Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2016r.

Sąd Rejonowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Barbara Nowicka

Protokolant: st. sekr. sądowy E. B.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2016 r. w S. sprawy

z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w G.

przeciwko J. M. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej J. M. (1) na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej w G. kwotę 621,50 zł (sześćset dwadzieścia jeden złotych i 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie obliczanymi od kwot:

- 100,65 zł od dnia 22.10.2013 r. do dnia zapłaty,

- 147,23 zł od dnia 17.07.2014 r. do dnia zapłaty,

- 1,02 zł od dnia 21.08.2013 r. do dnia zapłaty,

- 2,94 zł od dnia 05.03.2015 r. do dnia zapłaty,

- 50,70 zł od dnia 14.08.2014 r. do dnia zapłaty,

- 113,50 zł od dnia 23.04.2014 r. do dnia zapłaty,

- 99,14 zł od dnia 28.12.2013 r. do dnia zapłaty,

- 106,32 zł od dnia 18.02.2014 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala wniosek pozwanej o rozłożenie należności na raty;

III.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu.

Sygn. akt I C 595/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna w G. wniósł w dniu 5.03.2015 r. do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie o zasądzenie od pozwanej J. M. (1) kwoty 621,50 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot:

- 100,65 zł od dnia 22.10.2013 r. do dnia zapłaty,

- 147,23 zł od dnia 17.07.2014 r. do dnia zapłaty,

- 1,02 zł od dnia 21.08.2013 r. do dnia zapłaty,

- 2,94 zł od dnia 5.03.2015 r. do dnia zapłaty,

- 50,70 zł od dnia 14.08.2014 r. do dnia zapłaty,

- 113,50 zł od dnia 23.04.2014 r. do dnia zapłaty,

- 99,14 zł od dnia 28.12.2013 r. do dnia zapłaty,

- 106,32 zł od dnia 18.02.2014 r. do dnia zapłaty,

oraz kosztami procesu w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż pozwana zawarła z nim umowę kompleksowa nr (...), zgodnie z którą powód miał sprzedawać energię elektryczną i zapewnić usługę dystrybucyjną pozwanej, a pozwana była zobowiązana do płacenia powodowi należności za energię. Powód wywiązał się ze swojego zobowiązania oraz spełnił wszystkie wynikające z umowy świadczenia. Pozwana nie zapłaciła powodowi należności na łączną kwotę 621,50 zł na którą składają się następujące dokumenty: faktura VAT nr (...) na kwotę 100,65 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 147,23 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 1,02 zł, nota odsetkowa nr (...) na kwotę 2,94 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 50,70 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 113,50 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 99,14 zł, faktura VAT nr (...) na kwotę 106,32 zł. Pozwana mimo wezwania do zapłaty, nie uregulowała należności powoda za energię elektryczną w kwocie dochodzonej pozwem.

W dniu 9.03.2015 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał postanowienie, w którym wobec stwierdzonego braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Słupsku.

W odpowiedzi na pozew pozwana J. M. (1) wniosła o oddalenie powództwa w części (w zakresie opłat za zużycie) i umorzenie kosztów procesu. Zakwestionowała naliczone należności wskazują, iż od 2013 r. nie prowadziła działalności gospodarczej, zatem opłaty pobrano niesłusznie. Podniosła, nadto iż rachunki zostały zawyżone. Pozwana wniosła również o rozłożenie należności na raty z uwagi na trudną sytuację. Argumentowała, iż jest osobą chorą, samotnie wychowuje 16 – letniego syna. Przeszła operację prawej ręki i czeka na wymianę biodra, leczy się nadto na depresję. Posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, nie pracuje, osiąga dochody w wysokości 506,00 zł z tytułu alimentów i zasiłku na dziecko. Otrzymuje dodatek mieszkaniowy z Urzędu Miasta. W dniu 5.05.2010 r. zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, po której pozostały liczne zobowiązania.

