 zł od dnia 14 września 2014 r.;

- 1 137,75 zł od dnia 14 października 2014 r.;

- 1 322,25 zł od dnia 14 listopada 2014 r.;

- 1 033,20 zł od dnia 14 grudnia 2014 r.;

- 1 082,40 zł od dnia 1 stycznia 2015 r.;

- 1 131,60 zł od dnia 14 lutego 2015 r.;

- 836,40 zł od dnia 14 marca 2015 r.;

II.  umarza postępowanie w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3 533,00 złotych (trzy tysiące pięćset trzydzieści trzy złote 00/100) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt. X GC 1070/15

UZASADNIENIE

W dniu 6 maja 2015 roku powód T. B. wniósł pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. pozew o zapłatę kwoty 22 318,69 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 990,15 zł od dnia 14 marca 2013r., 861,00 zł od dnia 14 kwietnia 2013r., 750,30 zł od dnia 14 maja 2013r., 1.591,62 zł od dnia 13 lipca 2013r., 750,30 zł od dnia 14 sierpnia 2013r., 1.308,72 od dnia 14 listopada 2013r., 1.045,50 zł od dnia 14 grudnia 2013r., 971,70 zł od dnia 14 stycznia 2014r.,971,70 zł od dnia 14 lutego 2014r.,990,15 zł od dnia 14 marca 2014r., 1.063,95 zł od dnia 14 kwietnia 2014r., 1.027,05 zł od dnia 14 maja 2014r., 1.063,95 zł od dnia 12 czerwca 2014r., 1.082,40 zł od dnia 14 lipca 2014r., 1.488,30 zł od dnia 14 września 2014r., 1.137,75 zł od dnia 14 października 2014r., 1.322,25 zł od dnia 14 listopada 2014r., 1.033,20 zł od dnia 14 grudnia 2014r., 1 082,40 zł od dnia 14 stycznia 2015r., 1.131,60 zł od dnia 14 lutego 2015r., 836,40 zł od dnia 14 marca 2015r.,wraz z kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie pozwu powód wskazał, że zawarł z pozwaną (dawniej (...) Ochrona Sp. z o.o.) umowę współpracy w zakresie podejmowania interwencji wobec obiektów monitorowanych przez pozwaną. Początkowo współpraca stron układała się pomyślne, jednak począwszy od marca 2013 roku pozwana zaprzestała regulowania należności na rzecz powoda z tytule w/w umowy. Wezwania do zapłaty pozostały nieskuteczne.

W złożonej w dniu 18 września 2015 roku odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasadzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że powód nie wykazał, że usługi wyszczególnione w przedstawionych fakturach VAT rzeczywiście wykonał, zaś sama faktura VAT, jako dokument księgowy nie stanowi wystarczającego dowodu na tą okoliczność. Niezależnie pozwana podniosła zarzut przedawnienia co do należności ustalony fakturami VAT nr (...).

Pismem z dnia 18 lutego 2016 roku powód cofał pozew co do kwoty 8 014,93 zł z odsetkami od kwot 990,15 zł, 861,00 zł, 750,30 zł, 1.591,62 zł, 750,30 zł, 1.308,72 zł, 1.045,50 zł, 717,34 zł, podtrzymując żądanie pozwu w pozostałej części, tj. co do kwoty 14 303,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwot: 254,36 zł od dnia 14 stycznia 2014r., 971,70 zł od dnia 14 lutego 2014r. , 990,15 zł od dnia 14 marca 2014r., 1.063,95 zł od dnia 14 kwietnia 2014r., 1027,05 zł od dnia 14 maja 2014r., 1.063,95 zł od dnia 12 czerwca 2014r., 1.082,40 zł od dnia 14 lipca 2014r., 1.488,30 zł od dnia 14 września 2014r., 1.137,75 zł od dnia 14 października 2014r. 1.322,25 zł od dnia 14 listopada 2014r., 1.033,20 zł od dnia 14 grudnia 2014r., 1082,40 zł od dnia 14 stycznia 2015r., 1.131,60 zł od dnia 14 lutego 2015r oraz 836,40 zł od dnia 14 marca 2015r. z kosztami postępowania. W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwana po wytoczeniu powództwa dokonała dokonał częściowej zapłaty dochodzonej należności w kwocie 10.000,00 zł, nie wskazując w tytule zapłaty konkretnych należności (faktur), tylko „zaległe faktury". Powód zaliczył wpłaconą kwotę na spłatę najdawniejszych zaległości wraz z odsetkami. Wymieniona kwota 10.000,00 zł został rozliczona w następujący sposób : faktura nr (...) - 990,15 zł + odsetki 292,54 zł, faktura nr (...) - 861,00 zł + odsetki 244,57 zł, faktura nr (...) - 750,30 zł + odsetki 205,37 zł, faktura nr (...) - 1.591,62 zł + odsetki 401,65 zł, faktura nr (...) - 750,30 zł + odsetki 180,79 zł, faktura nr (...) - 1.308,72 zł + odsetki 272,47 zł, faktura nr (...) - 1.045,50 zł + odsetki 206,49 zł, faktura nr (...) - 971,70 zł + odsetki 181,19 zł, z tym, że faktura nr (...) została spłacona częściowo, tzn. do spłaty pozostała kwota 254,36 zł. W pozostałym zaś zakresie powód potrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 listopada 2009 roku powód T. B. zawarł z pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W., działająca wówczas pod nazwa (...) Ochrona spółka z ograniczona odpowiedzialnością w S., umowę o współpracy nr 1/11/2009 na podstawie której zobowiązał się do wykonywania czynności związanych z podjęciem interwencji przez załogi patrolowo – interwencyjne w obiektach monitorowanych przez pozwaną, w zamian za co pozwana zobowiązała się do uiszczania wynagrodzenia, płatne z dołu w terminie 14 dni od dnia doręczenia faktury VAT.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Umowa nr (...), ki. 8-11,

