Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

J. G. i M. L. (1) zostali oskarżeni o to, że:

w dniu 16 stycznia 2015 r. w miejscowości I., ul. (...), woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu usiłowali dokonać z terenu Kopalni (...) zaboru w celu przywłaszczenia metalowych elementów złomowych w postaci drutu, płaskowników, wałka obudowy lampy ulicznej i innych elementów oraz przewodu elektrycznego aluminiowego czterożyłowego, odcinając w skrzynce rozdzielczej dopływ energii elektrycznej i wyrywając je z ziemi o ogólnej wartości strat 2000 zł, na szkodę Kopalni (...) w I., lecz zamierzonego skutku nie osiągnęli z uwagi na zatrzymanie przez pracowników kopalni (...)

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Masz. wyrokiem z dnia 16 listopada 2015 roku w sprawie II K 313/15 uniewinnił oskarżonego M. L. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu, a koszty procesu należne w tym zakresie od oskarżonego przejął na rzecz Skarbu Państwa.

Natomiast oskarżonego J. G. w ramach zarzucanego mu czynu uznał za winnego tego, iż w dniu 16 stycznia 2015 r. w miejscowości I., ul. (...), woj. (...) usiłował dokonać z terenu kopalni kruszywa, której właścicielem jest (...) Spółka z o.o. w R., zaboru w celu przywłaszczenia metalowych elementów w postaci drutu, płaskowników, wałka, obudowy lampy i innych rzeczy, jak też przewodu elektrycznego aluminiowego czterożyłowego, który odkopał i odłączył w skrzynce rozdzielczej przepływ energii elektrycznej, czym spowodował straty w łącznej wysokości 1900 zł na szkodę (...) Spółka z o.o. w R., lecz zamierzonego skutku nie osiągnął z uwagi na zatrzymanie przez pracownika kopalni, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za podobne przestępstwo umyślne tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 13 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk wymierzył mu karę 6 ( sześciu ) miesięcy pozbawienia wolności. Ponadto na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżonego J. G. do naprawienia szkody w całości przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Spółki z o.o. w R. kwoty 1.900 złotych ( jeden tysiąc dziewięćset złotych). Nadto zasądził od J. G. koszty sądowe i opłaty.

Powyższy wyrok został zaskarżony apelacjami:

- przez obrońcę z wyboru oskarżonego J. G. w części co do kary na korzyść oskarżonego,

- przez Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. w całości odnośnie oskarżonego M. L. (1) na jego niekorzyść oraz odnośnie oskarżonego J. G. w części na jego korzyść.

Apelacja Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. wywiedziona została z podstawy art. 438 pkt 1 i 3 kpk i zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi :

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na uniewinnieniu M. L. (1) od zarzucanego mu czynu, podczas, gdy prawidłowa analiza całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że M. L. (1) działał wspólnie i w porozumieniu z J. G., usiłując dokonać zaboru w celu przywłaszczenia metalowych elementów i kabla elektrycznego z terenu kopalni w I., a tym samym dopuścił się przestępstwa z art.13 § 1 kk w zw. z art.278 § 1 kk;

- obrazę prawa materialnego tj. art.4 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji pominięcie w podstawie prawnej skazania oskarżonego J. G., podczas gdy ustawa w brzmieniu obowiązującym poprzednio, a więc przed dniem 1 lipca 2015r., była dla tego oskarżonego względniejsza, a zatem należało wskazać przepis art.4 § 1 kk w punkcie 2 wyroku.

W konkluzji oskarżyciel publiczny wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej oskarżonego M. L. (1) i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie M.., uzupełnienie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2 wyroku poprzez powołanie przepisu art.4 § 1 kk w podstawie prawnej skazania oskarżonego J. G., a w pozostałym zakresie o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Natomiast apelacja obrońcy z wyboru oskarżonego J. G. wywiedziona została z podstawy art. 438 pkt 4 kpk i zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności, podczas gdy wystarczającą i adekwatną karą byłoby orzeczenie 6 miesięcy kary pozbawienia wolności za powyższy czyn z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Na rozprawie apelacyjnej Prokurator Okręgowy popierał skargę apelacyjną Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. zarówno co do oskarżonego J. G. jaki i oskarżonego M. L. (1) i wnioski w niej zawarte.

Natomiast Prokurator Okręgowy wniósł o nieuwzględnienie skargi apelacyjnej obrońcy oskarżonego J. G. i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy odnośnie wymiaru kary pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego J. G..

Zaś obrońca oskarżonego J. G. popierał własną skargę apelacyjną i wnioski w niej zawarte, natomiast co do skargi apelacyjnej Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. w stosunku do obu oskarżonych pozostawił ją d0 uznania Sądu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. była zasadna w takim stopniu, że w wyniku jej uwzględnienia powstały podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku odnośnie oskarżonego M. L. (1) i zmiany wyroku odnośnie oskarżonego J. G.. Natomiast nie podlegała uwzględnieniu apelacja obrońcy oskarżonego J. G..

