Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 22 marca 2016 roku

1. Stanowiska stron.

1.1. Stanowisko powoda.

Pozew z dnia 11-06-2015 roku (k. 2-5, 55).

Żądanie: zapłaty 61 026,37 zł tytułem sumy cen sprzedaży wyrobów medycznych (57 679,76 zł) oraz sumy odsetek za opóźnienie w zapłacie cen sprzedaży, w wysokości 8% w stosunku rocznym za okres od dnia wymagalności każdej z cen do dnia 10-06-2015 (1997,85 zł), a także sumy 8 kwot stanowiących równowartości kwoty 40 euro wg kursu średniego NBP z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc w którym zapłata ceny stała się wymagalna (k. 3v-4, pkt 3-10).

Przytoczone w pozwie okoliczności faktyczne: 5 umów sprzedaży zawartych w okresie od 6-06-2013 do 10-06-2014. 8 faktur wystawionych w okresie od 3-11-2014 do 9-01-2015, z datami płatności od 8-12-2014 do 13-02-2015 (k. 2v-3). Pozwany nie spełnił świadczenia. Stroną umowy sprzedaży jako sprzedający był A. W. wykonujący działalność gospodarczą pod firmą (...). W dniu 1-04-2015 przedsiębiorca ten zawarł umowę na podstawie której wniósł aportem do przedsiębiorstwa powodowej spółki komandytowej wyodrębnioną część przedsiębiorstwa w postaci działu medycznego wyżej wymienionego przedsiębiorstwa (...) jako wkład niepieniężny.

Nadto powód domagał się odsetek za opóźnienie od dnia 11-06-2015 r. (wniesienia pozwu) do dnia zapłaty oraz kosztów procesu wg norm przepisanych + 17 zł opłaty skarbowej.

W dniu 26-06-2015 r. wydano w tut. sądzie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty – k. 58).

W pismach z dnia 30-06-2015 roku (k. 60, 70) i z dnia 3-11-2015 (k. 16-117, 118) oraz na rozprawie w dniu 16-03-2016 roku (k. 138-139) powód podtrzymał powództwo i zwalczał zarzuty pozwanego, które zostały zgłoszone na rozprawie.

1.2. Stanowisko pozwanego.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty (k. 78-81, 104) pozwany wnosi o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty i odstąpienie od obciążania kosztami procesu na podstawie art. 102 Kpc.

Na rozprawie w dniu 16-03-2016 roku (k. 138-139) pozwany zmienił stanowisko. Zażądał oddalenia powództwa w całości na podstawie braku legitymacji czynnej po stronie powodowej, zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany stanął na stanowisku, że powód nie jest wierzycielem pozwanego, gdyż pozostaje nim A. W.. Czynność zbycia wierzytelności w drodze umowy z dnia 1-04-2015 jest nieważna, ponieważ jej charakter i skutek jest tożsamy z umową cesji wierzytelności, a zatem narusza ona art. 54 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Pozwany wyraził stanowisko, że zarzuty te nie są spóźnione, ponieważ naruszenie ius cogens powinno być brane pod uwagę z urzędu.

2. Istota sporu.

Istotą sporu pomiędzy stronami jest ważność czynności prawnej wniesienia przez sprzedającego wkładu niepieniężnego do spółki handlowej, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, obejmującej m.in. wierzytelności wobec kontrahentów, wynikające z zawartych umów sprzedaży w toku działalności gospodarczej, jeżeli kupującym jest podmiot leczniczy będący samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, przy czym podmiot tworzący ów zakład nie wyraził zgody na taką czynność prawną. Innymi słowy, strony spierają się o to czy aport przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, jest czynnością mającą na celu zmianę wierzyciela w rozumieniu art. 54 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. Nr 112 poz. 654).

Pomiędzy stronami nie było bowiem sporne ani fakt zawarcia umów sprzedaży między pozwanym a A. W. jako przedsiębiorcą działającym pod firmą (...) (umowy – k. 19-32), ani spełnienie świadczeń z tych umów przez A. W., ani wysokość należnej z tego tytułu ceny sprzedaży (faktury – k. 34-47). Pozwany nie zaprzeczył, że faktury otrzymał, że był wzywany do zapłaty, ani temu że należności nie uiścił. Pozwany nie kwestionował też wysokości wyliczonych odsetek za opóźnienie (k. 3v), dat wymagalności wskazanych na fakturach (faktury k. 34-47), sposobu przeliczenia na walutę polską zryczałtowanych w kwocie 40 euro rekompensat za koszty odzyskiwania należności (k. 4). Wszystkie powołane okoliczności Sąd mógł uznać za ustalone już na zasadzie art. 229 i 230 k.p.c. Zgodnie z art. 229 k.p.c. nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności ze stanem rzeczywistym, a w myśl art. 230 k.p.c., gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. W pkt 3 uzasadnienia zostaną więc przedstawione tylko te okoliczności faktyczne, które były objęte sporem stron.

