Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, Wydział III Cywilny,

w składzie: Przewodniczący – SSR Magdalena Głogowska,

Protokolant: Mariusz Toczek

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2016 r. w Szczecinie,

na rozprawie,

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w P.

przeciwko G. T.

o zapłatę,

I.  zasądza od pozwanej G. T. na rzecz powódki Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w P. kwotę 3.463,78 zł (trzech tysięcy czterystu sześćdziesięciu trzech złotych i siedemdziesięciu ośmiu groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 06 października 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015r., a odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  przyznaje adw. J. A. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie kwotę 738 zł (siedmiuset trzydziestu ośmiu złotych), w tym podatek VAT w stawce 23% wynoszący 138 (sto trzydzieści osiem) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu;

III.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu.

Sygn. akt III C 1258/15

UZASADNIENIE

wyroku w postępowaniu zwykłym

Pozwem złożonym w dniu 06 października 2014r. powódka Wspólnota Mieszkaniowa (...) w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej G. T. na rzecz powódki kwoty 3.463,78 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Uzasadniając żądanie powódka wskazała, że dochodzi od pozwanej należności z tytułu zaliczek na poczet kosztów zarządu nieruchomością wspólną, w tym wynagrodzenia zarządcy oraz funduszu remontowego za okres od stycznia do sierpnia 2014 r. Podała, że pozwana jest właścicielką lokalu mieszkalnego położonego w (...) oraz członkiem powodowej wspólnoty mieszkaniowej. Pomimo podjętych uchwał, ustalających wymiar opłat, pozwana dokonywała ich tylko częściowo, stąd powstało zadłużenie w kwocie dochodzonej pozwem, a wezwanie do zapłaty nie odniosło rezultatu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o rozłożenie świadczenia na raty z uwagi na jej trudną sytuację materialną.

Dla pozwanej ustanowiono pełnomocnika z urzędu.

W piśmie procesowym z dnia 18.09.2015r. pełnomocnik pozwanej uznał powództwo w całości, wniósł o rozłożenie zasądzonego świadczenia na podstawie art. 320 kpc na 24 miesięczne raty oraz o nieobciążanie pozwanej kosztami postępowania. W uzasadnieniu stanowiska pozwanej wskazano, że nie kwestionuje ona co do zasady obowiązku ponoszenia opłat, natomiast nie jest w stanie jednorazowo spłacić zadłużenia z uwagi na przebytą chorobę, ogólny rozstrój zdrowia, niemożność podjęcia pracy i bardzo trudną sytuację finansową – symboliczne świadczenie pobierane z GOPS w K..

Powódka nie wyraziła zgody na rozłożenie świadczenia na raty wskazując, że przeciwko pozwanej toczy się już postępowanie egzekucyjne, a pozwana nie uregulowała nawet części objętego nim zadłużenia, które nadal rośnie i nie dała podstaw do przypuszczenia, że będzie dobrowolnie spłacać zadłużenie wobec powódki.

Na rozprawie w dniu 14 marca 2016 r. pozwana uznała powództwo co do zasady i co do wysokości i podtrzymała wniosek o raty wskazując, że otrzymuje z GOPS 630-640 zł miesięcznie i będzie spłacała raty, jeżeli sąd je ustali we wnioskowanej kwocie.

Pełnomocnik z urzędu wniósł o nieobciążanie pozwanej kosztami procesu oraz o przyznanie pełnomocnikowi nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.

Pełnomocnik powódki nie zgodził się na raty ani na odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami procesu z uwagi na postawę pozwanej w toku postępowania, która nie wpłaciła żadnej części zadłużenia, pomimo deklaracji.

Na pytanie sędziego skąd pozwana wygospodaruje kwotę na ratalne zapłacenie żądania pozwu oprócz świadczeń bieżących pozwana oświadczyła, że nie będzie jeść.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana G. T., właścicielka lokalu mieszkalnego położonego w (...) i członek Wspólnoty Mieszkaniowej (...) w P., zalega wobec powodowej wspólnoty na kwotę 3.463,78 zł plus odsetki ustawowe (w tym odsetki ustawowe za opóźnienie) od dnia wniesienia pozwu z tytułu miesięcznych zaliczek na koszty zarządu nieruchomością wspólną, wynagrodzenie zarządcy i fundusz remontowy za okres od stycznia do sierpnia 2014 r.

Dowód: okoliczności uznane przez pozwaną.

Pozwana legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym. Orzeczenie wydano na okres 2 lat, do 31 stycznia 2018 r.