Przedstawić i rozważyć należy te uchybienia, które legły u podstaw decyzji Sądu Okręgowego odnośnie oskarżonego M. L. (1), jak i oskarżonego J. G., uznając rozpoznanie wszystkich zarzutów przedstawionych w apelacji Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie M.. odnośnie oskarżonego M. L. (1) za przedwczesne.

Po pierwsze stwierdzić należy, że analiza przebiegu dotychczasowego postępowania dowodowego odnośnie oskarżonego M. L. (1), nie upoważnia do rozstrzygnięcia merytorycznego i nie pozwala na ocenę, czy zapadłe orzeczenie jest trafne. Sąd Rejonowy w trakcie rozpoznania przedmiotowej sprawy powołując się na treść art.5 § 2 kpk w brzmieniu od 01.07.2015r., iż wątpliwości, których nie usunięto w postępowaniu dowodowym, rozstrzyga się na korzyść oskarżonego, nie dokonał jednakże szczegółowego postępowania dowodowego w celu sprawdzenia prawdziwości linii obrony oskarżonego M. L. (1), iż jako kierowca nie znał on faktycznego celu podróży do I. oraz, iż nie miał on świadomości, o rzeczywistych zamiarach oskarżonego J. G.. Bowiem faktem niewątpliwym było to, iż wyjaśnienia samego oskarżonego M. L. (1) w trakcie całego postepowania ulegały zmianie i ewaluowały, tak samo jak wyjaśnienia oskarżonego J. G.. Oskarżony M. L. (1) w postępowaniu sądowego przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i nawet za pośrednictwem swego wspólnego obrońcy początkwo zgłaszał wniosek o dobrowolne poddanie się karze. W świetle powyższego trafny był zarzut oskarżyciela publicznego, iż Sąd Rejonowy nie w wystarczającym stopniu zweryfikował powyższe twierdzenia M. L. (1) w szczególności w jakich okolicznościach oddalił się on od miejsca zdarzenia /zatrzymania pojazdu/, w celu zdobycia paliwa do samochodu, a nie np. powrotu do domu. Już wtedy oskarżony wiedział w jakim celu nastąpił postój pojazdu, którym wcześniej kierował. W tej części Sąd I instancji nie przeprowadził wszechstronnego postępowania dowodowego, gdyż nie przesłuchał funkcjonariuszy policji z KP C., którzy o godz. 17:20 dokonali zatrzymania oskarżonych na drodze (...) – na okoliczność sporządzonej notatki urzędowej (k.1-2), gdzie policjanci uzyskali informację od M. L. (2), iż powodem postoju pojazdu marki M. o nr rej. (...) miała być awaria pojazdu, a nie brak paliwa.Tak samo Sąd meritii nie podjął próby ustalenia i przesłuchania w charakterze świadka kobiety towarzyszącej M. L. (2) w dniu 16.01.2015r. podczas dostarczania przez w/w paliwa. Bowiem sam oskarżony J. G. wymienia w/w kobietę – B. K., z którą miała przyjechać M. L. (2) z paliwem (k.194). Podobnie Sąd I instancji nie wyjaśniał różnic w wyjaśnieniach samych oskarżonych, które były niespójne i wzajemnie sprzeczne np. w kwestii dostarczenia bądź zakupu „paliwa” do pojazdu, gdyż wg. jednej wersji paliwo zakupiła i przywiozła M. L. (2), zaś wg. drugiej paliwo mieli zakupić sami oskarżeni na jednej ze stacji paliw wokół I. (k.194, 318). Również pobieżnie i prawie bezkrytycznie Sąd Rejonowy potraktował wyjaśnienia oskarżonego M. L. (1) w zakresie jego wiedzy o otrzymanych wiadomości tekstowych - „sms-ów” na swój telefon komórkowy od swojej córki M. L. (2) pomiędzy godzinami 15:28 a 15:45 (k.63), albowiem w niczym nie podjął próby zweryfikowania twierdzeń oskarżonego M. L. (1), iż ten faktycznie nie odczytywał sms-ów otrzymanych od córki, czy jego córka otrzymała powiadomienie o ich odczytaniu - przy pomocy dostępnych środków technicznych tj. analizy obu telefonów komórkowych, zainstalowanych tam aplikacji, informacji od operatorów sieci komórkowych, przesłuchania w tym zakresie policjanta z Kp C. – H. W. dokonującego oględzin aparatów oskarżonego M. L. (1) i M. L. (3) (k.63-64, 72-73).

Przedstawione braki w zakresie przeprowadzonego postępowania dowodowego miały wpływ na treść wyroku odnośnie oskarżonego M. L. (1), natomiast przedwczesne były rozważania podniesione w skardze apelacyjnej przez Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie Maz. co do rozważań o współsprawstwie, czy innej stadialnej, formie popełnienia czynu zabronionego przez tegoż oskarżonego. Nieprawidłowości wyżej opisane powodują, że zaskarżony wyrok w tym zakresie należało uchylić, a sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Maz., gdyż uzupełnienie postępowania dowodowego przez Sąd Okręgowy naruszałoby możliwy jego zakres w postępowaniu odwoławczym, ograniczony przepisem art. 452 kpk w brzmieniu przed 01 lipca 2015 roku.

