Sygn. akt I C 14/13
Dnia 9 maja 2014r.
Sąd Okręgowy w Radomiu I Wydział Cywilny
w składzie :
Przewodniczący S.S.O. Michał Gałek
Protokolant sek.sąd. Justyna Pijarska
po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2014r. w Radomiu na rozprawie sprawy
z powództwa M. B.
przeciwko A. S. (1)
o wydanie nieruchomości i ruchomości
oraz z powództwa wzajemnego A. S. (1)
przeciwko M. B.
o zapłatę i zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli
1. nakazuje pozwanemu A. S. (1), aby wydał M. B. nieruchomość położoną w W. stanowiącą działkę nr (...) o powierzchni 0,0992ha, objętą księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w G. Wydział Ksiąg Wieczystych,
2. oddala powództwo M. B. w pozostałej części .
3. zasądza od M. B. na rzecz A. S. (1) kwotę 300.000,00zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2012r. do dnia zapłaty
4. zobowiązuje M. B. do złożenia oświadczenia następującej treści : „ M. B. przenosi na rzecz A. S. (1) nieodpłatnie własność następujących ruchomości : samochód marki S. (...) nr nadwozia (...), numer rej. (...) myjka ciśnieniowa 21 OM PLUS 100, pilarkę, pulpit, kątownik, kasę fiskalna P. Bingo, Z. (...), Euro odkurzacz, wiertarkę, bindownicę S., program WF - MAG M., program W. 2000 PL CD DEM, H. (...), otwieracz do puszek K. (...), kopiarkę C. (...),drabinę wielopozycyjna, kopiarkę C. (...) ,ładowarkę do baterii P. Bank (...), H. drukarka LJ 4550 kolor, bindownicę C. B. (...), zaokrąglacza narożników AE-1, dziurkacza szczelinowego z prowadnicą, drukarki M. (...)/PL, odtwarzacza DVD S. (...) 305 S, program P. (...) + FR Sprint PL, wiertarko - (...), piły ukośnej, notebook I. (...)/128MB/6GB/13', kasy P. (...), odtwarzacza (...).DVD 10, książki do klipartów, oprogramowanie komputerowe C. G. (...) PL (...) - sztuk 2, oprogramowanie komputerowe (...) 1.1, oprogramowanie komputerowe N. A. 2005 PL, listwy grzejna z podporami do ustawienia na stole z regulacją cyfrową i złączem kablowym (...) szerokość robocza 1m TG 100, drabinę domową 6 ST. E., spawarkę M. 140 kpi, przyłbice spawalniczą schnie, rusztowanie (...) Moduł A+B, listwa grzejną z podporami do ustawienia na stole z regulacją cyfrową złączem kablowym (...) szerokość robocza 3m TG, video domofon kolorowy (...), (...), kolorymetr PAN C. (...), wzornik PAN Formuła G. (...) designer C+U+M, wzornik PAN C. Formuła guide/kolor mat, wzornik PAN Proc. C. G. Euro, Kalibrator (...) with optical, frezarka, odkurzacz (...)-21, gilotyna profesjonalna RC 465+KM, nogi do gilotyny 465, wiertarka stołowa H., Gilotyna-nóż do (...), belki S. (...), oprogramowanie komputerowe C. G. (...) PL (...) - sztuk 2, płyta CD zawierająca bibliotekę fontów Euro 222 OT, skaner L. - H. U. 2 wraz z oprogramowaniem, komputer A. P. (...), oprogramowanie komputerowe A. (...).0, oprogramowanie komputerowe A. (...).0, monitor (...) 321 PLUS, drukarkę X. D. C. (...), oprogramowanie komputerowe MS W. (...) PL (...), drukarka M. (...), Drukarka H. C. LaserJet 4550, żelazko P. (...), ploter termiczny PRO 60 M. (...), drabina RP 3x9 (...) wąska, wiertarka udarowa (...), naświetlarka RÓB - G4, myjka ultradźwiękowa (...), urządzenie do mierzenia folii, umywalka S. S. 45x33.5, żelazko z nawilżaczem B. T.- (...), deska do prasowania L. (...), Drabina 3x10 S, Pilarka Z. T. 55 (...),łącznik (...), piła wid. 160x20x2, 6/56 (...), szyna prowadząca (...), aparat cyfrowy N. (...) Srebrny , kopiarka (...) + Karta (...), pokrywa oryginału IR – 2016, nitownica do nitonakrętek + nitonakrętki BETA, kamere (...)/IP, młoto - wiertarkę H. T., wiertarko - wkrętarka akumulatorowa (...), agregat prądotwórczy, krajalnica S. (...), spawarka M. 150 K., uchwyt (...), laser krzyżowy (...) 1 B. w zestawie ze statywem i pokrowcem, chłodziarko - zamrażarkę LCL 518 A, akumulator 12V 60AH B. (...)+, pilarkę tarczową ukośnica M. (...), piłę tarczową 19mm 54z, stół do ukośnic (...) 3700, sprężarkę tłokową HL 350/3, pistolet do klejenia 2050 S. + walizka i zasobnik, KameraIPA- (...), roweru M. (...)-FD, szyny prowadząca F. (...)/2, kuchnia do zabudowy W., wzornik (...), dalmierz laserowy (...) 50 B., uchwyt do bagażnika (...) 591, torby narzędziowa, wózek 6 szuflad J. (...), pistolet do pompowania kół z manometrem, perforacji narzędziowej - sztuk 3, okulary S. do odczytu promienia laserowego, pistoletu do przedmuchiwania - długa dysza, bagażnika B. T. spilit 780 black metalik , windy M. do boxów, latarka OSRAM L. (...) samochodowa, chłodziarki termoelektryczna TC-32, przewód U. B. 1 UU- (...), Rusztowania Z. moduł C,D. H., lustrzanki cyfrowej N. (...) + obiektyw 18-55, torba N. (...), odtwarzacza DVD S. (...)-RA, stołu rolowany 110x70, myjki K. (...).85 MD, ploter frezujący InfoTEC 2015 F nr seryjny (...), maszyny drukującej (...) 64" nr (...), sterownik OnyxRipcenter nr (...), ploter tnący (...) nr (...)”.
5. oddala powództwo wzajemne A. S. (1) w pozostałej części;
6. zasądza od M. B. na rzecz A. S. (1) kwotę 7.217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Na oryginale właściwy podpis
Sygn. akt I C 14/13
Powódka M. B. w pozwie wniesionym w dniu 12 września 2011r. wnosiła o:
1.nakazanie pozwanemu A. S. (1), aby wydał jej nieruchomość położoną w W. stanowiącą działkę nr (...) o powierzchni 0,0992 ha - objętą księgą wieczystą kw. (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w G. Wydział Ksiąg Wieczystych, wobec której powódce przysługuje prawo wieczystego użytkowania,
2. nakazanie pozwanemu, aby wydał powódce stanowiące jej własność opisane ruchomości :
3.zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, że jest wieczystym użytkownikiem działki położonej w W. oznaczonej w ewidencji gruntów nr (...) o pow. 0,0992 ha, położonej przy ulicy (...). Nieruchomość zabudowana jest domem jednorodzinnym stanowiącym odrębną nieruchomość.
