Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 443/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2016 r. w Kaliszu

odwołania R. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 26 lutego 2016 r. Nr (...)

w sprawie R. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 26 lutego 2016 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującemu R. K. emeryturę poczynając od dnia 1 października 2015 r.

UZASADNIENIE

W dniu 23.10.2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla R. K..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.decyzją z dnia 26.02.2016 r. w sprawie (...)odmówił odwołującemu R. K.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 748.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższej decyzji w dniu 15.03.2016 r. wniósł odwołanie R. K., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie 01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r. i od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r. (...) w O.jako zbrojarz betoniarz, na którym to stanowisku wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania R. K..

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu rozpoznając sprawę ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący R. K. urodził się dnia (...)Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999r. wynoszący 26 lat i 26 dni. Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od okresie 16.06.1975 r. do 31.03.1994 r. (...) w O.jako zbrojarz betoniarz.

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r. i od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r. w (...) w O.jako zbrojarz betoniarz.

W okresie od 01.03.1972 r. do 31.03.1994 r. odwołujący zatrudniony był w (...)w O.. Firma ta zajmowała się budownictwem, początkowo przemysłowym, a następnie mieszkaniowym. Wykonywano budowy bloków mieszkalnych z wielkiej płyty. W zakładzie była zbrojarnia, na której wykonywane były zbrojenia dla produkcji wielkiej płyty oraz tzw. płyty szkolnej używanej do budowy szkół, a także innych elementów betonowych, np. nastupnic. Ze świadectwa pracy z dnia 31.03.1994 r. wynika, iż odwołujący pracował jako zbrojarz. Pracodawca wystawił odwołującemu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach na okres od 01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r., od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r. na stanowisku betoniarz zbrojarz. Wskazano Wykaz A plus C Dział V plus III poz. 4 plus 1 Zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładzie pracy nadzorowanym przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Stanowisko odwołującego określono jako prace betoniarskie- zbrojarskie. W kwestionariuszu osobowym wskazano stanowisko betoniarz. W umowie o pracę z dnia 29.02.1972 r. wskazano stanowisko betoniarz, podobnie w karcie obiegowej zmian z dnia 24.04.1973 r., karcie obiegowej zmiany z dnia 24.08.1987 r., karcie wyjazdu do m K. od 23.08.1987 r., angażach z dnia 01.07.1978 r, 01.07.1979 r., 01.12.1980 r., 29.10.1980 r., 01.04.1982 r., 01.10.1982 r., 01.10.1983 r., 01.10.1986 r., 01.05.1987 r., 25.07.1988 r., 19.06.1992 r.,

(dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków J. K. i K. W., akta osobowe odwołującego)

Jako praca w szczególnych warunkach wymienione zostały w wykazie A Dział V poz. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, prace betoniarskie i zbrojarskie.- Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zmianami).

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymagał także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Warunek rozwiązania stosunku pracy nie obowiązuje od dnia 01.01.2013 r.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek- (...)r. Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres ponad 26 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego obecnie nie istnieje. Odwołującemu wystawiono świadectwo pracy w szczególnych warunkach za sporny okres od 01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r., od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r. na stanowisku betoniarz zbrojarz. Świadectwo pracy w szczególnych warunkach odpowiada stanowi faktycznemu co do stanowiska pracy i okresu pracy, zawiera niedokładności formalne co do określenia oznaczenia wykazu.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21 września 1984, sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630)

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu wystawiono świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporny okres od 01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r., od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r. Świadectwo to odpowiada stanowi faktycznemu co do charakteru pracy wykonywanej przez odwołującego.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako zbrojarz lub zbrojarz betoniarz w okresach: 01.03.1972 r. do 25.08.1987 r., od 25.07.1988 r. do 09.01.1992 r., od 19.06.1992 r. do 31.03.1994 r.

Odwołujący wykazał okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 14 § 2 kpc Sąd orzekł jak w wyroku o zmianie zaskarżonej decyzji i przyznaniu odwołującemu emerytury od dnia 1 października 2015 r., czyli od miesiąca, w którym zgłoszony został wniosek o świadczenie.