Sygn. akt VIII RC 142/15
S., dnia 7 kwietnia 2016 r.
Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:
Przewodniczący: SSR Elżbieta Minkowska
Protokolant: stażysta Aleksandra Dardzikowska
po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2016 r. w Szczecinie
na rozprawie
sprawy
z powództwa M. G. (1), M. G. (2)
przeciwko P. G.
o podwyższenie alimentów
I. oddala powództwo,
II. koszty zastępstwa prawnego znoszą się wzajemnie.
Sygn. akt. VIII RC 142/15
Pozwem wniesionym do Sądu w dniu 18 marca 2015 r. powódka M. G. (1), zastępowana przez pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata, wniosła
o podwyższenie alimentów, należnych jej od pozwanego P. G., z kwoty po
500 zł miesięcznie do kwoty po 850 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek
z rat. Jednocześnie zwróciła się o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwem wniesionym do Sądu w dniu 18 marca 2015 r. powódka M. G. (2), zastępowana przez pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata, wniósł
o podwyższenie alimentów, należnych mu od pozwanego P. G., z kwoty po
500 zł miesięcznie do kwoty po 850 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek
z rat. Jednocześnie zwrócił się o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu obu pozwów wskazano, iż poprzednio o alimentach orzekano w 2012 r;
od czasu ostatniego orzekania o alimentach wzrosły koszty związane z utrzymaniem powodów, albowiem m.in. rozpoczęli naukę na wyższej uczelni i nie pracują.
Zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 15 kwietnia 2015 r. połączono oba postępowania do wspólnego prowadzenia i rozpoznania.
Na rozprawie w dniu 15 czerwca 2015 r. powodowie sprecyzowali swoje żądania
i wskazali, iż wnoszą o podwyższenie alimentów począwszy od dnia wniesienia pozwów.
W odpowiedzi na pozew pozwany P. G., zastępowany przez pełnomocnika zawodowego w osobie adwokata, wniósł o oddalenie powództwa orz zasądzenie od pozwanych zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, iż potrzeby powodów od czasu ostatniego orzekania
o alimentach istotnie wzrosły, bowiem w 2012 r. powodowie rozpoczynali naukę na wyższych uczelniach i okoliczność ta była brana pod uwagę przez Sąd przy ustalaniu rozmiaru jego obowiązku alimentacyjnego względem, dzieci. Kolejno wskazał,
iż wydatki wyszczególnione w zestawieniach przedłożonych przez powodów są znacznie zawyżone, zaś z porównania zestawień przedłożonych na potrzeby niniejszego postępowania oraz postępowania w sprawie VIII RC 530/12 wynika, iż potrzeby powodów nie wzrosły, a zmalały. Kolejno wskazał, iż powodowie nie przedłożyli żadnych dokumentów z których wynikałoby, iż ponoszą wydatki wiązane ze swoim utrzymaniem we wskazanej wysokości, a powódka nie przedłożyła także żadnego zaświadczenia lekarskiego na okoliczność udokumentowania swojego stanu zdrowia. Ostatecznie podniósł, że powódka posiada majątek własny – jest właścicielką nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) i może przedmiotową nieruchomość wynajmować, przez co mogłaby uzyskać dochód w wysokości ok. 1.500 zł miesięcznie, natomiast powód pracował, a pomimo to pobierał alimenty od ojca, ponadto zaniedbuje studia i nie uzyskuje w terminie zaliczeń z przedmiotów znajdujących się w programie studiów
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
M. G. (1), ur. (...) oraz M. G. (2), ur. (...) są dziećmi P. G. i M. G. (1).
Dowód:
- odpisy skrócone aktów urodzenia, w aktach sprawy VIII RC 530/12, k. 17.
Wyrokiem z dnia 29 października 2012 r., wydanym w postępowaniu o sygn. akt VIII
RC 530/12 Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie zasądził od pozwanego P. G. na rzecz M. G. (1) oraz M. G. (2) alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz każdego z powodów.