Powódka prowadziła także działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, pod nazwą (...).PL. (...) gospodarcza prowadzona była od 1sierpnia 1998 r. do czasu jej zawieszenia tj. 2 listopada 2010 r. Głównym zakresem prowadzonej działalności była działalność reklamowa. Na potrzeby wykonywania działalności gospodarczej i świadczonych w ramach niej usług powódka dokonała zakupu szeregu materiałów i urządzeń, szczegółowo wymienionych w pkt 2 pozwu. Nadto powódka kupiła samochód osobowy marki S. (...) (pkt. 1) oraz maszyny i urządzenia drukarskie. Wszystkie rzeczy ruchome zostały zakupione w związku i na potrzeby wykonywanej działalności gospodarczej i stanowią wyłączną własność powódki.
Pozwany pozostawał w trwałym nieformalnym związku z powódką przez kilkanaście lat Strony wspólnie ze sobą mieszkały oraz posiadają dwie córki. Pozwany zatrudniony był w firmie powódki na podstawie umowy o pracę. Na skutek konfliktów i nieporozumień powódka wyprowadziła się od pozwanego. Od czasu wyprowadzenia się powódki, pozwany w całości korzysta z nieruchomości i domu, choć nie jest jego właścicielem ani nie przysługuje mu żaden tytuł prawny do dysponowania tą nieruchomością. Pozwany nie chce dobrowolnie wydać nieruchomości i nadal ją bezprawnie użytkuje. Analogicznie sytuacja kształtuje się z ruchomościami, których wydania powódka żąda. Po zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przez powódkę, pozwany założył własną działalność o takim samym charakterze - agencja reklamowa. Pozwany używa nawet podobnej nazwy prowadzonej działalności jak uprzednio powódka czyli (...), a siedziba zakładu głównego znajduje się w budynku stanowiącym własność powódki. Pozwany nie ma tytułu prawnego do korzystania z ruchomości, gdyż stanowią one własność powódki, a pozwany nie zawierał z powódką żadnych umów na korzystanie z rzeczy. Wszystkie ruchomości zostały zakupione przez powódkę ze środków pochodzących z prowadzonej przez nią działalności. Tym samym pozwany nie uzyskał ani tytułu własności ani innego tytułu uprawniającego go do korzystania z nich.
Pozwany A. S. (1) w dniu 7 marca 2012r. wraz z odpowiedzią na pozew złożył także pozew wzajemny przeciwko powódce (k.152 in.).
Co do pozwu głównego wnosił oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W pozwie wzajemnym wnosił o:
1. zasądzenie do powódki na jego rzecz kwoty 500.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;
2. zobowiązanie powódki przez Sąd do przeniesienia na rzecz powoda wzajemnego własności samochodu S. (...) opisanego w pozwie z dnia 12 września 2011 roku, jak również przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 1 k.c. firmy prowadzonej pod nazwą M..pl
3. zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów
zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, że strony pozostawały przez kilka lat w konkubinacie oraz, że z tego związku mają dwie córki. Strony rozstały się na przełomie 2006 i 2007 roku. Na początku związku powódka miała 19 lat, pozwany zaś miał za sobą nieudane małżeństwo oraz córkę z tego związku. Pozwany, posiadając doświadczenie zawodowe w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej związanej z reklamą postanowił rozpocząć własną działalność gospodarczą. Ze względów osobistych, pozwany zgodził się na zarejestrowanie działalności gospodarczej na powódkę, również na nią zakupiona została wspólnie przez strony nieruchomość, o której mowa w pozwie i ruchomości związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz codziennym życiem rodziny. W chwili rozstania strony sporządziły porozumienie z dnia 7 lutego 2007 roku na mocy, którego uregulowały kwestie wychowawcze oraz majątkowe. Na podstawie porozumienia córki stron miały zamieszkiwać z pozwanym w domu w W., powódka miała nie płacić alimentów na rzecz córek oraz mieć z nimi nieograniczony kontakt. Jednocześnie powódka wyprowadzając się ustaliła z pozwanym, iż będzie on korzystał z samochodu marki S. (...), prowadził firmę (...).pl, spłacał kredyt hipoteczny i na samochód oraz zadłużenie firmy (leasingi) ze środków z działalności firmy. W końcu strony ustaliły, iż powódka odda poznanemu dom w W., firmę i samochód (o których wydanie obecnie wnosi) po spełnieniu przez pozwanego następujących warunków: zakończenie sprawy kredytu małżonków Ż. w C., zakończenie sprawy karnej w R., spłacenie leasingów, spłacenie kredytu na samochód. Pozwany wywiązał się z nałożonych obowiązków.
Działalność gospodarcza była zarejestrowana na nazwisko powódki jednakże wszelkimi sprawami związanymi z jej prowadzeniem zajmował się pozwany A. S. (1) - zarówno w okresie gdy był w tej firmie formalnie zatrudniony, jak i później. Wszelkie dokumenty związane z działalnością firmy znajdowały się u pozwanego, gdyż były mu one potrzebne do prowadzenia działalności. Powódka otrzymała je dopiero pod koniec 2010 roku, kiedy pozwany podjął decyzję o zakończeniu działalności na nazwisko powódki i rozpoczęciu działalności pod własnym nazwiskiem. Powódka dobrowolnie chciała rozwiązać sprawy majątkowe pomiędzy stronami, czego efektem było podpisanie porozumienia z dnia 7 lutego 2007 roku.
Powódka dobrowolnie wyprowadziła się z przedmiotowe nieruchomości. Pozwany pokrywał wszelkie należności, w tym, m.in. należność z tytułu podatku od nieruchomości i kredytu hipotecznego. Powódka równie wykonując postanowienia porozumienia łączącego strony dobrowolnie zameldowała pozwanego na pobyt czasowy w nieruchomości położonej w W. przy ul. (...).
Wszystkie ruchomości wskazane w pozwie stanowią albo składniki przedsiębiorstwa opisanego w pozwie wzajemnym, albo elementy wyposażenia domu, który powódka zobowiązała się oddać pozwanemu na zasadach opisanych w porozumieniu z dnia 7 lutego 2007 roku. Ich lista jest to mechanicznie i bezkrytycznie odtworzona lista faktur przejętych wraz z dokumentami firmy po wyrejestrowaniu działalności
Powództwo główne zasługuje na oddalenie w całości z uwagi na powstały pomiędzy stronami stosunek obligacyjny, który strony ukształtowały na mocy porozumienia z dnia 7 lutego 2007 roku. Do czasu złożenia pozwu strony respektowały to porozumienie.
W toku rozprawy powódka wskazywał, że swoje żądanie opiera na podstawie art. 222 k.c. jako właściciel nieruchomości i ruchomości opisanych w pozwie. Proponowała zawarcie ugody w sprawie rozliczenia majątkowego konkubinatu stron (k.240).
Pozwany podnosił, że nie jest w stanie wskazać podstawy prawnej roszczenia, ale wywodzi je z zawartego pomiędzy stronami porozumienia oraz art. 64 k.c. Ponieważ jednak umowa nie została zawarta w formie aktu notarialnego dochodzi równowartości nieruchomości tytułem naprawienia poniesionej szkody (oświadczenie pełnomocnika pozwanego k.240v., stanowisko końcowe pozwanego na rozprawie w dniu 11.04.2014r.)
W przypadku nieuwzględnienia roszczenia zawartego w pozwie wzajemnym pozwany zgłosił do rozliczenia poniesione nakłady na majątek M. B. (pismo pozwanego k. 278, pismo pozwanego k. 610)
Powódka wnosiła o oddalenie powództwa wzajemnego z uwagi na brak zachowania wymaganej formy umowy co do przeniesienia własności nieruchomości oraz przedsiębiorstwa, brak podstaw do dochodzenia odszkodowania ponad granice ujemnego interesu umownego (oświadczenie pełnomocnika powódki k.240v, stanowisko końcowe na rozprawie w dniu 11.04.2014r.).
