Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2016 r. w Gliwicach

sprawy G. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania G. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 10 lutego 2015 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 1 lutego 2015 r.,

2.  zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt. VIII U 525/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 lutego 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu G. G. prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748) w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W odwołaniu od powyższej decyzji i w toku procesu ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury. Podniósł, że zgodnie
z zeznaniami świadków, o przesłuchanie których wnosił, wykonywał pracę w warunkach szczególnych w wymiarze ponad 15 lat i tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony 60 lat ukończył(...)., na dzień 1 stycznia 1999r., legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat, nie jest członkiem OFE.

Organ rentowy nie uznał za pracę w warunkach szczególnych następujących okresów zatrudnienia:

- od 15 listopada 1974 r. do 31 lipca 1979 r. w J. Zakładach (...) – okresu przyuczenia do zawodu kowala oraz pracy na stanowisku kowala;

- od 1 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1989 r. w (...) G. na stanowiskach operatora prasy hydraulicznej oraz ślusarza urządzeń hydraulicznych-brygadzisty;

- od 1 czerwca 1989 r. do nadal w Spółce (...) na stanowisku operatora wielofunkcyjnego produkcji specjalnej.

J. Zakłady (...) zajmują się produkcją samochodów ciężarowych i autobusów. W okresie pracy w Zakładach (...), po 3 miesiącach przyuczenia, ubezpieczony wykonywał pracę kowala. Zajmował się ręcznym prostowaniem blach przy użyciu młota kowalskiego oraz kształtowaniem na gorąco rur przy pomocy odpowiednich urządzeń zgodnie z instrukcjami. Prace te wykonywał naprzemiennie w czasie dnia pracy, lub każdą z nich przez kilka dni pod rząd, w zależności od potrzeb pracodawcy.

(...) w G. zajmowało się produkcją wełny mineralnej.
W późniejszym czasie przedsiębiorstwo (...) ulegało przekształceniom – odpowiednio w roku 1991 ( (...)), w roku 1996 r. ( (...)) oraz 2014 ( (...)). Wełna mineralna w trakcie procesu technologicznego nasycana była żywicą fenolo-formaldehydową.

W okresie od 1.08.1979r. do 31.05.1989r. ubezpieczony pracował jako operator prasy hydraulicznej oraz operator maszyny do szycia mat. Praca wykonywana przez ubezpieczonego, będąca elementem ciągu technologicznego, polegała na obsłudze tych maszyn. Cały cykl produkcyjny obsługiwany był przez trzy stanowiska – piecowy, operator prasy oraz operatorzy maszyn tnących, a od 1988r. również maszyny do szycia mat. Od 1988r. uruchomiono dodatkowo maszynę do szycia mat i od tej pory zakład produkował albo płyty albo maty. W praktyce z linii produkcyjnych dostarczana była surowa wełna nasączana żywicą, następnie operator nadzorował proces polimeryzacji i dokonywał jego obróbki i formowania przy pomocy prasy w płyty o różnej grubości albo przy pomocy maszyny do szycia mat. Następnie, inni pracownicy odbierali gotowe płyty.

Od 15 marca 1989 r. do 30 czerwca 1990 r. oraz od 13 lipca 1990 r. do 31 grudnia 1990 r. ubezpieczony pracował na budowach eksportowych. W czasie pierwszej budowy zajmował się ustawianiem pras w fabryce produkującej grzejniki i obsługą pras na tłoczni. W czasie drugiej zajmował się produkcją odkuwek, co polegało na tym, że przy pomocy chwytaka wkładał pręty do pieca, a po ich zagrzaniu wyjmował i kładł na prasę hydrauliczną.

Po powrocie z budowy eksportowej od 14.01.1991r. odwołujący został zatrudniony na stanowisku ślusarza i przez okres roku zajmował się montażem maszyny pakującej na hali produkcyjnej, a potem naprawami maszyn i urządzeń używanych na tej hali. W kwietniu 1994r. ubezpieczony uzyskał uprawnienia spawalnicze. Od maja 1995r. został przeniesiony do warsztatu mechanicznego na stanowisko ślusarza – spawacza, gdzie pracował do końca września 1998r. W warsztacie tym uruchomiono produkcję palet metalowych i ubezpieczony zajmował się ich spawaniem. Następnie od października 1998r. rozpoczął pracę jako operator procesu produkcji wełny mineralnej, co polegało na obsłudze maszyny produkującej otuliny z wełny mineralnej. W tym czasie ubezpieczony zajmował się również transportem gotowych wyrobów do magazynu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: zeznań świadków: T. D., R. M., T. M., J. P. (zapis rozprawy z dnia 12 sierpnia 2015 r., minuty od 13.40 i nast.), J. W. (zapis rozprawy z dnia 18 listopada 2015 r., minuty od 8.42 i nast.), przesłuchania ubezpieczonego (zapis rozprawy z dnia 19 lutego 2016 r., minuty od 8.05 i nast.), a także akt osobowych ubezpieczonego, pisma pracodawcy k. 27 oraz akt organu rentowego.

