Sygn. akt VII U 100/15
Dnia 30 marca 2016 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie: Przewodniczący Sędzia S.O. Grażyna Cichosz
Protokolant sekretarz sądowy Anna Łempicka
po rozpoznaniu w dniu 23 marca 2016 roku w Lublinie
sprawy M. H.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.
o podleganie ubezpieczeniom społecznym
na skutek odwołania M. H.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.
z dnia 13 listopada 2014 roku znak: (...) decyzja numer (...)
zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że M. H. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 23 czerwca 2014 roku.
Sygn. akt VII U 100/15
Decyzją z dnia 13 listopada 2014 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że M. H. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od dnia 23 czerwca 2014 roku.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła M. H. wnosząc o jej zmianę i objęcie ubezpieczeniami społecznymi od dnia 23 czerwca 2014 roku z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Podniosła, że w rzeczonym okresie prowadziła działalność gospodarczą.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:
M. H. w dniu 23 czerwca 2014 roku zgłosiła prowadzenie działalności gospodarczej polegającej w przeważającej części na opiece dziennej nad dziećmi, a w pozostałym zakresie na wysyłkowej sprzedaży zabawek (k. 14 akt ZUS). Z tym samym dniem przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Wskazała minimalną podstawę wymiaru składek (okoliczności bezsporne). W dniu 26 czerwca 2014 roku wnioskodawczyni zawarła umowę nr (...) w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia, na mocy której otrzymała dofinansowanie w kwocie 29 000 zł na prowadzenie działalności gospodarczej (k. 6-9 akt ZUS). Wnioskodawczyni zakupiła środki trwałe zgodnie z zatwierdzonym biznesplanem: samochód, laptopa, aparat fotograficzny, telefon komórkowy, drukarkę, wykupiła licencjonowanie strony internetowej oraz zabawki na sprzedaż. Otworzyła także konto firmowe w banku i zawarła umowę na obsługę księgową. Wnioskodawczyni rozpoczęła opisywanie i fotografowanie towaru do sprzedaży. W dniu 3 września 2014 roku brała udział w wypadku komunikacyjnym jadąc samochodem jako pasażerka. Doznała w nim urazu głowy i kręgosłupa szyjnego. Zalecono m.in. użycie sztywnego kołnierza ortopedycznego na okres 6 tygodni (k. 6-10). Po tym zdarzeniu przez 2 miesiące korzystała ze zwolnienia lekarskiego. Po tej przerwie rozpoczęła sprzedaż zabawek przez internet. Sporadycznie opiekowała się również dziećmi. Były to dzieci m.in. K. B. oraz A. P.. Każdorazowo po zakończeniu opieki wystawiała rachunek. Stawka za godzinę wynosiła od 10 do 20 zł w zależności od długości opieki. W okresie od 26 do 29 grudnia 2015 roku przebyła operację kręgosłupa w związku z doznanym urazem i po tej dacie ponownie korzystała ze zwolnienia do marca 2015 roku. Od dnia 7 lipca 2015 roku zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej ze względów zdrowotnych. W lipcu 2014 roku wnioskodawczyni nie sprzedała jeszcze żadnych produktów. W sierpniu 2014 roku dokonała sprzedaży na kwotę 6 600 zł. We wrześniu i w październiku 2014 roku nie sprzedała żadnych produktów. W listopadzie 2014 roku dokonała sprzedaży zabawek na kwotę 521,38 zł, w grudniu 2014 roku na kwotę 459,56 zł. W styczniu i lutym 2015 roku nie dokonała żadnej sprzedaży. W marcu 2015 roku dokonała sprzedaży na kwotę 770,30 zł, w kwietniu 2015 roku na kwotę 275 zł, w maju 2015 roku na kwotę 420,60 zł, w czerwcu 2015 roku na kwotę 516,30 zł (zeznania K. B. – k. 44v-45, zeznania A. P. – k. 45, zeznania wnioskodawczyni – k. 21v-22, 35v, 45v, dokumentacja medyczna, umowa pozycjonowanie strony internetowej, umowa o obsługę księgową, rachunki zakupu, faktury sprzedaży, księga przychodów, bilanse – k. 32 ).
