Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 736/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSR Aleksandra Konkel

Protokolant: Judyta Pukownik

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2016 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa Ł. P.

przeciwko (...) Spółce akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) Spółki akcyjnej w W. na rzecz Ł. P. kwotę 9.400 zł (dziewięć tysięcy czterysta złotych) wraz z odsetkami od dnia 9 marca 2011 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. w wysokości odsetek ustawowych oraz od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  kosztami procesu obciąża powoda Ł. P. w wymiarze 53% zaś pozwanego (...) Spółkę akcyjną w W. w wymiarze 47% pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt IV 736/13

UZASADNIENIE

Powód Ł. P. w pozwie skierowanym przeciwko (...) Spółce akcyjnej w W. domagał się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 09 marca 2011 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że w dniu 09 listopada 2010 roku doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego doznał szeregu obrażeń ciała, w tym poważnego urazu głowy wraz ze złamaniem oczodołu lewego, skręcenia kręgosłupa szyjnego oraz skręcenia kolana lewego. Ponadto, w związku z wypadkiem ujawniły się u powoda dolegliwości natury psychicznej w postaci zespołu lekowego powypadkowego. W związku z doznanymi urazami powód zmuszony był poddać się długotrwałemu procesowi leczenia oraz rehabilitacji. Decyzją z dnia 8 marca 2011r. pozwany, będący ubezpieczycielem auta sprawcy wypadku, przyznał powodowi kwotę 5.600 zł, w tym 4.100 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 1.500 zł tytułem odszkodowania. Pomimo odwołania się powoda od decyzji ubezpieczyciela i żądania przyznania dodatkowych kwot, stanowisko pozwanego pozostało niezmienione.

W odpowiedzi na pozew (...) (...) S.A. w W. domagał się oddalenie powództwa na koszt powoda. Uzasadniając stanowisko w sprawie pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady natomiast zakwestionował wysokość żądania. Wskazał, iż dotychczas wypłacona powodowi, tytułem zadośćuczynienia, kwota 5.600 zł jest kwotą odpowiednią w rozumieniu art.445§1 kc. Wskazał, iż, wbrew treści pozwu, kwota wypłacona Ł. P. tytułem zadośćuczynienia wyniosłą 5.600 zł a nie 4.100 zł. Urazy doznane przez powoda nie były poważne i sprowadzały się wyłącznie do skręcenia kręgosłupa szyjnego oraz stłuczenia głowy i kolan. Powód nie doznał natomiast poważnego urazu głowy ze złamaniem oczodołu lewego. Pozwany zakwestionował również zasadność żądania zasądzenia odsetek za czas poprzedzający wyrokowanie.

Na rozprawie w dniu 4 lipca 2013r. powód przyznał, iż uzyskał, tytułem zadośćuczynienia, kwotę 5.600 zł przy czym wskazał, iż dochodzi kwoty 20.000 zł ponad kwotę już przyznaną.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 listopada 2010 roku w G. na skrzyżowaniu ulic (...) doszło do wypadku komunikacyjnego, w którym brał udział powód Ł. P.. Przyczyną wypadku było nieudzielenie przez kierującą pojazdem F. (...) o nr rej. (...) M. P. (1) pierwszeństwa przejazdu samochodowi marki A. (...) o nr rej. (...), kierowcą którego był powód.

/okoliczność bezsporna, nadto dowód: notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym, k.110 akt szkody nr 342226/

Sprawczyni wypadku prowadziła pojazd objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...).

/okoliczność bezsporna/

Na skutek wypadku powód została przyjęty na Oddział Ratunkowy Szpitala (...). W. w G., gdzie stwierdzono skręcenie kręgosłupa szyjnego, stłuczenie głowy i kolana.

/ dowód: karta pobytu na Oddziale Ratunkowym, k.33; wynik badania radiologicznego, k. 34/

W związku z obrażeniami doznanymi w wyniku wypadku powód przeszedł szereg badań zaleconych przez lekarzy ortopedę i neurologa, w tym (...) oraz stosował się do zaleceń lekarskich, w tym przez 2 tygodnie nosił kołnierz ortopedyczny oraz przyjmował leki przeciwbólowe. Ł. P. odbył również rehabilitację (pole magnetyczne – 10 zabiegów, laseroterapia – 10 zabiegów, masaże), której celem było wyciszenie bólu odczuwanego przez powoda po wypadku i stabilizacja odcinka szyjnego kręgosłupa.

/dowód: wynik badania tomografii komputerowej, k.68 akt szkody nr 342226; dokumentacja lekarska – ortopedyczna, k.74-76 akt szkody nr 342226; skierowanie na (...), k.29; opis badania EEG z dnia 12.10.2011r., k.35; skierowanie na fizykoterapię, k.32; zaświadczenie, k.25; przesłuchanie powoda, k.64-65, k.176-178/

Na skutek odczuwanych po wypadku problemów psychicznych, w tym problemów ze snem, powód w roku 2010 uczęszczał do poradni zdrowia psychicznego, gdzie został zaliczony do grupy opieki biernej ze stwierdzeniem zespołu lękowego powypadkowego.

/dowód: historia choroby, k.26-28/

Zgłoszenie przez powoda szkody wraz z żądaniem wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł wpłynęło do ubezpieczyciela w dacie 23 listopada 2010r. Na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego (...) S.A. wypłacił powodowi, tytułem zadośćuczynienia, łącznie kwotę 5.600 zł, uznawszy, że Ł. P. doznał uszczerbku na zdrowiu w wymiarze 8%. Powód odwołał się od decyzji ubezpieczyciela żądając przyznania dalszych kwot zadośćuczynienia, jednakże bezskutecznie.

/dowód: zgłoszenie szkody, k.103-104 akt szkody nr 342226; decyzja z dnia 6.12.2010r., k.97 akt szkody nr 342226; decyzja z dnia 8.03.2011r., k.56 akt szkody nr 342226; opinia medyczno-ubezpieczeniowa, k.58 akt szkody nr 342226; wezwanie do zapłaty, k.49-50; pismo z dnia 11.05.2011r., k.43/

Na skutek wypadku z dnia 9 listopada 2010 roku powód doznał długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych szyi a nadto długotrwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym w wysokości 5% spowodowanego zespołem lękowo – subdepresyjnym o umiarkowanym nasileniu. W aspekcie neurologicznym powód nie doznał żadnego uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem. Złamanie oczodołu nie miało związku z wypadkiem.

/ dowód: opinia sądowo – lekarska ortopedyczna wraz z opiniami uzupełniającymi, k. 105-107, k.156, k.184, k.204-205; opinia psychiatryczna, k.135-142; opinia sądowo – lekarska neurologiczna, k.187-188/

Wypadek zdezorganizował życie codzienne powoda. Wobec faktu, że w dacie wypadku był zatrudniony „na czarno” powód nie korzystał ze zwolnienia lekarskiego. Brak ubezpieczenia przełożył się ponadto na niemożność korzystania z publicznej służby zdrowia. Przez pierwsze 2-3 tygodnie po zdarzeniu Ł. P. nosił kołnierz ortopedyczny, był nerwowy, nadpobudliwy, wszystko mu przeszkadzało. Przez pierwszy tydzień nie był w stanie, bez pomocy, wstać z łóżka czy skorzystać z toalety. W tych czynnościach pomagała mu matka, z którą powód zamieszkuje. Dopiero po tygodniu od wypadku powód był w stanie wykąpać się, przy czym przy tej czynności również musiał korzystać z pomocy matki. Po około 2 miesiącach od wypadku powód zaczął normalnie wychodzić z domu. Ł. P. po wypadku cierpiał na problemy ze snem, zaś jeżdżąc samochodem jako pasażer miał lęki, wykonywał nerwowe ruchy nogą (jakby naciskał pedał hamulca). Przez pół roku nie był w stanie podjąć pracy, nawet dorywczej.

Aktualnie powód wciąż odczuwa bóle głowy oraz karku, jednak już się nie leczy. Pracuje jako zawodowy kierowca.

/dowód: przesłuchanie powoda, k.64-65, k.176-178; zeznania świadka M. B., k.73-74; zeznania świadka M. P. (2), k.92-93/

Sąd zważył, co następuje:

Okoliczności faktyczne w istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy kwestiach Sąd ustalił głównie w oparciu o pisemną opinię biegłych sądowych: ortopedy, neurologa i psychiatry, zeznań powoda Ł. P. oraz świadków M. B. i M. P. (2). Podstawę ustaleń stanowiły również, zgromadzone w aktach sprawy oraz aktach szkody nr 342226, dokumenty, kopie dokumentów oraz wydruki, których prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd również nie miał podstaw do poddania w wątpliwość wskazanych dowodów. Kopie dokumentów, w tym dokumentacji medycznej i korespondencji stron nie budziły wątpliwości co do zgodności z dokumentami, których kopie stanowiły.

