Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 maja 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca Sędzia SR A. S.

Protokolant sekr. sąd. M. O.

po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku M. K.

z udziałem L. K.

o zmianę prawomocnego postanowienia z dnia 27 czerwca 2001 roku wydanego w sprawie o sygn. akt II Ns 244/01 przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi

postanawia :

1. zmienić postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi z dnia 27 czerwca 2001 roku w sprawie o sygnaturze akt (...)o stwierdzeniu nabycia spadku po P. K. w ten sposób, że stwierdzić, iż spadek po P. K. synu L. i F. zmarłym w dniu (...)roku w Ł. ostatnio stale zamieszkałym w Ł. na podstawie ustawy nabyli: żona L. K. z domu K. (córka S. i C.) i syn M. K. (syn P. i A.) po ½ (jednej drugiej) części każde z nich;

2. ustalić, iż wnioskodawca i uczestniczka postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt II Ns 805/15

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 31 marca 2015 roku M. K., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata wniósł o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi -Widzewa w Łodzi z dnia 27 czerwca 2001 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt (...)w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po P. K. zmarłym w dniu (...)roku w Ł., poprzez stwierdzenie, że spadek po nim nabyli: jego syn M. K. oraz żona L. K. po ½ części każde z nich. Nadto wniósł o zasądzenie od uczestniczki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wyjaśnił, że postanowienie w sprawie (...) wydane zostało po rozpoznaniu wniosku L. K., która w toku tego postępowania złożyła niezgodne ze stanem faktycznym zapewnienie, że spadkodawca nie pozostawił zstępnych. Tymczasem P. K. posiadał syna z pierwszego małżeństwa – M. K.. Wnioskodawca nie wiedział o śmierci ojca, ani też o toczącym się postępowaniu spadkowym w sprawie (...). O śmierci ojca dowiedział się dopiero w 2013 roku w związku z prowadzonym przez (...) Urząd Wojewódzki postępowaniem administracyjnym.

Na skutek wniosku M. K., w sprawie o sygn. akt (...)Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydał postanowienie stwierdzające, że spadek po P. K. na podstawie ustawy nabyli: żona L. K. i syn M. K. po ½ części każde z nich. Mając te okoliczności na uwadze, wnioskodawca poza wnioskiem w sprawie niniejszej złożył też skargę o wznowienie postępowania w sprawie (...)

(wniosek k.2-4, pełnomocnictwo k.6)

Na rozprawie w dniu 10 września 2015 roku uczestniczka postępowania L. K., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata oświadczyła, że stanowisko w sprawie zajmie po wykazaniu przez wnioskodawcę, że jest on synem spadkodawcy, a temu służyć będzie złożenie odpisu zupełnego aktu urodzenia wnioskodawcy.

(protokół rozprawy k. 20, pełnomocnictwo k. 13)

Postanowieniem z dnia 10 września 2015 roku Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 kpc z w zw. z art. 13 § 2 kpc do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o sygn. akt (...)toczącego się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi. (postanowienie k. 22)

Postanowieniem z dnia 7 grudnia 2015 roku Sąd podjął zawieszone postępowanie na podstawie art. 180 § 1 pkt 4 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.

(postanowienie k. 52)

Na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2016 roku uczestniczka postępowania wnosiła o oddalenie wniosku.

(protokół rozprawy k. 34)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2001 roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...) Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi stwierdził, że spadek po P. K., synu L. i F., zmarłym dnia (...)roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł., na podstawie ustawy, nabyła żona L. K. z domu K. w całości.

Postępowanie w sprawie o sygn. akt II Ns 244/01 prowadzone było z wniosku L. K., która we wniosku oraz zapewnieniu spadkowym podała, że spadkodawca nie miał dzieci własnych ani przysposobionych. M. K. nie był uczestnikiem tego postępowania.

/wniosek k. 2-2v, protokół rozprawy k. 7v, postanowienie k. 8 załączonych akt (...)

Postanowieniem z dnia 5 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, w sprawie o sygn. akt II Ns 103/14 stwierdził, że spadek po P. K. synu L. i F. zmarłym w dniu(...)roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł. na podstawie ustawy nabyli: żona L. K. z domu K. (córka S. i C.) i syn M. K. (syn P. i A.) po ½ części każde z nich.

