Sygn. akt I C 1694/14
Dnia 17 maja 2016 r.
Sąd Rejonowy w Kłodzku, I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Ewa Karp
Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Świrta
po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 r. w Kłodzku na rozprawie
sprawy z powództwa H. H. i J. H.
przeciwko (...) S.A. w K.
o zapłatę 31.800,00 zł
I. uchyla wyrok zaoczny wydany 21 października 2014 r. w sprawie (...) i zasądza solidarnie na rzecz powodów H. H. i J. H. kwotę 8,00 zł (osiem złotych 00/100) od strony pozwanej (...) S.A. w K. z odsetkami ustawowymi od dnia 8 kwietnia 2014 r.;
II. nakazuje powodom by uiścili solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – kasa tut. Sądu tytułem wynagrodzenia biegłych tymczasowo poniesionego przez Skarb Państwa kwotę 3.643,81 zł (trzy tysiące sześćset czterdzieści trzy złote 81/100);
III. dalej idące powództwo oddala;
IV. nie obciąża powodów kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej.
Powodowie H. H. i J. H. wnieśli pozew o zapłate kwoty 31800 zł tytułem bezumownego korzystania przez strone pozwana (...) S.A. w K. z nieruchomości gruntowej powodów znajdującej się w L. , obreb S., podzielonej na działki (...) począwszy od października 2009 do lutego 2014 roku.
Na wyznaczonej rozprawie w dniu 21 października 2014 roku nie stawiła się strona pozwana i nie złożyła odpowiedzi na pozew, co skutkowało wydaniem wyroku zaocznego w tym samym dniu.
Po złożeniu sprzeciwu i wyjaśnieniu wpływu odpowiedzi na pozew pod sygnaturą innej sprawy (...) rozpoznając zgłoszone zarzuty.
W toku sprawy powodowie wskazali, że w przypadku braku zgody pozwanego na wnoszenie opłat za każdy rozpoczęty rok korzystania ze służebności w wysokości wynikającej z treści wniosku domagają się przeniesienia słupa poza ich działkę.
W odpowiedzi na pozew, która nazwana została odpowiedzia na wniosek i zgłoszona pod sygn. (...) strona pozwana uznała powództwo o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów co do zasady.
Pismem z dnia 28 stycznia 2015 strona pozwana podtrzymała stanowisko, wskazała, że roszczenie dotyczy okresu od października 2009 do lutego 2014 i zaproponowała wynagrodzenie w kwocie 600 zł oraz nie wyraziła zgody na zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości na przyszłość oraz sprzeciwiła się alternatywnemu żądaniu powodów żądania usunięcia słupa poza działkę, jako naruszające zasady współżycia społecznego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powodowie- małżonkowie H. H. i J. H. są właścicielami na prawach wspólności majątkowej nieruchomości położonej w L., dla której Sąd Rejonowy w Kłodzku prowadzi księgę wieczystą nr (...).
Grunty powodów są to pastwiska i grunty orne.
Dowód: - odpis z księgi wieczystej – K-5-7, - wypis z rejestru gruntów K- 8
Na działce powodów znajduje się słup nr (...), będący elementem linii (...) wybudowany w latach 60 XX wieku, remontowany w roku 1978 i wymieniony w roku 2009 , z uwagi na osuwającą się skarpę i względy bezpieczeństwa na słup wirowy, przesunięty na odległość gwarantującą bezpieczeństwo osób postronnych.
Dowód: - pismo (...) K- 32
Pismem z dnia 9 listopada 2009 roku pełnomocnik powodów wezwał E. w W. do polubownego rozwiązania sprawy słupa i nabycia części nieruchomości powodów, która została bezpowrotnie zniszczona podczas remontu słupa- 10 arów- lub ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu na zajętej pod słup części nieruchomości.
Dowód: - pismo k- 34-35
Pismem z 21 czerwca 2012 roku powodowie wezwali (...) S.A. Oddział w W. do przywrócenia stanu poprzedniego poprzez usunięcie w terminie 14 dni z działki nr (...) słupa energetycznego nr (...) pod rygorem skierowania sprawy do Sądu celem realizacji żądania.
