Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2016r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XVII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Susmaga (spr.)

SSO Jarosław Komorowski

SSR del. do SO Robert Kubicki

Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Kujawa

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2016 r. sprawy

K. K. (1)

oskarżonego o przestępstwa z art. 216 § 1 kk i 217 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gostyniu z dnia 22 maja 2015r. sygn. akt. II K 36/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycieli prywatnych kwoty po 420zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji,

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego adw. P. M. kwotę 516,60zł tytułem kosztów obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym,

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze z wyłączeniem kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym i kosztów opłaty za drugą instancję.

Robert Kubicki Małgorzata Susmaga Jarosław Komorowski

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 22 maja 2015 roku w sprawie II K 36/15 Sąd Rejonowy w Lesznie uznał oskarżonego za winnego dwóch przestępstw: z art. 216 § 1 k.k. oraz z art. 217 § 1 k.k., a nadto uniewinnił go od jednego przestępstwa z art. 217 § 1 k.k. (k. 158 – 159v).

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniósł obrońca oskarżonego (k. 181 – 186).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się bezzasadna. Zawarta w niej argumentacja nie zasługiwała na uwzględnienie nawet w znikomym zakresie.

Przed ustosunkowaniem się do apelacji wniesionej w niniejszej sprawie należy zauważyć, iż Sąd I instancji w sposób prawidłowy i wyczerpujący rozważył wszystkie okoliczności i dowody ujawnione w toku rozprawy dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone dokładnie i starannie. Ocena materiału dowodowego, dokonana przez Sąd Rejonowy nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów. Uzasadnienie wyroku odpowiada wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k. i w pełni pozwala na kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia. Do czynów przypisanych oskarżonemu Sąd I instancji zastosował właściwą kwalifikację prawną i należycie ją uzasadnił.

Argumentacja zawarta w apelacji obrońcy oskarżonego sprowadza się do nieuzasadnionej i bezpodstawnej polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego. Zasadza się ona na innej, niż przyjęta przez Sąd I instancji ocenie materiału dowodowego. Podkreślić przy tym należy, że zaproponowana przez skarżącego ocena materiału dowodowego jest całkowicie dowolna i nie znajduje uzasadnienia w niniejszej sprawie.

Odnosząc się do pierwszego ze stawianych zarzutów podkreślenia wymagało, że ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego została dokonana przez Sąd I instancji z uwzględnieniem zasad sformułowanych w przepisach art. 4 i 7 k.p.k.

Zeznania świadków A. S. (1), A. S. (2), I. K. oraz D. K. były spójna, konsekwentne i logiczne. Sąd odwoławczy w pełnym zakresie akceptuje ocenę tych dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy. Wbrew twierdzeniom skarżącego świadkowie ci czerpali wiedzę o zdarzeniach będących przedmiotem niniejszego postępowania przede wszystkim z własnych obserwacji zachowań oskarżonego, których byli bezpośrednimi świadkami. Z zeznań tych świadków złożonych na rozprawie w dniu 5 listopada 2014 roku (k. 75 – 82) wynika w sposób oczywisty, że oni sami byli także świadkami zachowań oskarżonego. Z tego względu zarzut skarżącego jakoby świadkowie znali przebieg wydarzeń jedynie z relacji oskarżycieli posiłkowych jest zupełnie gołosłowny. Ponadto zeznania świadków potwierdzają także co do większości zdarzeń notatki policyjne z przeprowadzanych interwencji (k. 51 - 56, 62 – 63). Zostały one więc uprawdopodobnione także materiałem dowodowym niepochodzącym bezpośrednio od stron postępowania. Wbrew twierdzeniom apelującego świadkowie A. S. (1) i A. S. (2) przedstawili nie tylko okoliczności zdarzenia w dniu 2 sierpnia 2014 roku, które faktycznie nie było objęte zarzutem, lecz powoływali się także na wcześniejsze zachowania oskarżonego: „wcześniej jeszcze przed sierpniem 2014 roku była sytuacja…” (k. 80). Ponadto oczywistym jest także, że świadkowie ci znali okoliczności różnych zdarzeń z relacji oskarżycieli prywatnych, albowiem utrzymują z nimi relacje towarzyskie. Fakt ten jednak nie wpłynął negatywnie na ocenę ich zeznań, albowiem potrafili oni rzeczowo w sposób wyważony opisywać zachowania oskarżonego, w szczególności te, których sami byli naocznymi świadkami.