3. Ustalenia faktyczne ze wskazaniem dowodów.

Powodowa spółka jest spółka komandytową, zawiązaną umową z dnia 17-11-2014, a wpisaną do rejestru przedsiębiorców w dniu 19-12-2014. Jej przedmiotem działalności jest sprzedaż agencyjna towarów różnego rodzaju. Wśród nie przeważających przedmiotów działalności brak jest działalności polegającej na obrocie wierzytelnościami, działalności windykacyjnej czy usług finansowych. Komplementariuszem spółki jest spółka (...) Sp. z o.o., natomiast komandytariuszem jest A. W..

(odpis z KRS - k. 9-10; akt notarialny – k. 15)

A. W. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). Przedmiotem działalności jest sprzedaż agencyjna towarów różnego rodzaju.

(wydruk z CEiIoDG – k. 13)

Strony umowy spółki, tj. komplementariusz (...) Sp. z o.o. i komandytariusz A. W., zawarły w dniu 1-04-2015 r. przed notariuszem umowę o zmianie umowy spółki komandytowej. Mocą tej zmiany, komandytariusz wnosi do spółki wkład pieniężny w wysokości 200 000 zł oraz wkład niepieniężny w postaci „zorganizowanej, wyodrębnionej organizacyjnie i finansowo części przedsiębiorstwa pod firmą (...), w postaci działu medycznego tego przedsiębiorstwa, obejmującą wszystko co wchodzi w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kc, o wartości stanowiącej sumę aktywów netto zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ustalonej na dzień 1-04-2015 na kwotę 2 072 890,18 zł , na która po stronie aktywów i pasywów składają się w szczególności następujące składniki majątkowe: środki trwałe, zapasy materiałów i towarów, należności i zobowiązania wynikające z umów zawartych z kontrahentami, uprawnienia i zobowiązania w stosunku do pracowników, umowy z pracownikami, umowy z kontrahentami, wyodrębnione księgi i dokumenty związane z prowadzonym działem medycznym”. Wykaz należności i zobowiązań wynikających z umów zawartych z kontrahentami będących składnikami przenoszonej zorganizowanej części przedsiębiorstwa załączono do umowy jako załącznik nr 3. W tymże załączniku wskazane są m.in. faktury obejmujące należności dochodzone w niniejszym postępowaniu.

(dowód: akt notarialny - k. 15-15v; Kopia załącznika nr 3 do umowy z dnia 1-04-2015 – k. 62-64; faktury – k. 34-47)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów albowiem żadna ze stron nie zakwestionowała ich prawdziwości, a Sąd analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dopatrzył się okoliczności mogących skutkować powstaniem wątpliwości, co do ich prawdziwości. Część dokumentów została złożona w kserokopiach, żadna ze stron nie żądała jednak przedstawiania ich oryginałów w trybie art. 129 kpc, ani nie kwestionowała ich prawdziwości i wiarygodności, mogły zatem stać się podstawą ustaleń na podstawie art. 308 i 309 kpc.

4. Wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

W ustalonym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania art. 54 ust. 5-6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U., Nr 112, poz. 654 z późń. zm.), które stanowią, że czynność prawna mająca na celu zmianę wierzyciela samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej może nastąpić po wyrażeniu zgody przez podmiot tworzący. Podmiot tworzący wydaje zgodę albo odmawia jej wydania, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia ciągłości udzielania świadczeń zdrowotnych oraz w oparciu o analizę sytuacji finansowej i wynik finansowy samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej za rok poprzedni. Zgodę wydaje się po zasięgnięciu opinii kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Czynność prawna dokonana z naruszeniem ust. 2-5 jest nieważna.

W ocenie Sądu umowa spółki handlowej i będące jej integralną częścią postanowienia dotyczące wkładu niepieniężnego wspólnika, nie stanowią czynności prawnej mającej na celu zmianę wierzyciela, a zatem nie wymagają dla swej ważności poprzedzenia ich dokonania uzyskaniem zgody organu założycielskiego pozwanego szpitala. Umowa ta w zakresie swej treści nie odpowiada umowie cesji regulowanej treścią art. 509 i nast. k.c.

Umowa zawarta przez A. W. (sprzedającego w stosunku prawnym z pozwanym) i drugiego wspólnika spółki spełnia wymagania art. 48 § 2 i art. 107 Ksh. Przedmiot wkładu niepieniężnego jest określony w sposób zgodny z zapisami art. 551 (zwłaszcza pkt 4) Kc.

Trzeba zwrócić uwagę, że pierwotny wierzyciel pozwanego jest komandytariuszem powodowej spółki. Z okoliczności sprawy nie sposób zatem wywnioskować podejrzeń co do ewentualnej pozorności umowy spółki, której ewentualnym rzeczywistym celem byłoby przeniesienie wierzytelności na inna osobę celem jej dochodzenia, w tym przed sądem. Powodowa spółka zajmuje się tym samym przedmiotem działalności co pierwotny wierzyciel, jej firma (art. 432 Kc) zawiera element charakterystyczny (lub tzw. fantazyjny) ten sam jak firma przedsiębiorcy A. W., spółka nie świadczy usług finansowych i windykacyjnych.