W piśmie procesowym z dnia 31.12.2015 r. powód podniósł, iż w skład opłat, które pozwana była zobowiązana uiszczać na podstawie umowy, wchodziły nie tylko należności za jednostki zużytej energii, ale również opłaty stałe obliczone według taryfy umownie ustalonej (§ 12 OW). Każda z przedłożonych faktur zawiera szczegółowe rozliczenie wskazujące wysokość należności, w tym okresy, za które naliczono poszczególne kwoty. Na fakturach VAT wyszczególniono m.in. wysokość opłat za zużytą energię elektryczną, wysokość opłaty handlowej, wartość brutto składnika stałego stawki sieciowej oraz wartość brutto stawki opłaty przejściowej. Pozwany wskazał, iż z dokumentów jednoznacznie wynika, iż opłata za zużycie energii wynosi 0,00 zł, ponieważ w okresach, których te faktury VAT dotyczą, zużycie to kształtowało się na poziomie zerowym. Zobowiązanie strony pozwanej stanowi więc sumę opłat stałych – abonamentowych. Strona powodowa wskazała jednocześnie, że postanowienia umowy łączącej strony niniejszego postępowania nie przewidywały zwolnienia z opłat stałych w okresie, w którym energii elektryczna nie będzie zużywana. Brak jest również dowodów na modyfikację zapisów umowy, która stanowiłaby podstawę do odstąpienia przez stronę powodową od naliczania stronie pozwanej ww. opłat stałych w okresie trwania umowy, czy też do ich obniżenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26.11.2012 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. zawarła z pozwaną umowę sprzedaży i przesyłu energii elektrycznej nr (...), na mocy której dostawca zobowiązał się dostarczać energię elektryczną na potrzeby lokalu położonego w miejscowości S. przy ulicy (...) box 218. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, weszła w życie z chwilą zainstalowania/sprawdzenia układu pomiarowo-rozliczeniowego.

W pkt. 3 umowy odbiorca oświadczył, że doręczono mu treść „Ogólnych warunków umów kompleksowych (...) S.A.”.

W pkt. 8 umowy strony postanowiły, iż rozliczenia odbywać się będą według następujących zasad, cen i stawek opłat:

a)  z tytułu sprzedaży energii elektrycznej wg grupy taryfowej o symbolu C11, zgodnie z aktualną Taryfą lub Cennikiem Dostawcy,

b)  z tytułu świadczenia usług dystrybucji wg grupy taryfowej: o symbolu C11, zgodnie z aktualną Taryfą Dystrybutora.

Zgodnie z pkt. 10 integralną częścią umowy jest m.in. załącznik „Ogólne warunki umów kompleksowych (...) S.A.”.

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt. 1 Ogólnych Warunków Umów odbiorca ma obowiązek regulowania należności za energię elektryczną oraz innych należności związanych z dostarczaniem tej energii na rachunek odbiorcy.

Zgodnie z § 12 Ogólnych Warunków Umów w rozliczeniach stosowane będą ceny i stawki opłat oraz warunki ich stosowania zawarte w taryfie lub cenniku.

Bezsporne, a nadto dowód: umowa kompleksowa z dnia 26.11.2014 r. nr (...) k. 17 – 18 akt, k. 86 akt, wydruk k. 87 – 88 akt, ceny i stawki opłat obowiązujące od dnia 1.01.2012 r. k. 95 – 101 akt, ceny i stawki opłat obowiązujące od dnia 1.01.2014 r. k. 89 – 94 akt, taryfa k. 109 – 128 akt, Ogólne Warunki Umów k. 163 – 166.

W toku realizacji w/w umowy (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wystawiła:

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 21.10.2013 r., na kwotę 100,65 zł, na którą składa się kwota: 0,73 zł energia czynna całodobowa, 40,00 zł opłata handlowa, 32,00 zł opłata przesyłowa stała, 0,50 zł opłata przesyłowa zmienna, 6,12 zł opłata abonamentowa, 2,48 zł opłata przejściowa, 18,82 zł podatek VAT,

- notę odsetkową nr (...) na kwotę 1,02 zł, płatną do dnia 21.10.2013 r.,

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 27.12.2013 r., na kwotę 99,14 zł, na którą składa się kwota: 40,00 zł opłata handlowa, 32,00 zł opłata przesyłowa stała, 6,12 opłata abonamentowa, 2,48 zł opłata przejściowa, 18,54 zł podatek VAT,

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 17.02.2014 r., na kwotę 106,32 zł, na którą składa się kwota: 20,00 zł opłata handlowa, 26,00 zł opłata handlowa, 16,00 zł opłata przesyłowa stała, 3,06 zł opłata abonamentowa, 1,24 zł opłata przejściowa, 15,60 zł opłata przesyłowa stała, 1,90 zł opłata abonamentowa, 2,64 zł opłata przejściowa, 19,88 zł podatek VAT,

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 22.04.2014 r., na kwotę 113,50 zł, na którą składa się kwota: 52,00 zł opłata handlowa, 31,20 zł opłata przejściowa stała, 3,80 zł opłata abonamentowa, 5,28 zł opłata przejściowa, 21,22 zł podatek VAT.