Wymienione wyżej dowody Sąd uznał za w pełni wiarygodne. Wyjaśnienia odwołującego oraz zeznania świadków są logiczne, wzajemnie się pokrywają i uzupełniają, a dodatkowo korelują z zapisami w aktach osobowych, przedstawiając łącznie rzeczywisty przebieg pracy i zakres obowiązków odwołującego w spornym okresie.

W konsekwencji, Sąd uznał, że zgromadzone dowody są kompletne i pozwalają na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie – na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych [Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.] prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po 31 grudnia 1948 roku , który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31.12.1998 r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie

Okoliczność sporna w rozpoznawanej sprawie dotyczy posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Wykaz A, stanowiący załącznik do ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. wymienia:

- w dziale V dotyczącym budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych prace przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne – poz. 13;

- w dziale III dotyczącym prac różnych w hutnictwie i przemyśle metalowym kucie ręczne w kuźniach przemysłowych oraz obsługę młotów mechanicznych – poz. 79;

- w dziale XIV dotyczącym prac różnych:

- prace przy spawaniu i wycinaniu gazowym, elektrycznym, atomowodorowym – poz.12,

- prace przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie – poz. 25.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony w okresie od 1 sierpnia 1979r. do 31 maja 1989r. czyli 9 lat i 10 miesięcy, będąc zatrudnionym w (...) (wówczas: IZOLACJA) jako operator prasy hydraulicznej i operator maszyny do szycia mat wykonywał „prace przy produkcji wyrobów z włókien mineralnych z zastosowaniem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne – poz. 13, dział V wyk. A. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego, proces technologiczny produkcji wyrobów z wełny mineralnej, polegał na tym że z pieca dostarczany był surowy materiał [wełna mineralna z żywicą], który następnie był obrabiany i formowany przy pomocy prasy w płyty o różnej grubości ewentualnie przy użyciu innej maszyny w maty, a następnie cięty na odpowiednie kawałki. Cały cykl produkcyjny był obsługiwany przez 3 stanowiska: piecowego, operatora prasy/ później maszyny szyjącej maty oraz operatora maszyn tnących. Z tych przyczyn, Sąd uznał, że prace wykonywane na tych stanowiskach należy uznać, za prace wykonywane bezpośrednio przy produkcji wyrobów z wełny mineralnej czyli w warunkach szczególnych.

W okresie od 14.01.1991r. do 30.04.1995r. czyli 4 lat 3 miesiące i 15 dni ubezpieczony zajmował się montażem maszyny pakującej na hali produkcyjnej oraz naprawami urządzeń używanych na tej hali. Tym samym, zdaniem Sądu, wykonywał „prace przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie” – poz. 25, dział XIV wyk. A. W ocenie Sądu, stali pracownicy hali, piecowy, operatorzy pras, maszyn do szycia i cięcia wyrobów z wełny mineralnej wykonywali pracę w warunkach szczególnych – wymienionych w poz. 13, działu V wykazu.

Natomiast w okresie od 1.05.1995r. do 30.09.1998r. czyli 3 lata 5 miesięcy ubezpieczony zajmował się spawaniem palet metalowych, a zatem wykonywał pracę w warunkach szczególnych wymienionych w poz. 12 działu XIV wyk. A.

Bez znaczenia pozostaje fakt, że ubezpieczony nie posiadał właściwych świadectw pracy w szczególnych warunkach za sporny okres pracy. Okoliczność, że świadczył pracę w warunkach szczególnych została bowiem wykazana w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem, nie obowiązują ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że ubezpieczony legitymuje się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych, co oznacza że spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury. W konsekwencji Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury.

Dodać należy, że zdaniem Sądu, praca ubezpieczonego w J. Zakładach (...) jak i na budowach eksportowych nie może być zaliczona do prac w warunkach szczególnych, bowiem jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego odwołujący w tych okresach nie zajmował się stale i w pełnym wymiarze kuciem ręcznym w kuźniach przemysłowych ani obsługą młotów mechanicznych.

W tym stanie rzeczy, w oparciu o przytoczone przepisy prawa Sąd orzekł jak w sentencji.

SSO Grażyna Łazowska