Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 28/16

WYROK
z dnia 25 stycznia 2016 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Barbara Bettman

Protokolant: Agata Dziuban

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 stycznia 2016 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 8 stycznia 2016 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: ERBUD S.A. (lider), ul.
Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa i Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „EBUD"
Przemysłówka Sp. z o.o., ul. Biskupińska 11, 83-375 Bydgoszcz, w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Kujawsko-Pomorskie Inwestycje Medyczne Sp. z
o.o., ul. Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń, przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających
się udzielenie zamówienia:
A. konsorcjum: Budimex S.A. ul. Stawki 40, 01- 040 Warszawa i Ferrovial Agroman
S.A. Campo de las Naciones, Ribera del Loira 42, 28042 Madryt, Hiszpania,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,

orzeka:

1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego konsorcjum ERBUD S.A. (lider), ul.
Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa i Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „EBUD"
Przemysłówka Sp. z o.o., 83-375 Bydgoszcz,
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000,00 zł (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego konsorcjum ERBUD
S.A. (lider), ul. Franciszka Klimczaka 1, 02-797 Warszawa i Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „EBUD" Przemysłówka Sp. z o.o., ul. Biskupińska 11, 83-375
Bydgoszcz, tytułem wpisu od odwołania.

2.2. zasądza od odwołującego konsorcjum: ERBUD S.A. (lider), ul. Franciszka Klimczaka
1, 02-797 Warszawa i Przedsiębiorstwa Wielobranżowego „EBUD" Przemysłówka Sp. z
o.o. ul. Biskupińska 11, 83-375 Bydgoszcz na rzecz zamawiającego Kujawsko-
Pomorskich Inwestycji Medycznych Sp. z o.o., ul. Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń, kwotę
3 600,00 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa przez
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Toruniu.

Przewodniczący:


……………………

Sygn. akt KIO 28/16

U z a s a d n i e n i e:

W postępowaniu o udzielenie zamówienia prowadzonego w trybie przetargu
ograniczonego na „Przebudowę i rozbudowę Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. L.
Rydygiera w Toruniu" (Dz. Urz. UE 2014/S 189-332994 z 2.10.2014 r.), zostało wniesione w
formie pisemnej w dniu 8 stycznia 2016 r. odwołanie wykonawców wspólnie ubiegający się o
udzielenie zamówienia: ERBUD S.A. z siedzibą w Warszawie oraz Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „EBUD" Przemysłówka Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy (dalej łącznie:
zwanym „odwołującym"), w kopii przekazane zamawiającemu w tym samym terminie.
Odwołanie zostało złożone skutkiem powiadomienia w dniu 30 grudnia 2015 r. o
wyborze oferty najkorzystniejszej, złożonej przez konsorcjum: Budimex S.A. z siedzibą w
Warszawie i Ferrovial Agroman S.A. z siedzibą w Madrycie, dalej zwane „konsorcjum
Budimex S.A.”
Odwołanie dotyczy niezgodnych z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164), dalej „ustawy Pzp” - czynności
zamawiającego podjętych oraz zaniechanych w postępowaniu tj.:
a) czynności wyboru oferty złożonej przez konsorcjum firm: Budimex S.A., Ferrovial
Agroman S.A., jako najkorzystniejszej,
b) zaniechania czynności odrzucenia oferty konsorcjum Budimex.
Ww. czynnościom i zaniechaniom zamawiającego, odwołujący stawiał następujące
zarzuty:
1) zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
bezpodstawne dokonanie wyboru oferty konsorcjum Budimex jako najkorzystniejszej,
2) zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i 3, art. 89 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty konsorcjum Budimex jako zawierającej rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu:
a) unieważnienia czynności zamawiającego z dnia 30.12.2015 r. polegającej na wyborze
oferty konsorcjum Budimex jako najkorzystniejszej,
b) dokonania ponownego badania i oceny złożonych ofert, w tym odrzucenie oferty
konsorcjum Budimex,
c) dokonania czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.

W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący wyjaśniał, że przedmiotem
zamówienia jest wykonanie robót budowlanych i uzyskanie pozwoleń na użytkowanie
obiektów budowlanych wraz z infrastrukturą podziemną i drogową określonych w
Dokumentacji Projektowej łącznie jako „Przebudowa i rozbudowa Wojewódzkiego Szpitala
Zespolonego im. L. Rydygiera w Toruniu" zlokalizowanej w Toruniu przy ul. Św. Józefa.
Przedsięwzięcie zostało podzielone na 11 Odcinków:
Odcinek 1 - Budynek 510 - nowy budynek szpitalny nr 510 ze Szpitalnym Oddziałem
Ratunkowym z lądowiskiem dla helikopterów ratunkowych na dachu, Oddziałem
Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Centralnym Blokiem Operacyjnym, Zakładem
Diagnostyki Obrazowej oraz łóżkami zabiegowymi.
Odcinek 2 - Budynek 520 - nowy budynek administracyjny nr 520 zawierający pomieszczenia
administracyjne oraz Aptekę Szpitalną, Magazyn Odpadów Medycznych i Prosektorium.
Odcinek 3 - Budynek 530 - nowy budynek nr 530 zawierający Oddział Chorób Zakaźnych i
Zespół Poradni Przyszpitalnych.
Odcinek 4 - Budynek 540 - nowy budynek nr 540 Oddziały Psychiatryczne.
Odcinek 5 -Budynek 550 - przebudowa istniejącego budynku Szpitala na VI piętrze oraz
modernizacja pięter II-V wraz z modernizacją infrastruktury w budynku.
Odcinek 6 - Budynek 560 - nowy budynek garażu nr 560 na 303 miejsca parkingowe.
Odcinek 7 - Budynek 570 A,B,B,C,D,E - nowe budynki techniczne 570A, 570B, 570B, 570C,
570D, 570E.
Odcinek 8 - Budynek 580 - przebudowa istniejącego budynku Szpitala: parter, część 1 piętra
i piwnicy.
Odcinek 9 - nowy układ drogowy na działce wraz z parkingami naziemnymi, podziemną
siecią infrastruktury oraz urządzeniem zieleni i małą architekturą- część I wyodrębniona z
Projektu Zagospodarowania Terenu w północnej części opracowania- co najmniej w zakresie
technologicznie uzasadnionym i niezbędnym dla uzyskania decyzji o pozwoleniu na
użytkowanie Odcinka 1 - Budynek 510.
Odcinek 10 - nowy układ drogowy na działce wraz z parkingami naziemnymi, podziemną
siecią infrastruktury oraz urządzeniem zieleni i małą architekturą - część II pozostały zakres
Projektu Zagospodarowania Terenu w kierunku południowym od Odcinka 9.
Odcinek 11 - przebudowa ul. Św. Józefa.
Odwołujący podnosił, że jest wykonawcą, który jest zainteresowany udzieleniem mu
przedmiotowego zamówienia i ma interes w jego uzyskaniu. W tym celu złożył ofertę i ubiega
się o udzielenie mu zamówienia. W wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy odwołujący może ponieść szkodę, bowiem oferta odwołującego została
sklasyfikowana w rankingu oceny ofert na drugim miejscu, za ofertą konsorcjum Budimex.

Odrzucenie oferty złożonej przez konsorcjum Budimex doprowadzi do sytuacji, w której to
oferta odwołującego zostanie wybrana jako najkorzystniejsza. W wyniku czynności i
zaniechań zamawiającego odwołujący utracił szansę na uzyskanie zamówienia oraz na zysk,
który planował osiągnąć w wyniku jego realizacji. Powyższe stanowi wystarczającą
przesłankę do skorzystania przez odwołującego ze środków ochrony prawnej
przewidzianych w art. 179 ust. 1 ustawy.
Odwołujący uzasadniał, że naruszenie wskazanych powyżej przepisów ustawy może
mieć istotny wpływ na wynik postępowania, a zatem biorąc pod uwagę art. 192 ust. 2 ustawy
Krajowa Izba Odwoławcza winna uwzględnić niniejsze odwołanie. Efektem wskazanego
powyżej zaniechania zamawiającego może być, bowiem uniemożliwienie wyboru oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej, co w istotny sposób wpłynie na wynik postępowania.
Zarzut I. Naruszenia art. 7 ust. 1 i 3, art. 89 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy
Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty konsorcjum Budimex S.A., jako zawierającej
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Odwołujący podnosił, że zgodnie
z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się do wykonawcy o udzielenie w
określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny. Zastosowanie powołanej procedury jest czynnością zamawiającego, od której w
przypadku podejrzenia złożenia oferty z rażąco niską ceną odstąpić nie może. W niniejszym
postępowaniu zamawiający pismem z dnia 14 września 2015 r., a następnie pismem z dnia 4
listopada 2015 r. wezwał konsorcjum Budimex na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia wyjaśnień i ewentualnie przedstawienia odpowiednich dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny zaoferowanej w postępowaniu.
Podkreślił, że w świetle okoliczności faktycznych sprawy powyższe wezwanie było w pełni
uzasadnione, w szczególności ze względu na dysproporcję pomiędzy ceną zaoferowaną
przez konsorcjum Budimex a cenami pozostałych ofert i kwotą, jaką zamawiający zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Konsorcjum Budimex nie zakwestionowało
poprzez wniesienie odwołania - dokonanego przez zamawiającego wezwania, potwierdzając
tym samym, że ze względu na wskazane powyżej okoliczności - jego wystosowanie przez
zamawiającego było prawidłowe i uzasadnione.
W opinii odwołującego, powyższe ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia
niniejszego odwołania i to z dwóch względów.
Po pierwsze, na co już wyżej wskazywał wezwanie wykonawcy do wyjaśnień ceny w
trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp ustanawia domniemanie, iż cena oferty wykonawcy jest
rażąco niska, co potwierdza jednolite orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Wykonawca,
składając żądane przez zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest to domniemanie

obalić, a jeżeli tego nie uczyni, jego oferta podlega odrzuceniu w oparciu o art. 90 ust. 3
ustawy Pzp.
Na opisane powyżej skutki wezwania do wyjaśnień ceny Izba zwróciła uwagę w
szeregu orzeczeniach, m.in. w:
- wyroku z dnia 28 października 2010 r., sygn. akt: KIO/UZP 2242/10, zgodnie z
którym: „wystąpienie do wykonawcy (Odwołującego), w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
ustanawia domniemanie prawne (praesumptio iuris) zaproponowania w ofercie ceny rażąco
niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia, tak wyrok KIO z dnia 17 października 2008 r.,
sygn. akt: KIO/UZP 1068/08 oraz wyrok KIO z dnia 23 grudnia 2008 r., sygn. akt: KIO/UZP
1443/08. Wyjaśnienia wykonawcy mają doprowadzić do obalenia tego domniemania, a
ciężar złożenia wyczerpujących wyjaśnień, iż oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej, obciąża
wykonawcę (wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 1 kwietnia 2005 r., sygn. akt
VI Ca 464/05). Wykonawca powinien przedstawić dowód na twierdzenie przeciwne i winien
wykazać, że możliwe i realne jest rzetelne wykonanie zamówienia za zaproponowaną przez
siebie cenę,” tak wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 26 stycznia 2010, sygn. akt
KIO/UZP 1701/10.
- wyroku z dnia 11 kwietnia 2011 r., sygn. akt: KIO 624/11, w którym: „Izba podzieliła w
tym zakresie pogląd wyrażony przez Zamawiającego, iż to na Wykonawcy ciąży obowiązek
wskazania, w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jakie elementy
oferty miały wpływ na wysokość ceny i w jaki sposób dokonano ich kalkulacji, tak, aby
udowodnić, że zaproponowana cena nie jest ceną rażąco niską. Wykonawca, składając
wyjaśnienia na okoliczność kalkulacji ceny oferty, powinien również wykazać, że wskazana
cena została ustalona zgodnie z prawem, na podstawie obiektywnych czynników, bez
naruszania zasad uczciwej konkurencji. (...) W rozpatrywanym przypadku Odwołujący nie
przedstawił wyczerpująco sposobu zgodnie, z którym dokonano kalkulacji elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny";
- wyroku z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12, zgodnie z którym:
„Zamawiający ma obowiązek ocenić wyjaśnienia w kontekście całego przedmiotu
zamówienia i tym samym przedmiotu oferty. Wykonawca ma natomiast obowiązek
przedstawić wyjaśnienia przekonujące i rzeczowe co do pełnego zakresu wyceny oferty.
Wykonawca powinien przedstawić także dowody na poparcie swoich twierdzeń, gdyż to po
stronie wykonawcy spoczywa ciężar dowodu, że cena oferty nie jest rażąco niska."
Odwołujący ponownie podkreślił, że wystąpienie do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1
ustawy Pzp ustanawia domniemanie prawne zaproponowania w ofercie ceny rażąco niskiej
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy mają doprowadzić do
obalenia tego domniemania. Art. 90 ust. 3 ustawy wyraźnie nakazuje zamawiającemu