Zeznania świadków oraz powoda Sąd uznał za wiarygodne, bowiem były szczere, spójne i zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Odnośnie zeznań powoda wskazujących na odczuwany, nawet obecnie, ból głowy oraz kręgosłupa Sąd uznał je za wiarygodne. Jakkolwiek ból jest odczuciem subiektywnym i nie ma możliwości weryfikacji deklarowanego jego nasilenia należy mieć na względzie, że powód bez wątpienia uczestniczył w wypadku komunikacyjnym, w którym doznał obrażeń głowy, kręgosłupa szyjnego i kolana. Jakkolwiek powód nie leczył się intensywnie po tym zdarzeniu należy mieć na względzie, iż nie posiadał legalnego zatrudnienia w związku z czym nie był ubezpieczony. To zaś przekładało się na konieczność ponoszenia kosztów opieki medycznej, na co nie mógł sobie pozwolić. Jak wskazała matka powoda, gdyby Ł. P. był ubezpieczony na pewno chodziłby do lekarza. Fakt zatem niechodzenia do lekarzy nie można skutkować poddaniem w wątpliwość prawdziwości twierdzeń powoda o odczuwanych dolegliwościach związanych z wypadkiem. Co więcej, należy mieć na względzie, iż biegły ortopeda w swej opinii, kilkakrotnie uzupełnianej, na skutek zgłaszanych przez stronę pozwaną zastrzeżeń, nie wykluczył możliwości odczuwania bólu przez powoda. Zważyć przy tym należy, iż biegły ortopeda uznał uszczerbek o charakterze długotrwałym a nie trwałym. Zdaniem Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do uznania, że powód istotnie odczuwał dolegliwości bólowe przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy po wypadku.

Sąd w pełnej rozciągłości uwzględnił opinie biegłych: ortopedy Z. M., psychiatry L. C. i neurologa J. N.. Jedynie opinia biegłego ortopedy była kwestionowana, przy czym zastrzeżenia zgłosiła strona pozwana zarzucając oparcie ustaleń opinii wyłącznie na twierdzeniach powoda. Zważyć należy, iż biegły jest specjalistą w swojej dziedzinie i ma wieloletnie doświadczenie oraz wiedzę w zakresie stanowiącym przedmiot wykonania opinii. W konsekwencji biegły jest zatem w stanie ocenić prawdziwość twierdzeń badanych w kontekście wagi doznanego urazu oraz przebiegu procesu leczenia. Zdaniem Sądu zatem uznać należało, iż biegły w sposób poprawny zanalizował stan faktyczny, prawidłowo zgromadził materiały potrzebne do wydania opinii i sporządził opinię uwzględniające wszystkie aspekty sprawy. Opinia sporządzona przez biegłego ortopedę, jak również opinie biegłych neurologa i psychiatry, są jasne, logiczne i wewnętrznie niesprzeczne, stanowiąc wiarygodną podstawę ustaleń okoliczności wymagających wiadomości specjalnych.

Łączny wymiar uszczerbku na zdrowiu, jakiego doznał powód w związku z wypadkiem z dnia 9 listopada 2010 roku wynosi 10 %. Sąd miał przy tym na względzie charakter dolegliwości związanych z wypadkiem zgłaszany przez samego powoda i wpływ wypadku na jego życie codzienne, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Dla określenia zasad odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zastosowanie mają przepisy art. 34 ust. 1 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U 2003.124.1152). Treść tych przepisów pozwala stwierdzić, że odpowiedzialność ubezpieczyciela ma charakter pochodny w stosunku do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu kierującego. Powstaje ona tylko wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem mechanicznym ma podstawie przepisów prawa cywilnego. Dla określenia zakresu ochrony ubezpieczeniowej konieczne jest przy tym ustalenie zasad odpowiedzialności cywilnej ubezpieczonego posiadacza (lub kierującego), wynikających z przepisów prawa cywilnego (art. 435-437 kc).

W świetle zebranego materiału dowodowego Sąd uznał odpowiedzialność pozwanego za szkody poniesione przez powoda z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu samochodowego, przy czym podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego stanowiły przepisy art. 822 kc. Należało przy tym mieć na względzie, iż odpowiedzialność pozwanego za wypadek z dnia 9 listopada 2010 r. – co do zasady – nie była kwestionowana.

W myśl art. 822 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Podstawa prawną wysuniętego przez powoda żądania zadośćuczynienia jest art.445§1 kc w zw. z art.444§1 kc. Wynika z nich, że w razie uszkodzenia ciała Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną za doznaną krzywdę. Krzywda podlegająca naprawieniu przez zasądzenie zadośćuczynienia to zarówno cierpienia fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienia psychiczne (ujemne odczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała w postaci np. wyłączenia z normalnego życia itp.).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że określanie wysokości zadośćuczynienia należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego (wyrok SN z dnia 15 września 1999 r., III CKN 339/98, OSNC 2000/3 poz. 58). Artykuł 445 § 1 kc pozostawia - z woli ustawodawcy - znaczną swobodę sądowi orzekającemu w określeniu wysokości należnej sumy pieniężnej (wyrok SN z dnia 5 maja 2000 r., II CKN 1002/98). Określenie „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia wymaga rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej krzywdy, intensywności naruszenia oraz stopnia winy sprawcy, a także sytuacji majątkowej zobowiązanego (ewentualnie stopnia winy i sytuacji majątkowej zobowiązanego) (tak SN w wyroku z 16 kwietnia 2002 r., V CKN 1010/00, OSNC 2003, nr 4, poz. 56).

