Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 27 marca 2013 roku w Sieradzu

odwołania E. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 18.10.2012 roku Nr (...)

w sprawie E. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o emeryturę

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje E. G. prawo do emerytury od dnia 1 października 2012 roku.

Sygn. akt IV U 1024/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.10.2012r. za Nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił E. G. prawa do emerytury na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zakład podniósł, że do stażu pracy w warunkach szczególnych nie zaliczono wnioskodawcy żadnego okresu, bowiem ubezpieczony nie przedstawił dokumentów - świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, pozwalających na stwierdzenie, że E. G. wykonywał stale, w pełnym wymiarze pracę na stanowisku spawacza elektrycznego lub gazowego, operatora ciężkich maszyn budowlanych i kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton.

Nie podzielając decyzji z dnia 18.10.2012r., wnioskodawca złożył odwołanie, twierdząc ostatecznie, że jego praca we wszystkich powołanych zakładach pracy była pracą w warunkach szczególnych. W szczególności, E. G. wniósł o przyznanie prawa do emerytury poprzez zaliczenie mu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w zawodzie spawacza: od 12 listopada 1973 roku do 25 maja 1974 roku w Zakładach (...) w W., w okresie od 12 października 1995 roku do 31 sierpnia 1996 roku w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M. oraz w zawodzie kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton i operatora maszynisty ciężkich maszyn budowlanych w okresie od 2 maja 1975 roku do 30 listopada 1979 roku w (...) Zakładach (...), od 17 grudnia 1979 roku do 14 czerwca 1980 roku w firmie (...) w W., od 1 czerwca 1983 roku do 30 września 1993 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. Cegielnia (...). Jago aktywność zawodowa łączyła się tylko z tymi profesjami, co mieli poświadczyć zawnioskowani świadkowie – współtowarzysze pracy i przełożeni.

W odpowiedzi, organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania podnosząc, iż na wymagane 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wnioskodawca nie udowodnił żadnego okresu. Pozostałych przesłanek do nabycia świadczenia w obniżonym wieku organ nie kwestionował.

Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. G., niepozostający w zatrudnieniu pracowniczym, nienależący do OFE, urodzony (...), wykazał posiadanie 26 lat 7 miesięcy i 18 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Wniosek o przyznanie przedmiotowego świadczenia ubezpieczony złożył 9 października 2012 roku. Na wymagane 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach Zakład nie uwzględnił żadnego okresu i wydał decyzję odmowną (dowód: dane o okresach zatrudnienia, wniosek, decyzja z 18. 10. 2012roku - akta ZUS).

Skarżący, w okresie od 1 września 1969 roku do 25 maja 1974 roku, pracował w Zakładach (...) w W.. Pomimo angażu ślusarza, po szkole i po wojsku, w czasie od 12 listopada 1973 roku do 25 maja 1974 roku, wnioskodawca, na wydziale W2, wykonywał zawód spawacza elektrycznego wanien galwanicznych. Tamże, pod nadzorem kierownika S. i mistrza C., na zmiany, w pełnym wymiarze czasu pracy i stale, wchodząc w skład brygady spawaczy, na hali o powierzchni hektara, odziany w uniform spawacza, w masce, spawał cztery blachy, tak, by powstała wanna galwaniczna. Tylko niewiele dziennego czasu pracy, do 25 %, E. G. przeznaczał na przygotowanie elementów do spawania (dowód: akta osobowe wnioskodawcy, zeznania świadków Z. S. i M. C. od 00,26,18 minuty do 00, (...)minuty, przesłuchanie wnioskodawcy k. 41 – 42).