-

Pisma z dn. 8.07.2014r., k. 12-13,

Początkowo współpraca stron układała się pomyślnie, a pozwana regulowała należne powodowi w związku z realizacją umowy wynagrodzenie. Powód wystawił pozwanej szereg faktur VAT, w tym m.in.:

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 990,15 zł, płatną do dnia 14 marca 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 861 zł, płatną do dnia 14 kwietnia 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 750,30 zł, płatną do dnia 14 maja 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 591,62 zł, płatną do dnia 13 lipca 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 750,30 zł, płatną do dnia 14 sierpnia 2013 roku,

-

fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 308,72 zł, płatną do dnia 14 listopada 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 045,50 zł, płatną do dnia 14 grudnia 2013 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 971,70 zł, płatną do dnia 14 stycznia 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwitę 971,70 zł, płatną do dnia 14 lutego 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 990,15 zł, płatną do dnia 14 marca 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 063,95 zł, płatną do dnia 14 kwietnia 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 027,05 zł, płatną do dnia 14 maja 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 063,95 zł, płatną do dnia 12 czerwca 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 082,40 zł, płatną do dnia 14 lipca 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 488,30 zł, płatną do dnia 14 września 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 137,75 zł, płatną do dnia 14 października 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr(...) na +kwotę 1 322,25 zł, płatną do dnia 14 listopada 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 033,20 zł, płatną do dnia 14 grudnia 2014 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 082,40 zł, płatną do dnia 14 stycznia 2015 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 1 131,60 zł, płatną do dnia 14 lutego 2015 roku,

-

Fakturę VAT nr (...) na kwotę 836,40 zł, płatną do dnia 14 marca 2015 roku.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Faktury VAT, k. 14-34,

Pomimo upływu terminów płatności i kilkukrotnych wezwań do zapłaty pozwana nie uregulowała należności.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Wezwania do zapłaty z potwierdzeniem odbioru, k. 35-39.

W dniu 13 października 2015 roku pozwana wpłaciła na rzecz powoda kwotę 10 000 zł, tytułem zaległych faktur VAT.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Wydruk z rachunku bankowego, k. 80.

Sąd zważył co następuje:

Z chwilą wniesienia pozwu powód domagał się zapłaty kwoty 22 318,69 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 990,15 zł od dnia 14 marca 2013r., 861,00 zł od dnia 14 kwietnia 2013r., 750,30 zł od dnia 14 maja 2013r., 1.591,62 zł od dnia 13 lipca 2013r., 750,30 zł od dnia 14 sierpnia 2013r., 1.308,72 od dnia 14 listopada 2013r., 1.045,50 zł od dnia 14 grudnia 2013r., 971,70 zł od dnia 14 stycznia 2014r.,971,70 zł od dnia 14 lutego 2014r.,990,15 zł od dnia 14 marca 2014r., 1.063,95 zł od dnia 14 kwietnia 2014r., 1.027,05 zł od dnia 14 maja 2014r., 1.063,95 zł od dnia 12 czerwca 2014r., 1.082,40 zł od dnia 14 lipca 2014r., 1.488,30 zł od dnia 14 września 2014r., 1.137,75 zł od dnia 14 października 2014r., 1.322,25 zł od dnia 14 listopada 2014r., 1.033,20 zł od dnia 14 grudnia 2014r., 1 082,40 zł od dnia 14 stycznia 2015r., 1.131,60 zł od dnia 14 lutego 2015r., 836,40 zł od dnia 14 marca 2015r.wraz z kosztami postępowania.