Rozpoznając ponownie sprawę odnośnie oskarżonego M. L. (1) Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. winien w szczególności :

- powtórzyć i uzupełnić postępowanie dowodowe mając na uwadze powyższe rozważania, eliminując stwierdzone uchybienia,

- dokonać wszechstronnej analizy materiału dowodowego,

- co do dowodów, które nie miały wpływu na uchylenie wyroku, może poprzestać na ich ujawnieniu na podstawie art.442§2 kpk

Z tych względów – nie przesądzając ostatecznego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.

Po drugie również dalsza część skargi apelacyjnej Prokuratora Rejonowego w Tomaszowie Maz. odnośnie oskarżonego J. G. podlegała uwzględnieniu. Bowiem Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy prawa materialnego tj. art.4 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji pominięcie w podstawie prawnej skazania oskarżonego J. G., podczas gdy ustawa w brzmieniu obowiązującym poprzednio, a więc przed dniem 1 lipca 2015r., była dla tego oskarżonego względniejsza, a zatem należało zmienić zaskarżony wyrok odnośnie oskarżonego J. G. i uzupełnić punkt 2 sentencji wyroku o przepis art.4 § 1 kk.

Po trzecie jeśli chodzi o zarzut obrońcy oskarżonego o rażącej niewspółmierności wymierzonej kary poprzez niezastosowania przez sąd I instancji instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności to Sąd Odwoławczy również w tej kwestii nie znalazł podstaw do jej uwzględnienia.

Na wstępie zauważyć należy, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, zmiana kary w instancji odwoławczej, nie może następować w każdym wypadku, w którym jest możliwe wedle własnej oceny Sądu Odwoławczego, lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona, nie daje się zaakceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej i rażącej, wręcz „bijącej w oczy” (por. wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 r. – KZS 4/96 poz. 42; wyrok SN z dnia 4 lipca 1972 r. V KRN 230/72).

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz poczynionych na tej podstawie przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, prowadzi natomiast do wniosku, że orzeczona kara pozbawienia wolności w przedmiotowej sprawie, względem oskarżonego kara 6 m-cy pozbawienia wolności nie nosi znamion „rażącej” niewspółmierności, ale również i jakiejkolwiek niewspółmierności.

Wbrew wywodom apelującego, Sąd Rejonowy rozważył całokształt okoliczności rzutujących na wymiar kar i przekonywująco uzasadnił, dlaczego orzeczona kara jest adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonego oraz charakteru przypisanego mu czynu. Znajduje to odzwierciedlenie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd I instancji podał również trafnie jakie okoliczności łagodzące i obciążające miał na względzie, przy wymierzaniu oskarżonemu kary.

Skarżący, akcentując w apelacji, iż oskarżony otrzymał karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania nie zauważa, że w przedmiotowej sprawie wystąpił zespół takich okoliczności obciążających oskarżonego, które Sąd zmuszony był poczytać na jego niekorzyść. Chodzi tu o takie okoliczności jak : wysoki stopień szkodliwości popełnionego czynu z uwagi na jego charakter i oraz wielokrotną karalność oskarżonego, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Sąd Rejonowy trafnie wskazał, iż wobec osoby oskarżonego nie można postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej, a warunkowe zawieszenie wykonania kary będzie niewystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy jej celów. Bowiem jednoznacznym był fakt, iż oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną, w tym w ramach powrotu do przestępstwa /recydywy/, ma negatywną opinię środowiskową, a swoją postawą sam oskarżony nie daje gwarancji, iż nie popełni ponownie przestępstwa.

Mając zatem na względzie całokształt okoliczności sprawy, dotyczących zarówno samego popełnionego przestępstwa, jak i dotyczącego samego oskarżonego w żaden sposób nie można uznać, aby wymierzona oskarżonemu J. G. kara pozbawienia wolności cechowała się rażącą, czy też zwykłą surowością.

Dlatego należy w pełni zgodzić się z Sądem Rejonowym, iż wymierzona oskarżonemu J. G. w przedmiotowej sprawie kara pozbawienia wolności, stanowią trafną reakcję karną, współmierną zarówno do stopnia winy oskarżonego, jak i do stopnia społecznej szkodliwości popełnionych przestępstw. Tak orzeczona kara spełni w sposób właściwy swe cele zapobiegawcze wychowawcze, jak również cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Ponieważ także i kwalifikacja prawna przypisanego w wyroku oskarżonemu J. G. przestępstwa nie budziła zastrzeżeń, zaskarżony wyrok o do kary jako słuszny i odpowiadający prawu, należało utrzymać w mocy.

Z w/w względów Sąd Okręgowy orzekł, jak w sentencji.