Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 8 stycznia 2015r. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. powód I. B. domagał się zasądzenia wynagrodzenia w postaci dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych w łącznej kwocie 1.434,15 zł wraz z odsetkami ustawowymi, liczonymi od należności za poszczególne miesiące za okres od grudnia 2011r. do sierpnia 2012r.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż zatrudniony jest w pozwanej spółce w charakterze ustawiacza i do jego obowiązków należy: m.in. sprawdzanie stanu torów, wagonów, sprawdzanie plomb na wagonach, sprawdzanie stanu rozjazdów i ich działania. Ustawiacza zajmuje się torami i wagonami, zaś obowiązki związane z przejęciem lokomotywy wykonuje maszynista. W ocenie powoda, warunki, w których wykonuje on pracę są niebezpieczne i grożą ryzykiem ciężkiego uszkodzenia ciała, a nawet śmiercią. Pracownicy wykonując swoje obowiązki muszą wchodzić na wagony, często zatem wykonują pracę na wysokościach bez żadnych zabezpieczeń. Otoczenie, w którym wykonują pracę jest zaniedbane, bardzo często na ziemi znajdują się pozostałości szkła, różnego rodzaju prętów. Zaniedbane są również kanały, podesty, ich stan pozastawia wiele do życzenia. Występują notoryczne problemy z oświetleniem zagrażające bezpieczeństwu pracowników, które wielokrotnie były zgłaszane przez powoda pracodawcy, który nie podejmował działań zmierzających do zmiany tego stanu rzeczy. Wykonywanie obowiązków przez pracowników na tym stanowisku co powód niejednokrotnie przypomina wyczyny akrobatyczne – wspinając się na wagony wiszą oni na jednej ręce i nodze, drugą ręką zarzucając sprzęt na hak. Wprawdzie powód wykonuje swoją pracę na bocznicy, jednakże nie jest to miejsce pozbawione ruchu taborów. Składy muszą wszakże na ten tor wjechać i wyjechać z niego. Dopuszczalna prędkość jazdy z i na bocznicy wynosi do 10 km/h, zaś prędkość przejazdu przez przejazdy i przejścia nie powinna przekraczać 5 km/h, w związku z czym istnieje możliwość potrącenia pracowników wykonujących swoje obowiązki. W związku z faktem, iż powód ma w swojej pracy do czynienia z ruchem taboru, rodzi to określone niebezpieczeństwo oraz zagrożenie dla życia i zdrowia, nawet jeżeli ruch jest wykonywany przy zwolnionej prędkości. W 2005r., bądź 2006r. doszło do wypadku, w którym jeden z pracowników stracił życie. Obowiązujący w pozwanej spółce (...) przewiduje w § 28 dodatek za pracę w warunkach niebezpiecznych według zasad określonych w załączniku nr 6 do Regulaminu. Zgodnie z tym załącznikiem pracownikowi wykonującemu pracę w warunkach niebezpiecznych przysługuje dodatek za każdą godzinę takiej pracy w wysokości 12% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia. Ponadto, powód podniósł, że w innych spółkach (...) pracownicy zatrudnieni na stanowisku ustawiacza dostają dodatek za pracę w warunkach niebezpiecznych.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 9 marca 2015r. nakazano pozwanej spółce zapłacić powodowi dochodzoną przez niego kwotę.

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w sprzeciwie od nakazy zapłaty wniosła o oddalenie powództwa i zasądzeni kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazano, że żadna z opisanych w pozwie okoliczności nie wskazuje na niebezpieczeństwo związane z pracą na stanowisku powoda. Powód jest pracownikiem Zakładu Napraw Taboru, gdzie odbywają się prace fizyczne związane z montażem, demontażem, naprawą i przerabianiem wagonów towarowych. Oznacza to, że immanentną cechą pracy w takim zakładzie jest konieczność poruszania się wśród pozostałości po naprawie czy demontażu wagonów, takich jak blachy, pręty czy inne części. Ponadto, zdaniem pozwanej, twierdzenia o stanie kanałów, czy podestów są gołosłowne. Do kontroli środowiska pracy pracowników pod kątem zgodności z przepisami powołane są specjalne organy, przy czym powód nie wykazał, aby jakakolwiek kontrola Transportowego Dozoru (...) czy inspekcji BHP zakończyła się zastrzeżeniami odnośnie stanu technicznego urządzeń. Ponadto, podniesiono, że prędkości wagonów osiągane na terenie zakładu SA minimalne i nie osiągają 10 km/h, o których wspomina powód. Powzięte środki ostrożności wraz z przyjętą organizacją pracy pozwalają całkowicie wyeliminować związane z tym ruchem ryzyko. Każdy z pracowników dostaje odzież ochronną, jest przeszkolony oraz posiada odpowiednie kwalifikacje do wykonywania pracy. Praca powoda, jak każda praca fizyczna wykonywana w terenie, jest związana z większym ryzkiem, niż praca na stanowiskach biurowych. Pozwany przyznaje z tego tytułu pracownikom szereg przywilejów i dodatków. Dodatkiem mającym zrekompensować dyskomfort pracy powoda otrzymuje on dodatek za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych. Jedynym kryterium, na podstawie którego powód kwalifikuje swoją pracę jako niebezpieczną jest otoczenie, w którym wykonuje pracę, a w takim otoczeniu, fizycznie wśród urządzeń i wagonów, pracuje znakomita większość pracowników całej spółki, poza pracownikami administracji. Dodatek z tytułu pracy w warunkach niebezpiecznych jest przyznawany jedynie stanowiskom wyróżniającym się na tle powyższych zwiększonym ryzykiem. W przypadku Zakładu Napraw Taboru w S. taki dodatek otrzymują jedynie 4 osoby. Pozwana spółka zakwestionowała też sposób wyliczenia należności powoda, wskazując, iż pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w warunkach niebezpiecznych za każdą godzinę pracy, lecz za każdą przepracowaną godzinę pracy w takich warunkach. Powód w żadnym razie nie wykazał natomiast, aby rzeczone przez niego niebezpieczne warunki trwały cały czas.

W piśmie procesowym z dnia 5 listopada 2015r. powód podtrzymał w całości żądanie pozwu dotyczące zasądzenia kwoty 1.434,15 zł wraz z odsetkami ustawowymi, wskazując, iż praca był wykonywana przez niego w warunkach niebezpiecznych przez wszystkie godziny pracy. Ponadto, z ostrożności procesowej, na wypadek niepodzielenia przez Sąd tego stanowiska, powód wskazał, iż domaga się zsadzenia kwoty 1.083,12 zł wraz z ustawowymi odsetki od kwot wskazanych w treści pisma z dnia 5 listopada 2015r., tj. przy przyjęciu, iż powód wykonywał pracę w warunkach niebezpiecznych w tych samych godzinach co w warunkach uciążliwych, wynikających z przedłożonych przez pozwaną kart ewidencyjnych czasu pracy powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

R. B. jest zatrudniony w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (poprzednia nazwa (...)) na podstawie umowy o pracę od dnia 1 czerwca 2009r. na stanowisku ustawiacza w pełnym wymiarze etatu, obecnie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Niesporne, a nadto dowód: umowa o pracę z dnia 1.06.2009r. umowa o pracę z dnia 1.09.2009r. – w aktach osobowych powoda, przesłuchanie powoda R. B. w charakterze strony – k. 223-227 w zw. z k. 294-295.

R. B. wykonuje pracę w Zakładzie Napraw Taboru. Pracę wykonuje na terenie bocznicy spółki na torach przed halą (na otwartej przestrzeni) i na hali napraw wagonów (w tzw. wagonowni). Ustawiacze zajmują się podstawianiem uszkodzonych wagonów nienadających się do ruchu, które przywożono z trasy. Wagony są selekcjonowane na innych posterunkach i wstawiane do hali celem ich naprawy. Ustawiacze zabierają wagony z torów zdawczo-odbiorczych i wstawiają na teren hali. Ustawiacz znajduje się wówczas na ostatnim wagonie albo przy hali idąc przed wagonem. Ustawiacz podczepia wagony do lokomotywy. Lokomotywa z tymi wagonami, prowadzona przez maszynistę porusza się po hali napraw z prędkością do 3 km/h, natomiast poza halą napraw na terenie wagonowni z prędkością do 10 km/h.

Fakt, iż swoją pracę ustawiacz wykonuje przy poruszającym się taborze może stwarzać niebezpieczeństwo dla ustawiacza, ponieważ czasami ustawiacz stoi podczas jazdy na stopniu wagonu i łapie się za uchwyt, który może okazać się uszkodzony i oberwać się. Wówczas można spaść z jadącego wagonu. Na terenie wagonowni występuje też dużo łuków, nie jest to teren prosty, zaś rozjazdy ustawiacz musi przekładać sam.

Na bocznicy występuje również nadmiar wagonów do naprawy, co utrudnia pracę ustawiaczom. Czasami wykonanie pracy w hali wymaga przestawienia przy pomocy lokomotywy15-30 wagonów, aby móc wjechać do hali na tor.

Oświetlenie w hali napraw jest niewystarczające, a teren na wagonowni jest zaniedbany. Trawa na torach i obok torów jest zbyt wysoka. Obok torów rosną krzaki, co utrudnia pracę ustawiaczom. Na placu manewrowym w miejscu, w którym podstawiane są wagony do cięcia (za halą napraw), do wypalania pól znajdują się nieuporządkowane blachy. Elementy takie znajdują na torze, przed torem, pod kołami wagonów. Ustawiacze sami nie sprzątają tych torów, lecz zgłaszają problem mistrzowi. W ciągu jednego dnia pracy ustawiacz raz średnio dziennie jedzie za halę podstawić wagony do cięcia. Tak samo jeden raz dziennie podstawia wagony na halę w celu ich wypalania. Poza tym jednak wjeżdża na tory obok miejsca gdzie odbywa się wypalanie i wycinanie – czasami nawet dwa trzy razy dziennie.

Ustawiacze pracują również przy kanałach naprawczych, gdzie podczepiają wagony przy pomocy specjalnego podestu. Nie przy każdym wagonie znajduje się jednak podest (jest ich zbyt mała ilość), w związku z czym zdarza się, że ustawiacze bez asekuracji wchodzą na szyny bez podestu, aby podczepić czy odczepić wagony. Jest to niebezpieczne, ponieważ stwarza ryzyko poślizgnięcia i upadku do kanału naprawczego o głębokości około półtora metra.

Ustawiacze na terenie wagonowni wykonują pracę samodzielnie, nie w drużynie manewrowej. W okresie od grudnia 2011r. do sierpnia 2012r. ustawiacze pracowali na zmiany – dzienna i nocną. Na każdej zmianie przeważnie był tylko jeden ustawiacz

Zdarzały się wypadki przy pracy wśród ustawiaczy. W 2004r. bądź 2005 r. miał miejsce śmiertelny wypadek kiedy ustawiacz wpadł pod koła wagonu.

Dowód: zeznanie świadka S. C. – k. 227-230, zeznanie świadka A. O. – k. 230-233, przesłuchanie powoda R. B. w charakterze strony – k. 223-227 w zw. z k. 294-295, zdjęcia – k. 59-70, 171-180, Regulamin Torów Technologicznych i Pracy Manewrowej w (...) spółce z.o.o. – k. 10-37, Regulamin Pracy Bocznicy Kolejowej – k. 39-57.

R. B. otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie zasadnicze, dodatek z pracę w nocy, premię uznaniową, ekwiwalent za węgiel, dodatek za pracę w warunkach uciążliwych (tylko za liczbę godzin przepracowanych w takich warunkach), dodatek stażowy, ekwiwalent za pranie odzież,

Niesporne, nadto dowód: listy płac powoda – k. 89-97.

Zgodnie z § 28 ust. 1 pkt 4 Regulaminu Wynagradzania dla (...) Zatrudnionych przez Spółkę (...) spółkę z o.o. z kwietnia 2010r. (obowiązującego w okresie spornym od grudnia 2011r. do sierpnia 2012r.) - pracownikowi przysługują dodatki za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych – według zasad określonych w załączniku nr 6 do Regulaminu.

Załącznik nr 6 do ww. Regulaminu Wynagradzania w ust. 1 przewidywał, że pracownikowi za pracę wykonywaną w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych przysługuje dodatek za każdą godzinę przepracowaną w tych warunkach. W ust. 2 wskazano zaś, iż dodatek, o którym mowa w ust. 1 przysługuje w następującej wysokości:

1)  12% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach szkodliwych dla zdrowia,

2)  12 % stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach niebezpiecznych,

3)  6 % stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych.

Zgodnie z ust. 5 Załącznika nr 6 w przypadku zbiegu uprawnień do dodatku w warunkach szkodliwych (lub uciążliwych) oraz niebezpiecznych pracownik zachowuje prawo do obydwu dodatków.

Ust. 6 Załącznika nr 6 stanowił zaś, że dodatek przysługuje do czasu likwidacji narażenia, zagrożenia lub uciążliwości.

W myśl ust. 11 Załącznika nr 6 do Regulaminu Wynagradzania – do prac uciążliwych, uprawniających do dodatku za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 i którego oddziaływanie może utrudniać pracę lub obniżać zdolność do jej wykonywania, nie powodując jednocześnie trwałego pogorszenia stanu zdrowia pracownika, zalicza się prace:

1)  wykonywane w pomieszczeniach pozbawionych światła dziennego,

2)  przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych,

3)  w maskach przeciwgazowych i aparatach tlenowych,

4)  w wymuszonej pozycji ciała, określonej w sprawozdawczości statystycznej warunków pracy,

5)  wykonywane w temperaturach niższych niż – 10 stopni C,

6)  obsługi pojazdu trakcyjnego,

7)  zespołu drużyn manewrowych.

Ust. 8 stanowił natomiast, że do prac uprawniających do dodatku z pracę w warunkach niebezpiecznych zalicza się prace, przy których występuje ryzyko ciężkiego uszkodzenia ciała lub śmierci pracownika.

Zgodnie z ust. 9 pracodawca na podstawie oceny ryzyka zawodowego przeprowadzonego przez inspektora BHP ustala wykaz prac, za które przysługuje dodatek za pracę w warunkach niebezpiecznych.

Pracodawca opracował na podstawie ust. 9 wykaz prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych, który do wykaz w ust. 3 jako prace wykonywane w warunkach niebezpiecznych wymieniał prace:

1)  wykonywane wewnątrz zbiorników (czyszczenie cystern, kotłów co, zbiorników powietrznych, itp.) oraz studzienek kanalizacyjnych związane z naprawą i konserwacją wymagające zastosowania indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych oraz zapewnienia asekuracji drugiej osoby,

2)  prowadzone na wysokości powyżej 2 m, wymagające zastosowania indywidualnych środków ochrony pracownika przez upadkiem z wysokości, w sytuacji braku stałych pomostów roboczych, a w szczególności”

a)  prace wykonywane na dachu wagon,

b)  prace remontowe wykonywane na dachu budynków,

c)  naprawa i remont suwnic bramowych i suwnic pomostowych.

3)  przy taborze wagonowym wykonywane w obszarze i na poziomie toru czynnego w odległości 4 mb od osi toru (tor szlakowy, stacyjny, po którym dozwolone jest prowadzenie ruchu pociągów lub wykonywanie prac manewrowych) zagrażające potrąceniem lub przejechaniem jadącym taborem,

4)  prace spawalnicze wykonywane przy wagonach i w pomieszczeniach zagrożonych pożarem lub wybuchem.

Zgodnie z ust. 4 ww. Wykazu – podstawą przyznania dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych w (...) spółce z o.o. jest rzeczywisty czas pracy wykonywanej w tych warunkach.

Niesporne, a nadto dowód: Regulamin Wynagradzania z kwietnia 2010r. wraz z załącznikami – k.249-283, Wykaz prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych - k. 248.

R. B. nie wykonywał prac wymienionych w ww. Wykazie prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych, obowiązującym u jego pracodawcy.

R. B. czasami wchodził po drabinie i zaglądał na dach wagonów (pow. 2 metrów). Nie musiał być wtedy zabezpieczony indywidualnymi środkami ochrony przed upadkiem z wysokości, gdyż to nie była praca na stałe na wysokości 2m, tylko wejście na chwilę i wyjście, aby zajrzeć na dach wagonu. Było to wówczas, kiedy przychodził wagon ładowny – cysterna. Zdarzało się, że R. B. czasami wyjeżdżał na stację na posterunek (...) (na tor szlakowy, czy inaczej stacyjny) samą lokomotywą po lokomotywę, która stała do zabrania na teren wagonowni celem zrobienia jej nacisków na oś. Takie wyjazdy mogły się zdarzać mu 2-3 razy w miesiącu. Wówczas takie prace przy taborze wagonowym na obszarze i na poziomie toru czynnego w odległości 4 metrów od osi toru trwały maksymalnie do 30 minut, ponieważ przyjeżdżało się tam i od razu wyjeżdżało z tą lokomotywą.

Dowód: przesłuchanie powoda R. B. w charakterze strony – k. 223-227 w zw. z k. 294-295, częściowo zeznanie świadka S. C. – k. 227-230, częściowo zeznanie świadka A. O. – k. 230-233.

Aktualnie R. B. otrzymuje wynagrodzenie za pracę w wysokości około 2.200 zł netto. Na utrzymaniu ma córkę z zespołem (...), która otrzymuje rentę w wysokości 640 zł miesięcznie.

Dowód: przesłuchanie powoda R. B. w charakterze strony – k. 223-227 w zw. z k. 294-295.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Było ono oparte na treści § 28 ust. 1 pkt 4 Regulaminu Wynagradzania dla (...) Zatrudnionych przez Spółkę (...) spółkę z o.o. z kwietnia 2010r. (obowiązującego w okresie spornym, tj. od grudnia 2011r. do sierpnia 2012r.), zgodnie z którym pracownikowi przysługują dodatki za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych – według zasad określonych w załączniku nr 6 do Regulaminu.

Załącznik nr 6 do ww. Regulaminu Wynagradzania w ust. 1 i 2 przewidywał natomiast, że pracownikowi za pracę wykonywaną w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych przysługuje dodatek za każdą godzinę przepracowaną w tych warunkach w następującej wysokości:

4)  12% stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach szkodliwych dla zdrowia,

5)  12 % stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach niebezpiecznych,

6)  6 % stawki godzinowej wynikającej z najniższego wynagrodzenia – za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych.

Powód opierał przy tym swoje roszczenie w oparciu o treść ust. 8 Załącznika nr 6, stanowiącego, że do prac uprawniających do dodatku z pracę w warunkach niebezpiecznych zalicza się prace, przy których występuje ryzyko ciężkiego uszkodzenia ciała lub śmierci pracownika.

Powód pominął jednak niezasadnie istotny z punktu widzenia przewidzianego przez jego pracodawcę prawa do dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych ust. 9 Załącznika nr 6, według którego pracodawca na podstawie oceny ryzyka zawodowego przeprowadzonego przez inspektora BHP ustala wykaz prac, za które przysługuje dodatek za pracę w warunkach niebezpiecznych.

Wykaz ten w ust. 3, jako prace wykonywane w warunkach niebezpiecznych, wymieniał jedynie prace:

1)  wykonywane wewnątrz zbiorników (czyszczenie cystern, kotłów co, zbiorników powietrznych, itp.) oraz studzienek kanalizacyjnych związane z naprawą i konserwacją wymagające zastosowania indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych oraz zapewnienia asekuracji drugiej osoby,

2)  prowadzone na wysokości powyżej 2 m, wymagające zastosowania indywidualnych środków ochrony pracownika przez upadkiem z wysokości, w sytuacji braku stałych pomostów roboczych, a w szczególności”

d)  prace wykonywane na dachu wagon,

e)  prace remontowe wykonywane na dachu budynków,

f)  naprawa i remont suwnic bramowych i suwnic pomostowych.

3)  przy taborze wagonowym wykonywane w obszarze i na poziomie toru czynnego w odległości 4 mb od osi toru (tor szlakowy, stacyjny, po którym dozwolone jest prowadzenie ruchu pociągów lub wykonywanie prac manewrowych) zagrażające potrąceniem lub przejechaniem jadącym taborem,

4)  prace spawalnicze wykonywane przy wagonach i w pomieszczeniach zagrożonych pożarem lub wybuchem.

Należy przy tym zauważyć, że ani Kodeks pracy, ani inne powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy nie przewidują obowiązku wypłaty pracownikom dodatków za pracę w warunkach niebezpiecznych (podobnie uciążliwych, czy szkodliwych). Pracodawca jednak ma możliwość wprowadzenia takich uregulowań w swoich wewnętrznych aktach prawa pracy (Regulaminy Wynagradzania, układy zbiorowe) i z takiej możliwości (jako rozwiązania korzystniejszego dla pracowników) skorzystała pozwana spółka, konkretyzując przy tym warunki nabycia prawa do takiego dodatku. Konkretyzację taką zawierał zarówno ust. 8 Załącznika nr 6 do Regulaminu Wynagradzania, jak i jego ust. 9 wraz z wprowadzonym na jego podstawie Wykazem prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych.

Zgodnie bowiem z art. 77 ² kodeksu pracy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania (§ 1). W regulaminie wynagradzania, o którym mowa w § 1, pracodawca może ustalić także inne świadczenia związane z pracą i zasady ich przyznawania (§ 2).

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie przede wszystkim w postaci powołanych wyżej aktów wewnętrznych obowiązujących w pozwanej spółce w okresie spornym oraz zeznań powoda R. B. i świadków S. C. i A. O. prowadzi do wniosku, iż powód nie nabył prawa do dodatku za pracę wykonywaną w warunkach niebezpiecznych, bowiem pracy o takim charakterze (w rozumieniu wewnętrznych przepisów płacowych obowiązujących w pozwanej spółce) nie wykonywał. Z zeznań samego powoda wynika, iż co do zasady nie wykonywał on w okresie spornym prac wymienionych w przywołanym wyżej Wykazie. Mianowicie nie wykonywał on prac wewnątrz zbiorników (czyszczenie cystern, kotłów co, zbiorników powietrznych, itp.) oraz studzienek kanalizacyjnych związane z naprawą i konserwacją wymagające zastosowania indywidualnych środków ochrony dróg oddechowych oraz zapewnienia asekuracji drugiej osoby, nie wykonywał też prac spawalniczych przy wagonach i w pomieszczeniach zagrożonych pożarem lub wybuchem. Nie prowadził również prac na wysokości powyżej 2 m, wymagających zastosowania indywidualnych środków ochrony pracownika przez upadkiem z wysokości, w sytuacji braku stałych pomostów roboczych, w szczególności prac wykonywanych na dachu wagonu, prac remontowych wykonywanych na dachu budynków, napraw i remontów suwnic bramowych i suwnic pomostowych. Jak zeznał R. B. czasami wchodził on jedynie po drabinie i zaglądał na dach wagonów (pow. 2 metrów). Nie musiał być wtedy zabezpieczony indywidualnymi środkami ochrony przed upadkiem z wysokości, gdyż to nie była praca na stałe na wysokości 2m, tylko wejście na chwilę i wyjście, aby zajrzeć na dach wagonu. Powód nie wykonywał także co do zasady prac przy taborze wagonowym w obszarze i na poziomie toru czynnego w odległości 4 mb od osi toru (toru szlakowego, stacyjnego, po którym dozwolone jest prowadzenie ruchu pociągów lub wykonywanie prac manewrowych) zagrażających potrąceniem lub przejechaniem jadącym taborem. Zdarzało się, że powód czasami wyjeżdżał na stację na posterunek (...) (na tor szlakowy, czy inaczej stacyjny) samą lokomotywą po lokomotywę, która stała do zabrania na teren wagonowni celem zrobienia jej nacisków na oś. Takie wyjazdy mogły się mu zdarzać jednak 2-3 razy w miesiącu. Wówczas takie prace przy taborze wagonowym na obszarze i na poziomie toru czynnego w odległości 4 metrów od osi toru trwały maksymalnie do 30 minut, ponieważ przyjeżdżało się tam i od razu wyjeżdżało z tą lokomotywą. Zeznania powoda korespondowały tu z zeznaniami świadków S. C. i A. O., z których wynikało, iż generalnie ustawiacze wykonują pracę na terenie wagonowni z dala od toru szlakowego (stacyjnego), po którym poruszają się pociągi. Incydentalne wjazdy powoda poza teren wagonowni trwające maksymalnie do 30 minut nie może być uznane jako stałe wykonywanie prac w warunkach określonych w pkt 3 ust. 3 ww. Wykazu. Ponieważ zeznań samego powoda wynikało, że nie wykonywał on prac wymienionych w Wykazie, niezasadnym było dopuszczanie wnioskowanego przez powoda dowodu z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, zwłaszcza, iż w intencji strony powodowej miał on zostać dopuszczony jedynie na okoliczność tego czy powód wykonywał pracę w warunkach stwarzających zagrożenie dla jego życia bądź zdrowia, a więc na okoliczność spełnienia przesłanki wynikającej z ust. 8 Załącznika nr 6 Regulaminu Wynagradzania z pominięciem przesłanki konkretyzującej warunki nabycia prawa do spornego dodatku, wynikającej z ust. 9 tego Załącznika. Z tych względów wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego został oddalony jako pozostający bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania. Niezależnie bowiem od oceny, czy powód wykonywał w okresie spornym pracę w warunkach stwarzających zagrożenie dla jego życia bądź zdrowia, czy też nie (również bez dopuszczenia dowodu z opinii biegłego Sąd mógłby dokonać oceny powyższego na podstawie zebranego materiału dowodowego), należy podkreślić, iż ocena czy przysługuje mu prawo do dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych, zależała od ustalenia czy wykonywał o konkretnie prace wymienione w Wykazie. W ocenie Sądu pracodawca miał prawo do sporządzenia takiego wykazu (w oparciu o opinię funkcjonującej u niego komórki BHP) i przyznania prawa do omawianego dodatku pracownikom wykonującym wymienione w nim prace, podobnie jak miał prawo w ogóle nie przewidywać we wprowadzanym Regulaminie Wynagradzania prawa do tego dodatku. W zakresie przyznanej mu przez ustawodawcę swobody decydowania czy przyznać swoim pracownikom prawo do dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych, pracodawca powoda zdecydował się przyznać je grupie pracowników, wykonujących określony rodzaj prac. Argumentem przemawiającym za uznaniem prawa powoda do ww. dodatku, nie może być w żadnej mierze fakt, iż u innego pracodawcy (w (...) S.A.) przewidziano taki dodatek dla osób zatrudnionych na stanowisku ustawiacza, ponieważ, jak wspomniano wyżej, każdy pracodawca odrębnie ma prawo uregulować warunki otrzymywania dodatku.

Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, że powód w żaden sposób nie wykazał jaką ilość godzin każdego miesiąca w okresie spornym przepracował w rzeczonych przez siebie warunkach niebezpiecznych. Zgodnie natomiast z ust. 4 omawianego Wykazu – podstawą przyznania dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych w (...) spółce z o.o. jest rzeczywisty czas pracy wykonywanej w tych warunkach. Tymczasem powód w niniejszej sprawie domagał się zasądzenia kwot z tytułu tego dodatku za wszystkie godziny swojej pracy w okresie spornym, ewentualnie, z ostrożności procesowej, domagał się dodatku za te godziny pracy, za które pracodawca wypłacił mu dodatek za pracę w warunkach uciążliwych. Odwołanie się w tym zakresie do ilości godzin przepracowanych w warunkach uciążliwych w ocenie Sądu jest niemiarodajne, ponieważ warunki przyznania prawa do tego dodatku są zgoła odmienne niż dodatku za pracę w warunkach niebezpiecznych.

W myśl bowiem ust. 11 Załącznika nr 6 do Regulaminu Wynagradzania – do prac uciążliwych, uprawniających do dodatku za pracę wykonywaną w warunkach uciążliwych, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 i którego oddziaływanie może utrudniać pracę lub obniżać zdolność do jej wykonywania, nie powodując jednocześnie trwałego pogorszenia stanu zdrowia pracownika, zalicza się prace:

8)  wykonywane w pomieszczeniach pozbawionych światła dziennego,

9)  przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych,

10)  w maskach przeciwgazowych i aparatach tlenowych,

11)  w wymuszonej pozycji ciała, określonej w sprawozdawczości statystycznej warunków pracy,

12)  wykonywane w temperaturach niższych niż – 10 stopni C,

13)  obsługi pojazdu trakcyjnego,

14)  zespołu drużyn manewrowych.

Jak wynika z porównania powyżej wymienionych prac i prac wymienionych w Wykazie prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych, nie każda praca mająca charakter pracy w warunkach uciążliwych ma jednocześnie charakter pracy warunkach niebezpiecznych i zakres prac wykonywanych w warunkach uciążliwych jest dużo szerszy niż prac wykonywanych w warunkach niebezpiecznych.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Sąd ocenił, iż powództwo R. B. było niezasadne.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. i odstąpiono od obciążania nimi powoda, uznając, iż zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek do zastosowania instytucji przewidzianej w ww. przepisie. Sąd kierował się tu faktem, że powód posiada na utrzymaniu dorosłą córkę cierpiącą na zespół (...).

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda,

3.  Orzeczenie wraz z uzasadnieniem umieścić na portalu orzeczeń (po dokonaniu anonimizacji).

4.  Przedłożyć z apelacją lub za m-c

8.04.2016r.