Jednakże w konsekwencji dokonanej przez pozwaną w dniu 13 października 2015 roku wpłaty w kwocie 10 000 zł na poczet „zaległych faktur”, pismem z dnia 18 lutego 2016 roku, po jej zaliczeniu na poczet najdawniej wymagalnych należności głównych i ubocznych (odsetek) zgodnie z uprawnieniem wynikającym z treści art. 451 § 3 k.c., powód cofnął powództwo co do kwoty 8 014,93 zł z odsetkami od kwot 990,15 zł, 861,00 zł, 750,30 zł, 1.591,62 zł, 750,30 zł, 1.308,72 zł, 1.045,50 zł, 717,34 zł, podtrzymując żądanie pozwu w pozostałej części.

Zgodnie z treścią art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem powództwa połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku, co zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. skutkuje umorzeniem postępowania.

W podtrzymanym zakresie powództwo okazało się uzasadnione.

Podstawę prawną roszczenia powoda stanowiły postanowienia zawartej w dniu 1 listopada 20098 roku pomiędzy stronami postępowania umowy, na podstawie której powód zobowiązał się do wykonywania czynności związanych z podjęciem interwencji przez załogi patrolowo – interwencyjne w obiektach monitorowanych przez pozwaną, w zamian za co pozwana zobowiązała się do uiszczania wynagrodzenia. Stosunek zobowiązaniowy łączący strony Sąd zakwalifikował jako umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z odesłaniem zawartym w art. 750 k.c. zastosowanie znajdują przepisy dotyczące umowy zlecenia, tj. 734 k.c. i nast. Zgodnie z art. 734 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy( art. 735 k.c.).

Stan faktyczny w niniejszej sprawie pozostał niesporny, pozwana natomiast, sprzeciwiając się żądaniu pozwu, podniosła zarzut przedawnienia roszczenia ustalonego fakturami VAT nr (...), a dalej – zarzuciła, że powód nie wykazał wykonania usług, za które domaga się zapłaty wynagrodzenia, tym bardziej, że faktura VAT, jako dokument księgowy, nie stanowi wystarczającego dowodu na tą okoliczność.

W pierwszej kolejności Sąd rozważał skuteczność podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia.

Jak już wyżej wskazano do umów o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. W oparciu zatem o treść art. 751 k.c. roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków przysługujące osobom, które stale lub w zakresie działalności przedsiębiorstwa trudnią się czynnościami danego rodzaju przedawniają się z upływem lat dwóch. Podkreślenia jednak wymaga, że wskutek upływu terminu przedawnienia powstaje układ określany w literaturze terminem "zobowiązanie niezupełne (naturalne)". Powyższe oznacza zatem, że pomimo, iż termin przedawnienia upłynął zobowiązany w dalszym ciągu ma prawny obowiązek świadczenia na rzecz uprawnionego, a tym samym spełnione przez niego świadczenie będzie świadczeniem należnym, niepodlegającym zwrotowi. W efekcie stwierdzić należy, że sam upływ terminu przedawnienia nie wyklucza ani dobrowolnego spełnienia świadczenia przez zobowiązanego, ani wszczęcia procesu przez uprawnionego (upływ terminu przedawnienia nie uzasadnia odrzucenia pozwu), ani wydania wyroku zasądzającego, jeżeli pozwany nie powoła się na przedawnienie.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy zwrócić należało uwagę, że pozwana dokonując dobrowolnej zapłaty na rzecz powoda kwoty 10 000 zł, nie wskazała konkretnie na poczet jakich należności wpłata winna zostać zaliczona przez powoda, co okazało być się kluczowe dla oceny skuteczności zgłoszonego przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Zaznaczyć bowiem wypada, że zgodnie z art. 451 § 3 k.c. w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie winno zostać zaliczone przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego, przy czym dla oceny prawidłowości dokonanego rozliczenia – w świetle przedstawionych wyżej wywodów dotyczących skutków prawnych upływu terminu przedawnienia - bez znaczenia pozostaje fakt, że należności na poczet których zaliczona została wpłata, uległy przedawnieniu, albowiem – jak to już wyżej zaznaczono - upływ terminu przedawnienia nie ma wpływu na prawny obowiązek świadczenia wobec wierzyciela, a dobrowolnie dokonana wpłata nie podlega zwrotowi.