Dowód:
- wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia
29 października 2012 r., w aktach sprawy VIII RC 530/12, k. 160.
W czasie orzekania w sprawie o sygnaturze VIII RC 530/12:
- M. G. (2) miał ukończone 20 lat i był studentem I roku architektury
na (...) Uniwersytecie (...);
- M. G. (1) miała ukończono 19 lat i była studentką I roku studiów
na Wydziale Nauk (...);
- B. G. miała ukończone 45 lat i pracowała jak główny specjalista
w Urzędzie Miejskim w S. za wynagrodzeniem 3.400 zł netto miesięcznie;
- powodowie zamieszkiwali wraz z matką, czynsz za mieszkanie wynosił 381 zł miesięcznie, opłata za media łącznie ok. 300 zł miesięcznie,
- P. G. miał ukończone 49 lat, trudnił się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie usług remontowych budowlanych i zarabiał ok. 5.000 zł miesięcznie.
Dowód:
- przesłuchanie M. G. (1) , w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 50 – 51;
- przesłuchanie M. G. (2) , w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 51;
- przesłuchanie P. G. , w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 107 – 109;
- zeznania świadka B. G. , w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 51 – 52;
- zaświadczenie, w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 32;
- faktura Vat, w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 33 – 34;
- decyzja, w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 35 – 36;
- wydruk (...) , k. 46.
Aktualnie powódka jest studentką III roku studiów dziennych na Uniwersytecie (...) na Wydziale Nauk Technologicznych oraz pracuje dorywczo – miesięcznie, z prac dorywczych uzyskuje ok. 170 zł. Naukę kontynuuje terminowo i uzyskuje wszystkie wymagane programem studiów zaliczenia.
Ww. zamieszkuje wraz z matką, jest natomiast właścicielką nieruchomości w postaci mieszkania (...) pokojowego, położonego przy ul. (...) w S..
M. G. (1) cierpi z powodu bólów stawów oraz niedoboru żelaza przez
co zmuszona jest stosować specjalną dietę, m.in. spożywać szpinak, ryby, dużo owoców
w cytrusowych, ponadto przyjmować tabletki żelaza. Koszt zakupu tego leku wynosi ok. 30 zł miesięcznie.
Dowód:
- przesłuchanie powódki M. G. (1) , k. 51;
- kopia legitymacji studenckiej, k. 14;
- zaświadczenie, k. 31;
- wezwanie do zapłaty, k. 32;
- historia rachunku bankowego, k. 33 – 42, 217 – 246;
- kopia indeksu, k. 85 – 87, 200 – 216;
- kopia zeznania podatkowego, k. 194 – 195;
- zaświadczenie, k 198;
M. G. (2) ma ukończone 24 lata, w 2012 r. ukończył technikum budowlane.
Po ukończeniu szkoły średniej podjął naukę na wyższej uczelni przy czym
w latach 2014 – 2015 korzystał z urlopu dziekańskiego. W tym czasie pracował
w drukarni za wynagrodzeniem ok. 2.000 zł miesięcznie oraz jako kucharz za kwotę wynagrodzeniem ok. 1600 zł miesięcznie. W marcu 2015 r. powód wznowił studia
i aktualnie jest studentem III roku studiów na (...) Uniwersytecie Technologicznym w S. na kierunku wzornictwo oraz pracuje dorywczo – miesięcznie, z prac dorywczych uzyskuje ok. 400 zł.
Od połowy lutego 2015 r. powód powtarza semestr IV; ma do zaliczenia przedmioty
z poprzednich lat. Ww. nie udało się w terminie uzyskać zaliczenia wszystkich przedmiotów będących w programie m.in. I oraz II roku studiów, ponadto na I roku studiów zmienił kierunek i z tego powodu ma dwuletnie opóźnienie w nauce.
Dowód:
- przesłuchanie powoda M. G. (2) , k. 51, 90 – 91.