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 16.07.2014 r., na kwotę 147,23 zł, na którą składa się kwota : 0,37 zł energia czynna całodobowa, 40,00 zł opłata handlowa, 20,00 zł opłata handlowa, 31,20 zł opłata przesyłowa stała, 0,26 zł opłata przesyłowa zmienna, 2,90 zł opłata abonamentowa, 5,28 zł opłata przejściowa, 15,60 zł opłata przesyłowa stała, 1,45 zł opłata abonamentowa, 2,64 zł opłata przejściowa, 27,53 zł podatek VAT,

- fakturę VAT nr (...) płatną do dnia 13.08.2014 r., na kwotę 50,70 zł, na która składa się kwota: 26,00 zł opłata handlowa, 11,39 zł opłata przesyłowa stała, 1,90 zł opłata abonamentowa, 1,93 zł opłata przejściowa, 9,48 zł podatek VAT,

- notę odsetkowa nr (...) na kwotę 2,94 zł, płatną do dnia 20.08.013 r.

dowód: faktura VAT nr (...) k. 19 – 20 akt, k. 25 – 26 akt, k. 69, 102, 141 akt, nota odsetkowa nr (...) k. 71 akt, faktura VAT nr (...) k. 23–24, 74, 103, 142 akt, faktura VAT nr (...) k. 21–22, 75, 108, 143 akt, faktura VAT nr (...) k. 31 – 32 akt, k. 73, 105, 144 akt, faktura VAT nr (...) k. 29 – 30 akt, k. 70, 106, 145 akt, faktura VAT nr (...) k. 27 – 28, 68, 107, 146 akt, nota odsetkowa nr (...) k. 33, 72, 104, 140 akt.

Pismem z dnia 14.01.2015 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wezwała J. M. (2) do zapłaty kwoty 621,50 zł z tytułu dokumentów nr: (...) na kwotę 1,02 zł, (...)/1F na kwotę 100,65 zł, (...) na kwotę 2,94 zł, (...)/1F na kwotę 99,14 zł, (...)/1F na kwotę 106,32 zł, (...)/1F na kwotę 113,50 zł, (...)/1F na kwotę 147,23 zł, (...)/1F na kwotę 50,70 zł.

dowód: wezwanie przedsądowe nr (...) k. 34, 85 akt, potwierdzenie odbioru k. 35 – 36, wydruk k. 37 – 38.

J. M. (1) samotnie wychowuje 16 – letniego syna, wspólnie z nim osiąga dochód miesięczny w wysokości 506,00 zł, posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do dnia 31.10.2017 r.

W dniu 7.07.2015 r. przeszła operację przykurczu dupuitrena dłoni prawej. W dniu 26.02.2015 r. stwierdzono u niej przewlekłe zapalenie żołądka, w dniu 18.02.2015 r. chorobę zwyrodnieniową stawów biodrowych. W okresie od 1993 r. do 1997 r. była leczona szpitalnie z rozpoznaniem zaburzeń obsesyjno - kompulsywnych z przewagą myśli natrętnych.

J. M. (1) w okresie od dnia 1.10.2015 r. do dnia 30.09.2016 r. otrzymywała świadczenie z funduszu alimentacyjnego na syna O. M. z Miejskiego Ośrodka Pomocy w Rodzinie w S. w kwocie 400,00 zł.

Decyzją z dnia 26.05.2010 r. Prezydent Miasta S. postanowił wykreślić z ewidencji działalności gospodarczej od dnia 26.05.2010 r. wpis dokonany w dniu 18.04.2008 r. zgłoszony przez J. M. (1) – Firma Handlowa – (...) – J. M. (1) z uwagi na zawiadomienie o zaprzestaniu działalności gospodarczej.

dowód: orzeczenie z dnia 26.11.2015 r. k. 60 akt, karta informacyjna k. 61 akt, skierowanie do szpitala k. 63 akt, decyzja z dnia 16.11.2015 r. k. 64 65 akt, zaświadczenie z dnia 29.10.2015 r. k. 66, decyzja z dnia 26.05.2010 r. k. 67 akt.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. domagając się od pozwanej J. M. (2) należności dochodzonej w niniejszym postępowaniu swoje roszczenie wywodził z zawartej między stronami w dniu 26.11.2012 r. umowy sprzedaży energii elektrycznej, której przedmiotem jest sprzedaż energii elektrycznej oraz świadczenie usługi przesyłowej. Umowa, na podstawie której odbywa się sprzedaż i dostarczanie energii elektrycznej, należy do kategorii umów nazwanych, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 roku, poz. 1059). Natomiast zgodnie z treścią art. 555 k.c. do sprzedaży energii stosuje się przepisy o sprzedaży rzeczy (art. 535 k.c.).

Sąd zważył, że fakt zawarcia ww. umowy oraz jej treść były pomiędzy stronami bezsporne.