W tym stanie rzeczy, Sąd uznał, że wobec braku oświadczenia pozwanej, co do należności, na poczet których dokonana przez dnia w dniu 13 października wpłata miała zostać zaliczona, powód prawidłowo zaliczył dokonaną przez pozwana wpłatę na należności najdawniej wymagalne, w tym także tych co do których termin przedawnienia upłynął.

W konsekwencji powyższego zarzut przedawnienia okazał się nieuzasadniony, albowiem wobec dobrowolnego zaspokojenia przez pozwaną należności po upływie terminu ich przedawnienia, zobowiązanie wygasło.

W odniesieniu natomiast do dalszych zarzutów pozwanej Sąd zwrócił uwagę, że zgodnie z podstawową regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z kolei w świetle z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Na gruncie przedmiotowego sporu oczywistym było, że to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności przemawiających za istnieniem oraz wysokością zgłoszonego roszczenia, któremu to obowiązkowi powód - w ocenie Sądu - sprostał, a zaoferowany przez niego materiał dowodowy w postaci umowy, faktur VAT i wezwań do zapłaty okazał się być wystarczający dla wydania rozstrzygnięcia. Sąd zwrócił uwagę, że co prawda faktura VAT, jako dokument rozliczeniowy, z reguły nie może stanowić samodzielnego dowodu na okoliczność istnienia roszczenia w dochodzonej pozwem wysokości. Nie należy tracić jednak z pola widzenia, że wystawienie faktury ma istotne znaczenie dowodowe, jeśli w okolicznościach danej sprawy można na jej podstawie, wobec innych dowodów i twierdzeń stron, wywieść domniemania faktyczne, przy których w istocie chodzi o pośredni dowód logiczny określonych faktów.

Mając zatem na uwadze, że powód, prócz zakwestionowanych przez pozwaną faktur VAT przedstawił także umowę, na podstawie której domaga się zapłaty wynagrodzenia, a pozwana poza lakonicznym zakwestionowaniem zasadności żądania i waloru dowodowego przedstawionych przez powoda faktur VAT, nie zaoferowała jakiegokolwiek materiału dowodowego, uzasadniającego jej twierdzenia, Sąd uznał, że powód wykazał w sposób niebudzący wątpliwości fakt istnienia roszczenia w dochodzonej pozwem wysokości, tym bardziej, ze pozwana w toku niniejszego postepowania dokonała częściowej spłaty należności.

Reasumując, wobec dostatecznego wykazania istnienia wierzytelności w wysokości dochodzonej pozwem – w braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych - powództwo w podtrzymanym zakresie, podlegało uwzględnieniu w całości.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie Sąd oparł się na treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów, które w ocenie Sądu nie budziły żadnych wątpliwości i okazały się wystarczające dla wydania orzeczenia.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie I i II sentencji.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia jest orzeczenie o obowiązku poniesienia kosztów procesu. Zgodnie z przepisem art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym takim orzeczeniu. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. określa, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. W zakresie ustalania pojęcia strony „przegrywającej sprawę” wskazać należy, iż pozwany, który płaci dochodzoną należność po wniesieniu pozwu z punktu widzenia przepisów k.p.c. o kosztach procesu uważany jest za przegrywającego sprawę i w konsekwencji zobowiązany jest zwrócić powodowi poniesione koszty (por. postanowienie SN z dnia 20 sierpnia 1979 roku, I CZ 92/79, LEX nr 8188). Dołączony do akt sprawy wydruk z rachunku bankowego powoda nie pozostawia wątpliwości, iż dochodzona pozwem należność została częściowo zapłacona po dacie wniesienia pozwu, co – pomimo cofnięcia częściowego powództwa i umorzenia postepowania w tym zakresie - implikuje przegraną pozwanego i aktualizuje obowiązek zwrotu stronie powodowej kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw w całości. Na koszty powoda złożyły się opłata od pozwu w wysokości 1116 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego wynosząca 17 zł, wynagrodzenie dla reprezentującego powódkę pełnomocnika wynoszące 2.400 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U.2013.490. ze zm.).

W tym stanie orzeczono, jak w sentencji.