Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy - Gdańsk Południe w Gdańsku X Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Julia Kuciel

Protokolant: Anna Ciechanowicz

pod nieobecność Prokuratora

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2016 roku na rozprawie

sprawy J. P., syna L. i W. z domu R., urodzonego (...) w H.

oskarżonego o to, że:

w dniu 09 grudnia 2014 roku naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując pojazdem mechanicznym marki R. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w miejscowości P. w kierunku miejscowości T. na oznakowanym przejściu dla pieszych potrącił przechodzącego pieszego M. K. (1), który w wyniku zdarzenia odniósł obrażenia w postaci urazu głowy z towarzyszącym wstrząśnieniem mózgu, złamania kości szczękowej prawej, kości łonowej oraz kości strzałkowej prawej leczonej zachowawczo, co spowodowało naruszenie czynności narządu ciała i rozstrój zdrowia na czas trwający dłużej niż 7 dni, tj. o czyn z art. 177 § 1 k.k.

***

I.  oskarżonego J. P. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tym dodatkowym ustaleniem, że do naruszenia przez niego zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym doszło nieumyślnie i polegało to na niedostatecznej obserwacji drogi, czyn ten kwalifikuje z art. 177 § 1 k.k. i za to skazuje go, a na mocy 177 § 1 k.k. w zw. z art. 37a k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. orzeka wobec oskarżonego karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10, 00 złotych (dziesięć złotych),

II.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 14 ust. 2 pkt 3 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. D. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 442, 80 złotych (czterysta czterdzieści dwa złote i 80/100) brutto tytułem nie uiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

III.  na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k., art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, a wydatkami tego postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt X K 353/15

UZASADNIENIE

W związku ze złożeniem wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku w trybie art. 422 § 2 k.p.k. ze wskazaniem, że wniosek dotyczy rozstrzygnięcia o karze i innych konsekwencjach prawnych czynu oskarżonego J. P. , Sąd stosownie do treści art. 424 § 3 k.p.k. ograniczył zakres uzasadnienia w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 09 grudnia 2014 roku J. P. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując pojazdem mechanicznym marki R. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w miejscowości P. w kierunku miejscowości T. niedostatecznie obserwował drogę i w wyniku tego na oznakowanym przejściu dla pieszych potrącił przechodzącego pieszego M. K. (1), który w wyniku zdarzenia odniósł obrażenia w postaci urazu głowy z towarzyszącym wstrząśnieniem mózgu, złamania kości szczękowej prawej, kości łonowej oraz kości strzałkowej prawej leczonej zachowawczo, co spowodowało naruszenie czynności narządu ciała i rozstrój zdrowia na czas trwający dłużej niż 7 dni.

Dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonego z k.43-44; 133-133v; opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków k. 82-98; opinia biegłego lekarza medycyny sądowej k.36-37; protokół z badania k.1, 12, 13, 20; zeznania świadka M. K. (2) k.24-25, 49-50; zeznania świadka J. K. k.33-34.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku wyrokiem z dnia 25 stycznia 2016 roku uznał oskarżonego J. P. za winnego popełnienia w/w czynu, który zakwalifikował jako występek z art. 177 § 1 k.k. i wymierzył mu za to na mocy art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 37a k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10, 00 złotych.

W dalszej części wyroku Sąd:

- na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 14 ust. 2 pkt 3 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. D. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 442, 80 złotych (czterysta czterdzieści dwa złote i 80/100) brutto tytułem nie uiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

- na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k., art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, a wydatkami tego postępowania obciąża Skarb Państwa.

J. P. jest rencistą, ma z tego tytułu dochód w wysokości około 700 złotych miesięcznie; ma wykształcenie zawodowe. Jest właścicielem działki budowlanej zabudowanej domem o powierzchni około 120 metrów, w którym mieszka wraz z rodziną. Jest żonaty, ma troje dorosłych dzieci. Nie był uprzednio karany.

Dowód: dane osobopoznawcze i z wyjaśnień oskarżonego k. 14, 125; dane o karalności k.65-65a, k.124;

Sąd zważył, co następuje:

Uznając J. P. za winnego popełnienia zarzucanego mu i kwalifikowanego aktem oskarżenia czynu z art. 177 § 1 k.k., z modyfikacją opisu tego czynu dokonaną w treści wyroku, Sąd doszedł do przekonania, że w świetle wszystkich ujawnionych w toku posiedzenia dowodów w szczególności zeznań pokrzywdzonych, sprawstwo J. P. we wskazanym zakresie nie budzi wątpliwości. Nadto oskarżony jest zdolny ze względu na wiek do ponoszenia odpowiedzialności karnej, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarcza podstaw do przyjęcia, iż w chwili czynów J. P. był niepoczytalny lub znajdował się w anormalnej sytuacji motywacyjnej.

Sąd stwierdził w tym zakresie, iż J. P. w dniu 09 grudnia 2014 roku w P. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując pojazdem mechanicznym marki R. (...) o nr rej. (...) jadąc ulicą (...) w kierunku miejscowości T., w wyniku niedostatecznej obserwacji drogi na oznakowanym przejściu dla pieszych potrącił przechodzącego pieszego M. K. (1). M. K. (1) w wyniku zdarzenia odniósł obrażenia w postaci urazu głowy z towarzyszącym wstrząśnieniem mózgu, złamania kości szczękowej prawej, kości łonowej oraz kości strzałkowej prawej leczonej zachowawczo, co spowodowało naruszenie czynności narządu ciała i rozstrój zdrowia na czas trwający dłużej niż 7 dni. W konsekwencji uznać należało, iż J. P. wypełnił swoim zachowaniem wszystkie znamiona czynu zabronionego z art. 177 § 1 k.k.

Przechodząc do kwestii związanych z wymiarem kary Sad wpierw pragnie odnieść się do tzw. konkurencyjności ustaw. W niniejszej sprawie sprowadzało się to do oceny, czy ustawa obowiązująca w czasie popełnienia przez J. P. przypisanego mu w punkcie pierwszym uzasadnianego wyroku czynu, była dla niego względniejsza od tej, która obowiązywała w czasie orzekania. Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396) treść kodeksu karnego została bowiem znowelizowana. W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż stosownie do zgodnego stanowiska doktryny i orzecznictwa, które Sąd orzekający w sprawie w pełni podziela, ocena, która z konkurujących ustaw jest względniejsza dla oskarżonego, zawsze wymaga uwzględnienia okoliczności konkretnej sprawy ( vide: uchwała SN z dnia 24 listopada 1999 r., I KZP 38/99, OSNKW 2000, nr 1-2, poz. 5). Aprobując przytoczony pogląd, Sąd orzekający w sprawie dostrzegł, iż w nowym stanie prawnym priorytet kar nieizolacyjnych wynikający z art. 58 § 1 k.k. został rozszerzony, a wyrazem powyższego stało się między innymi wprowadzenie do obowiązującego porządku prawnego art. 37a k.k., zgodnie z którym jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt. 1, 2 lub 4 k.k. Tym samym w niniejszej sprawie przepisy ustawy obowiązującej w czasie popełnienia przypisanego J. P. czynu, nie były dla niego względniejsze, a tym samym zastosowanie znalazła ustawa obowiązująca obecnie.

Odnosząc się do kwestii kary, wymierzonej oskarżonemu, Sąd kierował się dyrektywami wskazanymi w art. 53 kk. W myśl tego przepisu, sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Sąd zważył dalej, że czyn z art. 177 § 1 k.k., jako zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 3, spełnia warunki, o których mowa w art. 37a k.k. Sąd zważył ponadto na fakt, iż jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizacyjnej, przepis art. 37a k.k.: „ stanowi dyrektywę sądowego wymiaru kary, która skłania sądy do orzekania zamiast kary pozbawienia wolności kar wolnościowych. Wspomniana regulacja dotyczy typów czynów zabronionych zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 8, jednakże priorytet orzekania kar wolnościowych dotyczy tylko tych typów czynów zabronionych, które są zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5” (str. 129 uzasadnienia do projektu Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U.2015.396). W tym kontekście godzi się również podkreślić wskazaną w ramach uzasadnienia do tego samego projektu ustawy nowelizacyjnej oczekiwaną reakcję karną, którą w przypadku przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 3 (a zatem również z art. 177 § 1 k.k.), określono na grzywnę, karę ograniczenia wolności do roku lub wyjątkowo karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania ( vide tabela str. 122 uzasadnienia do projektu Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U.2015.396).

