Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2013 r. w Kaliszu

odwołania S. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 25 stycznia 2013 r. i 13 marca 2013 r. Nr (...)

w sprawie S. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

Zmienia zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 25 stycznia 2013 r. i 13 marca 2013 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu S. K.emeryturę poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r.

UZASADNIENIE

W dniu 16.01.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla S. K.. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.decyzją z dnia 25.01.2013 r. i z dnia 01.03.2013 r. w sprawie (...)odmówił S. K.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2004 r., nr 39, poz. 353 ze zm.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach. Od powyższej decyzji w dniu 27.02.103 r. i w dniu 27.03.2013 r. wniósł odwołanie S. K., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie od 16.09.1969 r. do 30.06.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K., na stanowisku mechanika samochodowego pojazdów ciężarowych w kanałach, na którym to stanowisku wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego. W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O.podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania S. K..

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący urodził się dnia (...). Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 30 lat, 11 miesięcy i 26 dni. Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie nie pracuje, pobiera zasiłek dla bezrobotnych.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 16.09.1969 r. do 30.06.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...)w K., na stanowisku mechanika samochodowego pojazdów ciężarowych w kanałach. Odwołujący w okresie od 16.09.1969 r. do 30.06.1993 r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Firma ta zajmowała się wykonywaniem transportu materiałów budowlanych i innych artykułów przemysłowych dla potrzeb przedsiębiorstw, głównie budowlanych i produkujących elementy dla budownictwa. Przedsiębiorstwo posiadało samochody ciężarowe w liczbie do 100 sztuk, a niektórych okresach do 150 sztuk oraz sprzęt ciężki: koparki, spychacze, dźwigi. Sprzęt i samochody ciężarowe były naprawiane głównie w przedsiębiorstwie. Posiadało ono własne warsztaty. W warsztatach było 10-12 kanałów, na których wykonywane były naprawy. Praktycznie wszystkie naprawy samochodów ciężarowych wykonywane były w kanałach.

W świadectwie pracy z dnia 23.06.1993 r. stanowisko odwołującego w powyższym okresie określono jako mechanik. Tak określono stanowisko odwołującego w kwestionariuszu osobowym z dnia 10.09.1969 r., podaniu o pracę z dnia 09.09.1969 r., karcie obiegowej zmiany z dnia 02.05.1972 r. i i z dnia 23.04.1973 r. W okresie od 24.04.1970 r. do 30.04.1972 r. odwołujący odbywał służbę wojskową. Stanowisko odwołującego jako mechanik określono w kartotece kontrolnej od 02.05.1972 r. i z dnia 30.01.1980 r., w angażu z dnia 16.09.1969 r., 02.05.1972 r., 01.04.1974 r., 24.09.1974 r., 01.08.1975 r., 01.10.1976 r., 01.08.1980 r., 01.10.1980 r., 30.11.1981 r., 23.06.1982 r., 18.10.1982 r., 18.05. 1093 r., 30.04.1984 r., 23.04.1985 r., 03.05.1985 r., 30.09.1985 r., 14.07.1986 r., 01.04.1987 r., 22.09.1988 r., 01.10.1988 r., 28.08.1989 r., 28.06.1991 r., 11.02.1993 r., 17.06.1993 r., karcie obiegowej zmiany z dnia 24.06.1993 r. W niektórych pismach używano zamiennie pojęcia monter samochodowy. W okresie od 23.07.1987 r. do 19.09.1988 r. odwołujący pracował na budowie eksportowej w ZSRR. Pracował na budowie elektrowni atomowej, w warsztatach jako mechanik w kanałach. Odwołujący w okresie od 16.09.1969 r. do 23.04.1970 r. i od 01.05.1972 r. do 30.06.1993 r. wykonywał pracę mechanika samochodów ciężarowych w kanałach.

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została, w wykazie A Dział XIV poz. 16 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca wykonywana w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych. Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz.353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymaga także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Warunek rozwiązania stosunku pracy nie obowiązuje od 01.01.2013 r.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu 30.09.2010 r. Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres ponad 31 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r. Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia, musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego obecnie nie istnieje. Nie wystawił odwołującemu świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporny okres.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu nie wystawiono świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporny okresy. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako mechanik samochodów ciężarowych w kanałach w okresie od 16.09.1969 r. do 23.04.1970 r. i od 01.05.1972 r. do 30.06.1993 r. Odwołujący wykazał okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w wyroku.