Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 czerwca 2016 roku.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: S.S.A. Witold Franckiewicz (sprawozdawca)

Sędziowie: S.A. Cezariusz Baćkowski

S.A. Tadeusz Kiełbowicz

po rozpoznaniu w sprawie skazanego

D. D. ,

skargi wniesionej przez skazanego na naruszenie jego prawa do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy dotyczącej przedterminowego warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolności (sygn. akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu V Kow-wz 949/16),

na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z dnia 16 sierpnia 2004 r. Nr 179, poz.1843; z późn. zm.)

p o s t a n a w i a

1. skargę oddalić;

2.zwolnić skarżącego D. D. od obowiązku uiszczenia opłaty w kwocie 100 zł od przedmiotowej skargi.

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego we Wrocławiu, w dniu 19 lutego 2016 r., wpłynęła pierwsza skarga skazanego D. D. oraz w dniu 13 kwietnia 2016 r., druga skarga (sporządzona 7 kwietnia 2016 roku) na naruszenie jego prawa do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy dotyczącej warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia kary pozbawienia wolności (sygn. akt Sądu Okręgowego we Wrocławiu V Kow - wz 949/16).

W uzasadnieniu skargi D. D. podniósł, że 9.11.2015 r., złożył wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie do Sądu Okręgowego w Świdnicy, który stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę do Sądu Okręgowego we Wrocławiu. Skazany D. D. wniósł o zasądzenie na jego rzecz 20.000 zł, podnosząc, że uprawnienia do warunkowego przedterminowego zwolnienia nabył w grudniu 2015 r. i wówczas jego sprawa powinna być rozpoznana (k. 9 – 11)

Przewodniczący V Wydziału Penitencjarnego i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych Sądu Okręgowego we Wrocławiu, postanowieniem z dnia 4 maja 2016 roku, przekazał skargę skazanego do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu.

W dniu 10 listopada 2015r. do Sądu Okręgowego w Świdnicy wpłynął wniosek skazanego D. D. o udzielenie skazanemu warunkowego przedterminowego zwolnienia w wykonaniu kary pozbawienia wolności (k. 20 – 21). Zarządzeniem z 12.11.2015 r., wyznaczono na 8.12.2015 r., termin posiedzenia w przedmiocie wniosku oraz zwrócono się do Dyrektora Aresztu Śledczego w Ś. o nadesłanie opinii o skazanym i informacji o stanie konta (k. 19, 23).

Postanowieniem z dnia 24.11.2015 r., z uwagi na zmianę jednostki penitencjarnej osadzenia D. D. z Aresztu Śledczego w Ś. na Zakład Karny w W., Sąd Okręgowy w Świdnicy uznał się niewłaściwym miejscowo i sprawę D. D. przekazał Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu (k. 26).

Zarządzeniem z 1.12.2015 r., sędzia referent Sądu Okręgowe we Wrocławiu zwrócił się do Dyrektora Zakładu Karnego w W. o nadesłanie opinii o skazanym i informacji o stanie konta (k. 17, 27, 28).

Opinia o skazanym z Zakładu Karnego w W. wpłynęła do Sądu Okręgowego we Wrocławiu 26 stycznia 2016 r., (k. 29 – 31). Postanowieniem z 27.01.2016 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu, zwolnił skazanego z obowiązku uiszczenia opłaty (k. 32)

Z uwagi na remont w Zakładzie Karnym w W. i konieczność „odludnienia jednostki” Przewodniczący V Wydziału Penitencjarnego Sądu Okręgowego we Wrocławiu, 25.02.2016 r., wyraził zgodę na przetransportowanie D. D. do Zakładu Karnego we W. (k. 33 – 34)

W dniu 8.03.2016 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu, z uwagi na zmianę miejsca osadzenia D. D., uznał się niewłaściwym miejscowo i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Poznaniu (k. 35).

Z dniem 12.04.2016 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu ustalił, że skazany D. D. znajduje się na terenie Zakładu Karnego nr 1 we W., wobec powyższego w tym samym dniu postanowieniem uznał się niewłaściwym i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu (k. 38)

Z dniem 26.04.2016 r., do Sądu Okręgowego we Wrocławiu, wpłynęła opinia o skazanym z Zakładu Karnego nr 1 we W..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Przedmiotowa skarga zarzucająca przewlekłość postępowania w przedmiocie udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia nie zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać należy, że przy ocenie, czy doszło do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki - zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) - należy mieć w szczególności na uwadze terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd orzekający w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter owej sprawy, stopień jej faktycznej i prawnej zawiłości, znaczenie dla strony (która wniosła skargę)

Z uwagi na przeniesienie skazanego z Aresztu Śledczego w Ś. do Zakładu Karnego w W., wniosek D. D. nie został rozpoznany przez sąd, do którego go pierwotnie złożył. Następnie Sąd Okręgowy we Wrocławiu wystąpił o wydanie opinii o skazanym, zwolnił go z opłaty, jednakże z uwagi na zmianę jednostki penitencjarnej przez skazanego sprawę D. D. przekazał Sądowi Okręgowemu w Poznaniu. Sąd Okręgowy w Poznaniu ustalił miejsce osadzenia skazanego, po czym sprawa ponownie została przekazana do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.

Po analizie akt sprawy dojść należy do przekonania, że postępowanie w przedmiocie udzielenia przedterminowego warunkowego zwolnienia D. D. nie toczyło się niezgodnie z przyjętymi standardami podejmowania czynności. Nie negując tego, że sąd penitencjarny do chwili obecnej nie wydał orzeczenia w przedmiocie warunkowego przedterminowego zwolnienia, jednakże wynikało to z przyczyn obiektywnych. Sąd bowiem nie miał wpływu na kilkakrotną zmianę osadzenia skazanego w różnych jednostkach penitencjarnych. Zmiana ta bowiem wynikała z przyczyn od sądu niezależnych. To zaś powodowało, że następowała kilkakrotnie zmiana właściwości miejscowej sądu penitencjarnego. Sądy przesyłały akta sprawy w celu rozpoznania wniosku skazanego, w ślad za miejsce osadzenia skazanego.

Dla oceny zasadności rozpoznawanej skargi należy mieć także na uwadze, że przewlekłość jest pojęciem wskazującym, że jakieś zdarzenie czy stany są nadmiernie rozciągnięte w czasie, rozwleczone i przedłużają się (zob. P.Górecki, S.Stachowiak, P.Wiliński, Skarga na przewlekłość postępowania sądowego. Komentarz, Wolters Kluwer 2007, s. 31 i cytowane tam orzecznictwo). Względność i ocenność omawianego pojęcia wymaga więc jego odniesienia do realiów rozpoznawanej sprawy i sposobu procedowania. Za tworzące stan nieuzasadnionej zwłoki (przewlekłości) należy zatem uznać jedynie nadmierne odstępstwa od czasu zwyczajowo koniecznego do wykonania określonych czynności. Takich zaś nadmiernych odstępstw w rozpoznawanej sprawie nie doszukano się.

Przyjmuje się, że organy postępowania wykonawczego powinny wykazać się aktywnością, zważywszy na fakt, że na nich spoczywa obowiązek analizy wniosków w zakresie środków probacyjnych. Stąd powinny niezwłocznie podjąć decyzję o warunkowym przedterminowym zwolnieniu lub jego odmowie. Organy postępowania wykonawczego mają obowiązek podjęcia maksymalnego wysiłku, zarówno na etapie czynności sprawdzających, jaki w dalszych etapach postępowania wykonawczego, wykonania w możliwie najkrótszym czasie niezbędnych czynności pozwalających na usunięcie wszelkich wątpliwości związanych z zainicjowanym przez skazanego postępowaniem. Pozwala to na uniknięcie błędów w procesie gromadzenia dowodów, właściwy dobór środków probacji, które w istotny sposób przyczynią się do pozyskania obiektywnej wiedzy o bezzasadności lub zasadności wniosku.

Także obowiązkiem sądu, każdorazowo, należy badać właściwość miejscową sądu właściwego dla rozpoznania sprawy.

W aktach sprawy znajdują się 2 opinie z zakładów karnych w W. oraz Zakładu Karnego nr 1 we W., które umożliwiają wydanie merytorycznego orzeczenia.

W sprawie, co istotne, nie ujawniły się okoliczności wskazujące na zawinione przewlekanie postępowania przez skazanego. Sprawa D. D. nie ma charakteru skomplikowanego. Miarą oceny zawiłości sprawy nie jest również ilość zgromadzonych dokumentów, bowiem akta liczą zaledwie 44 karty. Wyłącznym argumentem uzasadniającym brak wydania do dnia rozpoznania skargi stanowi tylko i wyłącznie wielokrotna zmiana właściwości sądu penitencjarnego z uwagi na zmianę osadzenia D. D..

W tym stanie postanowiono jak na wstępie.

Na podstawie art. 623 kpk Sąd Apelacyjny zwolnił D. D. z opłaty stałej od skargi w kwocie 100 zł, albowiem skarżący nie byłby w stanie jej ponieść.

SSA Cezariusz Baćkowski SSA Witold Franckiewicz SSA Tadeusz Kiełbowicz