Bezsporne.

Pozwana, ur. (...), znajduje się pod stałą opieką lekarza POZ, kardiologiczną, pulmonologiczną, ortopedyczną. Wymaga stałej opieki lekarskiej i leczenia farmakologicznego. Cierpi na przewlekłe schorzenia kręgosłupa, niewydolność krążenia mózgowego, nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca, astmę oskrzelową i kamicę nerkową. Utrzymuje się ze świadczenia Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w K., aktualnie w kwocie 630-640 zł miesięcznie. Nie ma innych środków do życia. Z uwagi na stan zdrowia nie może podjąć żadnej pracy. Należność miesięczna do wspólnoty mieszkaniowej wynosi obecnie 228 zł. Do tego pozwana opłaca polisę ubezpieczeniową i płaci około 100 zł za energię. Nie posiada żadnego majątku poza zajmowanym przez nią mieszkaniem o powierzchni 28 metrów kwadratowych.

Bezsporne, a nadto dowód: zaświadczenie lekarskie k. 33, karty informacyjne leczenia szpitalnego k. 34-36, orzeczenie o niepełnosprawności k. 37, oświadczenie k. 38-39v i 55-56v, pismo GOPS k. 54 i 73, okoliczności bezsporne k. 91.

Trudna sytuacja finansowa pozwanej była znana powodowej wspólnocie. Pozwana zwracała się o raty. Wspólnota odmówiła z uwagi na problemy ze spłatą kredytu inwestycyjnego.

Dowód: zeznania świadka W. B. k. 90.

Wysokość obciążających pozwaną miesięcznych zaliczek do wspólnoty wynosiła w okresie dochodzonym pozwem 220,50 zł, a w miesiącu, w którym rozliczono wodę, należność pozwanej wobec powodowej wspólnoty wyniosła 751,20 zł.

Dowód: kartoteka księgowa k. 13-14.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zostało uznane z całości i okazało się zasadne.

Zgodnie z treścią art. 213 § 2 kpc, sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

W niniejszej sprawie sąd nie stwierdził niedopuszczalności uznania powództwa, gdyż należności dochodzone pozwem zostały wyliczone w dokumentach księgowych, w oparciu o podjęte przez wspólnotę uchwały, których ważność nie była kwestionowana, a obowiązek uiszczania zaliczek wynika wprost z przepisów statuujących obowiązki właścicieli nieruchomości wspólnej, określonych w ustawie z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 t. j. ze zm.).

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (Dz. U. z 2000 roku, Nr 80, poz. 903 ze zm.) ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową; wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy, do obowiązków właścicieli lokali – członków wspólnoty mieszkaniowej – należy ponoszenie wszelkich wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Jak wyraźnie postanowił ustawodawca, właściciele odpowiadają za owe ciężary i wydatki w stosunku odpowiadającym wartości ich udziałów w nieruchomości wspólnej.

Zgodnie z dyspozycją art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali właściciel oprócz tego, że ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest również obowiązany uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej.

Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o własności lokali na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali, wydatki na utrzymanie porządku i czystości, wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.

Powyższe wyliczenie nie jest przy tym katalogiem zamkniętym i przyjąć należy, że koszty zarządu nieruchomością wspólną mogą mieć również inne składowe, jeżeli tylko możemy im przypisać powiązanie z utrzymaniem nieruchomości wspólnej.

Z kolei art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10. każdego miesiąca.

Nadto celem pokrycia wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej może zostać wyodrębniony przez wspólnotę fundusz remontowy. Ponieważ jego wyodrębnienie nie jest obligatoryjne i zależy od woli członków wspólnoty, wymaga podjęcia uchwały, gdyż jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu (art. 22 ust. 3 pkt 3) (postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 31 maja 2006 roku, I ACa 290/06, LEX nr 217205).

Utworzenie funduszu remontowego nie jest obowiązkowe, ale element dobrowolności członków wspólnoty ogranicza się do jego utworzenia, rozwiązania i wysokości zaliczki. Natomiast nie można wywodzić z braku obowiązku ustawowego w tworzeniu funduszu remontowego dobrowolności poszczególnych członków wspólnoty w uiszczaniu zaliczek już po podjęciu uchwały w przedmiocie utworzenia funduszu.