odrzucenie oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeśli dokonana ocena wyjaśnień
wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera cenę rażąco niską w
stosunku do przedmiotu zamówienia. W ocenie odwołującego w niniejszej sprawie mamy do
czynienia z sytuacją opisaną w powołanym przepisie art. 90 ust. 3 ustawy.
Odwołujący podnosił, że zgodnie z Formularzem Oferty, stanowiącym Załącznik Nr 1
do IDW, każdy z wykonawców zobowiązany był do rozbicia ceny na poszczególne odcinki (1
- 11). Analiza cen wyszczególnionych w Formularzu oferty konsorcjum Budimex oraz analizy
wyjaśnień złożonych przez tego wykonawcę w odpowiedzi na wezwania zamawiającego
doprowadziła odwołującego do wniosków, iż:
1) cena za odcinek 5.2 (piętra ll-V), wynosząca 13 364 755,91 zł brutto, jest ceną rażąco
niską, co w konsekwencji oznacza, iż także całkowitą cenę oferty w kwocie 336 413 825,65
zł brutto - należy potraktować jako rażąco niską w rozumieniu przepisów ustawy Pzp.
Odwołujący podnosił, iż odcinek 5.2 obejmuje zaprojektowanie i wykonanie
przebudowy i remontów oddziałów szpitalnych kondygnacji ll-V piętra budynku głównego
Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu w zakresie odcinka 5, o którym mowa w
SIWZ na podstawie Programu Funkcjonalno-Użytkowego, wizji lokalnej oraz inwentaryzacji
stanu istniejącego.
Odcinek 5, budynek 550 obejmujący przebudowę i modernizację Budynku Głównego G,
zamawiający podzielił na dwa odcinki:
5.1 - przebudowa VI Piętra zgodnie z dokumentacją przekazaną przez zamawiającego o
pow. użytkowej 1321,15 m , pow. całkowitej 1760
5.2 - przebudowa czterech pięter (od II do V) zgodnie z programem funkcjonalno-
użytkowym opracowanym przez zamawiającego o pow. użytkowej 4500 m2. Jest to
wymagana przez SIWZ powierzchnia użytkowa szpitalna, pow. całkowita zgodnie ze stanem
istniejącym wyniesie ok. 6033 m2. Odwołujący przyznał, że w tym przypadku dokumentację
opracowuje wykonawca.
Ponadto, część modernizacji i przebudowy Budynku Głównego G, obejmująca piętra -
1,0, +1,+2 (tylko część komunikacji) - zawarta jest w projektach dostarczonych przez
zamawiającego i nazwana jest jako odcinek - 8 budynek 580.
Dalej odwołujący wyjaśniał, że zamawiający określił w PFU standard, który muszą
spełniać piętra z odcinka 5.2 jako analogiczny do projektu odcinka 5.1, oraz odcinka 8
budynek-580.
Mając powyższe na uwadze, odwołujący założył, że cena jaką wykonawcy przyjęli za
wykonanie zadania 5.2 powinna wynosić minimum proporcjonalną (do powierzchni)
wielokrotność ceny, jaką przyjęli za realizację odcinka 5.1. i odcinka 8, budynek 580.

Odwołujący wyjaśniał, że ceny złożonych ofert za odcinki 5.1 wynosiły
BUDIMEX SA- Ferrovial Agroman S.A. - 4 236 047,01 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 5 633 349,68 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A- 4 932 585,70 zł
WARBUD SA GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE- 4 645 996,04 zł
IDS-BUD SA- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"- 5 712 324,00 zł;
Średnia - 5 032 060,49 zł
Ceny złożonych ofert za odcinki 5.2 wynosiły
BUDIMEX SA- Ferrovial Agroman S.A. -13 364 755,91 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 27 812 356,96 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A-19 730 342,84 zł
WARBUD SA GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE- 25 471 999,92 zł
IDS-BUD SA- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING" - 31 791 442,00 zł
Średnia - 23 634 179,53 zł.
Z powyższego wynika, że cena dla odcinka 5.2 przyjęta przez konsorcjum Budimex
jest ok. 43% niższa niż średnia cen wykonawców dla tego odcinka.
W dowodzeniu tezy o rażąco niskiej cenie za odcinek 5.2 w ofercie Budimex
odwołujący posłużył się kalkulacją kosztów sporządzoną na podstawie czterech przykładów:
Przykład 1. Analizy porównawczej do wycenionego odcinka 5.1 -VI piętro istniejącego
budynku, na podstawie projektu wykonawczego. Zaznaczał, że w PFU występują
wielokrotnie zapisy o przyjęciu standardów i rozwiązań analogicznie jak na innych
kondygnacjach, np.:
- pkt. 2 str. 3 PFU: „Program funkcjonalno-użytkowy (zwany PFU) dotyczy wykonania
robót budowlanych na części odcinka 5 - w zakresie przebudowy i remontu kondygnacji ll-V
wraz z wymianą lub przebudową i remontem infrastruktury oraz dostosowaniem
przebudowywanych pięter do projektów budynków 550 (VI piętro) i 580".
- pkt. 3, str. 6 PFU : „Prace projektowe i budowlane powinny być wykonane zgodnie z
niniejszym PFU w nawiązaniu do dokumentacji projektowej udostępnionej przez
Zamawiającego, na którą się powołuje przedmiotowy program, oraz z wymogami
obowiązujących przepisów, norm i instrukcji",
- pkt 5.1, str. 68 PFU: „W zakresie wykończenia pomieszczeń należy zaprojektować i
wykonać prace w standardzie nie gorszym niż przyjęto w projektach dla budynków 550 i 580,
a dla sal endoskopowych, zabiegowych i operacyjnych w standardzie nie gorszym niż dla
tych samych typów pomieszczeń w budynku 510, opracowanych przez Projektanta 4105.eu,

w tym w oparciu o Specyfikacje Techniczne. Należy zastosować materiały i rozwiązania
instalacyjne w oparciu o dokumentację projektową udostępnioną przez Zamawiającego.”
- w toku postępowania o udzielenie zamówienia, np. na pytania dotyczące instalacji
zamawiający udzielał odpowiedzi, że instalacje należy projektować analogicznie jak piętro
VI-odcinek 5.1 (np. odpowiedzi na pytania z dnia 14.08.2015, pytania nr: 904, 905, 950,
956,957). Oznacza to, zdaniem odwołującego, że taka analiza porównawcza jest
prawidłowa.
Przykład 2. Analizy porównawczej do odcinka 8, budynek 580.
Przykład 3. Analizy ceny na podstawie kosztów budowy odcinka 1 - budynek 510.
Przykład 4. Analizy realizacji rozbudowy i modernizacji szpitala powiatowego w
Brzezinach wykonanego przez ERBUD S.A. o porównywalnym zakresie prac.
Przykład 5. Analizy złożonej oferty na Szpital Wojewódzki we Włocławku o
porównywalnym zakresie prac, w postępowaniu wygranym przez firmę Budimex S.A.
Ad przykład 1. Wycena na podstawie analizy odcinka 5.1:
Szacunek kosztów odcinka 5.2 przyjęty na podstawie ceny 1 m2 powierzchni użytkowej dla
odcinka 5.1. Wskaźnik kosztów 1m2 dla odcinka 5.1 o pow. =1321,15m2
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. - 3 206,33 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 4 263,97 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A - 3 733,55 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE- 3 516,63 zł
IDS-BUD SA- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING" - 4 323,75 zł
Wartość odcinka 5.2 o pow. uż. 4500m2 wg wskaźnika z odcinka 5.1:
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. -14 428 499,07 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka -19 187 884,46 zł;
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A - 16 800 995,84 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE- 15 824 836,07 zł
IDS-BUD S.A.- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"- 19 456 880,75 zł
Odwołujący uważał, że do powyższych wartości należy doliczyć koszty, które nie były
ujęte w cenie odcinka 5.1, czyli dodatkowy koszt związany z wykonaniem sal operacyjnych
oraz koszty opracowania dokumentacji projektowej. Dla celów porównawczych przyjął
szacunek własny na sale operacyjne. Ponadto doliczył koszt prac projektowych. Dla celów
porównawczych koszt prac projektowych przyjął wg rozporządzenia Ministra Infrastruktury z
dnia 18 maja 2004 r. dla grupy funkcjonalnej 8 kategoria złożoności 5.
W poniższej tabeli przedstawił dodatkowe koszty potrzebne do prawidłowego
wykonania pełnego zakresu prac zgodnie z PFU:

Dodatkowy koszt sal operacyjnych (szacunek ERBUD SA):
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. - 2 000 000,00 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 2 000 000,00 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A - 2 000 000,00 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE- 2 000 000,00 zł
IDS-BUD S.A.- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"- 2 000 000,00 zł
Dodatkowy koszt prac projektowych - 7,7% od wartości robót:
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. -1 264 994,43 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 1 631 467,10 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A -1 447 676,68 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE - 1 372 512,38 zł
IDS-BUD S.A.- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING" - 1 652 179,82 zł
Łączna całkowita wartość szacunkowa prac uwzględniająca powyższe koszty, według
założeń odwołującego, wynosi wartość odcinka 5.2:
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. -17 693 493,50 zł
ERBUDSA- EBUD Przemysłówka - 22 819 351,57 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A - 20 248 672,52 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE - 19 197 348,45 zł
IDS-BUD S.A.- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"- 23 109 060,57 zł
Powyższe dla odwołującego potwierdza, że większość z wykonawców założyła dużo
wyższą cenę niż wynika to z powyższych szacunków. Wykonawcy liczyli się z utrudnionymi
warunkami realizacji robót budowlanych (prowadzonych w czynnym szpitalu).
Podsumowując, odwołujący podtrzymał, że wartość oferty konsorcjum Budimex w tym
zakresie nie pokrywa nawet kosztów prac budowlanych, nadto istnieje poważna obawa, czy
uwzględnia ona wszystkie prace i koszty (np. projekty) wynikające w PFU i warunków
realizacji.
Ad przykład 2. Analiza porównawcza do odcinka 8, budynek 580.
Szacunek kosztów odcinka 5.2 przyjęty na podstawie ceny 1m2 powierzchni użytkowej dla
odcinka 8 - budynek 580. Do obliczenia wskaźnika odwołujący przyjął powierzchnię
użytkową szpitalną (analogicznie jak przy odcinku 5.1) oraz powierzchnię usługową. Razem
otrzymał 2767,6 m2+ 594,4 m2 = 3 362,00. Wskaźnik kosztów 1m2 dla budynku 580 o pow.
uż.=3362,00m2.
Według odwołującego w przeliczeniu proporcjonalnym do m2 wartość odcinka 5.2 powinna
być szacunkowo zgodnie z poniższą tabelą:
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. -4 256,31 zł

ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka - 4 939,21 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A -7 479,67 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE -5 498,69 zł
IDS-BUD S.A.- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"- 5 103,11 zł
wartość odcinka 5.2 o pow. uż. 4500m2 wg wskaźnika z odcinka 5.1:
BUDIMEX S.A.- Ferrovial Agroman S.A. -19 153 399,30 zł
ERBUD S.A.- EBUD Przemysłówka -22 226 438,09 zł
ASTALDI S.p.A- NBI S.p.A - 33 658 534,61 zł
WARBUD S.A. GTM Bâtiment SAS, SICRA ILE DE FRANCE - 24 744 092,51 zł
IDS-BUD SA- KORPORACJA "ALTIS- HOLDING"-22 964 015,32 zł.
Odwołujący zaznaczył, że powyższe kwoty nie uwzględniają projektów
wykonawczych (gdyż dla budynku 580 projekty dostarczył zamawiający), ponadto należy
dodać dodatkowe koszty związane z wykonaniem sal operacyjnych.
Według odwołującego już tylko na podstawie wyceny firmy BUDIMEX S.A. z odcinka
8, kwota za odcinek 5.2 powinna być znacznie wyższa niż 13 364 755,91 zł brutto.
Ad przykład 3. Analiza na podstawie oferty odcinka 1 - budynek 510:
Odwołujący wyjaśniał, że odcinek 1 - jest to budynek główny wraz z salami
operacyjnymi i oddziałami łóżkowymi o powierzchni użytkowej 15 372,7 i pow. usługowej 3
010,00 m2. Razem daje to 18 382,7 m2 pow. użytkowej. Na budynek jest opracowany
projekt wykonawczy. Budynek 510 będzie wznoszony od podstaw. Ponieważ odcinek 5.2
stanowi remont i zgodnie z zapisami w PFU należy wykonać komplet prac instalacyjnych i
architektonicznych, zaś konstrukcja pozostaje, dla porównania kosztów wykonania odcinka
5.2 przyjął z odcinka 1 tylko prace instalacyjne i prace budowlane wg projektu architektury.
Wg oferty odwołującego odcinek 510 kosztuje 141 060 463,46 zł brutto. Od tej kwoty
odliczył wartość konstrukcji, mebli i poczty pneumatycznej, ponieważ ten zakres nie będzie
realizowany w odcinku 5.2. Po odjęciu tych prac otrzymał kwotę 114 243 750,98zł brutto.
Przyznał, że cena oferty konsorcjum Budimex za odcinek 1 wynosiła 139 806 233,83 zł
brutto, czyli ok. 1% mniej.
Zaznaczał, że analogicznie można przyjąć wartość prac budowlanych i instalacyjnych
(poza meblami, pocztą pneumatyczną, konstrukcją i robotami ziemnymi) w ofercie
konsorcjum Budimex na ok. 113 101 313,47 zł brutto, w wyniku czego otrzymał wskaźnik 6
152,60 zł/m2. Dokonując obliczenia: 6 152,6 x pow. odcinka 5.2 (4500 m2) otrzymał
szacowaną przez siebie wartość odcinka 5.2 - kwota ok. 27 686 700 zł brutto. Do tej kwoty
odwołujący doliczył koszty opracowania projektów w kwocie ok 1,3 mln zł.