Dowód: - pismo k- 36
Pismem z dnia 20 lipca 2012 roku T. zaproponował ustanowienie służebności przesyłu dla spornego słupa aktem notarialnym, którego koszty pokryje T..
Dowód: - pismo k- 38
Pismem z dnia 15 września 2012 roku powodowie zażądali od T. wypłaty odszkodowania po 500 zł miesięcznie za każdy miesiąc bezumownego korzystania z nieruchomości w terminie 30 dni po zawarciu ugody oraz ustanowienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem 5 000 zł rocznie płatnych z góry do 30 stycznia każdego kolejnego roku lub wypłaty po 500 zł miesięcznie począwszy od października 2009 roku i zawarcia umowy sprzedaży wskazanej nieruchomości za cenę nie niższą niż 50 zł za m2.
W odpowiedzi strona pozwana zaproponowała ustanowienie służebności za wynagrodzeniem jednorazowym w kwocie 2 000 zł.
Dowód: - pisma k- 39-41, 42
Pismem z 9 lipca 2013 roku powodowie podwyższyli propozycje stawki miesięcznej do kwoty 600 zł i wskazali jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności 5000 zł lub sprzedaż nieruchomości. T. podwyższył ofertę wynagrodzenia za ustanowienie służebności do 3000 zł i zgodził się na jednorazowe odszkodowanie 600 zł.
Dowód: - pismo k- 43-45, pismo k- 46
Na działce powodów nr (...) znajduje się słup żelbetowy nr (...) będący elementem linii energetycznej (...) o średnicy 35 cm. Przy przeszkodzie o szerokości 0,50 m powierzchnia wyłączona z produkcji wynosi 17 m2.
Powołany w sprawie biegły mgr inż. R. M. (1) w opinii sporządzonej w lipcu 2015 roku wskazał, ze po zbadaniu cen za lata 2009- 2014, przeznaczenia działek powodów w planie zagospodarowania przestrzennego miasta L.. analizie rynku i cen transakcyjnych kwota wynagrodzenia odpowiada kwocie 14 zł.
Biegły wskazał, że w miejscowościach z terenu gminy L. i przyległej do niej gminy K., wsie cieszą się różnym zainteresowaniem różnych latach. Jednym z głównych czynników decydujących o cenie jest położenie nieruchomości oraz dojazd, ukształtowanie terenu, rodzaj użytków gruntowych , wystawa i nasłonecznienie.
Ze względu na długość okresu, w którym obliczane jest wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z zajętej części nieruchomości, do obliczenia wynagrodzenia przyjęto wartości średnie w każdym roku. Działki powodów przeznaczone są pod tereny upraw rolniczych- symbol planu (...)
Dowód: opinia biegłego R. M. k- 135-146, 170
Z uwagi na zakwestionowanie ustaleń opinii biegłego M. przez powodów, powołany został nowy biegły M. A. (1), który sporządził opinię w lutym 2015 roku i wskazał w niej, że na przedmiotową nieruchomość powodów składają się tzry działki o numerach (...) nie przylegające do siebie o nieregularnym kształcie. Na działce nr (...) linia SN wsparta jest na żelbetowym słupie wirowanym o przekroju średnicy u podstawy wynoszącej 38 cm.
Jak wynika z planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego działki (...) , przez które przebiega napowietrzna linia energetyczna położone są na terenie o funkcji i symbolu (...) tereny upraw rolniczych. Ze względu na ustalenia planu miejscowego jedynym ograniczeniem dla działek rolnych w możliwości ich użytkowania jest fakt usytuowania na działce (...) słupa (...)
Innych ograniczeń biegły nie stwierdził, a biorąc pod uwagę parametry słupa, powierzchnia wyłączona wynosi 14 m2. Biorąc pod uwagę powierzchnię bezumownego użytkowania oraz średnią cenę gruntów na terenie gminy L. wynagrodzenie za wieczyste bezumowne korzystanie z przedmiotowej nieruchomości wyniesie 30 zł, a za okres objęty pozwem obejmujący 4, 4 roku wynosi 8 zł.
Dowód: - opinia biegłego M. A. k- 208.
Powodowie uważają , że wartość ich gruntów jest bardzo duża. Teren pod słupem jest podmokły, a ziemia nasączona wodą.