Strony zgodnie określiły wartość nieruchomości na 450.000zł, a ruchomości na 50.000 zł ( stanowiska stron na rozprawach w dniu 27.06.13r. oraz 29.10.2013r. )
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
M. B. oraz A. S. (1) pozostawali w związku konkubenckim od 1995r. Zamieszkiwali w G., gdzie pracował pozwany. W 1996r. została rozwiązana z nim umowa o prace w związku z czym podjął decyzję o założeniu własnej firmy. W tym czasie urodziła się pierwsza córka stron S.. Pozwany, posiadając doświadczenie zawodowe w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej związanej z reklamą postanowił rozpocząć własną działalność gospodarczą w tym zakresie. Ponieważ A. S. (1) pozostawał jeszcze w związku małżeńskim i był obciążony obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz córki z małżeństwa postanowił otworzyć działalność na ojca M. B. E. B.. E. B. zgodził się na to i zarejestrował na siebie działalność gospodarczą pod firmą A (...) w W. .
Na rozpoczęcie działalności A. S. (1) przeznaczył posiadane oszczędności. Rzeczy konieczne do rozpoczęcia działalności były kupione w przez niego w G. ( zeznania pozwanego , zeznania świadków A. J., K. Ż. (1), K. S., częściowo zeznania E. S.)
Po pewnym czasie strony ustaliły, że firma będzie odsprzedana M. B., ponieważ A. S. (1) nie był jeszcze rozwiedziony (faktura wystawiona prze E. B. k.612-613, zeznania pozwanego)
Strony nadal pracowały razem w firmie (...). pl zarejestrowanej na powódkę. Pozwany nie chciał rejestrować firmy na siebie z uwagi na brak rozwodu i zgłaszane przez małżonkę roszczenia alimentacyjne.
Formalnie pozwany był zatrudniony w firmie jako pracownik M. B.. Strony razem zamieszkiwały, urodziło im się drugie dziecko. Miały do siebie pełne zaufanie. Środki wypracowane w firmie przeznaczały na zakup jej wyposażenia , spłatę zaciągniętych zobowiązań oraz bieżące utrzymanie . Powódka oprócz pracy w firmie prowadziła dom i zajmowała się dziećmi. W firmie zatrudniani byli także pracownicy. Strony prowadziły także salon (...) oraz C.sprzedawały zegarki. Wykazywane dochody firmy nie były duże, ponieważ przez cały czas kupowany był nowy sprzęt (zeznania pozwanego).
W dniu 30 lipca 2001r. częściowo z osiągniętych dochodów, częściowo zaciągając kredyt strony postanowiły nabyć na M. B. własność domu jednorodzinnego oraz prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w W. na Osiedlu (...). Nieruchomość została obciążona hipoteką kaucyjną do kwoty 352.489,06 zł (odpis księgi wieczystej k. 10-13). Stała się centrum życiowym stron.
W sierpniu 2006r. został nabyty na M. B. samochód S. (...), na którego zakup zaciągnęła kredyt jako osoba fizyczna ( faktura k. 14)
Z końcem 2006 roku w związku stron zaczęły pojawiać się problemy. Powódka w grudniu 2006r. opuściła wspólny dom, pozostawiając dzieci pod opieką pozwanego. W dniu 3 stycznia 2007 powódka złożyła w sądzie wniosek o ustalenie miejsca pobytu wspólnych dzieci stron ( kopia wniosku k.284).
Na przełomie stycznia i lutego sytuacja się między stronami zaczęła się normować. Pozwany przebywał w W., zaś M. B. mieszkała z dziećmi w domu W..
Niespodziewanie dla pozwanego w dniu 6 lutego 2007r. M. B. wysyła do niego sms z propozycją porozumienia ( printscreen sms-a z 6 lutego 2007 k. 287).
Celem rozliczenia majątkowego strony zawarły w dniu 7 lutego 2007r. w W. porozumienie ustalając , że A. S. (1) pozostaje z córkami w domu w W. i będzie także korzystał z samochodu S. (...).
A. S. (1) miał nadal prowadzić firmę (...).pl, zaś M. B. zobowiązała się, że nie będzie w żaden sposób tego utrudniać. A. S. (1) miał spłacać kredyt hipoteczny, samochodowy i zadłużenie firmy (w tym leasingi) ze środków uzyskiwanych z działalności firmy.
A. S. (1) zobowiązał się do prowadzenia wszystkie spraw, w tym sądowych, zaś M. B. miała z nim w tym zakresie współpracować.
M. B. zobowiązała się także oddać A. S. (1) dom w W., firmę i samochód po spełnieniu następujących warunków:
1. zakończeniu sprawy poręcznia kredytu małżonków Ż. w C.
2. zakończeniu sprawy karnej w R. (dotyczącej sprzedaży nielegalnego oprogramowania)
3. spłaceniu lessingów na dwa plotery
4. spłaceniu kredytu na samochód
A. S. (1) w chwili podpisania porozumienia dał M. B. kwotę 2400,00 zł na wynajem mieszkania w W..
Strony ustaliły także, że M. B. nie będzie płaciła alimentów na córki, które pozostały na wyłącznym utrzymaniu pozwanego. Będzie się kontaktował z dziećmi jak często zechce, a A. S. (1) zobowiązał się nie przeszkadzać kontaktom (porozumienie stron k. 161, zeznania stron).
Powódka dobrowolnie wyprowadziła się z nieruchomości w W.. Wykonując postanowienia porozumienia łączącego strony dobrowolnie zameldowała pozwanego na pobyt czasowy (potwierdzenie zameldowania k.308).
W dniu 12 lutego 2007 M. B. wycofała wniosek o ustalenie miejsca pobytu dzieci złożony w sprawie sprawy sygn. Akt III Nsm 6/07 o ustalenie miejsca pobytu małoletnich dzieci (kopia pisma z prezentatą Sądu k. 286).
W tym samym czasie powódka złożyła w Prokuraturze pismo odwołujące zeznania w sprawie o znęcanie się nad nią przez pozwanego (pismo w sprawie 3Ds 173/07 – k.289).
W dniu 15 lutego 2007 powódka wysyła do pozwanego sms-a o treści; „Przepraszam was za wszystko"( printscreen sms-a z dnia 15 lutego 2007 r. – k.292)
Od momentu wyprowadzenia się M. B. zaprzestała jakiejkolwiek aktywności w firmie (...) - za wyjątkiem wypłacania pewnych kwot z konta firmy, do którego posiadała kartę. W okresie do czerwca 2007 roku było to w sumie 3.650,00 zł ( wydruk wypłat M. B. z konta w okresie 10 marca - 6 czerwca 2007 roku. k. 293).
Powódka udzieliła pozwanemu pełnomocnictwa do prowadzenia firmy formalnie nadal zarejestrowanej na nią. A. S. (1) prowadził wszystkie sprawy firmy, jak również sprawy sądowe dotyczące firmy oraz osobiście jego i M. B..
Doprowadził do zakończenia egzekucji z tytułu poręczonego przez M. B. kredytu na zakup mebli dla małżonków. Ż. przez Bank S. w (...)
M. B. została uniewinniona od zarzutów w sprawie „komputerowej" (kopia wyroku SR w Radomiu z dnia 5 stycznia 2012r. k. 295 ).
Doprowadził do zakończenia umów leasingu oraz wykupienia maszyn (pismo z (...) S.A. i dowody wpłat k. 296, 297 )
Spłacił w całości kredyt na samochód s. (...) ( pismo z S. C. bank S.A. k. 298, )
W czerwcu 2007 roku M. B. oddała A. S. (1) kartę do konta firmowego (kopia karty – k.293). Na przełomie czerwca i lipca 2008 roku odebrała nową kartę do konta firmowego, którą również oddała A. S. (1) (kopia karty – k. 294).