Ad przykład 4. Analiza realizacji rozbudowy i modernizacji szpitala powiatowego w
Brzezinach wykonanego przez ERBUD S.A. o porównywalnym zakresie prac.
a. Podstawa: Projekt wykonawczy dostarczony przez zamawiającego,
b. Skrócony zakres prac: roboty rozbiórkowe, przebudowa części istniejącej (piwnica,
parter, 1 piętro) w zakresie robót budowlanych i instalacyjnych, roboty wykończeniowe i
instalacyjne 2 piętra, zerwanie starej elewacji I wykonanie nowej, wymiana okien. Na 2
piętrze wykonano 3 sale operacyjne. Przyłącza zewnętrze, zagospodarowanie terenu wokół
remontowanego bloku szpitala. Wyjaśniał, że konstrukcja 2 piętra została wykonana przez
ERBUD S.A. w ramach oddzielnego kontraktu:
c. parametry budynku: pow. = 4 132,89 m2, 3 kondygnacje nadziemne, 1 kondygnacja
podziemna
d. wartość kontraktu z aneksami = 21 246 438,67 brutto.
W wyniku przeliczenia powyższych parametrów i przyjętych wartości odwołujący
otrzymał wskaźnik 5 140,82 zł brutto/m2. Następnie, dokonując obliczeń wg tego wskaźnika
koszt odcinka 5.2 według odwołującego powinien wynieść: 5 140,82 zł/m2 x 4 500 m2 = 23
133 690,00 zł brutto. Do tej kwoty doliczył koszty opracowania projektów ok 1,3 mln zł.
Ad przykład 5. Analiza złożonej oferty na przebudowę Szpitala Wojewódzkiego we
Włocławku o porównywalnym zakresie prac, w postępowaniu wygranym przez firmę
Budimex S.A. (przetarg pn: „Remont, przebudowa i rozbudowa budynku nr 5 Wojewódzkiego
Szpitala Specjalistycznego im. bł. ks. J. Popiełuszki we Włocławku w formule „zaprojektuj i
wykonaj").
a. Program Funkcjonalno-użytkowy dostarczony przez zamawiającego,
b. Skrócony zakres prac: częściowa rozbudowa, roboty rozbiórkowe, przebudowa wraz
z robotami budowlanymi i instalacyjnymi, w tym 2 sale operacyjne, zagospodarowanie
terenu. Wyposażenie w sprzęt medyczny. Zakres prac wg PFU przekazanego przez
zamawiającego tzn. Kujawsko-Pomorskie Inwestycje Medyczne.
c. Parametry budynku: pow. ok 3 331 m2, 3 kondygnacje nadziemne, 1 kondygnacja
podziemna
d. Wartość oferty = 16 204 198,82 brutto. W cenie ujęte było wyposażenie w sprzęt
medyczny za ok 1 600 000 zł brutto.
Z uwagi na fakt, iż w postępowaniu o udzielenie zamówienia objętym tym sporem, w
zakresie przetargu brak jest sprzętu medycznego, do wyliczenia wskaźnika cenowego koszt
sprzętu odwołujący odjął od ceny oferty dotyczącej Szpitala Wojewódzkiego we Włocławku,
w wyniku czego otrzymał kwotę 14 604 198,82 zł brutto. W wyniku przeliczenia powyższych
parametrów i wartości otrzymał wskaźnik 4 384,33zł/m2.

Odnosząc powyższe własne kalkulacje i założenia do stanu faktycznego niniejszej
sprawy, dokonując przeliczenia wg tego wskaźnika, odwołujący otrzymał koszt odcinka 5.2,
wynoszący: 4 384,33/m2 x 4 500 m2 = 19 729,49 zł brutto.
Odwołujący przypominał, że postępowanie przetargowe w zakresie Szpitala
Wojewódzkiego we Włocławku firma BUDIMEX S.A. wygrała za cenę 16 217 414,33zł brutto,
co daje na 1 m2 analogicznie j.w.: (16 217 414,33 -1 600 000) / 3 331 m2 = 4 388,30 zł/m2
W przypadku odcinka 5.2, wykorzystując powyższy wskaźnik, cena oferty konsorcjum
Budimex według odwołującego - powinna być na poziomie: 4500 x 4 388,30 = 19 747 350,00
zł brutto
Jednocześnie odwołujący podnosił, że oferta z najniższą ceną (dotycząca Szpitala
Wojewódzkiego we Włocławku), która w efekcie została odrzucona, opiewała na kwotę 14
279 537,78 zł brutto. Daje to na 1m2: (14 279 537,78 -1 600 000) / 3 331,0 = 3 806,53 zł/m2.
Przyjmując ten wskaźnik, wartość odcinka 5.2 wyniesie 3 806,53 x 4500 = 17 129 385,00 zł
brutto.
Z powyższej analizy, odwołujący wywiódł, że zaoferowana przez konsorcjum Budimex
cena 13 364 755,91 zł brutto jest ok. 30% niższa niż ceny rynkowe za podobny obiekt, nawet
w odniesieniu do przetargów wygranych przez samą firmę Budimex S.A.
Powyższe analizy opisane w punktach 1,2,3,4,5 potwierdzają, zdaniem
odwołującego, zaniżoną przez konsorcjum Budimex wycenę odcinka 5.2, a co za tym idzie -
ceny całkowitej oferty tego wykonawcy.
Wycena dokonana przez konsorcjum Budimex S.A. przekonaniu odwołującego może
być obarczona dużym błędem lub powstała w wyniku posiadania przez tego wykonawcę
innych informacji niż pozostali wykonawcy. Odwołujący podkreślał, że wartość odcinka 5.2
stanowi znaczną część niniejszego zamówienia, a sam odcinek jest według odwołującego
istotnym i trudnym elementem realizacji całości zamówienia. Przestrzegał, że zaniżona,
nierealna cena za ten zakres prac może narazić zamawiającego na problemy z realizacją
całej inwestycji.
Reasumując, wskazał, że minimalne rynkowe koszty realizacji odcinka 5.2
wschodzącego w zakres zamówienia, przewyższają cenę zaoferowaną przez wykonawcę
konsorcjum Budimex. Tym samym cena zaoferowana przez tego wykonawcę nie wystarczy
nawet na pokrycie kosztów realizacji tej części zamówienia, nie mówiąc już o jakimkolwiek
zysku.
W ocenie odwołującego, opierając się na wykonanych wyżej analizach, cena
zaoferowana przez konsorcjum Budimex jest przykładem ceny rażąco niskiej, czyli ceny
niewiarygodnej, oderwanej całkowicie od realiów rynkowych, poniżej kosztów wytworzenia

oferowanych usług (por. wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 czerwca 2010 r.,
sygn. akt XIX Ga 175/10). Zatem oferta konsorcjum Budimex podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z art. 90 ust. 3 tej ustawy.
W zakończeniu odwołujący, odnosząc się do twierdzeń konsorcjum Budimex
zawartych w piśmie z 14 września 2015 r. w zakresie powoływania się na wygrany przetarg
na „Budowę Mazowieckiego Szpitala Drewnica", wskazywał, że porównywanie tej inwestycji
do przedmiotu niniejszego zamówienia jest chybione, gdyż szpital w Drewnicy posiada
odmienny charakter od szpitala w Toruniu. Szpital Drewnica jest szpitalem psychiatrycznym z
typowo łóżkowymi oddziałami, tymczasem w zakresie prac dotyczących Szpitala w Toruniu
do wykonania będą sale operacyjne (12 szt.), remonty, a zatem elementy w sposób
znaczący podnoszące koszty budowy szpitala.
Ponadto, cena oferty BUDIMEX S.A. była ponad 30% niższa od budżetu
zamawiającego, co dodatkowo poddaje pod wątpliwość realność wyceny przez tego
wykonawcę realizacji obiektu Szpitala w Drewnicy.
Zarzut II. Naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1
tej ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty konsorcjum Budimex S.A. jako
najkorzystniejszej, wskazał, co następuje.
Przedmiotowy zarzut jest konsekwencją uprzednio podniesionego i opisanego
zarzutu odwołania. W przypadku potwierdzenia się zarzutu złożenia przez konsorcjum
Budimex oferty z rażąco niską ceną, czynność zamawiającego z dnia 30 grudnia 2015 r.
polegająca na wyborze tej oferty jako najkorzystniejszej, zostanie uznana za dokonaną z
naruszeniem przepisów art. 7 ust. 1 i art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania na zasadzie art. 189 ust. 2
ustawy Pzp.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 8 stycznia 2016 r. pisemne zgłoszenie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, w kopii przesłane stronom zgłosił
dnia 11 stycznia 2016 r. wybrany wykonawca konsorcjum: Budimex S.A. i Ferrovial Agroman
S.A., który wnosił o oddalenie odwołania, co będzie równoznaczne z utrzymaniem w mocy
zaskarżonej czynności zamawiającego wyboru jego oferty do realizacji zamówienia.
Izba postanowiła dopuścić do udziału w postępowaniu odwoławczym konsorcjum:
Budimex S.A., z siedzibą w Warszawie i Ferrovial Agroman S.A. z siedzibą w Madrycie,
uznając że przesłanki wymienione w art. 185 ust. 2 i 3 ustawy Pzp zostały wykazane.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie złożonej w dniu rozprawy oraz do protokołu
wnosił o oddalenie odwołania i podał, że odwołanie de facto nie dotyczy wyboru oferty

przystępującego, a jedynie rzekomej rażąco niskiej ceny składnika, którego wartość
procentowa w tym zamówieniu wynosi około 4,9%. Przedmiotowe postępowanie należy
traktować jako całość nawet jeżeli zamawiający w formularzu ofertowym wymagał podania
cen za poszczególne odcinki, to nie stanowi o podziale zamówienia na części w rozumieniu
przepisów ustawy Pzp. Przedmiot zamówienia stanowi jedną spójną całość i wykonanie
pełnego zakresu robót opisanych w SIWZ stanowić będzie należyte wykonanie umowy.
Zamawiający powoływał się na ryczałtowy charakter ustalonego wynagrodzenia. Bez
znaczenia pozostawało w jaki sposób wykonawca odniósł cenę poszczególnych odcinków do
ceny całości zamówienia, gdyż dla badania realności tej ceny miał obowiązek uwzględnić
jedynie cenę całkowitą oferty. Zamawiający podnosił, iż odwołujący nie wskazał z jakich
przyczyn należy całkowitą cenę oferty konkurenta uznać za rażąco niską, a kwestionował
jedynie cenę odcinka 5.2. W ocenie zamawiającego, weryfikacja złożonych przez oferentów
wyjaśnień nie dała podstaw do uznania, że ceny ofert są rażąco niskie (nierealistyczne) a
realizacja przedmiotu zamówienia przez konsorcjum Budimex byłaby zagrożona.
Wyjaśnienia są kompleksowe, obejmują cały przedmiot zamówienia. Dawały podstawy do
przyjęcia, iż wycena przedmiotu zamówienia została dokonana rzetelnie. Zamawiający nie
zgodził się z założeniami odwołującego wyceny projektu dla odcinka 5.2 na poziomie 7,7%,
gdyż projekt dla przedmiotowej inwestycji kosztował 5 505 422 zł, co odnosząc do ceny
oferty Budimex dawałoby wskaźnik 1,63% wartości inwestycji. Podnosił, iż wykonawcy
kalkulując cenę ofertową bazują na własnych możliwościach, doświadczeniu i kontaktach
handlowych. W przeciwnym razie ceny ofertowe musiałby być identyczne, co stanowi
oczywisty absurd. Nie można narzucać wykonawcom w jaki sposób mają kalkulować cenę
ofertową. Kalkulacja własna ceny jest bowiem prawem wykonawcy. Zaznaczał, że różnica
między ceną oferty konsorcjum Budimex a ceną oferty odwołującego wynosząca około 7,5%
nie daje nawet ogólnych podstaw do wywodzenia „rażąco niskiego” charakteru ceny
wybranego wykonawcy.
Zamawiający powoływał się na znane mu okoliczności, że wcześniej współpracował z
firmą Budimex przy budowie Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Bydgoszczy oraz Parku
Aktywnej Rehabilitacji i Sportu Centrum Onkologii w Bydgoszczy i przy porównywalnych
zakresach tych inwestycji, zostały one wykonane należycie za najniższe ceny, które
zaoferował Budimex S.A. Zamawiający był zobowiązany zgodnie z wyrokami KIO sygn. akt
KIO 219/14 i KIO 221/14 uwzględnić wszystkie znane mu i dostępne okoliczności.
Zamawiający wyjaśniał, że obszarowo pietra od II do V są takie same, jeżeli chodzi o
odcinek 5.2. Jednakże zakres robót, biorąc pod uwagę ofertę przystępującego to około 4% w
stosunku do wartości całej oferty i zamawiający uznawał, że prace do wykonania na tym
odcinku są proste. Jest to budynek istniejący z instalacjami, cała kubatura i infrastruktura jest