Także zeznania małoletnich świadków P. i Z. R. zasługiwały w pełnym zakresie na aprobatę, a ich ocena dokonana przez Sąd I instancji była w pełni prawidłowa. Relacje małoletnich były rzeczowe i konkretne, przekazywane na poziomie ich możliwości postrzegania rzeczywistości. Ponadto, czego zdaje się nie dostrzegać skarżący, zeznania małoletnich świadków były przedmiotem oceny biegłej psycholog (k. 135), która określiła je jako wiarygodne i nie poddane ukierunkowaniu ze strony rodziców – oskarżycieli prywatnych. Przedmiotowe opinie biegłej psycholog nie były kwestionowane w toku postępowania przed Sądem I instancji, więc obecne stanowisko skarżącego jest czysto polemiczne i gołosłowne. Sąd odwoławczy akceptuje ocenę zeznań tych świadków dokonaną przez Sąd Rejonowy m.in. w oparciu o powołane opinie biegłej. Z dokumentów tych jasno i bezsprzecznie wynika także, że małoletni obwiają się oskarżonego i jego zachowań.

Ponadto również zeznania świadków – oskarżycieli prywatnych T. R. i A. R. były spójne, konsekwentne i logiczne. Sąd odwoławczy w pełnym zakresie akceptuje ocenę tych dowodów dokonaną przez Sąd Rejonowy. Świadkowie ci nigdy nie ukrywali, iż między nimi a oskarżonym istniał konflikt. Okoliczność ta była bezsporna w niniejszym postępowaniu. Nie wpłynęła ona jednak w żaden sposób na zeznaniach tych świadków, albowiem były one wyważone i nie eskalowały niechęcią do oskarżonego, lecz raczej dostrzec można było dalszą obawę świadków przed oskarżonym. Zeznania oskarżycieli prywatnych znajdują pełne odzwierciedlenie w zeznaniach pozostałych świadków (oprócz S. K.) oraz notatkach z interwencji policyjnych.

Odnosząc się natomiast do oceny wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadka S. K. to zostały one przez Sąd Rejonowy ocenione w sposób trafny, prawidłowy i bardzo rzetelny. Słusznie uznał Sąd meriti, że nie można im dać wiary w zakresie w jakim oskarżony oraz świadek zaprzeczali sprawstwu K. K. (1). Podkreślenia wymaga, że wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania S. K. pozostawały sprzeczne z całością zebranego materiału dowodowego. Co jednak istotniejsze wersja wydarzeń prezentowana przez oskarżonego nie znalazła potwierdzenia w przedstawionych przez niego dowodach. Jak trafnie zwrócił na to uwagę Sąd Rejonowy i który pogląd w całości podziela Sąd odwoławczy, wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania S. K. nastawione były wyłącznie na uniknięcie odpowiedzialności karnej przez oskarżonego i nie znajdowały logicznego uzasadnienia.

Skarżący w swojej apelacji nie zakwestionował in concreto oceny pozostałego materiału dowodowego. Dla porządku stwierdzić należy, że została ona dokonana przez Sąd Rejonowy w sposób kompleksowy, wszechstronny i prawidłowy. Z tego względu nie ma potrzeby jej powielania i ponownego przytaczania w tym miejscu, albowiem Sąd odwoławczy akceptuje ją w całości. Dla porządku zaznaczyć jeszcze należy, że w toku rozprawy apelacyjnej Sąd odwoławczy przesłuchał dodatkowo świadka W. P., jednak jego zeznania nie wniosły niczego istotnego do sprawy, poza tym, iż świadek potwierdził, że pomiędzy stronami istnieje konflikt. Świadek wyraźnie jednak dystansował się od tych sytuacji i nie chciał być ich częścią.

Reasumując należy zaznaczyć, że oparcie przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych na określonej i wyraźnie wskazanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku grupie dowodów i jednoczesne nieuznanie dowodów przeciwnych, nie stanowi uchybienia, które mogłoby powodować zmianę lub uchylenie wyroku, w sytuacji gdy zgodnie z treścią art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k., Sąd Rejonowy wskazał jakimi w tej kwestii kierował się względami. Jak wynika z motywów zaskarżonego wyroku Sąd I instancji uczynił zadość wymaganiom wskazanego wyżej przepisu, dokonując szczegółowej i wszechstronnej analizy materiału dowodowego oraz wskazując precyzyjnie jakie fakty uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach. Sąd Rejonowy odpowiednio wskazał w jakich częściach uznał ww. dowody za wiarygodne, a w jakich za nie zasługujące na wiarę lub nieistotne, przy czym stanowisko swoje logicznie i przekonująco uzasadnił. Dowody te pozwoliły przypisać oskarżonemu winę i sprawstwo w zakresie zarzucanych mu czynów.