20 lipca 2007 roku powódka wysłała do pozwanego SMSa, określając w nim swój stosunek do majątku , uznając go (majątek) jednocześnie, zgodnie z porozumieniem, za własność A. S. (2) ( sms z dnia 20 lipca 2007 r. k.301).
A. S. (1) był formalnie zatrudniony jako pracownik powódki w okresie od 15 lipca 1999 roku do 31 grudnia 2008 rok ( kopia świadectwa pracy , wypowiedzenie umowy o pracę – k.304, 305,306). Na podstawie udzielonego mu przez powódkę pełnomocnictwa prowadził ją zaś do momentu zawieszenia działalności przez M. B. w listopadzie 2010r. Wszelkie dokumenty związane z działalnością firmy znajdowały się u pozwanego, gdyż były mu one potrzebne do prowadzenia działalności.
M. B. uczestniczyła w czynnościach urzędowych, wymagających obecności właściciela firmy takich jak np. kontrola urzędu Skarbowego. W dniu 15 lipca 2009 roku w obecności pracowników Urzędu Skarbowego dysponowała zarówno nieruchomością, wszelkimi związanymi z nią dokumentami, samochodem i dowodem rejestracyjnym, urządzeniami i dokumentami firmowymi. Nie podjęła wówczas żądnych działań zmierzających do ich „odzyskania" ( protokół kontroli skarbowej – k.307).
Po informacji uzyskanej od pozwanego, że wszelkie sprawy związane z firma zostały zakończone w dniu 3 listopada 2010 roku pozwana zawiesiła działalność gospodarczą firmy (...).pl.
Natomiast A. S. (1) od 1 grudnia 2010 roku otworzył własna działnośc gospodarcza (sms od A. S. (1) z dnia 26 października 2010 roku godzina 21.44 do M. B.,-k. 310, informacja na stronie internetowej Urzędu Miasta w W. o zawieszeniu działalności przez M. B. w dniu 2 listopada 2010 roku – k.311).
Już po zawieszeniu działalności przez M. B. na adres Os. (...) doręczono zajęcie Urzędu Skarbowego z tytułu zaległości VAT firm (...).pl. (...) została zapłacona przez brata pozwanego, K. S. (zajęcie US oraz potwierdzenie wpłaty – k. 312,313).
Od rozstania stron wszelkie koszty związane z nieruchomością, kredytami i prowadzoną działalnością ponosił A. S. (1). Opłacał rachunki z konta firmy (...).pl, z własnych środków lub pożyczając pieniądze od rodziny. Wszelkie przelewy wykonane z tego konta w okresie od stycznia 2007 roku stycznia 2011 roku wykonywane były przez A. S. (1) z dochodów firmy generowanych wyłącznie przez niego, jako osobę prowadzącą de facto działalność (wydruk korespondencji SMS z 3 stycznia 2011 roku k.316, zeznania świadka K. S., zeznania pozwanego, częściowo zeznania powódki)
Po rozstaniu stron w latach 2007-2010 pozwany dokonał opłaty za energię elektryczną - 8.584,39 zł. (wpłaty za energię elektryczną Osiedle (...) k.317-342) za wodę i co. 12.630,00 -zł. ( wpłaty za wodę i CO k. 342-378.) Płacił podatek od nieruchomość i opłatę za użytkowanie wieczyste - 5.044,71,-zł. (dowody wpłaty za podatek k.379-395). A. S. (1) ponosił także koszty ubezpieczenia nieruchomości ( polisa i pokwitowanie zapłaty składki – k397,398). Do 2013 wpłacił na poczet kredytu hipotecznego kwotę 66.430,00 - zł. (dowody wpłaty k. 399-429).
Pozwany spłacił także kredyt zaciągnięty na zakup samochodu S. (...) w wysokości 30.487,88 zł ( potwierdzeń wpłat k.430 - 446). Ponosił koszty ubezpieczenie tego samochodu w wysokości 8.644,-zł. ( kopia wpłat k. 447-454. W roku 2011 miała miejsce trzykrotna likwidacja szkody w tym samochodzie. Naprawy zostały sfinansowane przez A. S. (1), zaś odszkodowania przyznane przez firmę ubezpieczeniową w łącznej kwocie 4.566,18,-zł wpłynęły na konto M. B.. Powódka nie oddała pozwanemu otrzymanych tytułem odszkodowań kwot (k. 572-73 trzy decyzje o przyznaniu odszkodowania z podanym numerem konta wypłaty).
A. S. (1) opłacał także ZUS za M. B.. Za lata 2007-2009 wpłacił z tego tytułu kwotę 6.786,83 zł. ( przelewy do ZUS k.455-469).
Ze swego konta i konta brata opłacił faktury firmy (...).pl na łączną kwotę 28.472,-zł ( dowody wpłat k.469 – 520).
Z rachunku K. S. został opłacony wpis sprawy karnej M. B. w kwietniu 2011 roku (dowód wpłaty k.521).
Po zawieszeniu działalności w dniu 2 listopada 2010 roku M. B. pojawiła się w domu na osiedlu (...) i zażądała od pozwanego wydania dokumentów firmy. Pozwany się zgodził, prosił jedynie, by mu pokwitowała odbiór dokumentów. Powódka odmówiła ( stenogram rozmowy stron z dnia 2 listopada 2010 roku w domu na Osiedlu (...) k. 570-571, zeznanie stron).
Wszystkie ruchomości wskazane w pozwie (poz. 2-133) zostały nabyte jako składniki przedsiębiorstwa (...).pl i służyły do prowadzenia działalności gospodarczej albo elementy wyposażenia domu. Część z nich została zużyta lub zbyta przez strony. Aparat O. (poz. 20 pozwu) został sprzedany wspólnemu znajomemu G. P.. Aparat cyfrowy T. (poz nr 91 pozwu) został zwrócony przez pozwanego do sklepu, czego skutkiem było wystawienie faktury korygującej. Telewizor G. (poz. 97 pozwu) zakupiony został przez pozwanego i dostarczony na adres zamieszkania rodziców pozwanego, tj. ul. (...) w W.. Ponadto pozwany podnosi, iż ruchomości ujęte pod numerami 72-133 pozwu zakupione zostały już po wyprowadzce powódki za środki wypracowane wyłącznie przez pozwanego.
Zmywarka do zabudowy S. (...) (...)(poz. 76 pozwu) – została wykluczona ze środków trwałych przedsiębiorstwa w trakcie kontroli.
Urządzenie wielofunkcyjne H. (...) (...) - kupione w czasie, gdy firmę samodzielnie prowadził A. S. (1), niskiej jakości zostało zużyte.
A. S. (1) kupił wyposażenie domu i materiały do remontu za ponad 3.300,-zł. (sześć dowodów zakupu – 541- 547).
Powódka po wyprowadzeniu się z domu i przekazaniu firmy pozwanemu nadal używała na swoje prywatne potrzeby telefon firmowy, ze który płacił A. S. (1) (wezwanie do zapłaty i przelew z rachunku firmy z października 2007 roku k. 548 - 549).
Pozwany spłacał kredyt poręczony osobiście przez M. B. do kwoty 5.908,13 zł (dowody wpłat wykonanych k. 551-555) . Pozwany spłacił kredyt zaciągnięty przez powódkę w Banku (...) w C. (potwierdzenie wpłat w okresie 2007-2008 k.556-566).