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody z dokumentów oraz zeznań wnioskodawczyni i świadków. Dokumenty przedłożone przez wnioskodawczynię w postaci umów, dokumentacji medycznej, dowodów zakupu towarów, faktur potwierdzających sprzedaż towarów i pozostałych umów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej były autentyczne, prawidłowo wystawione i nie zostały zakwestionowane przez organ rentowy. Dowody te potwierdziły faktyczne przygotowanie wnioskodawczyni do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej oraz jej faktycznego prowadzenia poprzez sprzedaż artykułów dziecięcych. Zeznania świadków potwierdziły natomiast, że wnioskodawczyni świadczyła sporadycznie usługi opiekuńcze w zakresie dziennej opieki nad dziećmi. Zeznania te było spójne i logiczne oraz zgodne z doświadczeniem życiowym. W pełni pokrywały się także z twierdzeniami samej odwołującej, która wskazała, że w okresie pomiędzy wypadkiem a operacją kręgosłupa kilkukrotnie opiekowała się dziećmi. Brak było podstaw do odmówienia dania wiary tym dowodom, gdyż w niniejszej sprawie nie ujawniono dowodów przeciwnych ani okoliczności mogących podważyć wiarygodność tychże dowodów.
Odwołanie M. H. jako zasadne zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2015.121 j.t. ze zm.), osoby prowadzące działalność gospodarczą obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu. Obowiązek ubezpieczenia trwa – wedle art. 13 pkt. 4 w/w ustawy - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania.
Z brzmienia powyższych przepisów wynika, iż przymusem ubezpieczenia objęte są osoby, które stosownie do art. 6 ust. 1 pkt. 5 prowadzą działalność pozarolniczą. Definicja działalności pozarolniczej została przez ustawodawcę sformułowana w art. 8 ust. 6 ustawy. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych;
2) twórcę i artystę;
3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
Ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U.2015.584 j.t. z późn. zm.) w art. 2 stanowi, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Z punktu widzenia art. 13 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dla objęcia osoby obowiązkowym ubezpieczenie społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej istotne znaczenie ma rozpoczęcie i zaprzestanie wykonywania działalności, o której mowa w wyżej wskazanych przepisach ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Na gruncie niniejszej sprawy koniecznym stało się wyjaśnienie znaczenia pojęcia „wykonywanie” działalności gospodarczej. W orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że chodzi tu o faktyczne wykonywanie działalności o cechach określonych w art. 2 ust. 1 w/w ustawy, czyli działalności zarobkowej, wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły. Zatem ocena, czy osoba wykonuje działalność gospodarczą należy przede wszystkim do sfery ustaleń faktycznych, a dopiero następnie do ich kwalifikacji prawnej (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 25.11.2005 r., I UK 80/05, OSNAPiUS 2006/19 – 20/309; wyrok Sądu Apelacyjnego w warszawie z 28.02.2006 r., III AUa 1082/05). Sam wpis do ewidencji działalności gospodarczej, na gruncie omawianej ustawy, ma charakter deklaratoryjny – jego istnienie nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności, ale stwarza domniemanie prawne, według którego osoba wpisana do ewidencji jest traktowana jako prowadząca działalność gospodarczą. Domniemanie to może być jednak obalone w drodze przeciwdowodu.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe bezspornie wykazało, że M. H. od dnia 23 czerwca 2014 roku prowadziła działalność gospodarczą. Fakt nie osiągania przychodu w początkowym okresie jej prowadzenia nie wskazuje na pozorność jej wykonywania. Z doświadczenia życiowego wynika, że pierwsze zyski z prowadzenia działalności gospodarczej nie zawsze muszą się pojawić niezwłocznie z chwilą jej podjęcia. Z przedłożonej dokumentacji wynika, że sprzedaż artykułów dziecięcych rozpoczęła się w miesiącu sierpniu 2014 roku i była kontynuowana w okresach, gdy wnioskodawczyni nie przebywała na zwolnieniach lekarskich. Tym samym M. H. podlegała od dnia 23 czerwca 2014 roku ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej.
Z tego względu zaskarżoną decyzję należało zmienić i ustalić, że wnioskodawczyni od dnia 23 czerwca 2014 roku podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
Z tych względów na podstawie art. 477 14 §2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.