przygotowana, szpital na tych piętrach funkcjonuje, ale będzie miał zmienione powierzchnie
pomieszczeń. Zamawiający podnosił, że w przypadku kiedy udostępnił wykonawcy PFU - to
przedstawiony przez przystępującego kosztorys w zakresie odcinka 5.2 stanowi swoistą
kalkulacje a nie opiera się na przedmiarze. W ocenie zamawiającego należało dokonać
wyceny na tej podstawie, każdy wykonawca składając ofertę musiał skalkulować i ten
odcinek, tak samo postąpił odwołujący skoro ujął cenę tego odcinka w swojej kalkulacji.
Przedmiot zamówienia jest kompleksowy, nie został podzielony na części w rozumieniu
przepisów Pzp. Zamawiający odnosił się do ceny całkowitej oferty przystępującego i
odwołującego, których wezwał do wyjaśnień ponieważ był do tego zobowiązany zgodnie z
art. 90 Pzp, skoro zachodziła różnica pomiędzy wartością szacunkową a cenami ofert na
poziomie określonym w tej normie. Zamawiający podtrzymał swoje stanowisko, że
dokonywał oceny wyjaśnień jednego i drugiego wykonawcy w odniesieniu do ceny globalnej i
nie uznaje za zasadne stanowiska odwołującego, które odnosi się do pojedynczego
elementu tej wyceny. Zamawiający zaznaczał, że nie naruszył art. 7 ust 1 i 3 Pzp, gdyż z
tych samych powodów wezwał obu wykonawców do wyjaśnień elementów ceny i przyjął taką
samą metodologię do oceny tych wyjaśnień. Zaznaczał, że ujęcie tych wyjaśnień, ich
konstrukcja przez odwołującego i przystępującego jest zbieżna. Badał czy wycena jest
zrobiona kompleksowo, czy nie zawiera błędów, czy wykonawca przyjął ceny z ofert
podwykonawców, dostawców, czy uwzględnił zysk, czy uwzględnił wszystkie koszty
niezbędne do zrealizowania zamówienia. Zamawiający potwierdził, że podział zamówienia
na odcinki ma charakter informacyjny dla niego - natomiast faktyczne rozliczenia będą
dokonywane zgodnie z zasadami określonymi w klauzuli 14 szczegółowych warunków
kontraktu w oparciu o harmonogram rzeczowo - finansowy złożony przez wykonawcę i
zaakceptowany, i w oparciu o procentowy stan zaawansowania robót na podstawie
świadectwa przekazania, co nie musi pokrywać się z podziałem na odcinki. Podział na
odcinki i związany z tym układ kosztów ma dla zamawiającego charakter pomocniczy przy
ustaleniu przebiegu tej inwestycji i kolejności realizacji i uruchamiania poszczególnych
funkcjonalności w nowo powstałej infrastrukturze. W okolicznościach faktycznych tego
postępowania odnoszenie kosztów odcinka 5.2 jako wyizolowanego z całości przedmiotu
zamówienia do dowolnie wybranych odcinków w zakresie kosztu 1 m2 nie ma uzasadnienia.
Zamawiający stwierdził, iż biorąc pod uwagę całość złożonych przez przystępującego
wyjaśnień nie miał podstaw aby je uznać za nieprzekonujące, gdyż cena oferty się
bilansowała w oparciu o kosztorys i przedstawione dowody, które potwierdziły realność
elementów wyceny. W pierwszym wezwaniu wyjaśnienia nie odnosiły się do cen odcinków,
natomiast dalsze wezwanie do Budimexu dotyczyło przedstawienia tych wyjaśnień w
odmiennym układzie. W pierwszych wyjaśnieniach Budimex odniósł je do złożonego
jednocześnie kosztorysu.

Przystępujący konsorcjum Budimex S.A. w piśmie złożonym w dniu rozprawy oraz do
protokołu podał, że ta część dowodów, jakie przedłożył na rozprawie w istocie potwierdza to
samo co obrazowały wyjaśnienia i dowody złożone zamawiającemu w trakcie procedury
przetargowej tj. 1, 2, 3 z dowodów jawnych, dowód nr 6, natomiast dowody nr 7 i 8 z jawnych
pokazują założony przez przystępującego i zgodny z SIWZ sposób organizacji pracy przy
realizacji inwestycji i pewne koszty związane z zamierzoną organizacją pracy ujął w takich a
nie innych odcinkach. Pozostałe wnioskowane dowody nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, dot. kosztów
opracowań projektowych, składanych jako dodatkowe dowody na potwierdzenie realności
tego składnika cenowego wskazanych w wyjaśnieniach. Przystępujący podtrzymał, że z
uwagi na średni poziom cen złożonych ofert jak i różnicę pomiędzy ceną oferty odwołującego
i przystępującego nie można mówić o rażąco niskiej ceny oferty za przedmiot zamówienia.
Powołał się na stanowisko odwołującego, że wartość szacunkowa jest zawyżona, a więc
stanowiska obu wykonawców są w tek kwestii zbieżne. Skoro zachodziły takie okoliczności
to najbardziej miarodajny poziom cen rynkowych obrazują złożone oferty za cały przedmiot
zamówienia. Kolejnym argumentem jest kwestia ryczałtowego charakteru wynagrodzenia
ustalonego w SIWZ. Taka czy inna cena za dany element zamówienia nie wpływała na
ocenę ceny w danym kryterium, gdzie liczyła się cena całkowita. Tak samo nie miało to
przełożenia na działanie wykonawcy przystępującego, tj. Budimex S.A., które byłyby
nakierowane na uzyskanie korzystnych terminów finansowania z uwagi na sposób rozliczeń,
ponieważ rozliczenia będą dokonywane w oparciu o rzeczywisty postęp robót w oparciu o
przejściowe świadectwa odbioru robót. Wskazał na zakładany przebieg robót w zakresie
wymiany pionów instalacyjnych, które będą prowadzone w odniesieniu do wszystkich
kondygnacji budynku, a nie z podziałem na piętra (odcinki). Wskazał, że podobny udział
procentowy 4 - 5% odcinka 5.2 w stosunku do ceny całkowitej oferty wynika z porównania
innych złożonych ofert. ERBUD wycenił drogo akurat ten zakres robót, oferta odwołującego
w zakresie odcinka 5.2 jest jedną z 2 najdroższych. Przystępujący nie podzielał metodyki
odwołującego żeby wywodzić skutki rażąco niskiej ceny oferty z porównania ceny 1 m2
realizacji przebudowy, czy remontu obiektów szpitalnych czy wyodrębnionych elementów
tego zamówienia, czy na podstawie innych wskazywanych inwestycji gdyż każde
zamówienie ma swoją specyfikę. Przystępujący podnosił, że odcinki 5.1 i 5.2 wykazują
różnice wbrew stanowisku odwołującego, obejmują pewne elementy, które występują w
odcinku 5.1, a nie występują w odcinku 5.2. Jest prawem każdego wykonawcy, aby
oszacować cenę oferty prawidłowo i stosownie do możliwości, a jeżeli chodzi o
poszczególne elementy kalkulacji to mógł przyjąć dostępne oferty podwykonawców,
dostawców, własną organizację robót. Przystępujący podnosił, że ewentualne wskaźniki
narzutów kosztów prac projektowych zawarte w przepisach czy wydawnictwach z zakresu
stosowanych cen, a ceny rynkowe to dwie rożne sprawy i na rynku w zakresie opracowań

projektowych realne jest uzyskanie ceny podwykonawcy w granicach 3-4% do wartości
robót. Nawet biorąc pod uwagę odrębności obiektów służby zdrowia, jest możliwe
zrealizowane poprawnie zamówień za cenę metra, które podał on we wnioskowanych przez
siebie dowodach. Dlatego przedstawił te dowody, aby przeciwstawić je tezie o zarzucanej
rażąco niskiej cenie, jako cenie nierealnej zupełnie odbiegającej od cen rynkowych.
Zaznaczał, że jego wyjaśnienia wraz z przedłożonymi dowodami miały charakter
kompleksowy. Pokazał sposób skosztorysowania ceny oferty i do tych cen i realności ich
konstruowania, przedstawił dowody to potwierdzające. Powołał się na swoje szczegółowe
wyjaśnienia w nawiązaniu do przedstawionego kosztorysu, iż stanowią one wraz z dowodami
potwierdzenie realnego poziomu kalkulacji cenowej w tym odnoszącej się do odcinaka 5.2,
bez względu na dokonywane porównania z cenami 1 m2 innych wskazywanych odcinków,
gdyż cena całkowita oferty została wyliczona kompleksowo i obejmuje pełny zakres
zamówienia wraz ze wszystkimi elementami kosztowymi wskazywanymi w SIWZ, których
zamawiający wymagał ujęcia w cenie oferty. Przystępujący nie zgadzał się ze stanowiskiem
odwołującego, że ceny za odcinki mają charakter cen jednostkowych, ceny jednostkowe
dotyczą jednorodnego charakteru robót, a zamawiający nie przewiduje rozliczenia w oparciu
o ceny jednostkowe. Ceny odcinków nie mają bezpośredniego przełożenia na sposób
przyjęty przez zamawiającego w zakresie rozliczeń. Kolejność robót nie będzie wyznaczana
poprzez poszczególne odcinki, a zgodnie z harmonogramem wykonawcy przyjętym przez
zamawiającego.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z protokołu postępowania, ogłoszenia o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wyjaśnień do SIWZ, oferty
przystępującego, korespondencji między zamawiającym a przystępującym i odwołującym.
Inne wnioskowane dowody przez odwołującego:
1) kalkulacja własna na okoliczność wyceny odcinka 5.2
2) kalkulacja własna na okoliczność wyceny odcinka 5.2
- w odniesieniu do wyceny odcinka 5.1 w dwóch wersjach z uwagi na rozbieżności w
dokumentacji - dowód nie stanowił podstawy oceny, odnoszonej do całości przedmiotu
zamówienia,
3) dowód stanowiący rzut 4 piętra; dalsze dowody 4), 5) i 6) i 8) stanowiące też rzuty
pozostałych pięter i zgłaszane na okoliczność wykazania, że powierzchnia na tych
kondygnacjach jest analogiczna - potwierdzają, że powierzchnia ogólna bez uwzględnienia
ścian działowych jest ta sama, natomiast funkcjonalnie i w rozmieszczeniu poszczególnych
pomieszczeń będą różnice wynikające z projektu odcinka 5.2 wykonanego przez wykonawcę
zamówienia,

7) dowód obrazuje elewację - pozostaje bez związku ze sprawą,
9) dowód stanowi wyciąg z dokumentacji PFU,
10) dowód stanowi wyciąg z dokumentacji technicznej zamawiającego dot. odcinka 8
budynek 580.
11) dowód stanowi przekrój budynku 580 odcinek 8 i 550 odcinek 5
- na okoliczność podobieństwa tych stref - potwierdzają odrębności funkcjonalne i w
rozmieszczeniu poszczególnych pomieszczeń, wynikające z PFU i projektu odcinka 5.2
wykonanego przez wykonawcę zamówienia,
Inne wnioskowane dowody przez przystępującego, nr:
1) stanowiący opinię prywatną wystawioną na zlecenie przystępującego niezależnego
inżyniera konsultanta D. K., że cena oferty przystępującego jest rzetelna, dowód taki
traktowany jest jako stanowisko strony,
2) stanowiący tabelę, w której przystępujący porównał koszt 1 m2 odcinka 5.2 do
kosztów 1 m2 innych porównywalnych inwestycji prowadzonych przez różnych
wykonawców w tym przez ERBUD na porównywalnych inwestycjach - potwierdza
dodatkowo złożone zamawiającemu wyjaśnienia i dowody,
3) tabela dot. łącznego kosztu 1 m. kw powierzchni użytkowej liczonej dla odcinka 5 i 8 -
dowód nie stanowił podstawy oceny, odnoszonej do całości przedmiotu zamówienia,
4) dotyczący kosztów projektu dla odcinaka 5.2, którego opracowanie leży po stronie
wykonawcy, będący oświadczeniem oznaczonej Spółki Projektowania
Architektonicznego
5) stanowiący oświadczenie L. Studio Projektowe, że koszty prac projektowych dla
odcinka 5.2 jego firma szacuje na poziomie 3 - 3,5% wartości robót, wraz z
referencjami wystawionymi temu projektantowi
- dowody 4,5,6 potwierdziły dostępność rynkową opracowań projektowych poniżej
wskaźników normatywnych, które do swoich wyliczeń przyjął odwołujący,
6) list referencyjny wystawiony przez tego samego zamawiającego, jak w niniejszej
sprawie, na rzecz Budimex dla innych inwestycji, na których zrealizowanie powoływał
się w swoich wyjaśnieniach na okoliczność, że w ramach oferowanych cen w
poprzednich postępowaniach na rzecz tego samego zamawiającego wywiązał się
należycie z kontraktu, był zbieżny z dowodami wskazywanymi przez zamawiającego i
potwierdzał dane okoliczności,
7) dowód składany został informacyjnie w celu zobrazowania, że odwołanie dot. tylko
odcinka tej inwestycji, a tym samym wycinka ceny - okoliczność ta pozostawała
bezsporna,