M. B. ostatecznie zakończyła prowadzenie działalności gospodarczej pod nazwą M..pl i ją wyrejestrowała w maju 2013r. Od 2011 zamieszkuje ze wspólnymi dziećmi stron. Wyprowadzenie się dzieci od pozwanego było przyczyną dla której wniosła pozew w sprawie niniejszej (zeznania powódki)
A. S. (3) aktualnie przebywa w W.. Z domu w W. korzystał do 2011r. kiedy zamieszkiwał tam z dziećmi. Wymienił w domu drzwi wejściowe, do których nie dał kluczy powódce. Czasami przyjeżdża na nieruchomość w W., raz na miesiąc, raz na dwa miesiące żeby wylewać wodę. Dom nie jest wykorzystywany przez niego dla celów mieszkaniowych lub prowadzenia działalności gospodarczej.
Nieruchomość położona w W. na osiedlu (...) nadal obciążona jest hipoteką zabezpieczająca spłatę kredytu zaciągniętego na jej zakup. Do spłaty pozostaje około 150.000,00zł (zeznania stron)
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów złożonych przez obie strony których autentyczności nie była kwestionowana , zeznań świadków E. B. (częściowo) , A. J., T. K., oraz P. G., K. Ż. (2), K. S. oraz zeznań pozwanego i częściowo powódki.
Sąd odmówił wiary zeznaniom powódki co do braku świadomego zawarcia porozumienia z pozwanym w dniu 7 lutego 2007r. oraz braku jego zaangażowania finansowego w rozpoczęcie działalności gospodarczej. W tym zakresie Sąd odmówił także wiarygodności zeznaniom E. B., co do przekazania córce (powódce) firmy reklamowej .
Powódka składając informacyjne wyjaśnienia w sprawie wskazała , że podpisała przedmiotowe porozumienie z pozwanym. Nie wskazała, aby kiedykolwiek uchyliła się od złożonego wówczas oświadczenia woli. Wręcz przeciwnie jej dalsze postępowania wskazuje na to, że przestrzegała tego porozumienia. Udzieliła pełnomocnictwa do prowadzenia firmy pozwanemu, nie interesowała się działalnością firmy, jej dochodami i kosztami działalności. Wszelkie obciążenia finansowe powstałe w związku z działalnością firmy od lutego 2007r., zaciągniętymi wcześniej kredytami spłacane były przez pozwanego.
Na rozprawie w dniu 11.04.2014r. zeznała, że wystąpiła z powództwem w sprawie niniejszej, ponieważ córki stron wyprowadziły się od pozwanego ( 00:17:00).
Jednocześnie z zeznań E. B. wynika, że córka otrzymała od niego firmę (...) . Świadek ten zeznał jednak , że firmę otworzył bo go o to prosiły strony, wymyślił ja A. S. (1). To pozwany organizował zakup urządzeń i wyposażenia w G., gdzie wcześniej pracował. Maszyny do sitodruku były pozwanego i jego kolegi (zeznania świadka złożone na rozprawie w dniu 29.10.2013r.) okoliczności te zostały także potwierdzone przez świadka A. J. – zeznania złożone na tej samej rozprawie, świadka K. Z. - zeznania złożone na rozprawie w dniu 21.01.2014r.) .
W ocenie Sądu zeznania świadka E. B. miały na celu jedynie wsparcie twierdzeń powódki , która odmiennie niż świadek wskazywała , że to jej ojciec założył działalność, to była jego inicjatywa, a strony jedynie pomagały ojcu, ponieważ A. S. (1) pracował w tej branży i trochę znał się (zeznania powódki złożone na rozprawie w dniu 11.04.2014r. od 00:19:45).
Sąd zważył, co następuje
Powszechnie przyjmuje się, że konkubinat jest prawnie nieuregulowaną trwałą wspólnotą życiową mężczyzny i kobiety. Do cech charakterystycznych konkubinatu zalicza się związek mężczyzny i kobiety, trwałość tego związku, pożycie jak w małżeństwie, brak zdarzenia prawnego regulującego ten związek.
W sprawie niniejszej okolicznością bezsporną było, że strony pozostawały w konkubinacie mniej więcej w okresie od 1996r do 2006r. Konkubenci od tego czasu byli razem, razem mieszkali i prowadzili wspólne gospodarstwo domowe, wspólnie gospodarzyli swoimi dochodami i wspólnie czynili wydatki.
W tym okresie dzięki prowadzonej wspólnie działalności gospodarczej, formalnie zarejestrowanej na M. B., zostały nabyte ruchomości opisane w pozwie służące do prowadzenia działalności oraz stanowiące wyposażenie zakupionego domu jednorodzinnego. Powódka przyznała, że środki na zakup nieruchomości i ruchomości, a w tym samochodu pochodziły z działalności firmy. Również po rozstaniu stron przychody z firmy były przeznaczane na spłatę zaciągniętych z tego tytułu zobowiązań .
W przekonaniu Sądu, chociaż rzeczy te zostały nabyte jedynie przez M. B. lub na jej rzecz przez A. S. (1), to strony traktowały je jako wspólny majątek, o czym świadczy jednoznacznie sporządzone porozumienie co do wzajemnych majątkowych rozliczeń stron.
Zarówno pozew M. B. jak i pozew wzajemny A. S. (1) zmierza do uregulowania tych stosunków.
Sąd podziela dominujący pogląd o niedopuszczalności stosowania w drodze analogii legis przepisów regulujących stosunki majątkowe małżonków do rozliczeń majątkowych konkubentów. Jak podkreśla Sąd Najwyższy, za przyjętym stanowiskiem przemawia niedopuszczalność zrównania małżeństwa oraz konkubinatu (zob. uzasadnienie wyroku z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 32/00, OSNC 2000, nr 12, poz. 222, SN w uzasadnieniu uchwały z dnia 30 stycznia 1986 r., III CZP 79/85, OSNCP 1987, nr 1, poz. 2: wyroku z dnia 26 czerwca 1974 r., III CRN 132/74, LexPolonica nr 319300, (zob. uchwała SN z dnia 2 lipca 1955 r., II Co 7/55, OSN 1956, nr III, poz. 72).
Do istoty konkubinatu należy bowiem jego nieformalny charakter. Za uzasadniony należy, zatem uznać pogląd, zgodnie z którym stosowanie w drodze analogii przepisów regulujących stosunki majątkowe małżonków do konkubentów sprzeczne byłoby z "naturą" konkubinatu. Skoro konkubenci nie chcą formalizować swoich stosunków osobistych, to należy przypuszczać, iż dotyczy to również stosunków majątkowych. Konkubenci, opierając się na istniejących instytucjach cywilnoprawnych, mogą sami kształtować swoją sytuację majątkową. (patrz T. Smyczyński Rodzina i prawo rodzinne w świetle nowej Konstytucji, PiP 1997, z. 11-12, s. 191),
W doktrynie i w orzecznictwie w ramach dyskusji dotyczącej dopuszczalności wykorzystania poszczególnych instytucji cywilnoprawnych do regulacji stosunków majątkowych konkubentów przyjęto , że przepisy o zniesieniu współwłasności mogą być stosowane w przypadku nabycia przez konkubentów własności rzeczy, zarówno nieruchomości, jak i rzeczy ruchomych. Do rozliczenia nakładów na przedmioty majątkowe służące obojgu konkubentom, których dokonał jeden z nich, można natomiast stosować przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu oraz art. 224 in. k.c. .
