Sygn.. akt VII Pz 54/16
Zaskarżonym zarządzeniem z dnia 26 stycznia 2016 r. Przewodnicząca XI Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zarządziła zwrot pozwu w sprawie z powództwa W. J. (1) przeciwko (...) w Ł. o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia warunków umowy o pracę.
W uzasadnienie powyższego zarządzenia wskazano, że pozwem z dnia 10 listopada 2015 r. skierowanym przeciwko (...) w Ł. W. J. wniósł o uznanie wypowiedzenia warunków umowy o pracę za bezskuteczne.
Na mocy zarządzenia z dnia 12 listopada 2015 r. powód został zobowiązany do wskazania wartości przedmiotu sporu.
Pismem z dnia 14 grudnia 2015 r. powód wskazał, że wartość przedmiotu sporu stanowi kwota 59999,15 zł.
Zarządzeniem z dnia 15 grudnia 2015 r. została ustalona wysokość opłaty od pozwu na kwotę 3000 zł. Powód został zobowiązany do uzupełnienia braków formalnych pozwu w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu pozwu poprzez uiszczenie opłaty od pozwu w kwocie 3.000 zł.
Zarządzenie zostało doręczone w dniu 23 grudnia 2015 r.
Powód pismem z dnia 30 grudnia 2015 r. zmodyfikował wartość przedmiotu sporu na kwotę 2250 zł. Nie zaskarżył zarządzenia w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty od pozwu.
Ponieważ powód nie zadośćuczynił zobowiązaniu w postaci uiszczenia opłaty od pozwu na podstawie art.130 § 2 k.p.c. pozew należało zwrócić. Nie istotnym jest przy tym, iż powód zmodyfikował wartość przedmiotu sporu. Bez znaczenia pozostaje fakt, iż powyższej zmiany dokonał po ustaleniu wartości przedmiotu sporu przez Sąd i oszacowaniu należnej w sprawie opłaty, ale jeszcze przed upływem terminu do wniesienia opłaty stosunkowej od pozwu wymaganej w związku z wartością pierwotnie zgłoszonego w pozwie roszczenia. Wskazana zmiana powództwa wobec braku dopełnienia wszystkich rygorów związanych z prawidłowym wniesieniem pozwu nie jest bowiem skuteczna. Nie może oddziaływać na wartość przedmiotu sporu zanim pozew nie zostanie uznany za formalnie poprawnie wniesiony. W związku z tym nie może oddziaływać na wysokość opłaty od pozwu. Ta zaś w stanie faktycznym i prawnym istniejącym na dzień wniesienia pozwu (uwzględniającym zgłoszone przez powoda roszczenia i ich wartość) została określona niezaskarżonym zarządzeniem Przewodniczącej. W sprawie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach w związku z wypowiedzeniem warunków pracy i płacy wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi suma wynagrodzenia za pracę sprzed jego zmiany za okres jednego roku (art. 23 1 k.p.c.), niezależnie od tego, czy umowa o pracę uległa rozwiązaniu wskutek odmowy przyjęcia zaproponowanych warunków, czy stosunek pracy trwa na zmienionych warunkach. Sprawa z odwołania pracownika od wypowiedzenia dotyczy trwania stosunku pracy, a ściślej warunków jego trwania i ma charakter sprawy o istnienie stosunku pracy (postanowienie SN z dnia 8 kwietnia 2002 r, I PZ 18/02, OSNP 2004/6/102/).
Zażalenie na powyższe zarządzenie z dnia 26 stycznia 2016 r. wniósł powód żądając uchylenia tego rozstrzygnięcia.
