Sygn. akt: KIO 273/16
Wyrok
z dnia 14 marca 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki
Izabela Niedziałek-Bujak
Grzegorz Matejczuk
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpatrzeniu na rozprawie dnia 10 marca 2016 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 lutego 2016 r. przez wykonawcę Impel
Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
w postępowaniu prowadzonym przez Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne
im. Prof. Leszka Gieca
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia DGP Clean
Partner Sp. z o.o. z siedzibą w Legnicy, P.U. GOS-ZEC Sp. z o.o. w Poznaniu, Seban
Sp. z o.o. w Katowicach, PRALMAG-Serwis Przedsiębiorstwo Wielobranżowe A. C. w
Katowicach zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, nakazuje ponowienie czynności badania i oceny ofert mając
na uwadze, że zachodzą przesłanki wykluczenia z postępowania przystępującego na
podstawie art. 24 ust. 2a ustawy pzp, jeżeli wykonawca ten nie udowodni podjęcia
konkretnych środków i czynności wskazanych w art. 24 ust. 2a zdanie ostatnie
ustawy.
2. kosztami postępowania obciąża Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne
im. Prof. Leszka Gieca zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15
000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Impel
Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu tytułem wpisu od odwołania;
2.1. zasądza od Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 7 Śląskiego
Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. Prof.
Leszka Gieca na rzecz Impel Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu kwotę 19 338
zł 00 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzysta trzydzieści osiem złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania
(15 000 zł), wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego (3 600 zł) i kosztów dojazdu na
posiedzenie (738 zł).
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący: ……………………..
……………………..
……………………...
Sygn. akt KIO 273/16
Uzasadnienie
Zamawiający: Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 7 Śląskiego Uniwersytetu
Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego pn.: „Świadczenie usług specjalistycznego sprzątania i dezynfekcji, segregacji i
transportu surowców wtórnych, odpadów medycznych i komunalnych, transportu
wewnętrznego i usług pomocniczych w Szpitalu”, znak sprawy: DZ / 3321 / 305 / 15.
Odwołujący Impel Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu zarzuca Zamawiającemu w
odwołaniu wniesionym dnia 26 lutego 2016 r. naruszenie następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, bowiem dokonanie wyboru oferty zawierającej rażąco niską cenę
jest niezgodne z przepisami ustawy,
2) art. 8 ust. 1-3 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z art. 11 ust.
4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z
2003, nr 153, poz. 1503 z późn. zm.) przez utajnienie treści wyjaśnień rażąco
niskiej ceny złożonych przez konsorcjum firm: DGP Clean Partner Sp. z o.o.,
Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o., PRALMAG-
SERWIS A. C.,
3) art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp poprzez zaniechanie przez Zamawiającego
czynności wykluczenia wykonawcy konsorcjum firm jw. z udziału w postępowaniu
pomimo, że wykonawca ten złożył nieprawdziwe informacje mające wpływ na
wynik prowadzonego postępowania;
4) art. 24 ust. 2a ustawy pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawców
konsorcjum firm jw. w sytuacji gdy konsorcjum podlega wykluczeniu na podstawie
tego przepisu, ponieważ członkowie konsorcjum dopuścili się poważnego
naruszenia swoich obowiązków zawodowych z własnej winy lub na skutek
rażącego niedbalstwa (zgodnie ze wskazanymi w uzasadnieniu przykładami i
załączonym materiale dowodowym), a tym samym konsorcjum nie zapewnia
poprawnego i rzetelnego wykonania przedmiotowego zamówienia. Obowiązek
zastosowania przepisu art. 24 ust. 2 a dla przedmiotowego postępowania wynika z
faktu, że Zamawiający przewidział powyższą podstawę wykluczenia w SIWZ.