Sąd orzekając wobec oskarżonego karę miał zatem na względzie całość powyższych rozważań, a także treść art. 53 k.k. W myśl tego przepisu, sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonej (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Sąd wziął również pod uwagę zawartą w art. 58 § 1 k.k. zasadę prymatu kar nieizolacyjnych, zgodnie z którą sąd orzeka karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. Te właśnie zasady kodeksu karnego Sąd miał na uwadze wymierzając oskarżonemu J. P. karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych po 10 złotych każda. W ocenie Sądu, wymierzona oskarżonemu kara jest adekwatna zarówno do stopnia jego zawinienia, jak i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Tak ukształtowana kara uwzględnia okoliczności łagodzące winę oskarżonego tj. fakt jego uprzedniej niekaralności. Nie bez znaczenia pozostało również, iż J. P. dopuścił się zarzucanego mu czynu działając nieumyślnie, co przy uwzględnieniu dotychczasowego życie oskarżonego nie wskazuje na to, by był on osobą zdemoralizowaną. Co za tym idzie, nieuzasadnionym było orzekanie względem niego kary surowszej – tj. ograniczenia czy też pozbawienia wolności. Jednocześnie wskazać należy, iż wysokość tej kary w przekonaniu Sądu, spełnia dyrektywy określone w przepisie art. 33 § 1 k.k., a w wysokość stawki dziennej również dyspozycję art. 33 § 3 k.k., zgodnie z którą ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być przy tym niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2.000 złotych. Mając na względzie fakt, iż oskarżony utrzymuje się jedynie z renty w wysokości zaledwie 700 zł, określenie wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 10 zł jest w ocenie Sądu uzasadnione.

Sąd zważył ponadto, iż w niniejszej sprawie spełnione zostały wszystkie wymogi formalne i możliwe było wydanie orzeczenia w trybie konsensualnym, poprzez uwzględnienie wniosku obrońcy oskarżonego o wydanie względem J. P. wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary i środka karnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Sąd rozważył przesłanki określone w art. 387 § 2 k.p.k. i doszedł do przekonania, że wniosek ten zasługuje na uwzględnienie, albowiem okoliczności popełnienia przez oskarżonego zarzucanego mu czynu w świetle całokształtu wiarygodnych i ujawnionych w toku rozprawy dowodów - nie budzą wątpliwości, zaś cele postępowania zostaną osiągnięte pomimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości. Nadto wnioskowi temu nie sprzeciwił się obecny na rozprawie pokrzywdzony.

O kosztach obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu w toku postępowania sądowego, które wyniosły w niniejszej sprawie 442,80 zł, Sąd orzekł na podstawie przepisów przywołanych w punkcie drugim wyroku.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie wskazanych w punkcie trzecim wyroku przepisów kodeksu postępowania karnego oraz ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Orzekając we wskazanym zakresie, Sąd miał na względzie, iż przytoczone przepisy stanowią, że w orzeczeniu kończącym postępowanie sąd zawsze określa, kto ponosi koszty postępowania. Orzekając o kosztach sądowych Sąd na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 k.p.k. oraz art. 1 i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych. Sąd miał w tym względzie na uwadze okoliczność, iż oskarżony J. P. jest emerytem i osiąga dochód miesięczny na poziomie zaledwie 700 zł, mocą uzasadnianego wyroku oskarżony będzie nadto zobowiązany do zapłacenia kary grzywny.