Zdaniem skarżącego, zakładając hipotetycznie ze argumentacja Sądu jest zgodna z prawem to zarządzenie powinno zostać wydane z chwilą upłynięcia 7-dniowego terminu na wniesienie opłaty w postaci kosztów sądowych. Zarządzenie to zostało wydane w dniu 15.12.2015 r. a doręczone w dniu 23.12.2015 r. Tym samym po dacie 30.12.2015 r. Sąd powinien wydać niniejsze zarządzenie, a pismo procesowe powoda powinno zostać uznane za nieistotne. Powoływanie się w niniejszej sprawie na jednostkowe orzeczenie Sądu Najwyższego nie może zostać uznane za podstawę prawną, ponieważ zgodnie z zobowiązującym system prawa w Polsce takim źródłem prawa nie może być uznane. Niezależnie od powyższego skarżący podkreślił, że przedmiotowe orzeczenie zapadło w odrębnym stanie prawnym, w którym de facto doszło do obniżenia wynagrodzenia pracownika w związku z otrzymanym wypowiedzeniem, co w przypadku powoda nie ma miejsca. Spór sprowadza się do miejsca świadczenia pracy bez obniżenia wynagrodzenia. W przywołanym przez Sąd orzeczeniu także Sąd Najwyższy zauważa, że wykładnia art. 23' k.p.c. nie ma walorów jednoznacznych poprzez stwierdzenie, że „nie jest to sformułowanie precyzyjne, a określenie roszczeń niebudzące wątpliwości". Przy takiej wykładni trudno uznać, aby argumentacja podniesiona w tym orzeczeniu stała się podstawą do zwrotu pozwu w przypadku żalącego. Tym bardziej, że w niniejszej sprawie spór nie dotyczy obniżenia wynagrodzenia. Skarżący podniósł nadto, że określił wartość przedmiotu sporu na skutek błędnego pouczenia przez Sąd. Przyjęcie, że wartość przedmiotu sporu w sprawie, w której nie następuje obniżenie wartości wynagrodzenia jest równoznaczna z rocznym wynagrodzeniem przeczy podstawowym zasadom prawa pracy, a ze względu na wysokość kosztów stanowi istotne ograniczenie prawa do sądu. Opłaty sądowe w sprawach z zakresu prawa pracy mają jedynie na celu minimalizację bezzasadnych sporów. Przyjęcie za słuszne stanowiska Sądu stanowić mogłoby z kolei stanowić ograniczenie konstytucyjnej zasady prawa do sądu ze względu na wysokość kosztów sądowych i to w sprawie, w której spór nie dotyczy obniżenia wartości wynagrodzenia. Nie bez znaczenia jest też fakt, że pismo kwestionujące wysokość kosztów sądowych zostało wniesione w terminie, w którym przysługiwało zażalenie, co zauważył także Sąd. Zgodnie z powszechnie znaną zasadą, że o charakterze pisma decyduje jego treść, a nie nagłówek należało pismo to potraktować jako zażalenie, ponieważ z treści pisma jednoznacznie wynikało, że powód nie zgadza się w wysokością kosztów sądowych, co uzasadnił merytorycznie.
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.
Zażalenie jest uzasadnione i prowadzi do uchylenia zaskarżonego zarządzenia.
Wskazać przede wszystkim należy, że mocą zarządzenia z dnia 15 grudnia 2015 r. doszło do ustalenia wysokości opłaty od pozwu na kwotę 3.000 zł. Odpis tego zarządzenia doręczony został powodowi z pouczeniem o przysługującym stronie środku zaskarżenia. W zakreślonym przez Sąd terminie do złożenia zażalenia powód wniósł pismo procesowe. Choć nie zostało ono nazwane zażaleniem, to bezwzględnie zawierało argumentację, w ramach której powód przedstawił stanowisko odnośnie rozumienia i sposobu obliczenia wartości przedmiotu sporu w sprawie związanej ze zmianą warunków zatrudnienia. Stanowisko to było jednoznacznie odmienne od przyjętego w zarządzeniu z dnia 15 grudnia 2015 r. Pismo W. J. (1) z dnia 30 grudnia 2015 r. powinno być w tych warunkach potraktowane jako zażalenie na zarządzenie z dnia 15 grudnia 2015 r. ustalające wysokość opłaty od pozwu. Zażaleniu temu powinien być zatem (po uprzednim uzupełnieniu braków) nadany stosowny bieg prowadzący do rozpoznania tego środka zaskarżenia. Tymczasem pismu z dnia z dnia 30 grudnia 2015 r. nie nadano żadnego biegu mimo, że powód uniknął rygoru zwrotu tego pisma składając w terminie jego odpis na wezwanie Sądu.
Mając powyższe na uwadze za przedwczesną należy uznać - przyjętą w uzasadnieniu zaskarżonego zarządzenia - ocenę, że powód nie zaskarżył zarządzenia z dnia 15 grudnia 2015 r. w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty od pozwu. A dopiero prawomocne rozstrzygnięcie kwestii wysokości opłaty sądowej należnej od przedmiotowego pozwu pozwoli na dokonanie zwrotu pozwu w wypadku jej nieuiszczenia.
Mając powyższe na uwadze i na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy w Łodzi uchylił zaskarżone zarządzenie, jako przedwczesne.
Przewodniczący Sędziowie
Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć powodowi.