Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

K. M. został oskarżony o to, że w dniu 10 czerwca 2013 roku w Z. posłużył się jako autentycznym uprzednio podrobionym zapytaniem o udzielnie informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości wystawionym na osobę K. M., datowanym na dzień 7 czerwca 2013 roku, w firmie (...) celem zatrudnienia tj. o czyn z art. 270 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 22 października 2015 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu uznał oskarżonego K. M. za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu, wypełniającego dyspozycję przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 270 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat oraz na podstawie art. 71 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł, a także, na podstawie art. 44 § 2 k.k., orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci kserokopii zaświadczenia o niekaralności oraz zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 691 zł tytułem kosztów sądowych.

Wyrok Sądu Rejonowego został w całości zaskarżony apelacją przez obrońcę oskarżonego, który zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu:

1.  obrazę przepisów prawa procesowego, mającą wpływ na jego treść tj. art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. poprzez nieprzyznanie waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie, w jakim nie przyznał się on do zarzucanego mu przestępstwa w stacji gdy:

a.  w aktach sprawy brak jest oryginału podrobionego zapytania o udzielnie informacji z K., którym rzekomo miał posłużyć się oskarżony;

b.  opinia biegłej z zakresu badania pisma nie jest kategoryczna z uwagi na brak oryginału kwestionowanego dokumentu;

c.  świadkowie P. P., T. M. oraz D. B. podczas składania zeznań byli negatywnie nastawieni do oskarżonego, co nakazywało podejście do ich relacji z dużą ostrożnością;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez uznanie, że K. M. w dniu 10 czerwca 2013 roku w Z. posłużył się jako autentycznym uprzednio podrobionym zapytaniem o udzielnie informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości, wystawionym na osobę K. M., datowanym na dzień 7 czerwca 2013 roku, w firmie (...) celem zatrudnienia w sytuacji, gdy wobec braku oryginału dokumentu bądź poświadczonej za zgodność jego kserokopii przedmiotowe ustalenie jest nieuprawnione;

3.  rażącą niewspółmierność kary, polegającą na wymierzeniu oskarżonemu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat oraz grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 20 zł każda oraz obciążeniem oskarżonego kosztami sądowymi w sytuacji, gdy biorąc pod uwagę okoliczności popełnienia przestępstwa, sposób życia przed i po jego popełnieniu, a w szczególności motywację sprawcy, zachodziła w niniejszej sprawie możliwość łagodniejszego potraktowania oskarżonego oraz zastosowania wypadku mniejszej wagi z art. 270 § 2a k.k.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie kary grzywny przy przyjęciu kwalifikacji prawnej z art. 270 § 2a k.k.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego K. M. nie była zasadna.

Sąd I instancji w sposób rzetelny i kompleksowy zebrał materiał dowodowy, wnikliwie go rozważył, a swoje stanowisko właściwie uzasadnił i ustalił, iż oskarżony w dniu 10 czerwca 2013 roku ubiegając się o przyjęcie do pracy w firmie (...) jako kierowca w transporcie międzynarodowym, do czego wymagane było zaświadczenie o niekaralności, przedstawił podrobiony dokument w postaci zapytania do K.. Nie mógł leganie uzyskać takiego zaświadczenia, bowiem był uprzednio karany, co wynikało z danych o karalności z karty 35.

Odnosząc się do zawartego w apelacji obrońcy zarzutu błędnej oceny wyjaśnień oskarżonego należy stwierdzić, że Sąd pierwszej instancji z dużą starannością ocenił jego relacje. Ocena tych wyjaśnień jest pełna, logiczna i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów z art. 7 k.p.k. Wyjaśnienia oskarżonego zostały prawidłowo skonfrontowane z pozostałym materiałem dowodowym, w tym przede wszystkim z zeznaniami pracowników firmy (...), a także dokumentacją zebraną w sprawie tj. kserokopiami dokumentów, których oryginały oskarżony przedstawił w firmie ubiegając się o zatrudnienie, jak również opinią biegłej do spraw badania autentyczności pisma.

Obrońca sugerował, że negatywny stosunek pracowników firmy (...) do oskarżonego mógł skłonić ich spowodowania niekorzystnych konsekwencji karnych dla oskarżonego.

Odnosząc się do tego zarzutu uznać należy, że brak byłoby jakiejkolwiek logiki w zachowaniu pracowników firmy (...) aby samodzielnie, chcąc pogrążyć oskarżonego za działanie na szkodę pracodawcy, podrobili kserokopię dokumentu w postaci zapytania o niekaralność. Co więcej ich zeznania dotyczące faktu, iż załączona do zawiadomienia o przestępstwie kserokopia zapytania o karalność jest kopią dokumentu, który został złożony przez oskarżonego w trakcie ubiegania się o zatrudnienie wraz z innymi wymaganymi dokumentami, oraz iż po wykonaniu kserokopii na potrzeby pracodawcy oryginały wszystkich dokumentów zostały oskarżonemu zwrócone, korespondują z opinią biegłej z zakresu badania autentyczności pisma, która stwierdziła, że kserokopia dokumentu w postaci zapytania o niekaralność została z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością wypełniona przez oskarżonego, a brak kategorycznej opinii w tym zakresie wynikał właśnie z braku oryginału badanego dokumentu.

Potwierdza to przyjęty przez Sąd Rejonowy wniosek, iż jedynie oskarżony był osobą zainteresowaną w wytworzeniu podrobionego dokumentu oraz posłużeniu się nim w procesie rekrutacyjnym.

Ocena wyjaśnień oskarżonego została w sposób logiczny uargumentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd meriti precyzyjnie wskazał na przesłanki, które o niej zadecydowały. Słusznie oparł swoje rozstrzygnięcie na zeznaniach świadków i pozostałym pozaosobowym materiale dowodowym oceniając je i wzajemnie konfrontując. Wyjaśnień oskarżonego w konfrontacji z pozostałymi dowodami nie można było uznać za logiczne.

Stawiając zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów, wyrażonej w art. 7 k.p.k., należy wskazać jakich uchybień w świetle zgodności, lub niezgodności z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania), czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów Sąd I instancji (wyrok SN z 10 maja 2005 r., WA 10/05 OSN w SK 2005/1/947). Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania jakich mianowicie konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego odmiennego w tej mierze poglądu nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez Sąd błędu w ustaleniach faktycznych (wyrok SN z dnia 24 marca 1975 r., II KR 355/75, OSNGP 9/75, poz. 84, s. 12).

Przechodząc do podniesionego przez skarżącego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych należy zważyć, iż Sąd Rejonowy czyniąc ustalenia faktyczne w zakresie dotyczącym przypisanego oskarżonemu czynu nie dopuścił się błędu w tym zakresie i zasadnie uznał, że ich zachowanie K. M. wypełniło znamiona przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. Jak wskazano wyżej, ustalone w sprawie dowody jednoznacznie wskazują na jego sprawstwo. Podniesione w apelacji zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych sprowadzają się w istocie rzeczy do odmiennej, niż dokonana przez Sąd Rejonowy, oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a tym samym stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i jako takie nie zasługiwały na uwzględnienie. Należy podkreślić, iż z utrwalonego w tym zakresie orzecznictwa wynika, że istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię.

Wbrew stanowisku apelującego obrońcy w sprawie brak było podstaw do przyjęcia, iż czyn zarzucany oskarżonemu stanowił wypadek mniejszej wagi z art. 270 § 2a k.k.

Dla przyjęcia tego uprzywilejowanego typu przestępstwa należy dokonać oceny stopnia społecznej szkodliwości w płaszczyźnie okoliczności podmiotowo-przedmiotowych wskazanych w przepisie art. 115 § 2 k.k. O przyjęciu takiej kwalifikacji mogłyby przemawiać w szczególności takie okoliczności jak niewielkie znaczenie prawne sfałszowanego dokumentu lub niewielkie znaczenie zmiany wprowadzonej do niego tj. podrobienie lub przerobienie dokumentu w celu doprowadzenia do jego zgodności z prawdą (np. poprawienie błędnie wpisanej daty).

W przedmiotowej sprawie nie zachodziły żadne okoliczności pozwalające na uznanie niskiego stopnia społecznej szkodliwości czynu.

Oskarżony działał z premedytacją, a ustalony przez Sad Rejonowy motyw podjęcia pracy nie może mieć zasadniczego znaczenia jeżeli weźmie się pod uwagę fakt, że pierwszego dnia zatrudnienia, po doprowadzeniu do utraty paliwa z samochodu pracodawcy oraz prywatnego rozporządzenia jego kartą kredytową pracę porzucił.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska obrońcy oskarżonego, że orzeczona wobec K. M. kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz kara grzywny jest rażąco surowa. Mając na względzie dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary zawarte w art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd odwoławczy uznał, iż wymierzona oskarżonemu kara w dolnych granicach ustawowego zagrożenia jest prawidłowa i adekwatna do winy i społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnieść wówczas, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy są one w społecznym odczuciu niesprawiedliwe (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 grudnia 2012 roku, II A Ka 380/12, LEX nr 1254539). Z rażącą niewspółmiernością w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. mamy do czynienia wtedy, gdy przy orzekaniu kary nienależycie uwzględniono zawarte w kodeksie karnym dyrektywy ich wymiaru, w tym w szczególności stopień winy i społecznej szkodliwości czynu oraz wymogi prewencji indywidualnej i generalnej (art. 53 § 1 k.k., art. 56 k.k.). Nie chodzi w tej sytuacji o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do ich wymiaru, ale o różnicę zasadniczą, która powodowałaby, iż karę czy środek karny wymierzone dotychczas należałoby traktować jako rażąco niewspółmierne, z uwagi na ich łagodność lub surowość (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 4 grudnia 2012 r., II AKa 374/12, LEX nr 1292670). Orzeczenie wobec oskarżonego kary samoistnej grzywny nie byłoby wystarczające dla osiągnięcia celów postępowania tj. wykazania oskarżonemu naganności jego zachowania i powstrzymania go przed naruszeniem porządku prawnego w przyszłości.

Z uwagi na wynik postępowania odwoławczego tj. nieuwzględnienie apelacji obrońcy oskarżonego na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, na które złożyły się kwota 120 tytułem opłaty od kary ograniczenia wolności ustalona na podstawie ustalona na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karanych (t.j. Dz.U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223 ze zm.), kwota 60 zł tytułem opłaty od kary grzywny ustalona na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 8 wyżej wymienionej ustawy oraz kwota 20 zł tytułem zryczałtowanych wydatków za doręczenie pism sądowych w postępowaniu odwoławczym - ustalona na podstawie § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz.U. z 2013 roku, poz. 663).