Średnia cena jednostkowa gruntu, na terenie gminy L. , ustalona przez biegłego M. A. (1) za metr kwadratowy wynosi 2 zł./ K- 206 odwrót/
Dowód: przesłuchanie powodów, oświadczenia K- 193. opinia K- 206 odwrót
Powodowie wnieśli w kwietniu 2014 roku, wniosek o ustanowienie służebności przesyłu, domagając się wynagrodzenia w kwocie 5 000 zł rocznie płatnych z góry do 30 stycznia każdego kolejnego roku. (...) S.A. w K. uznał roszczenie co do zasady, wyraził zgodę na ustanowienie służebności za jednorazowym wynagrodzeniem 3000 zł. Wnioskodawcy nie wyrazili zgody na powyższe i na rozprawie 13 października cofnęli wniosek wskazując na zamierzenie żądania likwidacji słupa.
Sąd umorzył postępowanie postanowieniem z dnia 27 października 2014 roku.
Dowód: - akta (...) K- 1-3, 54-55, 73, 107, 111
W tak ustalonym stanie faktycznym sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługuje na uwzględnienie co do zasady na podstawie art. 222 k.c. i na podstawie art. Art. 224. § 2., 225 k.c.
Art. 224. § 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.
§ 2. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy.
Art. 225. Obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.
Cytowane przepisy wskazują, że powodowie jako właściciela działki (...) mogą domagać się wynagrodzenia za korzystanie przez stronę pozwana z terenu zajętego pod słup o numerze(...)
Zajęty pod wskazany słup teren wyliczyli i opisali biegli powołani przez Sąd i wyliczyli wynagrodzenie należne powodom odpowiadające wartości cen rynkowych..
Sąd oparł się na opinii biegłego M. A. (1), którego opinia zawiera wyliczenia za okres objęty pozwem- od października 2009 do lutego 2014 roku.
Powodowie wyliczyli należność wskazując, że ich grunty mają wielką wartość co powoduje, ze miesięcznie należy się powodom tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie kwota 600 zł za wskazany okres.
W oparciu o dwie opinie biegłych Sąd dokonał weryfikacji twierdzeń pozwu i ustalił, że kwota wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu powodów, zaproponowana przez stronę pozwaną celem ugodowego zakończenia sporu, zarówno przed wszczęciem sprawy, jak i w jej toku, wprawdzie nie realizuje zadań pozwu, ale jest kwotą znacznie przekraczającą wyliczenia biegłych dotyczące możliwej do uzyskania przez powodów kwoty wynagrodzenia za korzystanie z działki nr (...) .
Sąd oparł się ostatecznie na opinii biegłego M. A. (1) albowiem biegły ten wyliczył należność za okres dochodzony pozwem, podczas gdy biegły M. wyliczył jedynie jednorazową kwotę wynagrodzenia / cała kwota wyniosła 14 zł według wyliczeń tego biegłego/.
Jak wynika z opinii, kwota, jaką powodowie mogliby uzyskać za okres objęty pozwem wynika z niewielkiej powierzchni zajętej pod słup nr (...)oraz przeznaczenia gruntów w planie zagospodarowania obowiązującego na terenie gminy L. i wynosi ona zaledwie 8 zł.
Mając na względzie pierwotną propozycje strony pozwanej- 600 zł oraz uznanie powództwa co do zasady Sąd zasądził kwotę wyliczona przez biegłego i oddalił dalej idące powództwo albowiem sformułowane zostało ono jako żądanie alternatywne, a strona pozwana uznała co do zasady żądanie zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z działki powodów.
O kosztach orzeczono mając na względzie zarówno wynik sprawy po przeprowadzeniu postępowania dowodowego i wnioski o powołanie biegłych jak i podnoszoną przez powodów trudna aktualnie sytuację finansową.
Sąd nakazał powodom uiszczenie kosztów wynagrodzenia biegłych wobec ustalenia , ze propozycja strony pozwanej składana przed wniesieniem sprawy i w jej trakcie była dla powodów korzystna i złożona natychmiast po otrzymaniu pozwu i nie obciążył powodów kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej mając na względzie, że ostatecznie wynikam sprawy zależał od wyników postępowania dowodowego, kierując się wykładnią artykułu 100. K.p.c., wskazującego :” W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.”.