Celem ustalenia rozmiarów doznanego przez powoda uszczerbku na zdrowiu Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych, którzy ustalili łączny uszczerbek na zdrowiu powoda w wysokości 10%.

Zdaniem Sądu zakres stwierdzonego uszczerbku na zdrowiu, jak też wpływ samego wypadku na aktualne życie powoda oraz zakres krzywdy doznanej przez powoda i odczuwanych dolegliwości bólowych w związku z wypadkiem z dnia 9 listopada 2010 r. uzasadniają przyznanie zadośćuczynienia w łącznej wysokości 15.000 zł. Z uwzględnieniem faktu, że powód otrzymał już w postępowaniu likwidacyjnym sumę 5.600 zł, należna powodowi kwota wynosić winna 9.400 zł.

Sąd ustalając wysokość zadośćuczynienia miał na względzie nie tylko stopień procentowo stwierdzono uszczerbku, lecz również występujące i zgodnie z ustaleniami biegłego długotrwałe dolegliwości bólowe. Należało jednak mieć na względzie, iż istnienie tychże dolegliwości ustalone zostało w oparciu wyłącznie o twierdzenia powoda. Podczas badania ortopedycznego biegły nie stwierdził u Ł. P. nieprawidłowości mogących skutkować odczuciem bólu. Tym niemniej, nie wykluczył możliwości ich występowania, mając na względzie rodzaj obrażeń doznanych w wyniku wypadku. Nie kwestionując zatem subiektywnych doznań bólowych Ł. P., zważyć należało, iż miały one charakter nieweryfikowalny.

Nie ulega wątpliwości, że powód Ł. P. ucierpiał w wypadku z dnia 9 listopada 2010r. W konsekwencji, roszczenie powoda dotyczące przyznania zadośćuczynienia jest zasadne, jakkolwiek nie w rozmiarze wskazanym w pozwie. Doznany przez powoda uszczerbek na zdrowiu - mający charakter długotrwały – w wymiarze 10%, czasowe unieruchomienie, ból, konieczność korzystania z opieki i pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, w tym tak intymnych jak kąpiel, uzasadniają przyznanie zadośćuczynienia. Mając również na względzie, że powód musiał poddać się rehabilitacji, zaś w związku ze złym samopoczuciem psychicznym uczęszczał do poradni zdrowia psychicznego, należało stwierdzić, że powód doznał, w wyniku wypadku, cierpień zarówno fizycznych jak i należących do sfery psychicznej. Z drugiej zaś strony należało uwzględnić fakt, że Ł. P. nie był hospitalizowany, nie przechodził zabiegów operacyjnych, odniesione obrażenia nie były ciężkie. Powód jest osobą młodą, doznany w wyniku wypadku uszczerbek na zdrowiu nie ma charakteru trwałego i nie przekłada się na ograniczenia w aktualnym życiu powoda. Powód przemógł swój lęk i obecnie pracuje jako zawodowy kierowca.

Reasumując, jakkolwiek wypadek, któremu uległ powód nie był zdarzeniem błahym, nie był on również tak poważny, jak starała się wykazać strona powodowa.

Mając na względzie powyższe Sąd, na mocy art. 445 kc w zw. 481 kc w zw. z art. 822 kc orzekł jak w punkcie I sentencji zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.400 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 9 marca 2011r. zgodnie z żądaniem pozwu, uznawszy, że w tej dacie roszczenie było już wymagalne. W kwestii terminu początkowego naliczania odsetek Sąd nie podzielił stanowiska strony pozwanej, zgodnie z którym winny być one zasądzone od dnia wyrokowania. Sąd miał na uwadze, iż stan zdrowia powoda nie ulegał stopniowemu pogarszaniu i istniała możliwość określenia już w dacie wydawania decyzji z dnia 8 marca 2011 r. stanu zdrowia powoda, ostatecznych skutków wypadku i stosownie do tego – wysokości należnego zadośćuczynienia. Roszczenie o zadośćuczynienia w zakresie dalej idącym Sąd oddalił jako niezasadne, o czym orzeczono w punkcie II sentencji.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 108 § 1 kpc i 100 kpc. Mając na względzie rozmiar, w jakim roszczenie powoda zostało uwzględnione, Sąd ustalił, że powód wygrał sprawę w 47 %, przegrywając w 53 %. Stosownie do zakresu przegranej, Sąd obciążył każdą ze stron kosztami procesu, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)