W świetle powołanych przepisów, uznanie powództwa nie budzi wątpliwości. Z powyższych względów sąd orzekł, jak w pkt I wyroku. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki całą dochodzoną pozwem kwotę, bez rozkładania jej na raty, gdyż w ocenie sądu nie zachodzą przesłanki do zastosowania wobec pozwanej przywileju z art. 320 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

W judykaturze wyrażono pogląd, że takie szczególne wypadki zachodzą jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny, niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla zobowiązanego niemożliwe lub bardzo utrudnione bądź narażałoby dłużnika lub jego bliskich na niepowetowaną szkodę. Ochrona natomiast jaką zapewnia pozwanemu instytucja rozłożenia świadczenia na raty nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że pozwana utrzymuje się ze świadczenia z pomocy społecznej w kwocie 630-640 złotych i nie posiada innych źródeł utrzymania. Ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (poprzednie legitymowało ją jako niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym) i z uwagi na stan zdrowia nie może podjąć pracy. Nie posiada żadnego majątku, który mogłaby spieniężyć w celu zaspokojenia roszczeń powódki. Pozwana zeznała, że będzie w stanie spłacać zadłużenie w kwocie po 145 złotych miesięcznie.

Mając na względzie wysokość bieżących opłat, które pozwana zobowiązana jest uiszczać na rzecz wspólnoty (228 zł - jak wynika z jej oświadczenia k. 39v), wysokość opłat za energię (100 zł), zaległości wobec powódki za inny okres objęte postępowaniem egzekucyjnym, których pozwana nie spłaca, wydatki na potrzeby dnia codziennego jak wyżywienie (minimum 300-400 zł miesięcznie), leki, których pozwana stale wymaga, środki czystości, odzież i obuwie oraz wysokość pobieranego z GOPS świadczenia (630-640 zł), deklarowana przez pozwaną kwota rat po 145 zł miesięcznie jawi się jako nierealna do dobrowolnego zapłacenia. Potwierdziła to sama pozwana, która na pytanie sędziego o źródło wygospodarowania środków potrzebnych na spłatę rat obok świadczeń bieżących odparła, że nie będzie jeść. Taka postawa wskazuje, że pozwana nie podchodzi odpowiedzialnie do swoich zobowiązań ani do roli procesowej, w jakiej się znalazła. Trudno, by w tej sytuacji sąd uznał twierdzenia pozwanej, deklarującej ratalną spłatę zobowiązania, za wiarygodne. Pozwana nie daje zdaniem sądu, rękojmi wywiązania się z nałożonego zobowiązania. Jej aktualna sytuacja zdrowotna, finansowa, zarobkowa i majątkowa oraz zaprezentowana postawa procesowa nie uzasadniają bowiem przekonania, że pozwana będzie systematycznie spłacać zadłużenie. Z powyższych względów sąd nie przychylił się do wniosku pozwanej i nie rozłożył zasądzonego świadczenia na raty.

W pkt II wyroku sąd przyznał od Skarbu Państwa wynagrodzenie adwokatowi z urzędu, który reprezentował pozwaną i na jego wniosek, gdyż koszty udzielonej pomocy prawnej nie zostały opłacone. Sąd orzekł w tym przedmiocie na podstawie § 2 ust. 3 i § 6 pkt 3 i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 461 ze zm.).

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w pkt III na podstawie art. 102 k.p.c. uznając, że szczególnie trudna sytuacja pozwanej w zakresie jej stanu zdrowia, rodzaju niepełnosprawności, perspektyw finansowych i wysokości pobieranego świadczenia pomocowego przemawiają za odstąpieniem od obciążania pozwanej kosztami procesu. Okoliczność, że pozwana zalega z płatnościami, co skutkowało koniecznością wystąpienia na drogę sądową, jest następstwem jej trudnej sytuacji życiowej, a nie zdarzeń całkowicie od niej zależnych. Ponadto, pozwana uznała powództwo w całości, co przemawia na jej korzyść, gdyż nie podejmowała działań zmierzających do wydłużania procesu i przeprowadzenia zbędnych dowodów. Swoim zachowaniem nie generowała szczególnych, czy też nadmiernych obowiązków procesowych po stronie przeciwnika, aby zasadnym było przyjęcie - co podnosiła strona powodowa - że pozwana swoją postawą procesową nie dała podstaw do rezygnacji z obciążania jej kosztami procesu wygrywającego przeciwnika.

Sygn. akt III C1258/15

Zarządzenia:

1.  Odnotować,

2.  Uwzględnić urlop s. ref. w okresie 01-10 kwietnia 2016 r. i powrót do pracy w dniu 11 kwietnia 2016 r.

3.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron,

4.  Akta z pismem, apelacją lub za miesiąc.

15.04.2016 r. M. G.