8) dowód stanowiący rzut wszystkich obiektów danej inwestycji wraz z harmonogramem
opartym na harmonogramie ramowym zamawiającego załączonym do SIWZ -
potwierdza, że remont budynku 550 i 580 od II do V piętra - odcinek 5.2 będzie
realizowany w ostatnim etapie realizacji umowy, roboty rozpoczynają się po 24
miesiącach od rozpoczęcia inwestycji, w oparciu o szczegółowy harmonogram prac,
remont będzie prowadzony w funkcjonującym obiekcie i dlatego będzie realizowany
w fazie końcowej, żeby niektóre jego funkcje mogły przejąć inne wcześniej
wybudowane obiekty.
Dalsze dowody wnioskowane przez przystępującego załączone do pisma złożonego na
rozprawie:
A) - F) składane na okoliczność wartości rynkowej wyceny prac projektowych, miały
charakter wtórny, i potwierdzały okoliczności stwierdzone innymi dowodami,
G) zbiór referencji wystawionych dla podwykonawców, którzy będą uczestniczyć w
realizacji zamówienia, a byli to podwykonawcy wskazywani w wyjaśnieniach
przystępującego i na podstawie ich ofert przystępujący składał wyjaśnienia
odnośnie szczegółowego skalkulowania pozycji kosztorysów, które przedstawił -
referencje dla podwykonawców nie były wymagane,
H) oświadczenie podwykonawcy robot budowlanych, że oprócz kosztów robót
budowlanych wykazał w wycenie koszty wykonania sal operacyjnych, oferta tego
wykonawcy jest również w wyjaśnieniach 1 i 2 - miał charakter wtórny, i
potwierdzały okoliczności stwierdzone dowodami wcześniej złożonymi
zamawiającemu.
Ponadto Izba rozważyła stanowiska stron i uczestnika przedstawione w pismach i do
protokołu rozprawy.
Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania, jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje.
Z akt postępowania przetargowego przekazanych przez zamawiającego na wezwanie
Prezesa Izby, które stanowią dowód w sprawie dopuszczany przez Izbę w oparciu o art. 190
ust. 2 Pzp, wynika następujący stan faktyczny.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) przedmiot zamówienia określa jako
„Przebudowę i rozbudowę Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. L. Rydygiera w
Toruniu".
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych i uzyskanie pozwoleń na
użytkowanie obiektów budowlanych wraz z infrastrukturą podziemną i drogową określonych
w Dokumentacji Projektowej łącznie jako „Przebudowa i rozbudowa Wojewódzkiego Szpitala

Zespolonego im. L. Rydygiera w Toruniu" zlokalizowana w Toruniu przy ul. Św. Józefa.
Przedsięwzięcie zostało podzielone na 11 Odcinków.
Strony zgodnie przyznały, że nie jest to podział na części zamówienia w rozumieniu ustawy
Pzp.
Protokół postępowania wartość zamówienia wraz z zamówieniami uzupełniającymi [10%]
ustala na kwotę netto 487 644 238,60 zł. W protokole postępowania zamawiający podał, że
wartość zamówienia została ustalona w dniu 27 sierpnia 2014 r., a następnie ostatecznie
ustalona 14 sierpnia 2015 r. po odpowiedziach na pytania do SIWZ. Zamawiający
potwierdził, że dysponował kosztorysem inwestorskim z tym, że z wyłączeniem odcinka 5.2.
Kosztorys oparty był o dokumentację techniczną, natomiast pododcinek 5.2, jego wycena
oparta była na PFU.
Bezpośrednio przed otwarciem ofert zamawiający podał kwotę jaką zamierza przeznaczyć
na realizację zamówienia 545 274 921,29 zł brutto.
Rozdział III SIWZ pkt 9. Zakres prac do wykonania w formule zaprojektuj i wybuduj. Ppkt 2.
Remont i przebudowa pięter II-V wraz z remontem i przebudową infrastruktury technicznej i
energetycznej, o której mowa a pkt 1(część odcinka 5) opisany w Programie Funkcjonalno
użytkowym (PFU Nr 2) w części III SIWZ
Pkt 10. Poza zakresem zamówienia znajduje się wyposażenie medyczne, niemedyczne, w
tym meblowe, AGD RTV i komputerowe, sprzęt aktywny systemów teleinformatycznych. W
zakres tego zamówienia wchodzą meble wbudowane, wyposażenie sanitarne i panele
medyczne.
Rozdział III SIWZ pkt 13.
Zamawiający przewiduje rozlicznie według wynagrodzenia ryczałtowego robót wykazanych
jako odcinki Nr 1-11 - w zakresie objętym przekazaną dokumentacją.
Zamawiający dopuszcza rozlicznie kosztorysowe jakie będzie możliwe po określeniu przez
inżyniera zmienionego zakresu robót i wydaniu Polecenia Inżyniera. Roboty uzupełniające
lub dodatkowe będą wyceniane na podstawie cen i wskaźników zawartych w biuletynie
SEKOCENBUDU z kwartału poprzedzającego realizację prac dla województwa kujawsko -
pomorskiego. Taka skosztorysowana forma rozliczeń będzie miała miejsce wyłącznie do
robót dodatkowych i zamiennych o odrębnie ustalone podstawy wyceny.
Wykonawca jest zobowiązany wykonać pełny zakres robót przedstawionych w SIWZ (…).
Zamawiający przewidział zamówienia uzupełniające do 10% podstawowego.
Termin realizacji 36 m-cy od podpisania umowy.
Rozdział XVI Opis sposobu obliczania ceny.

1. Ceną oferty jest łączna kwota brutto wymieniona w Formularzu Oferty w punkcie 3,
stanowiącym Załącznik nr 1 do IDW.
3. Cena oferty musi uwzględniać wszystkie wymagania niniejszej SIWZ oraz obejmować
wszelkie koszty, jakie poniesie Wykonawca z tytułu należytej oraz zgodnej z obowiązującymi
przepisami realizacji przedmiotu zamówienia.
4. Wykonawca otrzyma jako materiał pomocniczy wykaz elementów w formie Przedmiaru
Robót z podziałem na Odcinki Robót i zobowiązany jest przedstawić jedną cenę ofertową
jako sumę zbiorczego zestawienia cen za Odcinki Robót według wymaganego rozbicia na
odcinki zawartego w rozdziale III niniejszej IDW. Wykaz Odcinków Robót zawiera wymóg
przedstawienia cen ofertowych za Odcinki Robót w pozycjach od 1 do 11 jako podlegające
rozliczeniu ryczałtowemu.
5, Wyceniając poszczególne pozycje należy odnosić się do Instrukcji dla Wykonawców,
Warunków Ogólnych i Szczególnych Kontraktu, Dokumentacji Projektowej i Specyfikacji
Technicznych. Cena powinna obejmować także koszty robót przygotowawczych, które
Wykonawca wykona własnym staraniem, w szczególności koszty zorganizowania zaplecza
budowy wraz z salą konferencyjną, biura Inżyniera, pomieszczeń socjalnych i
magazynowych oraz urządzenia Terenu Budowy łącznie z zasilaniem w energię, wodę i
łączność (telefon + internet), odprowadzania ścieków, zabezpieczenia mienia przed
kradzieżą, uporządkowania terenu po wykonaniu robót, unieszkodliwiania odpadów,
transportu oraz wszelkie inne koszty potrzebne dla prawidłowego i zgodnego z prawem
wykonania przedmiotu zamówienia, oraz zawierać wszelkie ogólne ryzyko, obciążenia i
obowiązki wymienione w Kontrakcie lub z niego wynikające.
SIWZ rozdział III, punkt 7.5 Opis robót Odcinek 5
W istniejącym budynku głównym szpitalnym (Budynek nr 550) zostanie przeprowadzona
przebudowa i dobudowa w następujących obszarach:
7.5.1. VI PIĘTRO
Przebudowa i adaptacja pomieszczeń istniejącego oddziału łóżkowego na oddział
hepatologii (27 łóżek) i dermatologii (25 łóżek)
7.5.2. II-V PIĘTRA
Wykonanie w formule „zaprojektuj i wybuduj" remontu i przebudowy pięter ll-V w celu
dostosowania ich do nowych funkcji wraz z remontem i przebudową istniejącej infrastruktury
technicznej i energetycznej:
1) instalacji gazów medycznych (sprężonego powietrza, próżni, tlenu, podtlenku azotu),

2) instalacji ciepłej i zimnej wody użytkowej wraz z wewnętrznymi instalacjami
hydrantów,
3) wewnętrznych instalacji elektroenergetycznych znajdujących się w Budynku Głównym
Szpitala wraz z wykonaniem elektrycznych przyłączy kablowych z nowych stacji
transformatorowych wraz z przyłączami dedykowanymi dla aparatury medycznej, która
wymagać będzie stabilnego źródła zasilania,
4) wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania w Budynku Głównym Szpitala,
5) instalacji kanalizacji sanitarnej,
6) systemu odprowadzania wody deszczowej z dachów Budynku Głównego Szpitala
obejmującego wymianę rynien,
7) poprawa docieplenia Budynku Głównego Szpitala poprzez zwiększenie izolacji pod
powierzchnią dachu,
8) instalacji wentylacji grawitacyjnej,
9) instalacji wentylacji i klimatyzacji,
10) szeroko rozumianej sieci komputerowej i światłowodowej i dostosowania jej
do nowoprojektowanej,
11) wymiana pionów wszystkich instalacji.
12) wykonanie poczty pneumatycznej
Wymienione powyżej instalacje techniczne i energetyczne wymagają kompleksowej
przebudowy w celu jej kompatybilności z nowoprojektowanymi instalacjami.
7.5.3. Kondygnacje istniejącego Budynku Głównego Szpitala wymagające przebudowy i
przystosowania do nowych funkcji
1) piętro II: obecnie znajduje się Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i
Onkologicznej oraz Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii, które po przebudowie
zostaną przeniesione do nowej części, natomiast w ich miejsce zostanie przeniesiony
Oddział Kliniczny Nefrologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych z salą R. Konieczność
remontu i przebudowy oraz przystosowania do nowych funkcji,
2) piętro II: obecna powierzchnia Bloku Operacyjnego po jego przeniesieniu zostanie
zagospodarowana dla potrzeb: sal zabiegowych endoskopii (Sala nr 1-odc dolny pp.-
kolonoskopie. Sala nr 2 odc. górny pp - GFS, ECPW) z możliwością przyjmowania pacjentów
ambulatoryjnych (wejście od strony Patio) + Sala nr 3 - sala dializ ostrych. Konieczność
remontu i przebudowy oraz przystosowania powierzchni do nowych funkcji,
3) piętro lll: w miejscu obecnego Pododdziału Ginekologii zostanie przeniesiona
Patologia Ciąży. lI. W pozostałej części tego piętra pozostaje istniejący oddział. Konieczność
remontu i przebudowy oraz przystosowania do nowych funkcji,

4) piętro IV: w miejscu obecnego Oddziału Ortopedyczno- Urazowego zostanie
utworzony Oddział Udarowy wraz z łóżkami wczesnej rehabilitacji neurologicznej. W
pozostałej powierzchni pozostaje istniejący Oddział Neurologiczny. Konieczność remontu i
przebudowy oraz przystosowania powierzchni do nowych funkcji,
5) piętro V: istniejące Oddziały: Oddział Kardiologii i Intensywnego Nadzoru
Kardiologicznego i Oddział Intensywnej Terapii Kardiologicznej oraz Oddział Chorób Płuc
pozostają w obecnym miejscu. Konieczność remontu i przebudowy.
Budynek 550 kwalifikuje się do kategorii złożoności 5 w grupie funkcjonalnej 8 pkt 4- Zdrowie
i opieka społeczna- budynki centrów medycznych z zapleczem diagnostycznym, hospicja,
budynki ośrodków rehabilitacyjnych, domy uzdrowiskowe z zapleczem rehabilitacyjnym
(zgodnie z rozporządzeniem Ministra infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie
określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania
planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych
określonych w programie funkcjonalno – użytkowym (Dz. U. Nr 130, poz.1389)
W wyjaśnieniach do SIWZ zamawiający wielokrotnie odpowiadał, że przedmiar ma charakter
pomocniczy. Wykonawca ma dokonać wyliczenia ceny na podstawie przekazanej
dokumentacji projektowej w tym PFU. Przy czym zamawiający dopuścił zmiany projektowe
dokonane przez wykonawcę, za zgodą projektanta.
Szczegółowe warunki Kontraktu - Klauzula 14. Cena kontraktowa i zapłata.
Klauzula 14.1. Cena kontraktowa jest ceną ryczałtową za wykonanie całości przedmiotu
kontraktu, zawiera wszystkie koszty wykonawcy związane z wykonaniem kontraktu.
Klauzula 14.4 szczegółowych warunków kontraktu. Wykonawca opracuje plan płatności,
stanowiący część Szczegółowego Harmonogramu Rzeczowo-Finansowego i uzyska
akceptację zamawiającego dla planu płatności w terminie 28 dni od daty powiadomienia o
rozpoczęciu robót. Wykonawca co miesiąc wraz z raportem o postępie dostarczać będzie
inżynierowi przewidywany szczegółowy plan płatności na kolejne miesiące dla wszystkich
płatności, do których wykonawca jest uprawniony w ramach kontraktu. Przewidywane plany
płatności będą składane w okresach miesięcznych do czasu wystawienia Świadectwa
przejęcia całości robót.
Klauzula 14.7. Zapłata -płatności na podstawie przejściowego świadectwa płatności i
końcowego świadectwa płatności.
Zamawiający potwierdził, że nie ma bezpośredniego powiązania pomiędzy wynagrodzeniem
podanym przez wykonawcę za poszczególne odcinki a formą płatności. Zamawiający będzie
regulował wykonawcy wynagrodzenie w miesięcznych okresach płatności na podstawie

