Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. odmówił G. O. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na fakt, że nie został spełniony warunek dotyczący rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji pracodawcy. Organ rentowy wskazał, że z przedłożonej dokumentacji wynika, że nawiązanie umowy o pracę nastąpiło z pracodawcą, który już w chwili jej zawierania tj. w dniu 31.10.2013 r. był w likwidacji. (decyzja k. 39 - 39 verte akt ZUS)

Od powyższej decyzji G. O. odwołała się w dniu 1 września 2015 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi wnosząc o jej zmianę oraz o przyznanie prawa do spornego świadczenia. Skarżąca wskazała, że pracodawca rozwiązał z nią stosunek pracy właśnie z powodu likwidacji. Ubezpieczona wskazała, że faktycznie spółka (...) jest w likwidacji od czerwca 2013 r. Wnioskodawczyni podniosła, że była zatrudniona w tej spółce jeszcze przed postawieniem jej w stan likwidacji w tym: na podstawie umów zlecenia, a od 1 czerwca 2013 r. na podstawie umowy o pracę na czas określony do sierpnia 2013 r., a następnie od dnia 1 listopada 2013 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony. Pracodawca zatrudniał ją wtedy kiedy miał taką potrzebę, tj. gdy były kontrakty na produkcję kondensatorów. Oprócz wnioskodawczyni pracodawca zatrudniał także inne osoby, które już wcześniej u niego pracowały. Według wnioskodawczyni likwidacja pracodawcy jest procesem ciągłym, który trwa latami. (odwołanie k. 2 – 5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 6 – 6 verte)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

G. O. urodziła się w dniu (...) ( okoliczność bezsporna)

Ubezpieczona była zatrudniona w (...) Spółka z o.o. w K. w następujących okresach: od 01.05.2006 r. do 31.07.2007 r., od 09.08.2007 r. do 31.10.2007 r. od 04.03.2008 r. do 19.12.2008 r., od 04.05.2009 r. do 31.03.2010 r., od 19.04.2010 r. do 31.08.2010 r. oraz od 2.11.2010 r. do 31.12.2010 r. na podstawie umowy zlecenia a od 1.06.2013 r. do 06.08.2013 r. na umowę o pracę. (pismo (...) Spółki z o.o. k. 10)

Od dnia 30 grudnia 2013 r. wnioskodawczyni świadczyła pracę na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Spółka z o.o. w likwidacji z siedzibą w K. jako monter układów elektronicznych. (umowa o pracę k. 9 w aktach osobowych k. 15)

W dniu 29 października 2014 r. pracodawca rozwiązał z wnioskodawczynią umowę o pracę z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 30.11.2014 r. (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem k. 10 w aktach osobowych k. 15)

(...) Spółka z o.o. w K. zajmuje się produkcją kondensatorów. (...) Spółka z o.o. w K. została postawiona w stan likwidacji uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 5 czerwca 2013 r. (pismo (...) Spółki z o.o. k. 10, postanowienie z dnia 08.07.2013 r. k. 12- 13)

Wnioskodawczyni w spółce (...) zajmowała się lutowaniem dławików do kondensatorów. Wnioskodawczyni pracowała na podstawie zleceń, gdy była praca. Przez cały czas wykonywała te same czynności.

Spółka mimo podjęcia uchwały o postawieniu w stan likwidacji nadal zatrudniała pracowników na umowę o pracę. Z tego powodu wnioskodawczyni została zatrudniona w listopadzie 2013 r. Wtedy była możliwość zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale były też zawierane umowy zlecenia. Wnioskodawczyni została zatrudniona na umowę o pracę, bo zwolniły się etaty pracownicze. W chwili zwalniania wnioskodawczyni z pracy pozostały osoby na produkcji, było to około 5 pracowników. Stanowisko ubezpieczonej zostało zlikwidowane z uwagi na ograniczenie produkcji. Wnioskodawczyni wykonywała prace do końca swojego zatrudnienia. (zeznania wnioskodawczyni 00:02:46, zeznania świadka A. K. 00:14:32, zeznania świadka M. G. 00:26:40)