- zeznania świadka B. G. , k. 50 – 51;
- zaświadczenie, w aktach sprawy VIII RC 141/15, k. 14.
- wezwanie do zapłaty, k. 45;
- zaświadczenie, k. 84, 266;
- wydruk indeksu elektronicznego, k. 176 – 177;
- historia rachunku bankowego, k. 178 – 193;
- kopia zeznania podatkowego, k. 194 – 195;
- karta zaliczeniowa, k. 258;
- pismo (...), k. 264.
Usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem każdego z powodów są zbliżone i opiewają na kwotę przynajmniej 1.400 zł miesięcznie. W szczególności przedstawiają się w wymiarze miesięcznym następująco: 150 zł tytułem kosztów zakupu odzieży, bielizny, obuwia; 500 zł tytułem kosztów zakupu żywności; 100 zł tytułem kosztu zakupu artykułów higienicznych i chemii gospodarczej (np. pasta do zębów, szczoteczka do zębów, szampon, płyn do kąpieli, mydło, proszek do prania, płyn do płukania, udział w kosztach związanych z zakupem środków do utrzymania czystości w mieszkaniu); koszty utrzymania telefonu komórkowego 50 zł; koszty związane z rozrywką 100 zł; koszt zakupu podręczników i pomocy naukowych 50 zł; 300 zł tytułem udziału w kosztach związanych z utrzymaniem mieszkania; 50 zł tytułem zakupu biletu miesięcznego komunikacji miejskiej.
Dowód:
- przesłuchanie powoda M. G. (2) , k. 51, 90 – 91;
- przesłuchanie powódki M. G. (1) , k. 51;
- zeznania świadka B. G. , k. 50 – 51;
- historia rachunku bankowego, k. 33 – 42, 217 – 246;
- historia rachunku bankowego, k. 178 – 193.
Matka powodów B. G. ma ukończone 48 lat. Legitymuje się wyższym wykształceniem, zatrudniona jest na stanowisku głównego specjalisty w Urzędzie Miejskim w S. za wynagrodzeniem 3.514,95 zł netto miesięcznie. Ww. zamieszkuje wraz z powodami w mieszkaniu stanowiącym współwłasność jej i P. G.. Czynsz za mieszkanie wynosi 580 zł miesięcznie, oplata za prąd 170 zł miesięcznie; za gaz 100 zł, miesięcznie, a za telefon, Internet i telewizję 177 zł miesięcznie.
Dowód:
- zeznania świadka B. G. , k. 50 – 51;
- zaświadczenie o zarobkach, k. 13.
Pozwany ma ukończone 52 lata, legitymuje się wykształceniem zasadniczym zawodowym, z zawodu jest mechanikiem. Od 2014 r. pracuje jako taksówkarz i osiąga dochód na poziomie 6150 zł brutto, zaś 2.000 – 2.500 zł miesięcznie. Z uzyskiwanego dochodu pozwany opłaca podatek oraz składkę na ubezpieczenie społeczne w kwocie 1.070 zł miesięcznie, ponadto uiszcza 400 zł do korporacji taksówkowej do której należy. Za użytkowanie telefonu i Internetu pozwany płaci ok. 100 zł miesięcznie; na zakup paliwa przeznacza ok. 2.000 zł miesięcznie
Dowód:
- przesłuchanie pozwanego P. G. , k. 89 – 90;
- zeznania świadka B. G. , k. 50 – 51;
- karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 82;
- deklaracja podatkowa, k. 166 – 167;
Ww. jest właścicielem samochodu marki O. (...), który zakupił za kwotę 41.000 zł oraz samochodu dostawczego marki V.. Środki na zakup samochodów pochodziły z oszczędności, które pozwany poczynił w czasie, gdy pracował za granicą jako monter – spawacz.
