Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 299/16

POSTANOWIENIE

Dnia 18 maja 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Dariusz Rystał (spr.)

Sędziowie:

SA Edyta Buczkowska-Żuk

SA Tomasz Żelazowski

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2016 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. P.

przeciwko S. S.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego S. S. na postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 25 lutego 2016 r., sygn. akt VI GC 26/12

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

SSA Tomasz Żelazowski SSA Dariusz Rystał SSA Edyta Buczkowska-Żuk

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 25 lutego 2016 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie odrzucił zażalenie pozwanego (powoda wzajemnego) S. S. z 17 grudnia 2014 r. od postanowienia tego Sądu z 4 grudnia 2014 r. odrzucającego apelację. W punkcie 2. wskazanego postanowienia Sąd Okręgowy odrzucił zażalenie pozwanego (powoda wzajemnego) S. S. z 17 grudnia 2014 r. od postanowienia tego Sądu z 4 grudnia 2014 r. odrzucającego skargę na postanowienie referendarza sądowego z 27 października 2014 r.

W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd I instancji wskazał, że postanowieniem z

4 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie:

1. odrzucił zażalenie (skargę) S. S. na postanowienie referendarza sądowego z 27 października 2014 r. odrzucające ponowny wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych,

2. odrzucił apelację S. S. (k. 783-784).

W dniu 17 grudnia 2014 r. pozwany, reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł zażalenia na powyższe postanowienia. S. S. domagał się również zwolnienia go od kosztów sądowych – opłaty od zażalenia na postanowienie odrzucające apelację (k. 790-792).

Postanowieniem z 12 stycznia 2015 r. referendarz sądowy oddalił wniosek pozwanego (k. 800-801). Orzeczenie to zostało utrzymane w mocy przez tutejszy Sądu postanowieniem z dnia 2 lutego 2015 r. (k. 811).

Postanowienie Sądu Okręgowego w Koszalinie z 2 lutego 2015 r. utrzymujące w mocy orzeczenie referendarza uprawomocniło się z końcem dnia 10 lutego 2015 r. (k. 814). Pomimo tego od zażalenia z 17 grudnia 2014 r. na postanowienie odrzucające apelację nie uiszczono opłaty.

Stosownie do treści art.112 ust. 3 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, tygodniowy termin do opłacenia zażalenia zaczął biec od doręczenia pełnomocnikowi pozwanego postanowienia utrzymującego w mocy orzeczenie referendarza. Przytoczony przepis określa termin do uiszczenia opłaty sądowej, a jednocześnie wyklucza możliwość wzywania zawodowego pełnomocnika przez sąd do realizacji tego obowiązku. Oznacza to więc, że taki pełnomocnik powinien sam przekazać opłatę w stosownym terminie (postanowienie Sądu Najwyższego z 21.07.2011 r., V Cz 30/11, Lex nr 898279).

Na marginesie Sąd Okręgowy zauważył, że dysponował wpłaconą w dniu 24 kwietnia 2014r. (k. 709) przez S. S. kwotą 3.000 zł., która została jednak uiszczona jako zaliczka na poczet przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego (postanowienie z 10 kwietnia 2014 r. – k. 701-702). Przy czym wysokość zaliczki była niższa niż wysokość opłaty wymaganej od zażalenia (4.042 zł). Istotnym jest jednak, iż Sąd nie mógł z własnej inicjatywy, bez stosowanej dyspozycji strony, zmienić przeznaczenia tej kwoty.

Dalej Sąd zauważył, że zgodnie z art. 370 K.p.c. w zw. z art. 397 § 2 K.p.c. sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym zażalenie wniesione po upływie przepisanego terminu, nieopłacone lub też z innych przyczyn niedopuszczalne, jak również zażalenie, którego braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.

Mając powyższe na uwadze, zażalenie od postanowienia o odrzuceniu apelacji jako nieopłacone podlegało odrzuceniu, o czym orzeczono w punkcie 1. sentencji.