Spółka (...) w likwidacji posiadała nieuregulowane zobowiązania w stosunku do ZUS, Urzędu Skarbowego i innych podmiotów w latach 2013 - 2015. Na chwilę obecną Spółka nadal posiada nieuregulowane zobowiązania na rzecz ZUS. Jest to powodem, dla którego spółka nie zakończyła likwidacji i nie dokonała wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS. Z tego powodu spółka w ograniczonym zakresie prowadziła w latach 2013 – 2015 działalność produkcyjną co pozwoliło na stopniową spłatę zobowiązań.

(...) Spółka z o.o. zatrudnia dwie osoby tj. A. K. wcześniejszego Prezesa a obecnie likwidatora oraz pracownicę kadr M. G.. W przypadku nowych zleceń, które spółka ma otrzymać, spółka zamierza odstąpić od likwidacji i nadal kontynuować produkcję. Zakład praccy zamierza zawrzeć kolejne porozumienie z „spółką – matką” czyli (...) S.A. Aktualnie bo od marca 2016 r. nie jest prowadzona działalność produkcyjna firmy, ale rysują się możliwości otrzymania kolejnych zleceń ze strony (...) S.A. tak więc jeszcze w tym roku może ponownie ruszyć produkcja. ( zeznania świadka A. K. 00:14:32, zeznania świadka M. G. 00:26:40, pismo (...) Spółki z o.o. k. 10)

Zatrudnienie pracowników produkcyjnych w okresie od postawienia spółki w stan likwidacji do chwili obecnej kształtowało się następująco:

- na dzień 01.01.2013 r. – 22 etaty;

- na dzień 31.12.2013 r. – 19 etatów;

- na dzień 01.01.2014 r. – 18 etatów;

- na dzień 31.12.2014 r. – 14 etaty;

- na dzień 01.01.2015 r. – 12 etatów;

- na dzień 31.12.2015 r. – 7 etatów;

- na dzień 01.01.2016 r. – 3 etaty;

- na dzień 01.03.2016 r. – 2 etaty. ( pismo (...) Spółki z o.o. k. 10)

Od dnia 1 grudnia 2014 r. wnioskodawczyni jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Pobierała z tego tytułu zasiłek dla bezrobotnych w okresie od 01.12.2014 r. 30.11.2015 r. G. O. nie odmówiła bez nieuzasadnionej przyczyny propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bądź zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. (zaświadczenie k. 24 akt ZUS)

G. O. posiada okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 27 lat, 11 miesięcy i 18 dni. (okoliczność bezsporna)

W dniu 17 czerwca 2015 r. G. O. złożyła wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego. (wniosek k. 1-5 akt ZUS)

Decyzją z dnia 30 lipca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych
I Oddział w Ł. odmówił G. O. prawa do świadczenia przedemerytalnego z uwagi na fakt, że nie został spełniony warunek dotyczący rozwiązania stosunku pracy z powodu likwidacji pracodawcy. Organ rentowy wskazał, że z przedłożonej dokumentacji wynika, że nawiązanie umowy o pracę nastąpiło z pracodawcą, który już w chwili jej zawierania tj. w dniu 31.10.2013 r. był w likwidacji. (decyzja k. 39 - 39 verte akt ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach emerytalnych ZUS oraz aktach osobowych wnioskodawczyni z (...) Spółka z o.o. w K. a także o zeznania wnioskodawczyni i świadków: A. K. – od 1992 r. Prezesa spółki a obecnie likwidatora oraz M. G. – specjalisty ds. kadr i płac. W ocenie Sądu wymienieni świadkowie mają zatem pełną wiedzę na temat przyczyny rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawczynią. Zeznania wyżej wymienionych świadków są logiczne i spójne na istotne okoliczności sprawy i nie zostały zasadnie zakwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd odmówił wiary świadectwu pracy z dnia 1.12.2014 r. odnośnie wskazanej w tym dokumencie przyczyny rozwiązania umowy o pracę jako – likwidacja pracodawcy, gdyż pozostaje to w oczywistej sprzeczności z zeznaniami powołanych w sprawie świadków, którzy jako faktyczną przyczynę rozwiązania umowy o pracę podali likwidację stanowiska pracy ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie G. O. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych z dnia 30 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2013 r., poz. 170 t.j.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn lub która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn.