5) art. 89 ust. 1 pkt 3) i pkt 4) ustawy pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
konsorcjum firm jw. D, pomimo, że oferta złożona przez konsorcjum, zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
W związku z zarzutami wnosi o:
Uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności oceny ofert i czynności wyboru oferty konsorcjum
firm: DGP Clean Partner Sp. z o.o., DGP Catering Partner Sp. z .o.o.,
Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o. oraz SEBAN sp. z o.o., nakazuje
ponowienie czynności badania i oceny ofert mając na uwadze, że zachodzą
przesłanki wykluczenia z postępowania przystępującego na podstawie art. 24 ust. 2a
ustawy pzp i 24 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp,
2. wykluczenia oferty konsorcjum firm jw. na podstawie art. 24 ust. 2a ustawy pzp,
3. Odtajnienia treści udzielonych przez konsorcjum Zamawiającemu wyjaśnień
rażąco niskiej ceny w piśmie z dnia 15.02.2016 r.,
4. odrzucenie konsorcjum firm jw. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4) ustawy
prawo zamówień publicznych z uwagi na fakt, że zawiera rażąco niska cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia,
5. powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty na podstawie art. 91
ust. 1 ustawy pzp.
Odwołujący złożył ważną ofertę w postępowaniu i domaga się unieważnienia czynności
wyboru oferty konsorcjum firm: DGP Clean Partner Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Usługowe
GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o., PRALMAG- SERWIS A. C., jako dokonanego z
naruszeniem przepisów ustawy pzp, bowiem na jego skutek utracił możliwość zawarcia
umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz możliwość uzyskania zysków wynikających
z zawarcia umowy.
Uzasadniając zarzuty i żądania odwołujący wskazał, co następuje.
I. Wykluczenie konsorcjum firm: DGP Clean Partner Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo
Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o., PRALMAG- SERWIS A.
C., na podstawie art. 24 ust. 2 a.
Zgodnie z art. 24 ust. 2a ustawy pzp zamawiający wyklucza z postępowania o
udzielenie zamówienia wykonawcę, który w okresie 3 lat przed wszczęciem
postępowania, w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, w
szczególności, gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest
w stanie wykazać za pomocą dowolnych środków dowodowych, jeżeli zamawiający
przewidział taką możliwość wykluczenia wykonawcy w ogłoszeniu o zamówieniu, w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w zaproszeniu do negocjacji.
Obowiązek zastosowania przepisu art. 24 ust. 2 a ustawy pzp dla
przedmiotowego postępowania wynika z faktu, że Zamawiający przewidział powyższą
podstawę wykluczenia wykonawcy w SIWZ i w ogłoszeniu postępowania.
Zamawiający zaniechał czynności wykluczenia wykonawcy - konsorcjum firm: DGP
Clean Partner Sp. z o.o.. Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sn. Z o.o.. SEBAN
SP, Z o.o.. PRALMAG- SERWIS A. C. z udziału w postępowaniu, tym samym naruszył
przepisy art. art. 24 ust, 2 a ustawy pzp.
Zgodnie z wyrokiem, KIO 758/15, na podstawie którego Izba oddaliła odwołanie
wykonawcy wykluczonego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2a Pzp: "treść
przywołanego przepisu wskazuje, że wiąże się ona z badaniem rzetelności
wykonawcy, ustaleniem takiej wiarygodności wykonawcy, która - na podstawie
wcześniejszej historii kontraktowej - da zamawiającemu przekonanie, że wykonawca
w sposób prawidłowy wykona zamówienie. Na taki charakter omawianej przesłanki
wskazuje się w literaturze: "(...) funkcje wykluczenia z powodu "poważnego
wykroczenia zawodowego" odgrywają fundamentalną rolę, zwłaszcza z punktu
widzenia efektywnego wydatkowania środków publicznych i ochrony uczciwej
konkurencji. Efektywne bowiem zamówienie to umowa ekwiwalentna, zawarta z
wiarygodnym wykonawcą, rzeczywiście zdolnym do należytego wykonania
zamówienia. Zaufanie do kwalifikacji i doświadczenia wykonawcy, popartych dobrą
reputacją, stanowi odwieczną gwarancję realnego wykonania zamówienia
publicznego" (R. Szostak, wykluczenie nierzetelnego wykonawcy z ubiegania się o
zamówienie publiczne w nowym ujęciu, Prawo zamówień publicznych, Kwartalnik
1/2015, s. 112)n. W tym samym wyroku Izba wskazała na konkretne naruszenia
umowy w postaci nieterminowej realizacji, kilkukrotnego nieosiągnięcia rezultatu jaki
był celem danej umowy, co miało dowodzić: ”że mamy do czynienia z poważnym
naruszeniem obowiązków zawodowych, którego przejawem jest nienależyte
wykonanie (nieterminowe) części umów a także ich niewykonanie (co do tych umów,
co do których Odwołujący nie osiągnął założonego rezultatu oraz umowy, od której
Zamawiający odstąpił) będące wynikiem przynajmniej rażącego niedbalstwa.
Wykonawca zawierając umowy przyjął bowiem na siebie określone, wynikające z
nich zobowiązania. Stał się gwarantem uzyskania opisanych w ich rezultatów.
Rzeczą wykonawcy było więc takie zorganizowanie procesu wykonania zamówień,
by osiągnąć cel końcowy umów a także uczynić to terminowo.
Niedbalstwo wiąże się z niezachowaniem staranności wymaganej w stosunkach
danego rodzaju. Rażące niedbalstwo odnoszone jest do naruszenia
„elementarnych reguł prawidłowego zachowania się w danej sytuacji. Ma to być
szczególnie negatywna, naganna ocena postępowania dłużnika”. Sąd Najwyższy w
Wyroku z 10 marca 2004 r. w spr. IV CK 151/03 wskazuje, że rażące niedbalstwo
należy rozumieć w następujący sposób: przypisanie określonej osobie niedbalstwa
uznaje się za uzasadnione wtedy, gdy osoba ta zachowała się w określonym
miejscu i czasie w sposób odbiegający od właściwego dla niej miernika należytej
staranności. Przez rażące niedbalstwo rozumie się natomiast niezachowanie
minimalnych (elementarnych) zasad prawidłowego zachowania się w danej
sytuacji. O przypisaniu pewnej osobie winy w tej postaci decyduje więc zachowanie
się przez nią w określonej sytuacji w sposób odbiegający od miernika staranności
minimalnej".
Odwołujący miejscu podaje, że członkowie konsorcjum firm: DGP Clean Partner Sp. z o.o.,
Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o., PRALMAG- SERWIS
A. C., wielokrotnie dopuścili się poważnego naruszenia swoich obowiązków zawodowych z
własnej winy lub co najmniej na skutek rażącego niedbalstwa. Pomimo to konsorcjum złożyło
oświadczenie na formularzu - załącznik nr 3 a do SIWZ pod nazwą: „Oświadczenie o braku
podstaw do wykluczenia z postępowania w okolicznościach, o których mowa w art. 24 ust. 1 i
ust. 2 a ustawy Prawo zamówień publicznych”. Mając na względzie powyższe należy
stwierdzić, że konsorcjum złożyło nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Firmy będące członkami konsorcjum, czyli wybranego przez zamawiającego
wykonawcy, w przeszłości wykonywali umowy w sposób nienależyty lub nie
wykonali przedmiotu umowy. Wobec tego są wykonawcami nierzetelnym,
niewiarygodnym i powinni podlegać wykluczeniu z postępowania, aby nie narażać
Zamawiającego na konsekwencje nienależytego wykonania zamówienia lub jego
niewykonania.
Odwołujący podaje, że nienależyte wykonanie lub niewykonanie umowy
przez podmioty wchodzące w skład konsorcjum, czyli wybranego przez
Zamawiającego wykonawcy, miało miejsce przy realizacji następujących umów:
1. Umowa nr 13/ZP/2015 z dnia 26 stycznia 2015 roku na świadczenie
kompleksowej usługi sprzątania i transportu wewnątrzszpitalnego wykonywana
m.in. przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC
sp. z o.o. oraz SEBAN sp. z o.o. na rzecz Szpitala Wolskiego im. dr Anny
Gostyńskiej SPZOZ w Warszawie.
Nienależyte wykonanie polegało na nieprawidłowym, niepełnym, sprzecznym z
opisem przedmiotu zamówienia wskazanym w SIWZ wymiarze świadczonej pracy,
przeznaczeniu do wykonania umowy mniejszej ilości niż wymagany w SIWZ
sprzętu. Wykonawca był wzywany przez zamawiającego do natychmiastowego
zaprzestania naruszania warunków umowy (choćby wezwanie z dnia 11.03.2015
roku). Zgodnie z wezwaniem "wadliwa realizacja umowy ma bezpośredni wpływ na
podstawową działalność szpitala, tj. świadczenie usług medycznych i naraża
zamawiającego na wymierne straty finansowe". Z załączonego przez
zamawiającego do wezwania wykazu sprzętu, sporządzonego w wyniku kontroli,
wynika, że wykonawca nie dostarczył wymaganej ilości sprzętu i wykonywał usługę
w sposób niezgody z umową, m.in. poprzez to, że wykonawca nie dostarczył 7 z
wymaganych 17 wózków do transportu chorych w pozycji siedzącej, 3 maszyn
szorująco-zbierąjących sieciowych, 10 z wymaganych 12 szorowarek
jednotarczowych, 8 z wymaganych 12 polerek, żadnego odkurzacza plecakowego
bateryjnego, a także szeregu innych wymaganych sprzętów. Powyższe wskazuje,
że wykonawca kierował się chęcią zaoszczędzenia na kosztach wykonania usługi
poprzez znaczne ograniczenie ilości sprzętu, pomimo, że było to sprzeczne z
zawarta umową a także ze złożoną przez tego wykonawcę ofertą. Fakt nie
dostarczenia wymaganego sprzętu i wykonywanie usługi w szpitalu (także usług
pomocniczych przy pacjentach) za przy pomocy niewystarczającej ilości środków
wskazuje na umyślność działania tego wykonawcy, trudno bowiem uznać, że taka
sytuacja spowodowana była jedynie rażącym niedbalstwem. Z dalszej
korespondencji zamawiającego kierowaną do tego wykonawcy wynika, że
wykonawca ten realizował usługę w sposób nienależyty w stopniu rażącym. W
wezwaniu z dnia 19.06.2015 roku zamawiający wskazuje np. podczas kontroli w
dniach 2-3.06.2015 roku przedstawiciele Szpitala zobowiązali kierownictwo DGP
Clean Partner do szybkiej poprawy wszystkich nieprawidłowości. W dniu
18.06.2015 roku ponownie dokonano przeglądu w trakcie którego stwierdzono
nadal m. in. brak umycia okien, brak akryli w salach chorych, brak odkamieniania
łazienek, brak maszynowego mycia podłóg (..) W związku z powyższym, że umowa
jest realizowana w sposób nienależyty, a ilość wykonanych prac po naliczeniu kar
przekraczałaby wartość miesięcznej umowy wyznaczam Państwu ostateczny termin
do zrealizowania wszystkich zaległych prac oraz bieżących w terminie do dnia
30.06.2015 rokuu. Zamawiający obciążał wykonawcę wielokrotnie karami
umownymi (przykładowe noty księgowe w załączeniu). Również w przypadku nie
wykonania części usługi - trudno przyjąć, że taka sytuacja spowodowana była
jedynie rażącym niedbalstwem. Brak wykonania części umowy można rozpatrywać
tylko i wyłącznie w ramach winy umyślnej tego wykonawcy.
Na skutek szeregu stwierdzonych przez zamawiającego nieprawidłowości
spowodowanych niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy w danym
zakresie, wykonawca w ogóle zaprzestał świadczenia umowy w jakikolwiek sposób,
podając za przyczynę, że odstępuje od umowy z powodu nierealizowania przez
Szpital nieokreślonego świadczenia wzajemnego. Na skutek opisanego powyżej
nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę - zamawiający - szpital
wypowiedział umowę wykonawcy i nałożył na wykonawcę kary umowne.
Wykonawca zatem ze swojej wyłącznej winy nie wykonał umowy a zamawiający
pozostał w sytuacji, w której podjąć musiał szereg starań aby zapewnić swoje
należyte funkcjonowanie wynikające z charakteru prowadzonej działalności.
Na potwierdzenie Odwołujący przedstawia wraz z odwołaniem:
- umowę nr 13/ZP/2015 z dnia 26.01.2015 roku, wezwanie z dnia 11.03.2015 roku z
załącznikami, protokół z kontroli i wezwanie z dnia 19.06.2015 roku, przykładowe noty
księgowe z dnia 15.07.2015 i 13.08.2015 roku, wezwanie z 17.09.2015 roku, wypowiedzenie
umowy z dnia 22.09.2015 roku.
2. Umowa nr 46/2013-2017/11 WPG z dnia 3 grudnia 2013 roku na
kompleksowe utrzymanie czystości w kompleksach wojskowych wykonywana m.in.
przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. i Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC sp. z
o.o. na rzecz 11 Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Bydgoszczy.
Nienależyte wykonanie umowy przez wykonawcę doprowadziło do tego, że
zamawiający odstąpił od umowy o udzielenie zamówienia publicznego z dniem 6
maja 2015 roku. Powodem do odstąpienia prze zamawiającego było zaniechanie
wykonania przez wykonawcę części obowiązków wynikających z tej umowy, pomimo
wzywania do wykonania tych czynności i wyznaczania dodatkowych terminów.
Zgodnie z umową i SIWZ wykonawca był zobowiązany m.in. do wykonywania usługi
polimeryzacji podłóg oraz usług czyszczenia (prania lub czyszczenia chemicznego)
vericali firan, żaluzji, rolet. Po trzykrotnym przedłużaniu terminu do wykonania prac
oraz ustaleniach pisemnych - wykonawca tych prac nie wykonał. Poza tym
zamawiający wskazał także inne okoliczności nienależytego wykonywania usługi -
wskazane w licznych notatkach służbowych (40 notatek, wystawianych praktycznie
co 2 dzień) co w konsekwencji doprowadzało do nałożone kary umownej.
Wykonawca nie wykonywał podstawowych czynności wynikających z przedmiotu
umowy, tj. nie. mył podłóg, nie odkurzał, nie mył sanitariatów, pozostawiał
pomieszczenia brudne, w sposób jednoznaczny ignorował zobowiązanie umowne.
Niewykonanie powyższych obowiązków mogło wynikać tylko i wyłącznie z winy
umyślnej wykonawcy, którzy zaniechał wykonania części umowy, pomimo że był
wzywany do jej wykonania. Wykonawca nie był przygotowany i odpowiednio
zorganizowany do wykonywania usługi i wykonywał ją za pomocą
niewystarczających, niezgodnych z umową środków. W konsekwencji wykonawca
nie wykonał zamówienia publicznego.
Na potwierdzenie Odwołujący przedstawia wraz z odwołaniem: umowę nr 46/2013-
2017/11WOG z dnia 03.12.2015 roku,oświadczenie o odstąpieniu zamawiającego od umowy
z dnia 29.04.2015 roku,notatki służbowe - 6 sztuk, wezwanie do zapłaty kary umownej
297.082,17 złotych.
3. Umowa nr GZP/2801/82/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku na usługę
kompleksowego utrzymania czystości, w tym obsługę pomieszczeń kuchenek
oddziałowych, obrót bielizna oraz czynności pomocnicze przy pacjencie
wykonywana m.in. przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. i Przedsiębiorstwo
Usługowe GOS-ZEC SP. z o.o. na rzecz Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II
w Bełchatowie.
Nienależyte wykonanie umowy przez wykonawcę polegało na zaniechaniu
wykonania części podstawowych zobowiązań umownych takich jak: nie
dostarczenie wózków bemarowych z naczyniami GN, termosów do przewozu
posiłków gorących na pawilony satelitarne, koszty zewnętrznych i wewnętrznych
na odpady, mat, wycieraczek przy wejściach. Takie działanie wykonawcy mogło
mieć tylko i wyłącznie charakter umyślny. Intencją musiała być chęć
zaoszczędzenia. Pomimo wezwań zamawiającego wykonawca nie zaprzestał
naruszania umowy, na skutek czego wykonawca spowodował stanu zagrożenia
bezpieczeństwa osób i bezpieczeństwa sanitarnego w obiekcie szpitalnym.
Powyższe spowodowało nałożenie na wykonawcę kary umownej w wysokości
141.050,00 złotych.
Na potwierdzenie Odwołujący przedstawia wraz z odwołaniem: umowęnr ZP/2801/82/2014
z dnia 16 kwietnia 2014 roku,pismo w sprawie nienależytego wykonania umowy z dnia
01.08.2014 roku, notę obciążającą karą umowną 141.050,00 złotych.
4. Umowa nr ZP/N/65/11 z dnia 14 grudnia 2011 roku na świadczenie usług pralniczych
wykonywana m.in. przez DGP Dozorbud Grupa Polska SP. z o.o. na rzecz Samodzielnego
Publicznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim.
Umowa była wykonana nienależycie. Zamawiający odstąpił od tej umowy z winy
leżącej po stronie wykonawcy na skutek nieprzestrzeganie postanowień umowy
przez wykonawcę.Na potwierdzenie Odwołujący przedstawia wraz z odwołaniem:
- umowę nr ZP/N/65/11 z dnia 14 grudnia 2011 roku, oświadczenie o odstąpieniu od umowy
z dnia 1 lutego 2012 roku.
5. Umowa nr 360/F-2/2010 z dnia 16 grudnia 2010 roku na świadczenie usług
sprzątania pomieszczeń biurowych w budynku administracyjnym i laboratorium
drogowym wykonywana m.in. przez DGP Dozorbud Grupa Polska sp. z o.o. na rzecz
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Gdańsku.
Nienależyte wykonanie polegało na nieprawidłowym jej wykonaniu na skutek którego
Zamawiający odstąpił od tej umowy z winy leżącej po stronie wykonawcy
stwierdzając rażące naruszenie przedmiotowej umowy poprzez nierzetelne
wykonywalne obowiązków związanych z realizacją zadań, pomimo wielokrotnych
pisemnych wezwań zamawiającego. Wykonawca nie realizował zobowiązań
umownych, nie reagował na wezwania ze strony zamawiającego, nie udzielał
wyjaśnień lub usprawiedliwienia niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.
Jeżeli wykonawca przystępował do wykonania to realizował usługę niestarannie i
nierzetelnie. Wykonawca nie zapewnił wymaganej w umowie i SIWZ obsady
osobowej oraz właściwego nadzoru. Nadto - jak wynika z pisma z dnia 5 lipca
2013 roku (korespondencja zamawiającego) wykonawca nie dostarczał środków i
sprzętu koniecznych do wykonania umowy. Wartość niezrealizowanego zamówienia
wynosiła 76% wartości umowy. Na wykonawcę nałożono karę umowną w wysokości
14.800 złotych.
Na potwierdzenie Odwołujący przedstawia wraz z odwołaniem: umowę nr 360/F-2/2010 z
dnia 16 grudnia 2010 roku, oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 10 stycznia 2012
roku, pismo zamawiającego do GDDKiA we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2013 roku,
- pismo w sprawie kary umownej z dnia 5 stycznia 2012 roku.
Wykonawcy z grupy kapitałowej Dozorbud (członkowie konsorcjum) dopuszczali się
wielokrotnie poważnych naruszeń obowiązków zawodowych, o czym świadczy
powyżej wskazany stan faktyczny. Wykonawcy nie realizowali obowiązków
wynikających z umów zawieranych z zamawiającymi, działając umyślnie - nie
dostarczali sprzętów określonych w SIWZ, nie wykonywali w całości zawartych
umów, doprowadzali do przedwczesnego rozwiązywania umów o udzielenie
zamówienia publicznego. Wykonawcy pomimo kierowanych do nich wezwań do
prawidłowego wykonywania umów nie zmieniali sposobu ich wykonania, nadal
wykonywali usługę nienależycie. Pomimo kolejnych doświadczeń wynikających z
nienależytego wykonania umów wykonawcy nie podejmowali prób „naprawczych”.