/odpis postanowienia k. 9/

Postanowieniem z dnia 29 września 2015 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt (...)Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wznowił postępowanie w sprawie zakończonej prawomocnym postanowieniem Sąd Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydanym w dniu 5 czerwca 2014 roku, sygnatura akt (...)uchylił postanowienie Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 5 czerwca 2014 roku, wydane w sprawie o sygnaturze akt(...)i wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po P. K. odrzucił.

/postanowienie k. 26 załączonych akt II Ns 801/15/

P. K. syn L. i F. zmarł w dniu (...)roku w Ł.. Ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał w Ł.. Pozostawił żonę L. K. z domu K. (córkę C. i S.) oraz syna M. K. (syna P. i A.). Innych dzieci własnych ani przysposobionych spadkodawca nie miał. Nikt z uprawnionych nie zrzekł się dziedziczenia, nie złożył oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. Spadkodawca testamentu nie sporządził.

/odpis skrócony aktu zgonu P. K.- k. 7; odpis skrócony aktu urodzenia M. K. – k. 31, kserokopia odpisu zupełnego aktu urodzenia M. K. k. 39, zapewnienie spadkowe k. 33; odpis skrócony aktu małżeństwa P. K. k. 4 – załączonych akt (...)

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Stosownie do art. 679 § 1 kpc dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku, z zastosowaniem przepisów niniejszego rozdziału. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność.

Wniosek o wszczęcie takiego postępowania może zgłosić każdy zainteresowany /§ 2 art. 679 kpc/.

W razie przeprowadzenia dowodu, że spadek w całości lub w części nabyła inna osoba niż wskazana w prawomocnym postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku, sąd spadku, zmieniając to postanowienie, stwierdzi nabycie spadku zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym /§ 3 art. 679 kpc/.

Zgodnie z art. 922 § 1 KC prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jego spadkobierców. Art. 926 KC stanowi, iż powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu, przy czym dziedziczenie ustawowe następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Wobec tego, iż P. K. nie sporządził testamentu, w grę wchodzi dziedziczenie ustawowe.

Zgodnie z art. 931 § 1 KC w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, dziedziczą oni w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼ całości spadku.

P. K. nie pozostawił żonę L. K. i syna M. K., którzy stosownie do powołanych regulacji są powołani do spadku po ½ części. W niniejszej sprawie nie stwierdzono okoliczności skutkujących wyłączeniem od dziedziczenia żony i syna spadkodawcy, dlatego przyjęli oni spadek poprzez upływ czasu (art. 1015 § 1 i 2 KC w brzmieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku).

Wniosek o zmianę postanowienia wydanego w sprawie II Ns 244/01 był uzasadniony. M. K. nie brał udziału w tym postępowaniu, a obalenie domniemania prawnego związanego z orzeczeniem stwierdzającym nabycie spadku może nastąpić wyłącznie w trybie określonym w art. 679 KPC.

Uwzględniając powyższe, Sąd postanowił jak w punkcie 1 sentencji.

Zgodnie z art. 108 kpc w każdym orzeczeniu kończącym postępowanie sądowe sąd ma obowiązek orzec o tym, kto ponosi koszty postępowania. Na koszty postępowania podlegające rozliczeniu w orzeczeniu kończącym postępowanie składają się w szczególności: opłaty sądowe, opłaty kancelaryjne, wydatki (np. na wynagrodzenie biegłych sądowych), opłaty za czynności adwokatów lub radców prawnych. Zasady ponoszenia kosztów postępowania w procesie różnią się od zasad ponoszenia kosztów postępowania w postępowaniu nieprocesowym. W postępowaniu nieprocesowym, co do zasady, każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (art. 520 § 1 kpc). Wyjątek od tej zasady stanowi jedynie sytuacja, w której uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może wówczas stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości; to samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników (art. 520 § 2 kpc). Jeżeli zaś interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika, przy czym regułę tę stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie (art. 520 § 3 kpc).

W rozpoznawanej sprawie nie zachodzą przesłanki uzasadniające odejście od zasady ustanowionej w art. 520 § 1 kpc.

Włożenie obowiązku zwrotu kosztów na jednego uczestnika postępowania nieprocesowego winno mieć miejsce wtedy, kiedy odpowiada to względom słuszności i spełnione zostają przesłanki przewidziane w art. 520 § 2 in fine k.p.c. Czynności dokonane przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie podjęte zostały przede wszystkim w jego interesie.