Natomiast art. 2 ust. 3, przywołanej ustawy, stanowi, iż świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r., poz. 145 wraz z późniejszymi zmianami), przez przyczyny dotyczące zakładu pracy należy rozumieć, między innymi, rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników.

Przyczyny niedotyczące pracowników wynikają z ustawy z 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz. 192 ze zm.). Uważa się za nie przyczyny ekonomiczne, organizacyjne, produkcyjne lub technologiczne powodujące konieczność dokonania tzw. zwolnień grupowych, redukcji zatrudnienia przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników i muszą one stanowić wyłączną przyczynę rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem. W wypadku pracodawcy zatrudniającego mniejszą ilość osób za „przyczyny dotyczące zakładu pracy” należy uważać takie same powody, jak wskazane powyżej powodujące redukcję zatrudnienia. Jednoznacznie wskazuje na to określenie „ z tych przyczyn” użyte w art. 2 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 maja 2008 roku, III AUa 1567/07)

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest przyczyna rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawczynią G. O. przez (...) Spółka z o.o. w K..

Ustalenia dokonane w toku przedmiotowej sprawy nie uzasadniają zmiany zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. to na odwołującej się G. O. spoczywał ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to ona powinna udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne.

Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.) obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Samo zaś twierdzenie strony nie jest dowodem jeżeli nie jest poparte innymi dowodami a więc twierdzenie dotyczące istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, opubl. w OSNC z 1997 r., z. 6-7, poz. 76)

W przeprowadzonym postępowaniu sądowym ubezpieczona nie wykazała, że stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji pracodawcy stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy o świadczeniach przedemerytalnych z dnia 30 kwietnia 2004 r.

Ze zeznań zgłoszonych świadków będących przedstawicielami pracodawcy tj. A. K. – od 1992 r. Prezesa spółki a obecnie likwidatora oraz M. G. – specjalisty ds. kadr i płac wynika bezsprzecznie, że rzeczywistą przyczynę rozwiązania umowy o pracę z wnioskodawczynią stanowiła likwidacja stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych.

(...) Spółka z o.o. w K. została postawiona w stan likwidacji uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 5 czerwca 2013 r. Jednakże, mimo podjęcia tej uchwały, spółka nadal zatrudniała pracowników na umowę o pracę i min. zatrudniła wnioskodawczynię. Z uwagi na nieuregulowane zobowiązania spółka nie zakończyła likwidacji i nie dokonała wykreślenia z rejestru przedsiębiorców KRS. Spółka w ograniczonym zakresie prowadziła w latach 2013 – 2015 działalność produkcyjną, by spłacić swoje zobowiązania. W chwili zwalniania wnioskodawczyni z pracy pozostały osoby na produkcji, było to około 5 pracowników. Stanowisko ubezpieczonej zostało zlikwidowane z uwagi na ograniczenie produkcji. (...) Spółka z o.o. zatrudnia dwie osoby. Aktualnie spółka oczekuje na zawarcie kolejnego kontraktu a wtedy może odstąpić od likwidacji. Od marca 2016 r. nie jest prowadzona działalność produkcyjna firmy, ale wraz z nowymi zleceniami, które mają pochodzić od spółki (...) S.A. natychmiast produkcja ponownie ruszy. (...) S.A. jest podstawowym kontrahentem (...) sp. z o. o. w likwidacji.