Podstawowe różnice między umową cesji a umową spółki handlowej z wkładem niepieniężnym w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w tym wierzytelności:

Zarzuty pozwanego, jakoby A. W. w innych postępowaniach sądowych dochodził innych roszczeń z umów zawartych z pozwanym we własnym imieniu i na swoją rzecz, są spóźnione (art. 503 § 1 zd. 3 Kpc). Powód przeciwstawił temu twierdzeniu wyjaśnienia, że A. W. wniósł aportem do spółki tylko tę część wierzytelności działu medycznego swego przedsiębiorstwa, która wynika z umów nadal realizowanych, natomiast wierzytelności wynikające z umów wygasłych lub rozwiązanych nie zostały wniesione do spółki. Badanie tych okoliczności przedłużyłoby postępowanie, co stoi w sprzeczności z dyspozycją art. 503 § 1 kpc. Okoliczności te nie mają zresztą znaczenia. Strony umowy spółki mogą określić przedmiot aportu w sposób dowolny byleby nie naruszający art. 48 § 2 i art. 107 Ksh. Pozwany zaś nie udowodnił ani nie wykazał iżby strony umowy spółki naruszyły te zasady. Pozwany nie wykazał zatem iżby umowa spółki wraz z postanowieniami co do wkładu niepieniężnego, miały na celu cokolwiek innego niż spełnienie obowiązku wspólnika do pokrycia wkładu.

Ś. interpretacja przesłanek zastosowania art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej jest podyktowana tym, że norma ta jest wyjątkiem od zasady swobody działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji), a pośrednio także od zasady ochrony praw majątkowych (art. 64 ust. 2 Konstytucji). W dodatku wyjątek ten jest wysoce wątpliwy z punktu widzenia wymogów konieczności, skuteczności i proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji). Dlatego na zasadzie wykładni ustaw w zgodzie z Konstytucją (art. 8 ust. 2 Konstytucji) należało maksymalnie zawęzić zakres hipotezy normy wynikającej z art. 54 ust. 5 i 6 ustawy o działalności leczniczej, tak aby zminimalizować zakres jej oddziaływania na obrót gospodarczy.

W tej sytuacji uznać należało, iż powódce przysługiwała legitymacja procesowa czynna do wystąpienia z niniejszym powództwem i wynikała ona z treści przepisu art. 535 Kc oraz art. 552 Kc.

Roszczenie o odsetki za opóźnienie w wysokości ustawowej za okres od dnia wymagalności roszczenia do dnia zapłaty jest oparte na art. 481 § 1 i 2 Kc. Oznacza to, że zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1830), za okres do dnia 31-12-2015 odsetki powinny być naliczane według stopy procentowej określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów wydanym na podstawie art. 359 § 3 Kc. Natomiast biorąc pod uwagę, że zdarzeniem powodującym powstanie roszczenia odsetkowego jest każdy kolejny dzień opóźnienia, to za okres opóźnienia przypadający od dnia 1-01-2016 r. począwszy, należy naliczać odsetki określone w art. 481 § 2 Kc.

Roszczenie o odsetki w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie odsetek za opóźnienie od świadczenia głównego (tzw. anatocyzm albo procent składany) za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty jest oparte na art. 482 § 1 Kc.

Roszczenie o zasądzenie równowartości 40 euro jako rekompensaty kosztów dochodzenia należności znajduje umocowanie w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8-03-2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. poz. 403 ze zm.). Zasadność żądania po 40€ od każdej z faktur z osobna wynika z art. 10 ust. 3 w zw. z art. 11 ust. 2 pkt 2 tej ustawy. Zapisom wymienionej ustawy podlegają wszystkie dochodzone w tym procesie należności jako wynikające z umów zawartych po jej wejściu w życie (art. 15 ustawy). Pozwany nie zarzucał, ani tym bardziej nie wykazał iżby umowy zawarto w wykonaniu postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, wszczętych przed jej wejściem w życie (art. 15 ust. 2 ustawy).

W związku z powyższym orzeczono jak w pkt 1 wyroku.

5. Uzasadnienie orzeczenia o kosztach.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. na zasadzie odpowiedzialności za wynik postępowania. Na zasądzoną kwotę złożyły się kwota 3052,00 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu (k. 56) oraz kwota 3600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, której wysokość została ustalona na podstawie § 2 ust. 1 i 2 oraz § 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych … (Dz.U. 2013 r. poz. 490) oraz 17 zł tytułem poniesionej opłaty skarbowej (k. 7).

W związku z powyższym orzeczono jak w pkt 2 wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)