stwierdzonego zaawansowania robot w oparciu o świadectwo płatności w okresach
miesięcznych do czasu wystawienia świadectwa przejęcia całości robót.
Kryterium wyboru ofert - cena.
Termin składania ofert został wyznaczony do 7 września 2015 r.
Oferty złożyli:
1) konsorcjum ERBUD S.A. z siedzibą w Warszawie oraz Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „EBUD" Przemysłówka Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy
- cena 361 606 014,60 zł;
2) konsorcjum: Budimex S.A., z siedzibą w Warszawie i Ferrovial Agroman
S.A. z siedzibą w Madrycie - cena 336 413 825,65 zł;
3) konsorcjum Warbud S.A., GTM Bâtiment SAS oraz SICRA ILE DE France
- cena 413 413 413,00 zł;
4) konsorcjum IDS-BUD S.A.; Korporacja ALTIS HOLDING - cena
435 440 017,00 zł;
5) Astaldi S.p.A. NBI S.p.A - cena 336 413 825,65 zł;
Cena oferty odwołującego jest wyższa od ceny oferty konsorcjum Budimex o około 7%.
Cena łączna oferty za realizację całości (suma wszystkich odcinków wskazanych w punkcie
4 formularza oferty niniejszego zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ brutto, w rozbiciu
dla poszczególnych odcinków, wynosi:
Odcinek 1 - Budynek 510 - nowy budynek szpitalny nr 510 ze Szpitalnym Oddziałem
Ratunkowym z lądowiskiem dla helikopterów ratunkowych na dachu, Oddziałem
Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Centralnym Blokiem Operacyjnym, Zakładem
Diagnostyki Obrazowej oraz łóżkami zabiegowymi - odwołujący - 141 060 463,46;
przystępujący - 139 806 233,83;
Odcinek 2 - Budynek 520 - nowy budynek administracyjny nr 520 zawierający pomieszczenia
administracyjne oraz Aptekę Szpitalną, Magazyn Odpadów Medycznych i Prosektorium -
odwołujący - 33 255 769,27; przystępujący - 30 499 485,80;.
Odcinek 3 - Budynek 530 - nowy budynek nr 530 zawierający Oddział Chorób Zakaźnych i
Zespół Poradni Przyszpitalnych - odwołujący - 37 434 957,40; przystępujący -
36 423 217,06;
Odcinek 4 - Budynek 540 - nowy budynek nr 540 Oddziały Psychiatryczne - odwołujący -
48 597 218,43; przystępujący - 48 767 724,84;

Odcinek 5 -Budynek 550 - przebudowa istniejącego budynku Szpitala na VI piętrze oraz
modernizacja pięter II-V wraz z modernizacją infrastruktury w budynku - odwołujący -
33 445 706,65; przystępujący - 17 600 802,92;.
Na który składają się:
a) odcinek 5.1. - odwołujący - 5 633 349,68; przystępujący - 4 236 047,01;.
b) odcinek 5.2. - odwołujący - 27 812 356,96 ;przystępujący - 13 364 755,91;.
Odcinek 6 - Budynek 560 - nowy budynek garażu nr 560 na 303 miejsca parkingowe -
odwołujący - 13 256 210,46; przystępujący - 12 789 969,36;.
Odcinek 7 - Budynek 570A,B,B,C,D,E - nowe budynki techniczne 570A, 570B, 570B, 570C,
570D, 570E - odwołujący - 19 533 327,86; przystępujący - 16 395 333,67;
Odcinek 8 - Budynek 580 - przebudowa istniejącego budynku Szpitala: parter, część 1 piętra
i piwnicy - odwołujący - 16 605 618,86; przystępujący - 14 309 717,43;
Odcinek 9 - nowy układ drogowy na działce wraz z parkingami naziemnymi, podziemną
siecią infrastruktury oraz urządzeniem zieleni i małą architekturą- część I wyodrębniona z
Projektu Zagospodarowania Terenu w północnej części opracowania- co najmniej w zakresie
technologicznie uzasadnionym i niezbędnym dla uzyskania decyzji o pozwoleniu na
użytkowanie Odcinka 1 - Budynek 510 - odwołujący 14 841 001,73; przystępujący –
15 909 960,22;
Odcinek 10 - nowy układ drogowy na działce wraz z parkingami naziemnymi, podziemną
siecią infrastruktury oraz urządzeniem zieleni i małą architekturą - część II pozostały zakres
Projektu Zagospodarowania Terenu w kierunku południowym od Odcinka 9 – odwołujący -
3 448 309,34; przystępujący - 3 405 903,25;.
Odcinek 11 - przebudowa ul. Św. Józefa - odwołujący - 127 386,14; przystępujący -
505 477,27.
Porównanie cen wszystkich złożonych ofert na poszczególne odcinki przedstawia się
następująco, jak wynika z informacji zamawiającego podanej na otwarciu ofert:
Nr
odcinka
IDS-BUDS.A. Erbud S.A. Warbud S.A. Astaldi S.p.A. Budimex S.A.
1 177370 644,00 141060 463,46 158525 817,06 144490 431,21 139806 233,83
2 38 405 385,00 33 255 769,27 40 804 450,43 37 148 987,85 30 499 485,80
3 41 361 116,00 37 434 957,40 43 228 225,12 40 920 707,10 36 423 217,06
4 53 965 618,00 48 597 218,43 55 680 217,71 51 134 801,45 48 767 724,84
5 37 503 766,00 33 445 706,65 30 117 995,96 24 662 928,54 17 600 802,92
5.1 5 712 324,00 5 633 349,68 4 645 996,04 4 932 585,70 4 236 047,01
5.2 31 791 442,00 27 812 356,96 25 471 999,92 19 730 342,84 13 364 755,91

6 18 805 978,00 13 256 210,46 15 525 779,46 15077 152,84 12 789 969,36
7 26 895 541,00 19 533 372,86 20 309 070,74 25 371 521,58 16 395 333,67
8 17 156 671,00 16 605 618,86 18 486 586,45 25 146 665,19 14 309 717,43
9 19 665 648,00 14 841 001,73 23 086 593,31 22 360 169,31 15 909 960,22
10 4 178 700,00 3 448 309,34 7 264 854,34 5 013 554,02 3 405 903,25
11 130 950,00 zł 127 386,14 zł 383 822,42 zł 137 596,71 zł 505 477,27 zł
cena 435440 017,00 361606 014,60 413413 413,00 391464 515,80 336413 825,65

Zarówno odwołujący, jak i przystępujący oznaczyli w ofercie zakres prac, które zmierzają
powierzyć podwykonawcom bez podania nazw tych podwykonawców.
W zakresie odcinków 4,9 i 11 oferta odwołującego jest tańsza niż oferta przystępującego.
Zamawiający wzywał odwołującego konsorcjum ERBUD S.A. oraz przystępującego
konsorcjum: Budimex S.A. i Ferrovial Agroman S.A. do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90
ust. 1 ustawy Pzp.
W piśmie z dnia 14 września 2015 r. do konsorcjum: Budimex S.A. zamawiający podał: „W
związku z faktem, iż Państwa kwota w ofercie jest niższa o ponad 30% w stosunku do
wartości zamówienia, Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Wykonawca zobowiązany jest do wyjaśnienia powodów zaoferowania danej ceny oraz
wskazania stanu faktycznego uwzględniającego np.: oszczędne metody wykonania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia dostępne dla Wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. z 2002 r. nr 200, poz. 1679 z późn. zm.), wpływ pomocy publicznej udzielonej na
podstawie odrębnych przepisów.
Zadaniem wykonawcy jest udzielenie wyjaśnień i ewentualnie przedstawienie odpowiednich
dowodów, które pozwolą rozwiać wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w ogłoszeniu i specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. (…)
Udzielenie przez Wykonawcę odpowiedzi, której nie można ocenić z uwzględnieniem art. 90
ust, 2 ustawy Pzp, prowadzi do przyjęcia, że wyjaśnienia w rozumieniu ustawowym w ogóle
nie zostały udzielone.”
W wyjaśnieniach z dnia 30 września 2015 r. konsorcjum Budimex S.A. w pierwszej
kolejności zwróciło uwagę, że podstawą do wezwania stała się jedynie różnica zaoferowanej

ceny w stosunku do szacunkowej wartości przedmiotu zamówienia oraz podało:
„Dostrzeżenia przy tym wymaga, że ceny wszystkich ofert złożonych w Postępowaniu
istotnie odbiegają od wartości przedmiotu zamówienia oszacowanej przez Zamawiającego
(stanowią odpowiednio 66,96%, 72,49%, 76,56%, 80,64% budżetu Zamawiającego). Z
porównania tego wprost wynika, iż wartość przedmiotu zamówienia, wyliczona przez
Zamawiającego, została przeszacowana i nie oddaje rzeczywistych realiów rynku i cen robót
objętych przedmiotem zamówienia, stosowanych aktualnie. Zatem wartość ta nie może być
uznana za miarodajną i stanowić podstawy domniemania złożenia przez Konsorcjum oferty z
rażąco niską ceną.
„O rynkowości i realności ceny oferty Konsorcjum świadczy już porównanie do pozostałych
cen ofert złożonych w Postępowaniu. Oferta Konsorcjum jest niższa zaledwie o 13,22% od
średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert, co nie uzasadnia wezwania do złożenia
wyjaśnień, biorąc pod uwagę drugą z przesłanek określonych w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Różnice w cenach poszczególnych ofert złożonych w Postępowaniu, są w ocenie
Konsorcjum efektem konkurencji na rynku i konsekwencją indywidualnych możliwości
poszczególnych wykonawców w zakresie optymalizacji kosztowej wykonania określonych
zamówień w określonym czasie. O zróżnicowaniu możliwości poszczególnych wykonawców
w zakresie kalkulowania cen świadczą również różnice cen w zakresie poszczególnych
odcinków składających się na całość przedmiotu zamówienia.
Konsorcjum zwraca przy tym uwagę, iż różnica w cenach ofert poszczególnych wykonawców
nie odbiega od różnic w cenach ofert składanych w innych postępowaniach na podobne
roboty budowlane, zwłaszcza w przypadku obiektów szpitalnych oraz inwestycji o większym
wolumenie i stopniu skomplikowania. Dla przykładu Konsorcjum wskazuje na ceny ofert
składanych w postępowaniu na Mazowiecki Szpital Wojewódzki Drewnica Sp. z o.o. ul.
Drewnicka 5, 05-091 Ząbki - Budowa Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego Drewnica
Dowód: Zestawienie cen ofert w postępowaniu na Budowę Mazowieckiego Szpitala
Wojewódzkiego Drewnica prowadzonym przez Mazowiecki Szpital Wojewódzki Drewnica
Sp. z o.o. ul. Drewnicka 5, 05-091 Ząbki
Podkreślić należy jednocześnie, iż cena ofertowa skalkulowana przez Konsorcjum obejmuje
całkowity koszt realizacji przedmiotu zamówienia, zgodnie z warunkami i wymaganiami
Zamawiającego zawartymi w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), w tym w
Dokumentacji projektowej, STWiOR, Warunkach Ogólnych i Szczególnych Kontraktu,
określających szczegółowo zakres obowiązków wykonawcy oraz oczekiwania
Zamawiającego. Konsorcjum wykorzystało przy tym pomocniczo udostępniony przez
Zamawiającego Przedmiar robót, a w przypadku rozbieżności pomiędzy Przedmiarem a

Dokumentacją projektową uwzględniono zakres robót wynikający z Dokumentacji
projektowej. W wyliczeniach ujęto również wszystkie pozostałe koszty związane z realizacją
przedmiotowego zamówienia, w szczególności powoływane w rozdziale XVI pkt 5 SIWZ, a
także ryzyka związane z realizacją zamówienia. Wycena oferty dokonana została
skrupulatnie w oparciu o możliwości organizacyjne Konsorcjum, w tym umiejętność
pozyskania materiałów po korzystnych cenach, korzystnych warunków współpracy z
podwykonawcami, posiadane zaplecze techniczne, a także wieloletnie doświadczenie
każdego z wykonawców wchodzących w skład Konsorcjum w wykonaniu robót
analogicznych do objętych przedmiotem zamówienia. Przygotowanie oferty poprzedzone
zostało także uczestnictwem w wizji lokalnej. Dzięki wskazanym okolicznościom
Wykonawca, posiadając szczegółową i kompleksową wiedzę dotyczącą warunków
wykonania przedmiotowego zamówienia, dokonał kalkulacji ceny oferty w taki sposób, że - w
każdym z wycenianych odcinków z osobna -jest ona realna, możliwe jest wykonanie za nią
zamówienia z należytą starannością i w żaden sposób nie wskazuje na zamiar realizacji
zamówienia poniżej kosztów własnych Wykonawcy, a ponadto pozwala na osiągnięcie
zysku.
Podsumowując powyższą część wyjaśnień, wskazać należy, iż wycena oferty dokonana
przez Konsorcjum zapewnia realność, opłacalność i rynkowość dokonanej wyceny w każdym
z odcinków, jak i łącznej ceny oferty, zaś Wykonawca nie przewiduje poniesienia żadnych
strat finansowych przy wykonywaniu zamówienia. Zaplanowany został również zysk, a
zamówienie nie będzie finansowane z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne.
Dostrzeżenia przy tym wymaga, iż z uwagi na ryczałtowy charakter wynagrodzenia oraz
zobowiązanie do wskazania przez wykonawców w ofercie jedynie ceny poszczególnych
odcinków, Konsorcjum trudno jest ustalić, które konkretnie elementy cenotwórcze zostały
wycenione niżej niż u pozostałych wykonawców, a zatem trudno jest ustalić, które elementy
cenotwórcze budzą wątpliwości Zamawiającego i wymagają wykazania, iż akurat w stosunku
do Konsorcjum zachodziły szczególne okoliczności pozwalające na zaoferowanie
szczególnie konkurencyjnej ceny. Zgodnie z Warunkami Kontraktu, „Wykonawca dostarczy
Zamawiającemu i inżynierowi Szczegółowy Harmonogram Rzeczowo-Finansowy w formie
uzgodnionej z Inżynierem najpóźniej 28 dni po Dacie Rozpoczęcia'' (Klauzula 8.3 Program).
W konsekwencji ryczałtowego charakteru wynagrodzenia również wezwanie Zamawiającego
do złożenia wyjaśnień ma charakter ogólny, co utrudnia zidentyfikowanie przez Konsorcjum
obszarów, które mogą budzić wątpliwości Zamawiającego. Konsorcjum pozostaje bowiem w
przekonaniu, iż cena oferty została oparta na normalnych rynkowych cenach, stosowanych
przez Konsorcjum również w innych przypadkach, a pozwalających na należyte
zrealizowanie zamówienia, w tym osiągnięcie zysku. Zatem w niniejszych wyjaśnieniach

Konsorcjum skupiło się na - w jego ocenie - najistotniejszych elementach wpływających na
wysokość ceny poszczególnych odcinków i w konsekwencji ceny oferty. W przypadku, gdyby
Zamawiający w dalszym ciągu miał wątpliwości co do konkretnych elementów
cenotwórczych, gotowi jesteśmy do złożenia ewentualnych dalszych wyjaśnień lub
dowodów.
Przystępujący przedstawił, jako dowody:
1. Zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty na Budowę Szpitala
Wojewódzkiego Drewnica prowadzonym przez Szpital Wojewódzki Drewnica Sp. z
o.o.
2. Zestawienie cen ofert w postępowaniu na Budowę Mazowieckiego Szpitala
Wojewódzkiego Drewnica prowadzonym przez Mazowiecki Szpital Wojewódzki
Drewnica Sp. z o.o.
W dalszej części wyjaśnień, zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa, przystępujący
przedstawił:
I. Kosztorys wg przedmiaru, obejmujący około 100% ceny ofertowej brutto, oparty na cenach
ofertowych podwykonawców, z wyjaśnieniem szczegółowej analizy kalkulacji podstawowych
zakresów robót z poszczególnych odcinków, obejmujący roboty ziemne, roboty żelbetowe,
konstrukcje stalowe, roboty suchej zabudowy, wykładziny, okładziny ceramiczne, sufity
podwieszane, stolarkę, elewacje wentylowane, lądowisko, windy, meble wbudowane,
pokrycia dachów instalacje i sieci sanitarne, instalacje i sieci elektryczne, a także
skosztorysowanie remontu pięter od II do V bud. 550 - w formie projektuj i buduj.
Przystępujący oparł przedstawioną kalkulację (kosztorys) na cenach ofert podwykonawców
robót i ofert dostawców podstawowych materiałów, które załączył do wyjaśnień.
II. Analizę ceny oferty w zestawieniu z cenami oferowanymi przez konsorcjum Budimex S.A.
w innych postępowaniach dotyczących obiektów szpitalnych;
a) w województwie Kujawsko-Pomorskim, dla tego samego zamawiającego,
b) w oparciu o ceny podane w wydawnictwie SEKOCENBUD (na przykładzie
uzyskanych wskaźników ceny jednostkowej brutto za 1m2 powierzchni netto obiektów
szpitalnych).
Jako dostępne danemu wykonawcy czynniki, wpływające na wielkość zaoferowanej ceny
przystępujący wymienił i szczegółowo omówił:
1) wieloletnie doświadczenie konsorcjum w realizacji oznaczonych obiektów szpitalnych,
2) możliwą alokację środków materialnych z prowadzonych równolegle budów,
3) efekt skali i stałą współpracę z wybranymi producentami i dostawcami (przedstawił
umowy ramowe),

4) wykorzystywanie własnych zasobów sprzętowych (przedstawił wykaz sprzętu i
środków transportowych),
5) powołał się na stałą i doświadczoną kadrę kierowniczą i inżynierską, którą dysponuje
6) płynność finansową,
7) rozwiązania organizacyjne cykli robót i je omówił.
W dniu 4 listopada 2015 r. zamawiający wezwał konsorcjum Budimex S.A. do dalszych
wyjaśnień sprowadzających się do wykazania jak rozkłada się rozbicie cenowe dla
wymienionych uprzednio ogólnych elementów i wskazał, jakie szczegółowe aspekty
wymagają dodatkowego wyjaśnienia.
W wyjaśnieniach z dnia 17 listopada 2015 r. konsorcjum Budimex S.A. podtrzymało swoje
dotychczasowe stanowisko, że cena oferty została skalkulowana na realnym poziomie.
Przystępujący udzielił odpowiedzi na szczegółowe zapytania zamawiającego oraz
przedstawił rozbicie cenowe dla ogólnie opisanych elementów oraz przedstawił podział
kosztów ogólnych, przedstawił założony według załącznika 1 zysk.
Wykonawca konsorcjum Budimex S.A. przedstawił koszty bezpośrednie na poszczególne
odcinki, rozbicie kosztów ogólnych (pośrednich) oraz określił zysk.
Odwołujący konsorcjum ERBUD S.A. w swoich wyjaśnieniach dla zamawiającego podał:
„Jak widać z powyższego zestawienia, cena oferty każdego z wykonawców była znacznie
poniżej kwoty, jaką Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Nawet najdroższa złożona oferta jest o 13% niższa niż „budżet” Zamawiającego, Oferta
Wykonawcy jest tylko 7% niższa od średniej wszystkich ofert złożonych w postępowaniu,
podczas gdy już średnia cena złożonych ofert wynosiła prawie 30% w stosunku do budżetu
Zamawiającego. Powyższe poddaje pod wątpliwość, czy szacunkowa wartość zamówienia
ustalona przez Zamawiającego, a następnie kwota jaką zamierza On przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia, jest adekwatna do aktualnych warunków rynkowych, Innymi
słowy, w ocenie Wykonawcy wartość niniejszego zamówienia ustalona przez
Zamawiającego wydaje się być przeszacowana. Przy tego typu inwestycji proces
projektowania trwał kilka lat. Obecne ceny na rynku robót budowlanych są zatem niższe niż
w fazie projektowania tej inwestycji. W konsekwencji, nie znając szczegółowych kosztorysów
inwestorskich Zamawiającego, Wykonawcy trudno jest odnieść się do kalkulacji „budżetu”
Zamawiającego.”
W dniu 30 grudnia 2015 r. zamawiający powiadomił o wyborze oferty najkorzystniejszej,
złożonej przez konsorcjum: Budimex S.A., z siedzibą w Warszawie i Ferrovial Agroman S.A.
Oferta odwołującego została sklasyfikowana na drugiej pozycji 93,03 pkt.
Zamawiający odrzucił ofertę konsorcjum: IDS-BUD SA; Korporacja ALTIS HOLDING.

Izba zważyła, co następuje.
Odwołujący wykazał legitymację do wniesienia odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1
ustawy Pzp, skoro wykazywał, że w wyniku dokonania zaskarżonych czynności z
naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych przez zamawiającego, został
pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia, co prowadzi do poniesienia szkody przez
odwołującego wskutek utraty szans na zwarcie umowy o realizację inwestycji.
W pierwszej kolejności dało się zauważyć, że różnica pomiędzy ceną oferty
konsorcjum Budimex S.A. [336 413 825,65 zł] wykazuje, iż jest ona niższa o 13,22% od
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, przy czym nieznacznie tylko niższa
od ceny oferty odwołującego [361 606 014,60 zł.], tj. około 7%.
Zamawiający wzywając odwołującego oraz przystępującego do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów oferty, mających wpływ na wysokość ceny powołał się na
okoliczność, że ceny globalne w tych ofertach są niższe o ponad 30% w stosunku do
wartości szacunkowej zamówienia.
Przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, że jeżeli cena oferty wydaje się rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30%
od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Przesłanki wymienione w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, chociaż stanowią istotną
wskazówkę interpretacyjną - nie mają charakteru wyczerpującego, a ponadto nie muszą
występować łącznie. Sama zatem rozbieżność między wartością szacunkową zamówienia a
ceną ofert stwarzała podstawy do żądania wyjaśnień, a wykonawcy nie kwestionowali
zasadności wezwania i się do niego dostosowali.
Nie pozbawia to jednak wykonawców prawa do uznawania szacunków zamawiająco
jako niezgodnych z aktualnym poziomem cen rynkowych, odnotowanych w danej branży.

Stanowiska odwołującego oraz przystępującego, były w powyższej kwestii wyjątkowo
zgodne. Odwołujący uznał, że „wartość niniejszego zamówienia ustalona przez
Zamawiającego wydaje się być przeszacowana”, co opierał na fakcie, że cena oferty
każdego z wykonawców była znacznie poniżej kwoty, jaką zamawiający zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. „Nawet najdroższa złożona oferta jest o 13%
niższa niż „budżet” Zamawiającego.” Przystępujący konsorcjum Budimex S.A. z porównania
cen złożonych ofert wnioskował, iż: „wartość przedmiotu zamówienia, wyliczona przez
Zamawiającego, została przeszacowana i nie oddaje rzeczywistych realiów rynku i cen robót
objętych przedmiotem zamówienia, stosowanych aktualnie. Zatem wartość ta nie może być
uznana za miarodajną.”
Izba podzieliła poglądy wykonawców w tej kwestii. Zamawiający wartość zamówienia
wraz z zamówieniami uzupełniającymi [10%] przyjął w kwocie netto 487 644 238,60 zł. W
protokole postępowania podał, że została ustalona w dniu 27 sierpnia 2014 r., a następnie
ostatecznie ustalona 14 sierpnia 2015 r. po odpowiedziach na pytania do SIWZ.
Bezpośrednio przed otwarciem ofert zamawiający podał kwotę jaką zamierza przeznaczyć
na realizację zamówienia 545 274 921,29 zł brutto.
Przepis art. 32 ust. 1 ustawy Pzp przewiduje, że podstawą ustalenia wartości
zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów
i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością. Z kolei art. 33 ust. 1 Pzp
stanowi, że wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie:
1) kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji
projektowej albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w
programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót
budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane;
2) planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót
budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem
zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z
dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
Przepis art. 35 ust. 1 ustawy Pzp nakazuje ustalenie wartości zamówienia nie
wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania, o ile przedmiotem
zamówienia są roboty budowlane. Jeżeli po ustaleniu wartości zamówienia nastąpiła zmiana
okoliczności mających wpływ na dokonane ustalenie, zamawiający przed wszczęciem
postępowania dokonuje zmiany wartości zamówienia.
Zamawiający w tym postępowaniu przetargowym nie podał dokładnie w jaki sposób i
według jakiego stanu oszacował wartość zamówienia. Wobec powyższego szacunki

