Sygnatura akt II Cz 461/16
Dnia 19 maja 2016r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:
Przewodniczący SSO Agnieszka Terpiłowska
po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2016r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) w G.
przeciwko M. D.
o zapłatę
na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 23 listopada 2016r. sygn. akt I Nc 4596/15
postanawia:
odrzucić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 23 listopada 2015r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu odrzucił skargę na orzeczenie referendarza sądowego w przedmiocie kosztów procesu zawarte w nakazie zapłaty z dnia 17 września 2015r. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w sprawie w dniu 17 września 2015r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanemu. W dniu 17 listopada 2015r. pozwany wniósł skargę na postanowienie o kosztach zawarte w nakazie zapłaty. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z treścią art. 398 22 § 1 zd. 1 k.p.c. na orzeczenia referendarza m.in. w przedmiocie określenia zasad ponoszenia przez strony procesu przysługuje skarga, którą rozpoznaje sąd, w którym wydano zaskarżone orzeczenie. Odpis nakazu wraz z odpisem pozwu i pouczeniem pozwany otrzymał w dniu 4 listopada 2015r. zaś w dniu 16 listopada 2015r. złożył skargę na postanowienie od kosztach procesu w nim zawarte. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z art. 398 22 § 4 i 5 k.p.c. skargę wnosi się w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia lub zarządzenia referendarza sądowego. Wskazany termin upłynął pozwanemu w dniu 12 listopada 2015r. i skarga podlegała odrzuceniu.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pozwany wskazując, iż się z nim nie zgadza, ponieważ w terminie wniesiony sprzeciw Sąd potraktował jako skargę. Pozwany potwierdził, iż zgadza się z należnością główną a sprzeciw dotyczy naliczonych kosztów. Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Okręgowy zważył:
Zażalenie na zaskarżone postanowienie było niedopuszczalne.
W wydanym przez referendarza sądowego w dniu 17 września 2015r. nakazie zapłaty zawarte jest również postanowienie w przedmiocie kosztów procesu. Na postanowienie referendarza sądowego, co do obciążenia kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy i koszty przyznane w nakazie zapłaty przysługuje skarga (na podstawie art. 398 22 § 1 k.p.c. w zw. z art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c.). Skargę na urzeczenie referendarza sądowego wnosi się do Sądu w terminie tygodniowym od dnia doręczenia stronie postanowienia referendarza sądowego (art. 398 22 § 4 k.p.c.). Skargę wniesioną po upływie terminu i nieopłaconą sąd odrzuca (na podstawie art. 398 22 § 5 k.p.c.).
Wydane w sprawie postanowienie (o odrzuceniu skargi na koszty procesu) nie ma charakteru postanowienia kończącego postępowanie ponieważ dotyczy jedynie kwestii wpadkowej. Zatem dopuszczalność wniesienia zażalenia uzależniona pozostaje od przedmiotu rozstrzygnięcia skargi. Rozpoznając skargę na postanowienie referendarza w przedmiocie kosztów procesu sąd rejonowy wyjątkowo orzeka jako sąd drugiej instancji (art. 398 23 k.p.c.). Na postanowienie zatem sądu w przedmiocie skargi na koszty procesu zażalenie już nie przysługuje, wobec rozpoznania skargi przez sąd orzekający jako sąd drugiej instancji. W uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2015 r. ( sygn. akt III CZP 81/15, LEX) Sąd Najwyższy wskazał, iż Sąd rozpoznający skargę funkcjonalnie orzeka jako sąd drugiej instancji, tj. tak, jak sąd, który rozpoznaje środek odwoławczy - zażalenie. Oznacza to nie tylko, że postanowienie sądu rejonowego wydane w drugiej instancji w wyniku rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza sądowego jest niezaskarżalne zażaleniem, lecz ponadto, że funkcja kontrolna środka odwoławczego, choć formalnie realizowana w drodze innego środka odwoławczego została zrealizowana.
Zaskarżone zatem postanowienie o odrzuceniu skargi na postanowienie referendarza sądowego w przedmiocie kosztów procesu, nie podlegało dalszemu zaskarżeniu zażaleniem i wniesione zażalenie podlegało odrzuceniu już przez Sąd Rejonowy, o czym orzeczono na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 398 23 §2 k.p.c.