Z powyższych okoliczności wynika zatem bezsprzecznie, że były pracodawca wnioskodawczyni - (...) Spółka z o.o. w K. nie został zlikwidowany i zamierza wznowić swoją działalność a rzeczywistą przyczyną rozwiązania umowy o pracę z G. O. była nie likwidacja pracodawcy lecz likwidacja stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, gdyż zakład pracy ograniczał produkcję i dokonywał redukcji pracowników z uwagi na złą sytuację finansową. Ponadto, pozostawanie w stanie likwidacji daje zarządowi spółki pewną ochronę przed ewentualnym zarzutem o winie w sprawie zalegania ze składkami emerytalnymi.

W tym stanie rzeczy wnioskodawczyni nie wykazała, że stosunek pracy z (...) Spółka z o.o. w K. ustał z powodu likwidacji pracodawcy.

Wyłączną przyczyną rozwiązania umowy o pracę była przyczyna dotycząca zakładu pracy jest, w najlepszym wypadku, likwidacja stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych. Bowiem płatnik nie potrafił wykazać w sposób nie budzący wątpliwości, że wnioskodawczyni rzeczywiście została zatrudniona na podstawie umowy o pracę ze względu na wolny etat, skoro wcześniej przez wiele lat była zatrudniana na podstawie umów zlecenia. Także przyczyna dotycząca niewypłacalności pracodawcy nie została wystarczająco udokumentowana, choć z zeznań Likwidatora wynika, że zadłużenie wobec ZUS ulega zmniejszeniu (ze względu na okresowe podejmowanie produkcji i zarazem zatrudnienia pracowników zwłaszcza na podstawie zleceń). Brak jest dowodów na niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy czyli ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. (Dz.U.2014.272 j.t.)

Najczęściej do niewypłacalność pracodawcy, zgodnie z art. 3 ustawy, zachodzi, gdy sąd upadłościowy lub restrukturyzacyjny, na podstawie przepisów Prawa upadłościowego lub Prawa restrukturyzacyjnego, wyda postanowienie o:

1) ogłoszeniu upadłości pracodawcy lub wszczęciu wobec niego wtórnego postępowania upadłościowego;

2) otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, o którym mowa w art. 2 pkt 2-4 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. poz. 978);

3) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;

4) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Szczególnie niewypłacalność pracodawcy, o którym mowa w art. 2 ust. 1, zachodzi również w razie niezaspokojenia roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych w przypadku faktycznego zaprzestania działalności przez pracodawcę, trwającego dłużej niż 2 miesiące. Datą wystąpienia niewypłacalności pracodawcy jest dzień upływu terminu, o którym mowa w ust. 1. (art.8a ustawy).

Żaden z omówionych przypadków nie nastąpił wobec pracodawcy. Zaznaczyć też należy, że pracodawca nie zalega pracownikom z wynagrodzeniami za pracę a jedynie częściowo, z uzupełnieniem składek ubezpieczeniowych.

W przypadku rzeczywistej przyczyny rozwiązania umowy o pracę z ubezpieczoną (ograniczenie zatrudnienia z powodu likwidacji stanowiska pracy) ubezpieczona powinna legitymować się okresem uprawniającym do emerytury, wynoszącym 30 lat a tymczasem okres składkowy i nieskładkowy wnioskodawczyni to jedynie 27 lat, 11 miesięcy i 18 dni.

W tym stanie rzeczy przyjąć należy, że G. O. nie spełniła jednego z wymaganych przez ustawodawcę warunków do uzyskania prawa do świadczenia przedemerytalnego określonych w cytowanym art. 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych z dnia 30 kwietnia 2004 roku, to jest nie wykazała, że przyczyną rozwiązania umowy o pracę była likwidacja pracodawcy oraz w przypadku likwidacji stanowiska pracy nie wykazała 30 - letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie podziela pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 marca 2008 r. w sprawie o sygn. III AUa 199/08, opubl. OSA 2009/7/77 – 83, zgodnie, z którym prawo do świadczenia przedemerytalnego uzależnione jest od łącznego spełnienia wszystkich warunków przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych .

Mając na względzie wymienione okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie G. O., jako niezasadne, uznając tym samym prawidłowość wydanej w dniu 30 lipca 2015 r. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł..

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni.