Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XIII Ga 867/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 31 lipca 2015r. Sąd Rejonowy w Kaliszu, w sprawie z powództwa W. J. (1), prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z/s w K. przeciwko (...) Sp. z 0.0. z/s w K., o zapłatę, oddalił powództwo w całości oraz zasądzić od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Powyższe orzeczenie Sąd I instancji oparł na następujących ustaleniach faktycznych: powód W. J. (1) złożył w dniu 05.08.2013r. pozew przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. o zapłatę kwoty 29.511,38zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 02.03.2013r. do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podano, że wierzytelność wynika z kosztów zastępczego usunięcia wad w wykonaniu prac budowlanych - nieprawidłowego montażu okien, braku jednego z zapłaconych i zamówionych okien realizowanych przez pozwanego na rzecz powoda na terenie Jednostki Wojskowej w G., których pozwany nie usunął w wyznaczonym terminie, ani nie dostarczył brakującego okna. Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości w szczególności ze względu na przedawnienie roszczeń. Dodatkowo wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Strony są podmiotami gospodarczymi. W dniu 02.04.2010r. powód zawarł z (...) z siedzibą w O. umowę nr (...), której przedmiotem było przeprowadzenie przez powoda remontu pokrycia dachowego na pięciu budynkach na terenie Jednostki Wojskowej w G.. Dnia 23.06.2010r. powód zawarł z pozwanym umowę nr (...) na wykonanie usługi budowlanej. Przedmiotem umowy było w szczególności wykonanie przez pozwanego demontażu istniejącej oraz montażu zamówionej stolarki okiennej dostarczonej przez pozwanego według załączonej specyfikacji - zlecenia z dnia 23.06.2010r. stanowiącej integralną część umowy. Wartość przedmiotu umowy strony ustaliły na kwotę 18.000,00zł. Termin wykonania prac ustalono na dzień 09.07.2010r. Na podstawie zlecenia montażu z dnia 06.07.2010r. część prac wynikających z umowy polegająca na demontażu oraz montażu stolarki została zlecona przez pozwanego T. R. (1) prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. R. (1), jako podwykonawcy. Dnia 09.07.2010r. przeprowadzono odbiór techniczny prac budowlanych realizowanych przez pozwanego, w wyniku, którego został sporządzony protokół montażu - odbioru technicznego prac budowlanych. Zgodnie z jego treścią zamontowano trzynaście sztuk nowych okien. Protokół został podpisany przez przedstawiciela pozwanego T. S. (1) oraz podwykonawcę T. R. (1), a także reprezentującego inwestora dyżurującego oficera młodszego chorążego E. S. (1). Brak podpisu ze strony powoda, wynikał z braku możliwości skontaktowania się z powodem zarówno przez podwykonawcę jak i inwestora. W dniu dokonywania odbioru technicznego wstawionych okien powód nie odbierał telefonu. Zamontowanych zostało trzynaście z czternastu okien. Montaż jednego okna nie był możliwy z uwagi na odbiegający od stanu faktycznego wymiar konstrukcji okna. Wykonane przez pozwanego okno było oknem pionowym dwuskrzydłowym o wymiarach 1400mm szerokości i 1900mm wysokości, natomiast powinno być oknem poziomym dwuskrzydłowym o wymiarach 1950mm szerokości i 1050mm wysokości. Pomiaru okien dokonał oraz zlecił ich wykonanie pozwanemu powód W. J. (1). W dniu 22.02.2013r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr, (...) którą obciążył pozwanego za ponowny montaż 14 sztuk okien, zakup brakującego poziomego okna, nadzór robót wraz z dojazdem oraz funkcję odszkodowawczą w wysokości 5% kary proporcjonalnej do wartości zaangażowania. Pismem z dnia 27.02.2013r. powód wezwał ostatecznie pozwanego do zapłaty należności wynikających z tytułu ww. faktury. Zapłata nie nastąpiła. Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody w postaci dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie budziła żadnych zastrzeżeń i wątpliwości oraz na podstawie zeznań świadków T. R. (1), T. S. (2), K. Ż. i J. P.. Zeznaniom świadków T. R. (1), T. S. (2), K. Ż. i J. P. Sąd dał w pełni wiarę gdyż były logiczne, przekonywujące i spójne, a nadto znajdowały potwierdzenie w wyżej wymienionym materiale dowodowym. Zeznaniom świadków Z. M., G. K., W. J. (2) i A. J. Sąd nie dał wiary, albowiem pozostają w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. W tak określonym stanie faktycznym Sąd I instancji uznał bezzasadność powództwa. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Natomiast zgodnie z art. 646 k.c. roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane - od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że pozwany należycie wywiązał się z zobowiązania. Nie otrzymał natomiast wynagrodzenia za wykonane dzieło, którego dochodził na drodze sądowej w innym postępowaniu, a następnie uzyskał je przeprowadzając postępowanie egzekucyjne. Powód niewłaściwie określił wielkość jednego z okien i tym samym zamówione przez niego u pozwanego okno nie mogło zostać zamontowane. Jednakże zgodnie z treścią umowy, to powód zobowiązany był do prawidłowego wskazania wymiaru okien. Zamawiając okna o wskazanych wymiarach u pozwanego powód ponosi odpowiedzialność za niewłaściwe dokonanie zlecenia. Bezzasadne jest, zatem dochodzenie od pozwanego kwoty z tytułu zastępczego wykonania umowy, ze względu na brak podstawy faktycznej i prawnej dla takiego żądania. Ponadto, pozwany nie wykazał w żaden sposób, aby wzywał pozwanego do usunięcia jakichkolwiek wad. Nie przedstawiono Sądowi żadnych dokumentów na tą okoliczność. W związku z tym, że pozwanemu nie został wyznaczony termin do usunięcia wad i ewentualnego poprawienia dzieła, dwuletni bieg okresu przedawnienia wszelkich roszczeń wynikających z umowy, zgodnie z art. 656 k.c. rozpoczął się z dniem 09.07.2010r., zgodnie z umownym terminem wykonania dzieła oraz datą protokołu odbioru. Tym samym należało przyjąć, że roszczenia powoda objęte pozwem uległy przedawnieniu z dniem 09.07.2012r. Ponadto powód zarzucał brak uprawnień dla E. S. (1) do odbioru prac objętych umową powoda z pozwanym, jako przedstawiciela Inwestora. Zdaniem Sądu pozwany wyjaśnił tą kwestię w sposób jednoznaczny. Świadek T. R. zeznał, że powód nie był obecny w momencie, gdy prace zostały zakończone. Świadek w imieniu pozwanego podjął próby skontaktowania się z powodem, ale okazały się one bezskuteczne. Posiadanie stosownych upoważnień bądź pełnomocnictw przez E. S. nie miało znaczenia, albowiem prace objęte umową powoda z inwestorem tj. Jednostką Wojskową w G. zostały przez inwestora odebrane w całości również te objęte umową z pozwanym. Kwestię prawidłowości wykonania umowy i ewentualnych reklamacji były przedmiotem rozważań w procesie cywilnym, w którym pozwany dochodził zapłaty od powoda za wykonane okna. Zdaniem Sądu Rejonowego zarzuty powoda, co do zakresu wykonanych prac objętych sporną fakturą wystawioną przez pozwanego obciążającą powoda w tym postępowaniu były również niezasadne. Mogły być przedmiotem rozważać w procesie, o którym mowa wyżej. Zdaniem Sądu I instancji pozostałe żądania powoda zgłoszone w niniejszym pozwie również okazały się bezpodstawne. Zdaniem Sądu powód ich nie udowodnił w świetle uregulowania zawartego w art. 6 k.c. Powód nie wskazał żadnych dowodów na okoliczność poniesienia kosztów za wykonane prace porządkowe czy też wywóz gruzu. W tej materii zeznania powoda W. J. były niewystarczające. Zeznania świadków W. J. (2) i A. J. były niewiarygodne. Świadkowie są synami powoda. Pomagając powodowi w pracach wykonywanych w związku z zawieranymi umowami nie posiadali wiedzy co do treści zawieranych przez ojca umów. Ponadto zdarzenie miało miejsce w 2010r i świadkowie zasłaniali się niepamięcią, co do szczegółów realizacji umowy na rzecz Jednostki Wojskowej w G.. O kosztach procesu postanowiono na podstawie art. 98 k.p.c. Powód w całości przegrał proces, dlatego Sąd Rejonowy obciążył go kosztami postępowania. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 2.417,00 zł ustalone na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm. wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Przedmiotowe orzeczenie w całości apelacją zaskarżył powód, który zarzucając rozstrzygnięciu:

1.  naruszenie prawa materialnego art. 642 k.c. przez niesłuszne przyjęcie, że powód wykonał umowę budowlaną nr (...) w całości i roboty wykonane w ramach tej umowy zostały odebrane przez powoda,

2.  naruszenie prawa materialnego art. 643 k.c. przez niesłuszne przyjęcie, że pomimo braku uprzedniego zgłoszenia przez pozwanego zakończenia robót i gotowości do ich odebrania powód miał obowiązek odebrać roboty,

3.  naruszenie prawa materialnego art. 118 k.c. przez niesłuszne przyjęcie, iż termin przedawnienia roszczenia powoda rozpoczął bieg z chwilą odbioru robót przez nieuprawnionego przez powoda pracownika jednostki wojskowej - inwestora, podczas gdy zdaniem powoda bieg terminu przedawnienie nie rozpoczął biegu z uwagi na brak odbioru robót przez powoda jako zleceniodawcę oraz na skutek zgłaszanych przez niego reklamacji,

4.  naruszenie prawa procesowego art. 299 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku powoda o jego przesłuchanie w ramach słuchania stron na okoliczność treści umowy i jej wykonania przez pozwanego, a także złożonej reklamacji w zakresie jakości i ilości zamontowanych okien i braku wykonanych obróbek tynkarskich ościeży zewnętrznych okien przewidzianych umową,

5.  naruszenie prawa procesowego art. 278 k.p.c. poprzez nieuprawnione, bez posiadanej wiedzy specjalistycznej przez Sąd Rejonowy przyjęcie, że roboty zlecone przez powoda zostały wykonane w sposób prawidłowy przez pozwanego,

6.  naruszenie art. 233 k.p.c., art. 227 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. przez błędną ocenę dowodów, brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego i sprzeczność ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a zwłaszcza poprzez niesłuszne przyjęcie przez Sąd I instancji, bez posiadanej wiedzy specjalistycznej, że zlecone przez powoda roboty zostały wykonane w sposób prawidłowy przez pozwanego i w sposób prawidłowy (przewidziany umową stron) nastąpił odbiór tych robót,

wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie zaś o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania - przy uwzględnieniu kosztów postępowania przed Sądem I i II instancji.

Strona pozwana w odpowiedzi na apelację powoda wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych za obie instancje w tym z tytułu kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sąd Okręgowy, zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna. Wbrew zarzutom apelacji Sąd I instancji oparł zakwestionowane rozstrzygnięcie na całości zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego, co zostało poprzedzone właściwą, pozostającą w ramach zasady swobody sędziowskiej oceną tegoż materiału dowodowego. iż Sąd Rejonowy w sposób wnikliwy przeprowadził postępowanie dowodowe, a zebrany w sprawie materiał ocenił w sposób wszechstronny i kompleksowy. Na tej podstawie doszło do ustalenia okoliczności faktycznych sprawy, a dokonana subsumcja doprowadziła do prawidłowego zastosowania norm prawnych. Zauważyć należy, iż zgodnie z treścią zawartej przez strony niniejszego procesu umowy nr (...) z dnia 23 czerwca 2010 r. pozwany był zobowiązany w szczególności do wykonania demontażu istniejącej oraz montażu zamówionej stolarki okiennej, dostarczonej przez pozwanego według załączonej specyfikacji (zlecenie z dnia 23 czerwca 2010 r.) stanowiącej integralną część umowy. Strony uzgodniły wartość przedmiotu umowy na kwotę 18.000 zł (słownie: osiemnaście tysięcy złotych) brutto. Miejsce wykonania zobowiązania było G., ul. (...). Termin wykonania prac został ustalony na dzień 9 lipca 2010r. Zgodnie z treścią tej umowy „ Wymiary okien były korygowane przez Zamawiającego /powoda/”. (...) Zamawiający zobowiązany był do dokładnego zapoznania się z ilością, jakością oraz wymiarami zamówionych towarów zawartych w specyfikacji, której podpisanie przez Zamawiającego było równoznaczne z zaakceptowaniem zawartych w niej informacji dotyczących zamówionych towarów. ” Na podstawie zlecenia montażu z dnia 6 lipca 2010 r. część prac wynikających z przedmiotowej umowy w tym dotyczące demontażu oraz montażu stolarki zostały przez pozwanego zlecone T. R. (1) prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) T. R. (1) jako podwykonawcy. W dniu 9 lipca 2010 r. został dokonany odbiór techniczny prac stanowiących przedmiot umowy z dnia 23 czerwca 2010 r. W wyniku przeprowadzonego odbioru w dniu 9 lipca 2010 r. sporządzony został Protokół montażu - odbioru technicznego prac. Co do zakwestionowania przez powoda faktu odbioru wykonanych prac w dniu 9 lipca 2010 r. wskazać należy, iż pozwany w związku z wykonaniem przedmiotowej umowy dochodził pełnego wynagrodzenia w wysokości 18.000 zł, na drodze wcześniejszego postępowania sądowego, w którym powództwo zostało uwzględnione w całości. W toku tego postępowania strona powodowa nigdy nie kwestionowała prawidłowości realizacji umowy przez pozwanego, jak również nie wskazywała, iż dokonała zlecenia zastępczego wykonania prac podmiotowi trzeciemu. Co do okoliczności odbioru prac dokonanego w dniu 9 lipca 2010 r. podkreślić należy, że Sąd I instancji oparł się na zeznaniach powołanych świadkach i załączonych dokumentach, których wiarygodność ocenił w sposób prawidłowy, zgodny z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd I instancji ocenił także w sposób prawidłowy oznaczenia terminu początkowego biegu przedawnienia roszczenia powoda, które w oparciu o art. 646 k.c. uległy przekształceniu w zobowiązanie o charakterze naturalnym w dniu 9 lipca 2012 r.

W tym miejsce zauważyć należy, iż pogląd wyrażony przez stronę pozwaną jakoby dochodzenie roszczeń przez powoda z tytułu zastępczego wykonania prac przez podmiot trzeci byłoby bezzasadne ze względu na treść art. 636 § 1. k.c. bowiem przepis ten ma zastosowanie w sytuacji, gdy przedmiot umowy jest w trakcie wykonania, nie odnosi się natomiast do przypadku wykonania dzieła i odbioru przedmiotu umowy. Nie mniej jednak powyższa okoliczność pozostaje bez wpływu na ocenę bezzasadności roszczenia.

Odnosząc się do twierdzeń strony przeciwnej, iż Sąd I instancji także sposób nieuprawniony, opierając się jedynie na zeznaniach pozwanego i jego świadków przyjął, że to z winy powoda nastąpiło wykonanie okna w wersji pionowej zamiast poziomej podkreślić należy, iż stanowią one wyłącznie polemikę, nie mającą merytorycznego oparcia w zgromadzonym w sprawie materiale. Trzeba bowiem zauważyć, iż zgodnie z treścią umowy z dnia 23 czerwca 2010 r. „Wymiary okien były korygowane przez Zamawiającego /powoda/". (...) Zamawiający zobowiązany jest do dokładnego zapoznania się z ilością, jakością oraz wymiarami zamówionych towarów zawartych w specyfikacji, której podpisanie przez Zamawiającego jest równoznaczne z zaakceptowaniem zawartych w niej informacji dotyczących zamówionych towarów. ” Tym samym próba wyprowadzenia odmiennego wniosku przez stronę przeciwną i wykazywanie, iż Sąd I instancji dokonał ustaleń stanowiących podstawę rozstrzygnięcia „opierając się jedynie na zeznaniach pozwanego i jego świadków" stanowi próbę kreowania rzeczywistości pozostającą w sprzeczności z faktami. Co do twierdzeń powoda odnoszących się raz jeszcze do kwestii braku odbioru prac wykonanych przez pozwanego zaznaczyć należy, że zaprzeczeniem tez przedstawianych przez powoda jest fakt faktycznego przyjęcia i korzystania z obiektów, w których wykonywane były prace objęte przedmiotową umową przez podmiot zamawiający.

Ponadto należy na koniec podkreślić, iż oznaczenie charakteru prawnego umowy łączącej strony jako umowy o roboty budowlane bądź jako umowy o dzieło pozostaje bez wpływu na treść rozstrzygnięcia, powód bowiem dochodząc roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy łączącej go ze stronę pozwaną nie wykazał wysokości szkody jaką poniósł w następstwie zawinionego działania strony pozwanej.

Wszystkie przedstawione wyżej względy dawały podstawy do uznania apelacji strony pozwanej za bezzasadną co skutkowało jej oddaleniem na koszt skarżącego na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c.