W odpowiedzi na pozew pozwana zarzuciła natomiast, iż należności naliczone przez stronę powodową są zawyżone, bowiem za okres, w którym zostały wystawione, nie zużywała prądu wobec zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. Strona powodowa wskazała w odpowiedzi, iż w okresach, których dotyczą wystawione faktury VAT zużycie energii elektrycznej kształtowało się na poziomie „0” a naliczone należności dotyczą opłat stałych - abonamentowych.

Podkreślenia w tym miejscu wymagało, że w myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zgodnie z obowiązującą procedurą cywilną nie do sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Innymi słowy sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc). Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa bowiem na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

Mając na uwadze cały materiał dowodowy w zgromadzony w sprawie stwierdzić należy, iż pozwana nie wykazała zarzutu, by umowa zwalniała ją od obowiązku uiszczania opłat stałych abonamentowych w przypadku nie korzystania z energii elektrycznej.

Zgodnie z przedłożonymi przez stronę pozwaną dokumentami (faktury, noty odsetkowe) w skład opłat, które zobowiązana była uiszczać pozwana na podstawie umowy wchodziły nie tylko należności za jednostki zużytej energii. Stronę pozwaną obciążały również opłaty stałe obliczone według taryfy umownie ustalonej (§ 12 Ogólnych Warunków Umów będących integralną częścią umowy). Faktury VAT przedłożone do akt sprawy zawierają szczegółowe rozliczenie wskazujące wysokość należności, w tym okresy za które wyliczono poszczególne kwoty. Na fakturach wyszczególniono m.in. wysokość opłaty za zużytą energię elektryczną, wysokość opłaty handlowej, wartość brutto składnika stałego stawki sieciowej oraz wartość brutto stawki opłaty przejściowej. Zobowiązanie strony pozwanej stanowi sumę opłat stałych – abonamentowych.

Sąd zważył nadto, iż postanowienia umowy łączącej strony niniejszego postępowania nie przewidywały zwolnienia jej z opłat stałych w okresie, w którym energia elektryczna nie będzie zużywana. Brak jest również przeciwdowodów na zasadność twierdzeń strony powodowej.

Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo, o czym orzekł w pkt. I sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. uwzględniając zmianę jego treści która weszła w życie z dniem 1.01.2016 r.

Analizując wniosek pozwanej o rozłożenie należności na raty Sąd zważył, iż decyzja o rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty musi być w każdym przypadku uzasadniona przede wszystkim celem jaki przyświeca tej instytucji – ułatwieniem zobowiązanemu spłaty zasądzonego świadczenia (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z roku 2008, VI Aca 128/2008, Lex Polonica nr 1949114, Rzeczpospolita (...) str C1). Tymczasem uwzględniając wysokość osiąganych przez pozwaną wraz z synem dochodów wynoszącą 506,00 zł miesięcznie trudno uznać, by pozwana była w stanie spłacać zobowiązanie w jakichkolwiek ratach. Powyższe skłania Sąd do przyjęcia, że w obecnej sytuacji materialnej pozwanej rozłożenie należności na raty byłoby niecelowe.

Wzgląd na powyższe uzasadniał oddalenie wniosku pozwanej o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia, o czym orzeczono jak w pkt II wyroku.

O kosztach jak w pkt III wyroku orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c.

Przepis ten stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Przytoczona regulacja urzeczywistnia zasadę słuszności i stanowi wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do sądu, który – uwzględniając całokształt okoliczności konkretnej sprawy – może nie obciążyć strony przegrywającej kosztami procesu.

Oceniając, czy zachodzi w niniejszej sprawie wypadek szczególnie uzasadniony Sąd wziął pod uwagę sytuację pozaprocesową pozwanej, szczególnie jej sytuację zdrowotną, życiową i materialną. Na podstawie złożonych przez pozwaną dokumentów Sąd ustalił, że pozwana cierpi na różne dolegliwości, przebyła zabieg operacyjny ręki, leczyła się psychiatrycznie oraz posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Pozwana nadto nie pracuje, samotnie wychowuje 16 – letniego syna i osiąga wraz z nim dochód w wysokości 506,00 zł. W toku procesu strona powodowa okoliczności przedstawionych przez pozwanego nie kwestionowała. W ocenie Sądu powyższe okoliczności przesądzały o nie obciążenia strony pozwanej kosztami procesu, bowiem pozwana jest osobą schorowaną, ubogą, zaś jej możliwości zarobkowania są z uwagi na stan zdrowia znacząco ograniczone. W konsekwencji Sąd uznał, że zachodzi w niniejszej sprawie wypadek szczególnie uzasadniony, o jakim mowa w art. 102 kpc.