(...) Przedsiębiorstwo (...), to czas, gdy E. G. od 2 maja 1975 roku do 30 listopada 1979 roku pracował jako kierowca. Baza transportowa w M. to miejsce, skąd wyjeżdżały do obsługi cegielni samochody ciężarowe od T. po Z., poprzez (...) wywrotki. Tym ostatnim rodzajem samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, w pełnym wymiarze czasu pracy, stale, bez przerw sezonowych, do cegielni w M., O., K., C., razem z innymi kolegami kierowcami, woził węgiel, piasek, żwir, glinę, cegłę, słowem wszystko to, co było niezbędne do produkcji cegły i to, co wyprodukowały cegielnie. Podstawowy surowiec w postaci gliny wnioskodawca woził z kopali z M., C. i O.. Zimą z urobkiem nie było problemów, ciągła praca koparek i wykładane maty pozwalały na zapewnienie stałych dostaw surowca (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy k. 41 - 42, zeznania świadków J. H. i S. K. k. 39 - 40, umowy, angaże, karty wynagrodzeń k. 10 – 23, świadectwo pracy k. 370 akt rentowych).

Na przestrzeni czasowej od 17 grudnia 1979 roku do 14 czerwca 1980 roku, przedsiębiorstwie (...) w W., wnioskodawca wykonywał zawód kierowcy. W tym to czasie, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, S. 28 - wywrotką o ładowności do 5 ton, E. G. wywoził ziemię i przywoził żwir na budowę hali. Nadto, przez cały czas, przywoził miał do zakładowej kotłowni, która dostarczała całorocznej energii do produkcji przemysłowej. W zakładzie pracowało wielu kierowców, każdy z nich miał swój pojazd, w tym jelcze, stary i żuki. Zaś obsługę i naprawę pojazdów firmy przeprowadzali zatrudnieni tamże mechanicy, nie kierowcy (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy k. 41 - 42, zeznania świadka J. W. k. 40, świadectwo pracy k.371 akt rentowych).

Od 1 czerwca 1983 roku do 30 września 1993 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. Cegielnia (...) wykonywał pracę operatora ciężkiej maszyny budowlanej. Tak jak poprzednim razem, wnioskodawca stacjonował w bazie w M. i stamtąd wyjeżdżał jedynym w bazie ciężkim sprzętem budowlanym w postaci O., ciągnika z łyżką czerpakową z przodu i koparko – łyżką z tyłu, co w sumie dawało ponad 4 tony wagi. Tymże sprzętem, skarżący stale, w pełnym wymiarze czasu i niezależnie od pory roku, jeździł po wszystkich okolicznych cegielniach ładując piasek i glinę do zasobników – zasilaczy, skąd przesyłano materiał do produkcji cegły, przewoził węgiel, usuwał gruz i pozostałości z placu składowego, wykonywał wszelkie zlecone prace. Ostatni okres pracy E. G. to dowożenie opisywanym ciężkim sprzętem gliny do zasilacza podającego surowiec na produkcję. O. to maszyna budowlana starego typu, wymagająca siły do sterowania i odporności na hałas i niewygody jazdy. Po wykonanej robocie wnioskodawca zjeżdżał do bazy w M., gdzie mechanicy dokonywali niezbędnych przeglądów i napraw maszyny (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy k. 41 - 42, zeznania świadków J. H. i S. K. k. 39 - 40, umowy, angaże, karty wynagrodzeń k. 10 – 23, świadectwo pracy k. 372 akt rentowych).

Ubezpieczony, w czasie od 12 października 1995 roku do 31 sierpnia 1996 roku, w Spółdzielni Kółek Rolniczych w M., przez cały czas, w pełnym wymiarze czasu, pracował jako spawacz. W systemie akordowym, już z uprawnieniami zdobytymi w latach ubiegłych, ubrany w strój spawacza, mając swoje stanowisko pracy, razem z innymi, wnioskodawca przez cały czas spawał płoty, brony, wały strunowe, wszystko to, na co Spółdzielnia dostała zamówienie. Ślusarze również pracowali w zakładzie, mieli jednak wydzielony warsztat i ich to zadaniem było przygotowanie spawaczom pracy (dowód: przesłuchanie wnioskodawcy k. 41 – 42, , zeznania świadków: D. K. i A. K. k . 40 -41 , świadectwo pracy k. 374 akt ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków jako logicznym i spójnym. Istniejąca w sprawie wątpliwość co do tego, czy okresy zatrudnienia wnioskodawcy w opisanych wyżej latach były pracą w szczególnych warunkach została rozwiana treścią zeznań świadków, którym Sąd w pełni przyznał walor wiarygodności. Przedstawiony stan faktyczny nie został zakwestionowany przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie E. G. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku, o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. nr 39 poz. 353 z późn. zm.) oraz § 1 - 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. 1983 Nr 8, poz. 43 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1, tj. w przypadku mężczyzn jeżeli osiągnęli wiek 60 lat, mają wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat i przepracowali co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia konieczne jest, by praca taka wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Ust. 2 cyt. paragrafu stanowi, że okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym wg wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub świadectwie pracy. Według wykazu A cyt. rozporządzenia, działu XIV – prace różne, w punkcie 12 przewidziane są prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym, zaś prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wskazuje tenże wykaz w Dziale VIII poz. 2 załącznika do cyt. rozporządzenia i są to prace, których wykonywanie uprawnia do ubiegania się o emeryturę w niższym wieku. Natomiast opisywany wykaz A, w dziale V, poz. 3 załącznika do cyt. rozporządzenia, przewiduje, że pracami w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do ubiegania się o emeryturę w niższym wieku, są prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych.