zamawiającego nie mogły stanowić miarodajnej podstawy do porównania oferty konsorcjum
Budimex S.A. i zaoferowanej przez tego wykonawcę ceny za realizację zamówienia.
W zasadniczy sposób Izba nie zgodziła się z przedstawionym przez odwołującego
zarzutem, którego przedmiotem uczynił on jeden z elementów ceny oferty konsorcjum
Budimex, dotyczący mianowicie odcinka nr 5, gdzie różnica cenowa między ofertą
odwołującego a przystępującego była największa.
Odcinek 5 -Budynek 550 - obejmujący przebudowę istniejącego budynku Szpitala na
VI piętrze oraz modernizację pięter II-V wraz z modernizacją infrastruktury w budynku -
odwołujący wycenił na kwotę 33 445 706,65 zł, a przystępujący na kwotę 17 600 802,92 zł.
Elementy składowe wycenione zostały następująco:
a) odcinek 5.1. - odwołujący - 5 633 349,68 zł; przystępujący - 4 236 047,01 zł;
b) odcinek 5.2. - odwołujący - 27 812 356,96 zł; przystępujący - 13 364 755,91 zł.
Z treści art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp wynika, że zamawiający ma obowiązek
odrzucenia oferty, gdy zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Takie same wytyczne zawiera art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, że zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień
wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Ustawodawca w sposób jednoznaczny i wyraźny
zaakcentował, iż ocena oferty wykonawcy pod względem przebadania, czy nie zawiera
rażąco niskiej ceny odnosi się każdorazowo do ceny całkowitej, obejmującej cały przedmiot
zamówienia.
Odwołujący zdawał sobie z tego sprawę, skoro w swoich wyjaśnieniach złożonych
zamawiającemu przytoczył tezę z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 grudnia
2010r. wydanego w sprawie sygn. akt KIO/UZP 269/10, że: „jednym z czynników istotnych
dla usunięcia wątpliwości w zakresie tego, czy dana oferta zawiera rażąco niską cenę, jest to
aby cena całkowita oferty za przedmiot zamówienia pokrywała koszty realizacji robót oraz
zapewniała wykonawcy nawet minimalny poziom zysku.” Innymi słowy istotne jest, aby z
tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej
staranności wykonawca nie ponosił strat (tak też: wyrok KIO z dnia 28 stycznia 2010 r. sygn.
akt KIO/UZP 1746/10. W uzasadnieniu odwołania został przytoczony kolejny wyrok z dnia 11
lipca 2012 r., sygn. akt: KIO 1363/12, zgodnie z którym: „Zamawiający ma obowiązek ocenić
wyjaśnienia w kontekście całego przedmiotu zamówienia i tym samym przedmiotu oferty.
Wykonawca ma natomiast obowiązek przedstawić wyjaśnienia przekonujące i rzeczowe co
do pełnego zakresu wyceny oferty. Wykonawca powinien przedstawić także dowody na
poparcie swoich twierdzeń, gdyż to po stronie wykonawcy spoczywa ciężar dowodu, że cena

oferty nie jest rażąco niska." Orzecznictwo Izby odnoszące się do badania kwestii rażąco
niskiej ceny oferty jest ugruntowane i niezmiennie, zgodnie z treścią przytaczanych wyżej
przepisów stoi na stanowisku, że rażąco niską cenę oferty można jedynie ustalić w stosunku
do całości przedmiotu zamówienia. Nie zmienia tego faktu okoliczność, że jeżeli cena
całkowita oparta jest na jednostkowej cenie za jednorodny przedmiot zamówienia,
sprowadzająca cenę całkowitą do porównywalnego zakresu wielkości świadczenia, to
badanie składników takiej ceny może odbywać się w stosunku do ceny jednostkowej, gdyż i
tak uzyska się porównywalny wynik. W przetargach budowlanych natomiast kosztorys
ofertowy składa się z bardzo wielu pozycji cen jednostkowych, dodatkowo z podziałem na
kosztorysy branżowe. W żadnym razie nie można było traktować ceny za odcinek - jako ceny
jednostkowej, jak chciał odwołujący, gdyż niewątpliwie obejmuje ona wiele pozycji cen
jednostkowych. Definicję legalną ceny jednostkowej w przetargach budowlanych zawiera § 1
ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie
określenia metod i podstaw sporządzenia kosztorysu inwestorskiego (…) (Dz. U. Nr 130,
poz. 1389), stanowiąc, że ilekroć jest mowa o cenie jednostkowej należy przez to rozumieć
sumę kosztów bezpośredniej robocizny, materiałów i pracy sprzętu oraz kosztów pośrednich
i zysku, wyliczoną na jednostkę przedmiarową robót podstawowych. Zbędne było
tłumaczenie, zwłaszcza firmom budowlanym, że cena jednostkowa odnosi się do
pojedynczej jednostki przedmiarowej. Wskazywane przez odwołującego ceny za 1m2 np.
odcinka 5.1, wynikające z podziału ceny odcinka przez jego powierzchnię, obejmują większą
ilość różnorodnych cen jednostkowych.
Podobne zarzuty, oparte na cząstkowej cenie oferty można by postawić również
odwołującemu, gdzie w odcinkach np. 4, 9 i 11 cena oferty odwołującego była niższa niż
cena oferty przystępującego - konsorcjum Budimex S.A. Ponadto, średni udział ceny za
odcinek 5.2, wbrew stanowisku odwołującego nie był przeważający w kosztach tego
zamówienia, w zależności od oferty, wynosił od 4 do około 7%.
Postępowanie dowodowe potwierdziło, że zamawiający ustalił obowiązujące
wynagrodzenie ryczałtowe, które zgodnie z art. 632 K.c. w związku z art. 14 ustawy Pzp, nie
może być podwyższone na żądanie przyjmującego zamówienie, chociażby w czasie
zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Przy
wynagrodzeniu ryczałtowym wszelkie kalkulacje i kosztorysy mają jedynie charakter
pomocniczy, służą jako narzędzie skalkulowania ceny oferty i dają zamawiającemu
możliwość zapoznania się ze sposobem tej kalkulacji.
Odcinek 5.1 -Budynek 550 - przebudowa istniejącego budynku Szpitala na VI piętrze
wykonywana będzie na podstawie dokumentacji projektowej zamawiającego, natomiast
pododcinek 5.2 modernizacja pięter II-V wraz z modernizacją infrastruktury w budynku

będzie realizowana w formule zaprojektuj i zbuduj, w oparciu o wytyczne programu
funkcjonalno-użytkowego, co daje poszczególnym wykonawcom pewien zakres decyzyjności
odnośnie sposobu wykonania zamówienia, która w ocenie Izby mogła mieć wpływ na
wycenę przedmiotowego elementu robót. Zamawiający ogólnie dopuścił również zmiany
projektowe po stronie wykonawcy, za zgodą projektanta. Sposób ujęcia wyceny robót
związanych z remontem infrastruktury technicznej i energetycznej, wymianą instalacji w
budynku, w danym lub innym odcinku robót, wiązał się z organizacją procesu budowlanego,
przyjętego przez przystępującego, harmonogramem prac i zamierzonym planem
wprowadzenia na plac budowy podwykonawców różnych branż.
Zupełnie gołosłowne były twierdzenia odwołującego, że sam fakt skalkulowania ceny
oferty za odcinek 5.2 zamówienia na poziomie 17 600 802,92 zł, świadczy że przystępujący
odstąpił od standardów robót wyznaczonych w przez zamawiającego w programie
funkcjonalno-użytkowym. Przedmiot zamówienia poza meblami wbudowanymi,
wyposażeniem sanitarnym i panelami medycznymi, nie przewiduje bowiem żadnego
specjalistycznego szpitalnego wyposażenia obiektów, które byłoby obowiązkiem wykonawcy.
Wywodzenie przez odwołującego ceny za odcinek 5.2 ze średniej ceny za 1m2 za
odcinek 5.1 i odcinek 8, lub inny odcinek - w ofercie przystępującego i na tej podstawie
wskazywanie, że cena oferty konsorcjum Budimex S.A. jest rażąco niska nie znajdowało
żadnych usprawiedliwionych racji.
Zamawiający udostępnił wykonawcom przedmiar robót, ale nie wymagał złożenia
kosztorysu ofertowego opartego na tym przedmiarze. Określenie wysokości wynagrodzenia
za poszczególne odcinki, miało zdaniem Izby jedynie charakter informacyjny, nawet nie
powiązany ze sposobem rozliczeń za realizację zamówienia, gdyż zgodnie ze
szczegółowymi warunkami kontraktu, strony umowy będą obowiązywały rozliczenia
okresowe w oparciu o przejściowe świadectwa płatności, i rozliczenie końcowe. Klauzula
14.4 szczegółowych warunków kontraktu przewiduje bowiem, że wykonawca opracuje plan
płatności, stanowiący część Szczegółowego Harmonogramu Rzeczowo-Finansowego i
uzyska akceptację zamawiającego dla planu płatności w terminie 28 dni od daty
powiadomienia o rozpoczęciu robót. Nie istnieje więc nawet bezpośrednie powiązanie
wynagrodzenia z oferty wykonawcy za poszczególne odcinki z przewidzianymi zasadami
płatności, które będą się opierały na harmonogramie rzeczowo-finansowym i ustalonym
stanem rzeczywistego zaawansowania robót w oznaczonym czasie.
Wykonawca był zobowiązany wszystkie koszty, które będą konieczne do pełnego
zrealizowania robót zgodnie z wymaganiami zamawiającego uwzględnić i ująć w cenie
całkowitej oferty wraz z przyjętym zyskiem, skalkulować ryzyko kontraktowe w przyjętej

rezerwie ceny. W warunkach tego zamówienia przystępujący konsorcjum Budimex S.A.
nawet nie miał obowiązku, aby cenę za wszystkie odcinki bez wyjątku wyznaczać na
rentownym poziomie. Wewnętrzna kalkulacja ceny oferty jest sprawą wykonawcy i jego
decyzji w tym zakresie. Za niedopuszczalne uznaje się jedynie subsydiowanie skrośne, tzn.
pokrywanie kosztów ceny oferty o nierynkowym charakterze (dumpingowej) z innej
działalności danego przedsiębiorcy, a nie z ceny umownej za dany kontrakt. Skoro cena w
przedmiotowym postępowaniu ma charakter ryczałtowy, to przedstawione elementy
kalkulacyjne (za odcinki) nie mają charakteru wiążącego i w trakcie realizacji zamówienia
wykonawca może je modyfikować w sposób przewidziany w harmonogramie rzeczowo-
finansowym.
Poprawność dokonanej przez zamawiającego oceny złożonych wyjaśnień przez
konsorcjum Budimex S.A. dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość
zaoferowanej ceny nie może budzić żadnych wątpliwości, jeżeli się zważy, że wyjaśnienia te
miały charakter kompleksowy, bardzo szczegółowy, poparty odpowiednimi przekonującymi
dowodami w postaci ofert dostawców materiałów i podwykonawców robót oraz projektantów.
Wykonawca przedstawił całkowity kosztorys według przedmiarów zamawiającego (i
planowane koszty wg PFU za odcinek 5.2), w którym ujął koszty bezpośrednie robót
podstawowych, koszty ogólne, w tym koszty pośrednie budowy, rezerwy oraz zysk
kalkulacyjny. Wyjaśnienia konsorcjum Budimex S.A. pozostają pełne, spójne, jednoznaczne i
weryfikowalne. Wystarczające w tym względzie były dowody złożone w trakcie procedury
przetargowej, w oparciu o które zamawiający pozytywnie zweryfikował cenę oferty
konsorcjum Budimex, a do tej właśnie czynności może odnosić się postępowanie
odwoławcze przed Izbą. Inne dowody złożone przez przystępującego na rozprawie,
dodatkowo potwierdziły treść złożonych wyjaśnień.
Ponadto, inne dowody - ceny ofert za porównywalne inwestycje, zwłaszcza
przywoływane przez zamawiającego obiekty służby zdrowia, zrealizowane na jego rzecz
przez konsorcjum Budimex: budowa Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Bydgoszczy
oraz Parku Aktywnej Rehabilitacji i Sportu Centrum Onkologii w Bydgoszczy, gdzie przy
porównywalnych zakresach tych inwestycji, zostały one wykonane należycie za najniższe
ceny, które zaoferował Budimex S.A., oraz realizowane dla innych odbiorców, w nawiązaniu
z zanotowanymi cenami rynkowymi dla danego regionu Kujawsko-Pomorskiego,
publikowanymi przez SEKOCENBUD w kategorii budynki obiektów szpitalnych,
poświadczają realność, rzetelność ceny oferty konsorcjum Budimex S.A. i możliwość
prawidłowego wykonania zamówienia za zaoferowaną cenę.
Przystępujący sprostał obowiązkowi nałożonemu art. 90 ust. 2. Pzp i wykazał, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zaoferowana

cena jest wyrazem indywidualnych możliwości wykonawcy, jego potencjału, doświadczenia,
metod organizacyjnych i kontaktów handlowych.
Zarzuty naruszenia przez zamawiającego:
1) art. 89 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty konsorcjum Budimex jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia,
2) art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez bezpodstawne dokonanie wyboru oferty
konsorcjum Budimex jako najkorzystniejszej,
- nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy.
W konsekwencji zamawiający nie naruszył zasad rządzących postępowaniem o
udzielenie zamówienia publicznego ustalonych w art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp, gdyż wybór
oferty konsorcjum Budimex S.A. nastąpił zgodnie z przepisami tej ustawy, z poszanowaniem
reguł uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
W tym stanie rzeczy Izba oddaliła odwołanie, o czym orzekła na podstawie art. 192
ust. 1 ustawy Pzp. O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Na podstawie § 3 pkt 1 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz.
238), Izba zaliczyła uiszczoną przez odwołującego kwotę z tytułu wpisu na poczet kosztów
postępowania odwoławczego i zasądziła od odwołującego na rzecz zamawiającego zwrot
poniesionych kosztów postępowania odwoławczego z tytułu zastępstwa przez pełnomocnika
na podstawie złożonego rachunku.


Przewodniczący:


..………………….