Dowód:
- przesłuchanie pozwanego P. G. , k. 89 – 90;
- zeznania świadka Z. B., k. 168 – 169, 171
- kopia wniosku o podział majątku, k. 93 – 94;
- kopa dowodu rejestracyjnego, k. 96;
- kopia odpowiedzi na wniosek o podział majątku wspólnego, k. 123 – 127;
P. G. w okresie od 1 do 4 czerwca 2014 r. był hospitalizowany w związku
z koniecznością wykonania zabiegu hipoplazji szczęki, do dnia dzisiejszego pozostaje pod opieką ortodonty i w związku z tym ponosi koszt na poziomie 180 zł miesięcznie.
Aktualnie pozwany zamieszkuje w mieszkaniu ciotki i ponosi część kosztów związanych z eksploatowaniem tego lokalu tj. tytułem czynszu i opłat za media uiszcza 550 – 600 zł miesięcznie. Przeciwko pozwanemu prowadzone jest pod sygn. akt Km 51820/12 sądowe postepowanie egzekucyjne, tytułem spłaty zadłużenia uiszcza on 270 zł miesięcznie.
Dowód:
- przesłuchanie pozwanego P. G. , k. 89 – 90;
- zeznania świadka Z. B., k. 168 – 170;
- karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 82;
- kopia karty rozliczeniowej, k. 118, 121 – 122;
- zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, k. 119 – 120;
M. i M. G. (2) nie utrzymują żadnych kontaktów z ojcem.
Pozwany poza powodami nie ma innych osób na swoim utrzymaniu.
Dowód:
- przesłuchanie pozwanego P. G., k. 89 – 90;
- przesłuchanie powoda M. G. (3) , k. 51;
- przesłuchanie powódki M. G. (1) , k. 51;
Sąd zważył, co następuje:
Powództwa M. G. (2) i M. G. (1) o podwyższenie alimentów nie zasługiwało na uwzględnienie.
Żądania pozwów oparte zostały o przepis art. 138 k.r.o. zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Poprzez zmianę stosunków, o których mowa w normie prawnej wyrażonej w ww. przepisie należy rozumieć każdą zmianę w sferze osobistej
i majątkowej, zarówno uprawnionego, jak i zobowiązanego, która wpływa na zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka, jak i możliwości zarobkowych rodzica. Konsekwencją ustalenia, iż zachodzą opisane przepisem art. 138 k.r.o. okoliczności może być zarówno zwiększenie zobowiązania alimentacyjnego, jego zmniejszenie lub stwierdzenie wygaśnięcia tego obowiązku.
Oceny sytuacji stron w kontekście przepisu art. 138 k.r.o. należy dokonywać
z uwzględnieniem dyspozycji art. 135 k.r.o., który wyznacza zakres świadczeń alimentacyjnych i wskazuje, że zależy on od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego określa natomiast art. 96 k.r.o., zgodnie z którym rodzicie obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa, odpowiednio do jego uzdolnień. Zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka jest zmienny i powinien być oceniany nie tylko na podstawie wieku, ale także miejsca jego pobytu, środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu innych okoliczności występujących w danym przypadku, a rzutujących na wysokość świadczenia alimentacyjnego. Wskazuje się przy tym, że zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz zakres majątkowych i zarobkowych możliwości rodzica, pozostają ze sobą w wzajemnej zależności i wzajemnie na siebie rzutują (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., sygn. akt III CRN 350/96).
Ustaleń w zakresie majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego należy dokonywać oceniając nie tyle dochody jakie ten otrzymuje, ale jakie otrzymywałby przy pełnym wykorzystaniu swoich sił i możliwości w tym zakresie, przy czym możliwości te wyznaczają – w myśl art. 135 § 1 k.r.o. – górną granicę świadczeń alimentacyjnych zobowiązanego, choćby nawet nie zostały w tych granicach pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1972 r., sygn. akt III CRN 470/71).
W myśl powyższych rozważań, rolą Sądu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy po wydaniu ostatniego orzeczenia w przedmiocie wysokości alimentów, doszło do przewidzianej art. 138 k.r.o. zmiany stosunków, a jeżeli tak, to w jakim zakresie zmiana ta wpływa na wysokość świadczenia alimentacyjnego pozwanego.