Rozliczenia między byłymi konkubentami mogą przybrać postać rozliczeń wyrównawczych, związanych z przyczynieniem się przez jednego z członków nieformalnej wspólnoty osobisto majątkowej do powiększenia majątku drugiego z nich. Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu mają zastosowanie wówczas, gdy brak jest umownej, czy deliktowej podstawy uwzględnienia roszczenia o zwrot nakładów dokonanych na majątek jednego z konkubentów przez drugiego partnera.
Za utrwalone należy uznać stanowisko Sądu Najwyższego, że do cech rozliczeń majątkowych konkubentów można zaliczyć niedopuszczalność stosowania wprost ani przez analogię przepisów z zakresu małżeńskich stosunków majątkowych, brak uniwersalnej podstawy rozliczeń, stosowanie unormowań prawa cywilnego odpowiednich do indywidualnie ustalonego stanu faktycznego, a także trudności wynikające z konieczności stosowania instytucji prawnych stworzonych dla typowego obrotu cywilnoprawnego do sytuacji charakteryzujących się specyficznym splotem więzi osobistych i majątkowych. W rezultacie, w każdej takiej sprawie, przyjęcie prawnej podstawy rozliczenia jest uzależnione od konkretnego stanu faktycznego istniejącego w trakcie trwania związku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r., IV CKN 32/00, LEX 43414; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2004 r., II CK 47/04, LEX 255633; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2007 r., IV CSK 301/07, LEX 361309).
Wybór właściwej podstawy zależy, zatem od okoliczności konkretnej sprawy oraz od przedmiotu rozliczeń ale także żądań byłych konkubentów.
W pozwie nie jest wymagane wskazanie podstawy prawnej, a przytoczona podstawa prawna nie wiąże sądu. Podkreślenia jednak wymaga, że dokładnie określone żądanie określa m.in. granice orzekania - art. 321 § 1 k.p.c. Przepis ten wyraża kardynalną zasadę wyrokowania dotyczącą przedmiotu orzekania, według której sąd związany jest żądaniem zgłoszonym przez powoda w powództwie, a więc nie może wbrew żądaniu powoda zasądzić czegoś jakościowo innego albo w większym rozmiarze czy też zasądzić powództwo na innej podstawie faktycznej niż wskazana przez stronę powodową. Przedmiotem procesu cywilnego jest, więc roszczenie procesowe po raz pierwszy w procesie wyartykułowane w pozwie, które stanowi określone żądanie oraz uzasadniające je okoliczności faktyczne. Może być ono modyfikowane w trakcie toczącego się procesu w wyniku przekształceń przedmiotowych bądź podmiotowych, lecz te w rozpoznawanej sprawie nie wystąpiły. Skoro w przedmiotowej sprawie roszczenie zgłoszone w pozwie głównym jak i pozwie wzajemnym było identyczne jak w chwili zamknięcia rozprawy to wyznaczało ono granice wyrokowania w sprawie.
Powódka zgłosiła żądanie wydania nieruchomości i ruchomości opierając je na przysługującym jej prawie własności tych rzeczy.
Żądanie pozwanego (powoda wzajemnego) i uzasadniające je okoliczności faktyczne wraz ze wskazaniem, że dochodzi ona wykonania zawartej ugody pozasądowej wyrażone zostały w odpowiedzi na pozew i nie uległy żadnej modyfikacji w trakcie toczącego się postępowania przez odpowiednią zmianę powództwa (art. 193 k.p.c.) lecz jako alternatywną podstawę żądania zapłaty wskazane zostało żądanie zwrotu nakładów dokonanych przez pozwanego na majątek powódki.
Przepis art. 201 k.p.c. nakłada na przewodniczącego oraz na Sąd obowiązek badania w jakim trybie sprawa powinna być rozpoznana oraz czy powinna być rozpatrzona według przepisów o postępowaniu odrębnym, a w razie stwierdzenia, że wszczęto ją lub prowadzono w niewłaściwym trybie - obliguje sąd do rozpoznania jej we właściwym trybie lub przekazania w tym celu właściwemu sadowi. Zakres powyższego obowiązku interpretować należy jednak przy uwzględnieniu zasady dyspozycyjności postępowania, wyrażającej się w tym, że to strona wszczynająca sprawę określa jej przedmiot. Sprecyzowane żądanie, zgodnie z art. 321 § 1 k.p.c., , wiąże sąd. W rezultacie w ramach art. 201 k.p.c. badaniu podlega to, jakie postępowanie jest właściwe dla żądania zgłoszonego przez stronę, a nie to, w jakim postępowaniu i jakich roszczeń strona ta powinna dochodzić. Sąd nie jest bowiem upoważniony do zastępowania strony w wyborze żądania (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1994 r., III CRN 36/93, OSNC 1995/1/20).
Wskazać trzeba, że w ramach osobisto-majątkowej wspólnoty partnerów, niebędącej wspólnotą w znaczeniu prawnym, możliwe jest regulowanie określonych kwestii w drodze czynności prawnych, w tym umów. Przysporzenia w ramach takiego związku mogą też następować bez umowy i mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. Nie jest również wykluczone powstanie współwłasności określonych składników majątkowych, co w sprawie niniejszej nie miało miejsca.
Na podstawie dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych Sąd doszedł do wniosku, że powództwo główne jak i powództwo wzajemne , co do zasady są częściowo uzasadnione.
Żądania stron w pierwszej kolejności należy ocenić w odniesieniu do zawartej w dniu 7 lutego 2007r. pomiędzy stronami umowy, której przedmiotem było ustalenie sposobu zaspokojenia roszczeń przysługujących A. S. (1) w stosunku do M. B. w związku z rozliczeniem nakładów poczynionych na jej majątek w okresie trwania konkubinatu i po jego zakończeniu oraz spłaty zobowiązań obciążających firmę zarejestrowaną na powódkę i ja samą .
W ocenie Sądu zawarta przez strony umowa spełniała wszystkie wymogi ugody przewidzianej w art. 917 k.c. Biorąc pod uwagę okoliczności i cel zawarcia tej umowy oraz zgodny zamiar stron nie budziło wątpliwości Sadu, że powyższa ugoda dotyczyła istniejącego pomiędzy stronami stosunku prawnego, którego źródłem był wieloletni konkubinat i nabyte w okresie jego trwania składniki majątkowe.
Zawierając umowę obie strony czyniły sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego pomiędzy nimi stosunku prawnego, co jest istotą ugody. Ustępstwo powódki polegało na tym, że uznawała w ten sposób istnienie roszczenia pozwanego o zwrot nakładów poczynionych na jej majątek w wyniku prowadzenia przez niego firmy (...).pl w okresie trwania konkubinatu. Z kolei pozwany zobowiązał się do spłacenia wszelkich zobowiązań powódki związanych z działalnością firmy, udzielonych przez nią poręczeń kredytu małżonkom Ż., sprawy karnej dotyczącej wprowadzania nielegalnego oprogramowania i sprawy plotera niespełniającego oczekiwań stron. Zobowiązał się do zakończenia działalności firmy tak aby nie było zobowiązań obciążających formalnie tylko powódkę.
Oznacza to, że w tym procesie nie było konieczne ustalenie okoliczności nabycia przez strony nieruchomości i ruchomości jak i reguł funkcjonowania związku konkubenckiego stron , w tym też precyzyjnego ustalania dochodów każdego z konkubentów, rodzaju i okresu ich pracy zawodowej, uzyskiwanych dochodów i ich wkładu w zakup ruchomości, nieruchomości oraz w jej późniejszy remont. Tak wiec w przedmiotowej sprawie istotne było czy strony tego procesu zawarły umowę, na która powoływał się pozwany, a jeżeli tak to jaka była jej treść oraz czy nie doszło do odstąpienia od tej umowy przez pozwaną.