Dalej Sąd wskazał, że rozpoznając skargę od postanowienia referendarza w przedmiocie kosztów sądowych działa jako sąd drugiej instancji i stosuje odpowiednio przepisy o zażaleniu (art. 398 23 § 2 zd. 2 K.p.c.). Postanowienie sądu rozpoznającego skargę nie jest zatem zaskarżalne. Wobec powyższego, zażalenie na postanowienie tutejszego Sądu odrzucające skargę S. S. od orzeczenia referendarza sądowego, jako niedopuszczalne, podlegało odrzuceniu na podstawie art. 370 K.p.c. w zw. z art. 397 § 2 K.p.c. Rozstrzygnięcie w tym przedmiocie znalazło się w punkcie 2. sentencji.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany (powód wzajemny), który wniósł o uchylenie zaskarżanych postanowień Sądu, o zwolnienie pozwanego (powoda wzajemnego) od kosztów sądowych w postępowaniu w całości oraz o przyjęcie złożonej uprzednio apelacji do rozpoznania w całości.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany - powód wzajemny w toku dotychczasowego postępowania w sprawie nie został zwolniony od kosztów sądowych w całości, a jedynie od określonych precyzyjnie czynności w toku tegoż postępowania. Postanowienie referendarza sądowego o odrzuceniu wniosku pozwanego - powoda wzajemnego o zwolnienie od kosztów sądowych od apelacji, jest co najmniej za daleko idące i wykraczające poza zakres konkretnego wniosku o zwolnienie z opłaty od apelacji. Z tak wskazanym stanowiskiem pozwany (powód wzajemny) nie może się zgodzić. Stanowisko to bowiem w istotny sposób ogranicza jego prawo do Sądu. Dalej skarżący wskazał na przyczyny swojej złej sytuacji materialno-bytowej oraz zarzucił Sądowi Okręgowemu błędne ustalenia faktyczne.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Zażalenie pozwanego (powoda wzajemnego) nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że postanowieniem z dnia 16 marca 2016 r. Sąd Okręgowy w Koszalinie m.in. odrzucił zażalenie pozwanego (powoda wzajemnego) S. S. z 7 marca 2016 r. od postanowienia tego Sądu z 25 lutego 2016 r. odrzucającego zażalenie z 17 grudnia 2014 r. na postanowienie tutejszego Sądu z 4 grudnia 2014 r. odrzucające skargę na postanowienie referendarza sądowego z 27 października 2014 r. Wskazane postanowienie zostało doręczone pełnomocnikowi skarżącego w dniu 21 marca 2016 r. (k.861 verte) i jest prawomocne od dnia 29 marca 2016 r.

Wobec tego, w ramach niniejszego postępowania zażaleniowego, Sąd Apelacyjny rozpoznał jedynie zażalenie na postanowienie z dnia 25 lutego 2016 r., w którym Sąd Okręgowy w Koszalinie odrzucił zażalenie pozwanego (powoda wzajemnego) S. S. z 17 grudnia 2014 r. od postanowienia tutejszego Sądu z 4 grudnia 2014 r. odrzucającego apelację.

W tym zakresie należało uznać, iż skarżący nie dostarczył żadnych argumentów pozwalających na uchylenie zaskarżonego postanowienia, zgodnie z jego wnioskiem. Skarżący nie wskazał, w szczególności, aby uiścił opłatę od zażalenia na postanowienie odrzucające apelację z dnia 17 grudnia 2014 r. Wywiedzione zażalenie zmierzało jedynie do zakwestionowania postanowienia Referendarza Sądowego w Sądzie Okręgowym w Koszalinie z 12 stycznia 2015 r. oddalającego wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych obejmujących opłatę od zażalenia (k. 800-801). Orzeczenie to zostało jednak utrzymane w mocy przez Sąd Okręgowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 2 lutego 2015 r. (k. 811) i w tym dniu stało się prawomocne, a nie jak błędnie wskazał Sąd Okręgowy, z końcem dnia 10 lutego 2015 r. (k. 814). Wskazane postanowienie zostało natomiast doręczone pełnomocnikowi skarżącego w dniu 3 lutego 2015 r., a więc stosownie do treści art. 112 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz.1398 ze zm.), termin do uiszczenia opłaty od zażalenia upłynął skarżącemu z końcem dnia 10 lutego 2015 r. Pomimo tego, od zażalenia z 17 grudnia 2014 r. na postanowienie odrzucające apelację nie uiszczono opłaty, co było ustawową przyczyną jego odrzucenia.

Na marginesie należy przy tym zauważyć, że w świetle art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. Sąd pierwszej instancji nie ma innej możliwości niż odrzucić nieopłacone zażalenie, co też zostało uczynione w niniejszej sprawie zaskarżonym postanowieniem.

Kierując się powyższą argumentacją Sąd Apelacyjny uznał, że zażalenie jako nieuzasadnione należało, na mocy art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., oddalić, o czym orzeczono w sentencji postanowienia.

SSA Tomasz Żelazowski SSA Dariusz Rystał SSA Edyta Buczkowska-Żuk