Sąd doszedł do przekonania, że w okresie od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów zmieniła się zarówno sytuacja powodów jak i pozwanego jednakże okoliczności, które zaistniały po wydaniu wyroku w sprawie VIII RC 530/12 nie uzasadniały zwiększenia obowiązku alimentacyjnego P. G..
Oceniając sytuację powodów należy wskazać, że zwiększenie się jej usprawiedliwionych potrzeb wynika choćby z upływu czasu od ostatniego orzeczenia w przedmiocie wysokości alimentów, co pozwala przyjąć, że zwiększyły się ich podstawowe potrzeby egzystencjalne – inne bowiem są koszty utrzymania osoby w wieku dziewiętnastu (dwudziestu) lat oraz osoby w wieku dwudziestu lat dwudziestu trzech (dwudziestu czterech) (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 1965 r., I CZ 135/64, niepubl.). Należy zauważyć, iż od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów upłynęły przeszło 3 lata, co uzasadnia przyjęcie, że zwiększyły się potrzeby M.
i M. G. (1) wynikające ze zwiększenia jej potrzeb w zakresie wyżywienia czy kontaktów rówieśniczych. Nadto w okresie tym, powstały dodatkowe, wcześniej nie występujące, koszty wynikające z kontynuowania edukacji na uczelni wyższej, obejmujące m.in. zakup książek, czy dodatkowego – specjalistycznego ubrania oraz przyborów związanych z kierunkiem studiów (w przypadku powoda). Należy uznać,
iż kontynuowanie przez obojga powodów edukacji na uczelni wyższej, stanowi obciążający rodziców obowiązek wykształcenia dziecka stosownie do jego umiejętności
i tym samym należytego przygotowania do wykonywania pracy, co uzasadnia utrzymanie obowiązku alimentacyjnego pozwanego, nie uzasadnia natomiast – o czym będzie mowa w dalszej części rozważań – zwiększenia jego rozmiaru.
Obiektywna ocena sytuacji M. G. (2) doprowadziła do przekonania,
że powód, wbrew temu co twierdzi, nie przykłada się należycie do nauki i w sposób zgodny z obiektywnymi oczekiwaniami nie dąży do zdobycia wykształcenia, zakończenia nauki i usamodzielnienia się. Świadczy o tym chociażby fakt, że powód ma dwuletnie opóźnienie w nauce w stosunku do swoich rówieśników. Ww. skorzystał
z urlopu dziekańskiego, rozpoczął pracę i uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie 1.500 – 2.000 zł o czym nie poinformował ojca i pomimo otrzymywania wynagrodzenia za pracę
w dalszym ciągu pobierał alimenty. Powód jako osoba dorosła, podejmując decyzję
o zawieszeniu nauki i podjęciu pracy powinien liczyć się z koniecznością samodzielnego utrzymania się, postawa zaś powoda, który pomimo, iż świadczył pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, nie uczył się, a w dalszym ciągu pobierał alimenty od pozwanego nie zasługuje na aprobatę.