Podkreślić należy, że ugoda służy do kształtowania stosunków prawnych niezależnie od źródła. Może dotyczyć stosunków wywodzących się z umów, czynów niedozwolonych jak i z bezpodstawnego wzbogacenia, a także innych źródeł. Nie ma także przeszkód do tego by ugodą objąć roszczenia warunkowe, jak i przyszłe. Dodać przy tym należy, że przepisy o ugodzie nie zawierają wymagań, co do formy, tak więc forma ugody jest dowolna (art. 60 k.c.). Warunkiem kwalifikowanym ugody jest stwierdzenie niepewności lub sporu, co do stosunku prawnego. Ugoda pozasądowa to umowa, która wywołuje stosunki zobowiązujące, jej wykonanie podlega przepisom ogólnym rządzącym wykonaniem zobowiązań. Niewykonanie ugody lub jej nienależyte wykonanie nie powoduje utraty jej ważności i powrotu do stanu sprzed jej zawarcia lecz rodzi odpowiedzialność opartą na art. 471 k.c. Ugoda pozasądowa ma więc charakter umowy. Jest zasadą, że zawarta przez strony stosunku cywilnoprawnego ugoda pozasądowa wiąże strony, z zastrzeżeniem - stosownie do okoliczności - dopuszczalności uchylenia się od jej skutków prawnych (art. 918, art. 82-83, 87 k.c.).
W odróżnieniu od ugody sądowej ugoda pozasądowa nie jest tytułem egzekucyjnym. Wywiera jedynie skutki wynikające z faktu "rzeczy ugodzonej". Przymuszenie dłużnika do jej spełnienia może nastąpić tylko przez dochodzenie roszczeń w drodze sądowej poprzez powództwo o świadczenie, o zasądzenie sumy wynikającej z tytułu wywodzącego się z określonego stosunku cywilnoprawnego albo zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli.
Podkreślić trzeba, że samo niewykonanie przez dłużnika ugody w określonym w niej terminie czy też terminach nie powoduje utraty przez ugodę jej bytu i skutków w drodze czynności prawnej wierzyciela (odstąpienia od ugody pozasądowej). Niewykonanie ugody nie czyni jej nieważną nawet w świetle zasad współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.). Z tego, zatem względu, że ugoda jako umowa wiąże strony, wierzycielowi w razie jej niewykonania w zastrzeżonym terminie przysługuje roszczenie o wykonanie ugody zgodnie z jej treścią (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 1985 r. III CZP 64/85, Lex nr 3194).
Podnieść także należy, że w związku z przedstawieniem żądań stron przedmiotem niniejszego procesu nie było wprost rozliczenie majątkowe konkubinatu.
Istnienie konkubinatu było kauzą zawarcia przez strony porozumienia . Strony zawarły ugodę pozasądową w dniu 7 lutego 2007r. Powódka nie negowała tego , że pozwany wywiązał się z postanowień tej umowy i zakończył pomyślnie dla niej wszystkie wymienione sprawy. Prowadząc firmę na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa pozwany nadal spłacał zobowiązania , które uważał za wspólne.
Jak zeznała powódka pozwany żeby mógł prowadzić tę działalność za nią (jako własną) musiał doprowadzić do tego żeby firma nie miała zadłużeń (zeznania powódki z dnia 11.04.2014r. od 00:24:32).
Z przyjętych zobowiązań pozwany wywiązał się w 2012r. M. B. została uniewinniona od zarzutów w sprawie „komputerowej" przez Sąd Rejonowy w Radomiu wyrokiem z dnia 5 stycznia 2012r. k. 295 , wyjaśnienia informacyjne pozwanego stanowiące część jego zeznań złożone na rozprawie w dniu 27.06.2013r od 00:52:14 zeznania powódki z dnia 11.04.2014r. od 00:40:19).
Podkreślić przy tym trzeba, wobec treści zarzutów powódki zgłoszonych na rozprawie w dniu 27 czerwca 2013r., że pozwany w tym procesie nie dochodził wykonania umowy przedwstępnej na podstawie art. 390 k.c. przeto argumentacja, że jego roszczenie , jako wynikające z cyt. wyżej przepisu uległo przedawnieniu jest chybiona. Z uwagi na zgłoszenie żądań przez pozwanego na rozprawie w dniu 7 marca 2012r. , a więc po dwóch miesiącach od spełnienia warunków porozumienia, wbrew stanowisku strony powodowej nie uchybiłby on również terminowi z art. 390 § 3 k.c. , w przypadku uznania porozumienia stron za umowę przedwstępną
Co do zarzutów powódki odnośnie braku spełnienia wymagań formy przedmiotowej umowy, to pozwany dostrzegając te braki nie żądał zobowiązania powódki do przeniesienia własności nieruchomości ( z uwagi na nie zachowanie formy aktu notarialnego art. 158 k.c.), ale wystąpił o odszkodowanie z tytułu niewywiązania się powódki z zawartej przez strony umowy (art. 471 k.c.). Gdyby powódka wywiązała się z jej postanowień to pozwany powinien stać się właścicielem domu oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości , której wartość strony zgodnie określiły na 450.000,00 zł.
Niemniej jednak nieruchomość nadal obciążona jest kredytem w wysokości około 150.000,00 zł., który w ramach porozumienia był spłacany przez pozwanego. Dlatego w ocenie Sądu wartość nieruchomości powinna zostać ustalona przez pomniejszenie jej wartości przyjętej przez strony o kwotę kredytu pozostającego do spłacenia przez powódkę , co daje 300.000,00 zł.
Umowne przeniesienie własności ruchomościach nie wymagało dla swojej ważności zachowania szczególnej formy, wobec czego oświadczenie powódki zawarte w pisemnej umowie stron było jak najbardziej skuteczne .
Powódka sama wskazała, że żeby prowadzić działalność za nią pozwany musiał doprowadzić do tego żeby firma nie miała zadłużeń. Bezspornym jest , że pozwany rozpoczął własną działalność gospodarcza i korzysta w niej z części ruchomości zakupionych w trakcie trwania konkubinatu stanowiących część firmy (...).pl. (...) samochód S. (...) powódka kupiła na kredyt jako osoba fizyczna.
Należ więc przyjąć, że wolą stron było doprowadzenie przez A. S. (1) do spłaty zobowiązań M. B. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej pod firmą (...).pl i rozpoczęcie w oparciu o jej składniki (ruchomości) własnej działalności gospodarczej. M. B. natomiast zobowiązał się do przeniesienia na jego rzecz nie przedsiębiorstwa ale jego poszczególnych składników - ruchomości.
Świadczy o tym fakt, że w listopadzie 2010r. po spłacie zadłużeń firmy zawiesiła działalność gospodarczą, którą wyrejestrowała w maju 2013r. Nie podejmowała, żadnych działań zmierzających do odzyskania ruchomości z których korzystał pozwany.
Przedsiębiorstwo jako organizacyjnie powiązany kompleks składników niematerialnych i materialnych może być przedmiotem jednej czynności. Dla czynności, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo, wymaga się szczególnej formy prawnej w postaci pisma z podpisem notarialnie poświadczonym (art. 75 1 § 1 k.c.), a gdy w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość, aktu notarialnego (art. 75 1 § 4 k.c.).
Należy przy tym zauważyć, że przepis art. 75 1 k.c. nie dotyczy wszelkich czynności prawnych, mających za przedmiot przedsiębiorstwo, a tylko tych czynności, których skutkiem jest zbycie, wydzierżawienie lub ustanowienie użytkowania na przedsiębiorstwie. Taki zakres omawianego przepisu, określony przez pryzmat skutków, a nie rodzaju czynności, nie obejmuje wszelkich czynności, np. takich jak zbycie jedynie jego części składowych w postaci ruchomości.
Również umowa przedwstępna do zbycia przedsiębiorstwa (niezależnie od tego, czy w jego skład wchodzi nieruchomość) nie wymaga zachowania formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, czy też formy aktu notarialnego (forma aktu notarialnego dla umowy przedwstępnej do zbycia przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzi nieruchomość, byłaby potrzebna jedynie do wywołania silniejszego skutku takiej umowy, tj. powstania roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej z art. 390 § 2 k.c.).
Rozporządzenie poszczególnymi elementami przedsiębiorstwa (ruchomościami) , choćby nawet przedstawiały one znaczną wartość w porównaniu z wartością całego przedsiębiorstwa, nie stanowi podstawy do uznania, iż faktycznie nastąpiła sprzedaż przedsiębiorstwa .
Przedsiębiorstwo (art. 55 k.c.) jako przedmiot zbycia musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. W okolicznościach niniejszej sprawy należy uznać, że zamiarem stron było przekazanie przez powódkę na rzecz pozwanego jedynie ruchomości nabytych w trakcie prowadzenia firmy, które mógłby wykorzystać do własnej działalności.
Konsekwencją spłaty przez pozwanego zobowiązań firmy zarejestrowanej na powódkę było zawieszenie przez nią działalności gospodarczej, a następnie je wyrejestrowanie. Wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej oznacza utratę statusu przedsiębiorcy. Z momentem utraty bytu prawnego przedsiębiorcy wygasa także jego prawo do firmy .
Skoro pozwany doprowadził do spłaty zobowiązań firmy powódki, a po wyrejestrowaniu przez nią działalności z przedsiębiorstwa pozostały jedynie ruchomości to jego żądanie o zobowiązanie powódki do przeniesienia na niego ich własności jest zasadne na podstawie łączącej strony umowy (porozumienia).
Ponieważ strony w umowie określiły jej przedmiot wyłącznie jako „firmę”, bez bliższego określenia jej poszczególnych składników, należy uznać na podstawie dokonanych ustaleń, że wolą stron było przekazanie prze powódkę jedynie ruchomości w oparciu o które była prowadzona działalność gospodarcza, a nie całego przedsiębiorstwo (także ze zobowiązaniami) w rozumieniu art. 55 k.c.
Wskazany przez pozwanego art. 64 k.c. nie jest samoistną podstawą dla kreowania obowiązku złożenia oznaczonego oświadczenia woli. Stanowi on jedynie podstawę prawną do przymusowej realizacji obowiązku, który wynika z innego źródła. Obowiązek złożenia oznaczonego oświadczenia woli może wynikać z czynności prawnej, z ustawy albo z aktu administracyjnego. Wśród czynności prawnych kreujących obowiązek złożenia oznaczonego oświadczenia woli podstawowe znaczenie odgrywa umowa przedwstępna (art. 389-390 k.c.), ale w grę mogą wchodzić także inne umowy, np. umowa obligacyjna zobowiązująca do dokonania czynności rozporządzającej, w szczególności do przeniesienia własności (art. 155-158 k.c.), umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie (por. uchw. SN z dnia 5 grudnia 1991 r., III CZP 128/91, OSP 1992, z. 11-12, poz. 241, z glosami aprobującymi: J. Ignatowicza, OSP 1992, z. 11-12, poz. 241 i J. Kanarka, PPH 1993, nr 3, s. 26 i n. oraz glosą krytyczną J. Krausa, PS 1992, nr 11-12, s. 117 i n.).
Podsumowując powyższe rozważania faktyczne i prawne Sąd uznał za zasadne w ukształtowanej przez strony sytuacji faktycznej i prawnej, żądanie przez powódkę wydania przez pozwanego stanowiącego jej własność nieruchomości w oparciu o art. 222 k.c. o czym orzeczono w pkt. 1 wyroku.
W pozostałej części dotyczącej wydania przez pozwanego ruchomości żądanie pozwu głównego było niezasadne o czym orzeczono w pkt . 2 wyroku
Z uwagi bowiem na łączącą strony umowę (porozumienie ), to powódka była zobowiązana do przeniesienia na pozwanego własności ruchomości opisanych w pozwie na podstawie łączącej strony umowy o czym orzeczono na podstawie art. 64 k.c. w pkt. 4 wyroku
Ponieważ spośród ruchomości wymienionych w pozwie część została rozdysponowana przez strony lub zużyta powództwo główne jak i wzajemne co do Aparat cyfrowy O. (...) , zmywarki do zabudowy S. (...) (...) , aparatu cyfrowego (...) C (...) , TV G. (...)" (...) 94 - (...) , urządzenia wielofunkcyjnego H. (...) (...) nie mogło być uwzględnione.
Co do żądania pozwanego zapłaty kwoty 500.000,00 zł to jest ono zasadne jedynie co do wartości nieruchomości której powódka nie przeniosła na pozwanego wbrew postanowieniom łączącej strony umowy, skoro uwzględnione zostało żądanie przeniesienia na pozwanego własności ruchomości .
Wartość nieruchomości w ocenie Sądu jak to już wyżej omówiono to 300.000,00 zł i taką kwotę na podstawie łączącej strony umowy i art. 471 w związku z art. 362 k.c. należało zasadzić od powódki na rzecz pozwanego (pkt 3 wyroku).
O odsetkach od żądanej kwoty orzeczono na podstawie art. 455 i 481 uznając, że są one należne od dnia następnego po doręczeniu powódce pozwu wzajemnego, co nastąpiło 7 marca 2012r. na rozprawie (k. 213)
Dokonywanie przeze pozwanego opłat dotyczących nieruchomości, spłata zadłużeń firmy, ponoszenie kosztów jej bieżącej działalności, kosztów utrzymania samochodu, spłata kredytów nie może być uwzględniona dodatkowo ponieważ nakłady te wynikały także z decyzji pozwanego , wiązały się z prowadzeniem przez niego firmy z której osiągał korzyści, użytkowaniem wraz z dziećmi stron domu , samochodu, korzystaniem z innych ruchomości przy prowadzeniu własnej działalności gospodarczej.
W ocenie Sądu ich dodatkowe uwzględnienie prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenie po stronie pozwanego, który przez cały czas podkreślał, że do rozstania stron wszystkie decyzje dotyczące firmy, zakupu nieruchomości, ruchomości, zaciąganych zobowiązań uważał za wspólne. Natomiast po rozstaniu stron tylko pozwany korzystał z objętych żądaniami ruchomości jak i ze wspólnego miejsca zamieszkania. Zobowiązał się także do spłaty zadłużeń, co zwiększało wartość nieruchomości i ruchomości. Dlatego zgłoszone przez niego jako ewentualna postawa żądania rozliczenie tych nakładów nie mogła być uwzględniona.
Biorąc pod uwagę, że to żądania pozwanego zgłoszone w powództwie wzajemnym zostały uwzględnione w przeważającej części jak i powództwo główne zostało w znacznej części oddalone Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. obciążył powódkę obowiązkiem zwrotu kosztów procesu pozwanemu na które składa się minimalna stawka wynagrodzenia jego pełnomocnika - 7200zł oraz uiszczona opłata skarbowa od pełnomocnictwa , o czym orzeczono w punkcie 6 wyroku.
/-/ Na oryginale właściwy podpis.-