Pomocniczo wykaz A zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, Dział VIII – w transporcie i łączności, poz. 2 pkt 2, stwierdza, że pracami w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do ubiegania się o emeryturę w niższym wieku są prace kierowcy samochodu ciężarowego.

Również pomocniczo wykaz A zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, Dział XIV – prace różne, poz. 12 pkt 1, stwierdza, że pracami w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do ubiegania się o emeryturę w niższym wieku są prace spawacza elektrycznego i gazowego.

Także pomocniczo, prace spawacza wskazuje Uchwała Nr 16 Zarządu Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych z 20 maja 1983 roku, w swym dziale XIV – prace różne.

Należy stwierdzić, że odwołujący udowodnił wymagany staż pracy, zaś spór w niniejszej sprawie został ograniczony do tego, czy ubezpieczony posiada co najmniej 15 – letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało ponad wszelką wątpliwość, że E. G. posiada ponad 15 – letni okres pracy w szczególnych warunkach poprzez wykonywanie opisanych zawodów.

Ważkim w sprawie jest podkreślenie, że w uchwale z dnia 27.05.1985r. (III UZP 5/85 LEX nr 14635) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż w postępowaniu przed okręgowymi sądami pracy i ubezpieczeń społecznych w sprawach o świadczenia emerytalno – rentowe dopuszczalne jest przeprowadzanie dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, iż nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu likwidacji zakładu pracy lub zniszczenia dokumentów dotyczących takiego zatrudnienia. Przeprowadzanie dowodu z zeznań świadków nie jest dopuszczalne w postępowaniu przed organem rentowym. Sąd Okręgowy w pełni pogląd ten podzielił a przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało ponad wszelką wątpliwość, że praca wnioskodawcy w okresach opisanych w stanie faktycznym nosiła znamiona pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 cyt. Ustawy i jest tożsama z pracą opisaną we wskazanych działach i punktach wykazu A cyt. rozporządzenia. Sąd w pełni podziela rownież stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 24.03.2009r. (I PK 194/08), iż dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy, co w niniejszej sprawie ma szczególnie doniosły wymiar, bowiem umowy o pracę i świadectwa pracy z okresów objętych ustaleniami faktycznymi Sądu mówią również o pracy ślusarza, mechanika, zasilaczowego. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W ocenie Sądu ustalenia faktyczne prowadzą do jednoznacznego wniosku, iż skarżący spełnił kwestionowany warunek 15 – letniego zatrudnienia w szczególnych warunkach. Całokształt zgromadzonych dowodów - od drobnych epizodów zawodowych w Z. i w (...) M., po pracę przez 10 lat na ciężkiej maszynie budowlanej, przede wszystkim zeznania kolegów, współpracowników i przełożonych – świadczą o wykonywaniu przez skarżącego w sposób stały i ciągły zawodu spawacza, kierowcy i operatora ciężkiej maszyny budowlanej. Wnioskodawca wykazał także pozostałe przesłanki, nie były przedmiotem sporu, przeto z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał E. G. prawo do emerytury od 1 października 2012 roku, początku miesiąca kalendarzowego złożenia wniosku i świadczenie.