Oceniając obecną sytuację powoda w stosunku do okresu, w którym ostatnio ustalono rozmiar obowiązku alimentacyjnego pozwanego wskazać należy, że powód jest na końcowym etapie pobierania nauki na studiach wyższych, który wydłuża się znacząco
z uwagi na zmianę kierunku studiów, korzystanie przez niego z urlopów dziekańskich
i nie zaliczanie egzaminów w terminie. Aktualnie co prawda ww. wznowił naukę i dąży do uzyskania wszystkich zaliczeń przewidzianych programem studiów, jednak jak sam wskazał wykonuje prace dorywcze, za co uzyskuje wynagrodzenie na poziomie 400 zł miesięcznie. Powyższe świadczy o tym, że powód jest zdolny do podjęcia pracy, choćby w niepełnym wymiarze czasu pracy, co jest często praktykowane przez studentów i do partycypowania w swoich kosztach utrzymania. M. G. (2) jest osobą pełnoletnią, ma ukończone 24 lata, a zatem powinien (co zresztą czyni) stopniowo podejmować pewne starania w kierunku odciążenia finansowego rodziców i samodzielnego zaspokajania własnych potrzeb i nawet jeżeli aktualnie ponownie uczy się w trybie dziennym, to ma on pewną możliwość podjęcia pracy, w niepełnym wymierzę czasu pracy, w czasie wolnym od zajęć szkolnych, w tym podczas weekendów. Na marginesie należy wskazać, że matka powoda również uczestniczy w jego utrzymaniu, zapewnia mu mieszkanie i dodatkowo także przekazuje mu środki finansowe na zaspokojenie jego potrzeb. Mając na uwadze całokształt powyższych ustaleń Sąd doszedł do przekonania, że pomimo zwiększenia się usprawiedliwionych potrzeb powoda brak jest podstaw do zwiększania rozmiaru obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem syna
i powództwo M. G. (2) oddalił.
M. G. (1) kontynuuje naukę na wyższej uczelni i wywiązuje się ze swoich obowiązków szkolnych, uszykuje wszystkie niezbędne zaliczenia, co niewątpliwie wymaga z jej strony poświęcenia czasu, aby odpowiednio się przygotować. Nie można zatem powódce zarzucić, iż zaniedbuje naukę lub podejmuje naukę w kolejnej szkole tylko w celu utrzymania obowiązku alimentacyjnego. Powyższe uzasadnia istnienie obowiązku alimentacyjnego po stronie pozwanego, gdyż w ocenie Sądu nie jest ona
w stanie utrzymać się samodzielnie. Sąd miał jednak na uwadze, że M. G. (1) jest właścicielką nieruchomości - mieszkania (...) pokojowego, położonego przy ul. (...) w S., którą mogłaby wynająć lub sprzedać uzyskując w ten sposób środki na swoje utrzymanie. Już tylko z wynajmu mieszkania mogłaby osiągnąć dochód w wysokości przynajmniej 1.000 zł miesięcznie. Sąd podzielił argumentację strony pozwanej prezentowaną m.in. w kierowanych do Sądu pismach procesowych i stanął na stanowisku, że powódka nie wykorzystuje swoich możliwości w tym zakresie.
Do tego, z uwagi na to, że nie przedstawiła zaświadczenia lekarskiego z którego wynikałoby, iż posiada jakiekolwiek przeciwwskazania do podjęcia pracy zarobkowej, należało uznać, że podobnie jak powód, ma ona pewną możliwość podjęcia pracy,
w niepełnym wymierzę czasu pracy, w czasie wolnym od zajęć szkolnych, co także powinna czynić w celu odciążenia finansowego rodziców i samodzielnego zaspokajania własnych potrzeb. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na ugruntowany w doktrynie pogląd, że dziecko winno dążyć do samodzielności, i w miarę swoich możliwości, a więc zdobywanej wiedzy i uzyskiwanych kwalifikacji, podejmować próby zaspokajania swoich potrzeb, gdyż przewidziany przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny, nie może być postrzegany jako podstawa do nieustannego obciążania rodziców kosztami utrzymania dziecka. W okolicznościach relatywnie trudnej sytuacji majątkowej ojca powódka winna ograniczać wydatki związane ze swoim utrzymaniem lub podejmować próby pozyskiwania chociaż części środków na zaspokojenie swoich potrzeb – przygotowując i odnajmując mieszkanie, którego jest właścicielką lub podejmując zatrudnienie. Możliwości powódki nie są pod tym względem wyłączone – mimo pobierania nauki w trybie stacjonarnym jest ona w stanie podejmować drobne prace o charakterze dorywczym – co zresztą robi (co znajduje odzwierciedlenie choćby w przedłożonym zeznaniu podatkowym). Podejmowanie aktywności w powyższym zakresie, przy jednoczesnym uzyskiwaniu pozytywnych ocen na uczelni, byłoby pozytywnym przejawem realizacji przez powódkę dyspozycji art.
87 k.r.o. wskazującego, iż rodzice i dzieci winni są zarówno do wzajemnego szacunku,
jak i wspierania się. Powyższe przemawiało za oddaleniem powództwa M. G. (1).
Zmiana okoliczności po stronie powodów nie może być rozpatrywana bez uwzględnienia sytuacji osobistej i majątkowej pozwanego, bowiem zakres zaspokajania przez rodziców usprawiedliwionych potrzeb dzieci wyznaczony jest ich możliwościami majątkowymi i zarobkowymi. Przesłanki te, jak wskazano wyżej, muszą być rozpatrywane łącznie.
Ocena sytuacji pozwanego doprowadziła do wniosku, że w okresie od wydania ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie wysokości alimentów, uległa ona pogorszeniu. W chwili orzekania w sprawie VIII RC 5308/12 P. G. trudnił się prowadzeniem działalności gospodarczej, w sierpniu 2012 r. ww. uzyskał on z tego tytułu dochód na poziomie 5.000 zł. Aktualnie pozwany pracuje jako taksówkarz i co prawda uzyskuje dochód na poziomie 6.000 zł miesięcznie, to jednak należało wziąć pod uwagę, iż ponosi on znaczne koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - 1/3 dochodu przeznacza na zakup paliwa, ponadto uiszcza składki na ubezpieczenie społeczne oraz co miesiąc odprowadza 400 zł tytułem opłaty za przynależność do korporacji taksówkarskiej. Wydatków w tym zakresie nie można uznać za nieusprawiedliwione, bowiem są ponoszone w związku z wykonywaną pracą, która jest źródłem utrzymania pozwanego. W tym stanie rzeczy należy uznać, iż zakres możliwości zarobkowych pozwanego wyznacza wysokość osiąganego aktualnie przez niego dochodu. Jednocześnie Sąd miał na względnie, iż ww. ponosi stałe koszty związane ze spłatą zadłużeń powstałych jeszcze w czasie trwania związku małżeńskiego z matką powodów. Z oceny zatem sytuacji majątkowej pozwanego wynika, iż miesięczny dochód jego gospodarstwa domowego mieści się w kwocie 6.000 zł, zaś miesięczne koszty związane z jego utrzymaniem to kwota ok. 3.840 zł (270 zł tytułem spłaty zadłużenia, 500 zł tytułem udziału w kosztach utrzymania mieszkania; 2.000 zł za zakup paliwa; 1.070 zł tytułem składki na ubezpieczenie społeczne; 400 zł tytułem opłaty za przynależność do korporacji taksówkarskie), przy czym z pewnością pewną kwotę pozwany musi przeznaczyć także na zakup żywności, ubrań i środków czystości. Powyższe oznacza,
że po uiszczeniu ww. kosztów oraz alimentów pozwanemu zostaje niespełna 1.000 zł na własne potrzeby. Jednocześnie jedynym majątkiem, jaki pozwany posiada jest samochód osobowy, który służy mu do pracy. W tym stanie rzeczy, Sąd doszedł do przekonania, że możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego nie uzasadniają zwiększenia jego zobowiązania alimentacyjnego względem powodów
Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności, Sąd punkcie I sentencji wyroku powództwa M. G. (1) i M. G. (2) oddalił.
Sąd dokonał oceny zgromadzonych w sprawie dowodów w oparciu o dyspozycję art. 233 § 1 k.p.c.
Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy. Ich autentyczność oraz zgodność zawartych w nich treści z rzeczywistością nie budziła wątpliwości, także strony nie kwestionowały zarówno autentyczności jak i treści powołanych dokumentów, nie było zatem podstaw do odmiennej ich oceny.
Sąd miał na uwadze przedstawione przez powodów zestawienie wydatków związanych
z ich utrzymaniem (k. 7 – 12 oraz z akt dołączonych). Analiza powyższego zestawienia na kwotę 4 348,95 zł. miesięcznie co do powódki oraz (...),45 co do powoda doprowadziła jednak do wniosku, iż przedstawione w nim koszty są w znacznej mierze zawyżone ,co do możliwości ponoszenia ich przez rodziców.
Nadto dla ustalenia, czy w sprawie doszło do przewidzianej art. 138 k.r.o. zmiany stosunków, Sąd dopuścił i przeprowadził dowód z dokumentów zgromadzonych
w aktach postępowania Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie o sygnaturze VIII RC 530/12.
Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd oparł się także o zeznania stron, które zasadniczo korespondowały ze zgromadzonymi w sprawie dowodami w postaci dokumentów,
nie wykluczały się wzajemnie, zaś podnoszone w nich okoliczności nie były kwestionowane. Sąd nie dał wiary jedynie zeznaniom powoda M. G. (2)
w części w której wskazywał, iż z prac dorywczych uzyskuje dochód w wysokości
100 – 200 zł miesięcznie. Co innego wynika bowiem ze znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów w postaci historii rachunku bankowego powoda oraz w szczególności z zeznania o wysokości uzyskanego dochodu. Jak ustalono dochód ww. za 2014 rok wyniósł 4.755,57 zł, co daje średnio 400 zł miesięcznie, przy czym powód – jak sam przyznał – uzyskuje także dochody z innych, nieopodatkowanych źródeł, jest m.in. animatorem i z tego tytułu uzyskuje dodatkowo 100 zł za dzień pracy.
W odniesieniu do zeznań świadka B. G., to Sąd uznał – częściowo odmienne od treści zeznań ww. – że usprawiedliwione koszty związane z utrzymaniem powodów powoda kształtują się na poziomie wskazanym w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia nie zaś na poziomie po 1.800 zł miesięcznie, albowiem tylko w tym zakresie zeznania ww. korespondowały z dowodami z dokumentów zgromadzonych
w sprawie, a nadto znajdowały oparcie w świetle zasad doświadczenia życiowego
i zawodowego.
Sąd dał wiarę przesłuchanemu w toku postępowania świadkowi Z. B., co do podnoszonych przez nią okoliczności związanych z aktualną sytuacją finansową P. G., korzystania przez niego ze wsparcia finansowego najbliższych oraz co do okoliczności związanych z sytuacją zdrowotną i ze zmianą miejsca zamieszkania pozwanego.
Sąd przyjął ,że powodowie są już osobami dorosłymi i mogą częściowo utrzymywać się samodzielnie a w ich utrzymaniu uczestniczy również ich matka ,która łoży na ich utrzymanie . Dochód miesięczny powodów w formie otrzymywanych alimentów od rodziców wynosi na każdego z nich po 1000 zł. miesięcznie netto . W sprawie nie ma zastosowania art. 135 § 2 krio.
Sąd oddalił powództwo powodów o podwyższenie alimentów od ich ojca P. G. z przyczyn wyżej podanych
Podstawą prawną orzeczenia jest przepis art. 138 krio , art. 133 § 1 krio oraz art. 135 § 1 krio.
Zgodnie z treścią art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.
Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2u.k.s.c. strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia jednak strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (art. 108 u.k.s.c.).
Pozwany wygrał sprawę w całości, a zatem brak było podstaw do tego, aby obciążyć P. G. obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz powodów.
Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, w myśl której strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.),
to powodowie powinni zostać obciążeni obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego, który reprezentowany były przez pełnomocnika zawodowego, jednak mając na uwadze obecną sytuację osobistą i majątkową powodów Sąd doszedł do przekonania, że ich dochody nie pozwalają im na pokrycie kosztów procesu bez doznania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania własnego.
W odniesieniu zatem do M. G. (1) i M. G. (2) zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek - w rozumieniu art. 102 k.p.c. - który przemawiał za odstąpieniem od obciążania ich obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku.