Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 414/16

POSTANOWIENIE

Dnia 24 marca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jan Kremer

Sędziowie:

SSA Barbara Górzanowska

SSA Jerzy Bess

po rozpoznaniu naposiedzeniu niejawnym w dniu 24 marca 016 r. w K.

sprawy z powództwa Z. O. (...)

przeciwko (...) S. z siedzibą w A. (Holandia) Spółka (...) Oddział w Polsce

o pozbawienie wykonalności w przedmiocie zabezpieczenia

na skutek zażalenia pozwanego (...) S. z siedzibą w A. (Holandia) Spółka (...) Oddział w Polsce

od ostanowienia Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Kielcach

z dnia 18 sierpnia 2015 r. sygn. akt VIIGc 17/15- aktualnie sygn.akt IX GC 1101/15Sądu Okręgowego w Krakowie

p o s t a n a w i a:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że „oddalić wniosek o zabezpieczenia”

I ACz 414/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Kielcach udzielił zabezpieczenia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci aktu notarialnego z dnia 26 marca 2013 r. Rep. A nr (...)zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w K. w dniu 27 października 2014 r. sygn.. V GCo 1457/14 poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla K. M. K. w sprawie Km3591/14, do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy. Sąd w uzasadnieniu wskazał, że spełnione zostały przesłanki z art. 730 ( 1) § 1 k.p.c. wobec prawdopodobieństwa wygaśnięcia wierzytelności objętej aktem notarialnym wskutek potrącenia z wierzytelnością powoda wynikającą z dokumentów na które powód się powołał i możliwości nie wykonania przez pozwaną porozumienia stron. Wytoczenie powództwa po wyegzekwowaniu należności nie odniosłoby skutku.

Postanowienie to zaskarżył pozwany zażaleniem wnosząc o jego zmianę i oddalenie wniosku o zabezpieczenie powództwa przeciw egzekucyjnego. Skarżący zarzucił, że naruszono art. 730 1§ 1 i § 2 k.p.c. przez błędne uznanie, że powód uprawdopodobnił swoje roszczenie, podczas gdy zaoferowany materiał tego nie uzasadniał. Przedstawił stanowisko odnośnie zgłoszonych do potrącenia wierzytelności podnosząc, że rzekoma wierzytelność dotycząca zmniejszenia obrotów w sklepach i spadku marży jest hipotetyczna i pozostaje bez związku przyczynowego z działaniami pozwanej. Poniesienie nakładów na lokal nie wskazuje na obowiązek ich zwrotu przez pozwanego, a odpowiedzialność odszkodowawcza nie zostałą nawet uprawdopodobniona. Błędnie uznano że powód ma interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia, ponieważ jego brak mógłby uniemożliwić osiągnięcie celu postępowania przeciwegzekucyjnego. Celem działania powoda jest spowolnienie i utrudnienie postępowania egzekucyjnego. W uzasadnieniu szczegółowo odniósł się do twierdzeń powoda i przedstawił własne stanowisko.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie jest zasadne.

Strony postępowania od szeregu lat pozostawały w stosunkach zobowiązaniowych i wobec trudności finansowych powoda zawarto porozumienie w którym poddał się egzekucji. Pozwany wobec nie realizowania umowy uzyskał klauzule wykonalności i rozpoczął egzekucję. Wskazanie na te wynikające z akt okoliczności jest istotne dla oceny przesłanek zabezpieczenia i oceny zaprezentowanego przez powoda stanowiska. Sąd I instancji nie dokonał wnikliwej analizy przedstawionych stanowisk. Okoliczności przytoczone w pozwie, nie przesądzając wyniku postępowania, nie pozwalają na przyjęcie uprawdopodobnienia zasadności zabezpieczenia powództwa przeciwegzekucyjnego.

Przepis art.730 1 § k.p.c. odmiennie niż art. 189 k.p.c. określa przesłąanke interesu prawnego na co zwraca uwagę w Komentarzu LEX z 2013 r. D. Z. „Na gruncie art. 189 interes prawny jest rozumiany jako potrzeba usunięcia stanu niepewności co do istnienia prawa lub stosunku prawnego, co wymaga ich stwierdzenia w orzeczeniu sądowym. Pojęcie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia należy zaś wiązać z celem tego postępowania i daje temu wyraz art. 730 1 § 2. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia odpowiada obowiązkowi uprawdopodobnienia wiarygodności roszczenia, na który wskazywał wcześniej art. 730 § 1. Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 należy rozumieć w ten sposób, że uprawniony powinien przedstawić i należycie uzasadnić twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie dotyczy w praktyce dwóch aspektów. Odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje podstawę normatywną. „

Powód wskazał do potrącenia wyliczone przez siebie wierzytelności mające wynikać z utraty marży, szkody polegającej na różnicy marż wyliczonej we wskazany w pozwie sposób, uiszczonej przedpłaty za towar nie dostarczony, oraz najwyższa z kwot ponad 500tys.złotych wynikająca z części nakładów poniesionych na otwarcie sklepów w nietrafionych lokalizacjach. W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższe nie wystarczająco uprawdopodabnia zasadność zgłoszonych do potrącenia roszczeń w okolicznościach sprawy i przy zarzutach pozwanego, co najmniej w istotnej części. Dalej idącą przeszkodą w udzieleniu zabezpieczenia jest wykazanie interesu prawnego w zabezpieczeniu, w razie istnienia i wykazania zobowiązań po stronie pozwanej nawet zakończenie egzekucji nie pozbawia powoda możliwości odzyskania należnych pieniędzy. Zauważyć należy, że powód mógł dochodzić świadczeń niezależnie od postępowania egzekucyjnego. Specyfika zabezpieczenia przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego wymaga odpowiednio intensywnego wykazania interesu prawnego.

Z przedstawionych przyczyn Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie i oddalił wniosek o zabezpieczenie – art. 386§ 1 k.p.c. w zw. z art. 741 k.p.c. i art. 397 § 2k.p.c.