Z tego względu zarzut poczynienia przez Sąd I instancji błędów w ustaleniach faktycznych okazał się zupełnie chybiony. W pełni prawidłowo bowiem ustalono na podstawie powyżej omówionych dowodów, że oskarżony w istocie dopuścił się przestępczych zachowań jakie mu zarzucono, a jego zachowanie było naganne. Kwestionowanie w tym zakresie wiarygodności notatek służbowych sporządzanych przez interweniujących policjantów musiało być nietrafne, skoro już z pierwszej z nich (k. 52) wynika, że oskarżony dopuścił się znieważania oskarżycieli prywatnych przy policjantach. Nie było więc żadnych powodów, aby kwestionować pozostałe z tych dokumentów. Odnośnie zaś zdarzenia z dnia 5 lipca 2014 roku, które miało zostać popełnione na szkodę oskarżonego, to nie mogło ono być przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego, skoro postępowanie to dotyczyło odpowiedzialności karnej oskarżonego, a nie innych osób. Konkludując, całokształt poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych jest prawidłowy, a Sąd odwoławczy nie znalazł żadnych podstaw do ich kwestionowania.

Zważywszy, iż zgodnie z przepisem art. 447 § 1 k.p.k. apelację co do winy uważa się za zwróconą także co do rozstrzygnięcia o karze Sąd II instancji dokonał weryfikacji również w zakresie przewidzianym w art. 438 pkt 4 k.p.k. Sąd Rejonowy jednakże precyzyjnie wyważył okoliczności wpływające na wymiar kary, ustalając go na poziomie adekwatnym do stopnia społecznej szkodliwości czynów oskarżonego oraz stopnia jego zawinienia – prawidłowo spełniając tym samym dyrektywy prewencji ogólnej, jak i szczególnej zawarte w przepisie art. 53 k.k. Zważywszy na ustawowe zagrożenie przestępstw przewidzianych w art. 216 § 1 k.k. i art. 217 § 1 k.k. uznać należy, iż wymierzone oskarżonemu kary jednostkowe grzywny oraz kara łączna grzywny mają jedynie charakter sprawiedliwej odpłaty za popełnione czyny karalne, tak więc nie sposób uznać, że są „rażąco niewspółmierne”.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że Sąd Okręgowy dokonał również z urzędu kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku w świetle bezwzględnych przesłanek odwoławczych przewidzianych przepisami art. 439 § 1 k.p.k. oraz art. 440 k.p.k., jednak żadne z nich w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły. Z tego względu nie było potrzeby ingerencji w zaskarżone orzeczenia z urzędu.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze wszystkie poczynione powyżej rozważania, Sąd Okręgowy w pkt I wyroku, na podstawie przepisu art. 437 § 1 k.p.k. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Ponadto Sąd Okręgowy w pkt II wyroku na podstawie art. 628 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 14 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 roku, poz. 461, ze zm.) w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1801) zasądził od oskarżonego K. K. (1) na rzecz oskarżycieli prywatnych kwoty po 420,00 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji.

O kosztach obrony z urzędu oskarżonego K. K. (1) za postępowanie odwoławcze Sąd Okręgowy orzekł w pkt III wyroku na podstawie przepisu art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku prawo o adwokaturze (tj. Dz.U. z 2009 roku, Nr 146, poz. 1188, ze zm.) i § 1 pkt 1 i 3, § 2 ust. 1 – 3, § 14 ust. 2 pkt 4, § 19 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz.U. z 2013 roku, poz. 461, ze zm.) w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1801). Z tego też tytułu Sąd Okręgowy zasądził na rzecz adw. P. M. kwotę 516,60 złotych (w tym podatek VAT).

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł w pkt IV wyroku na podstawie przepisów art. 634 k.p.k. w zw. z art. 628 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 621 k.p.k. oraz w zw. art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz.U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223, ze zm.) – zasądzając od oskarżonego K. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, z wyłączeniem kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym i kosztów opłaty za drugą instancję.

Robert Kubicki Małgorzata Susmaga Jarosław Komorowski