Powielali ten sam model realizacji umowy o wykonanie zamówienia publicznego
doprowadzając do kolejnych naruszeń umowy. Wielokrotność i charakter naruszeń
umowy ze strony wykonawców świadczy o tym, że świadomie decydowali się na
niezgodny z umową sposób realizacji umowy w celu np. wygenerowania
oszczędności z danego kontraktu. Szczególnie negatywnie należy ocenić fakt, że
wykonawcy oszczędzali kosztem zamawiającego i kosztem bezpieczeństwa
pacjentów. Mając na uwadze, że wykonawcy realizując umowę niezgodnie z jej
treścią choć wcześniej się nią zapoznali, nie sposób przyjąć iż naruszenia wskazane
powyżej mogły by mieć charakter nieumyślny. Sposób organizowania pracy bez
odpowiedniego zaplecza osobowego i sprzętowego pomimo jasno określonych w
umowie i SIWZ warunków świadczenia usługi wskazuje jednoznacznie na umyślność
działania wykonawców. Wykonawcy są zatem niewiarygodni, nierzetelni i nie dają
gwarancji należytego wykonania zamówienia.
Zgodnie bowiem z wyrokiem KIO z dnia 10.02.2016 r. sygnatury akt.: KIO
101/16, złożonym w podobnym jak w przedmiotowym stanie faktycznym, gdzie
zamawiający wybrał ofertę konsorcjum w skład którego wchodzili praktycznie ci
sami partnerzy konsorcjum Izba uwzględniła odwołanie i nakazała:
zamawiającemu; „unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
nakazuje ponowienie czynności badania i oceny ofert mających na uwadze, że
zachodzą przesłanki wykluczenia z postępowania przystępującego na podstawie
art. 24 ust. 2a ustawy pzp, jeżeli wykonawca ten nie udowodni podjęcia
konkretnych środków i czynności wskazanych w art. 24 ust. 2a zdanie ostatnie
ustawy. W tym samym też wyroku Izba orzekła na niekorzyść konsorcjum w skład
którego wchodzili praktycznie ci sami partnerzy co w przedmiotowym
postępowaniu i stwierdziła, że „W ocenie składu orzekającego potwierdzone
zostały i udowodnione przez odwołującego zarzuty kierowane wobec
przystępującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2a ustawy. Przepis ten
przewiduje, że zamawiający wyklucza z postępowania o udzielenie zamówienia
wykonawcę, który w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, w sposób
zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, w szczególności, gdy
wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa nie
wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co możliwe jest do wykazania za
pomocą dowolnych środków dowodowych, jeżeli zamawiający przewidział taką
możliwość wykluczenia wykonawcy w ogłoszeniu o zamówieniu, w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia lub w zaproszeniu do negocjacji".
Wobec powyższego członkowie konsorcjum firm: DGP Clean Partner Sp. z
o.o., Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o.,
PRALMAG- SERWIS A. C., podlegają wykluczeniu z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 2a ustawy Pzp.
II. Rażąco niska cena w ofercie konsorcjum: DGP Clean Partner Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo
Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o., PRALMAG - SERWIS A. C..
W ocenie Odwołującego oferta wybranego wykonawcy – konsorcjum firm
jw. : powinna zostać odrzucona przez Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 4) z uwagi na fakt, że zawiera rażąco niska cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Jednocześnie odwołujący podnosi, że fakt nie odrzucenia oferty
zawierającej rażąco niską cenę stanowi naruszenie zasad równego traktowania
wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji przez zamawiającego w
zaistniałym stanie faktycznym. Zamawiający po otwarciu złożonych ofert dokonał
ich sprawdzenia, oraz stwierdził, że wysokość ceny podanej w ofercie złożonej
przez konsorcjum może zawierać rażąco niska cenę. W wyniku tego zamawiający
zwrócił się do wykonawcy z wezwaniem do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Konsorcjum złożyło wyjaśnienia Zamawiającemu, jednak wyjaśnienia te zostały
utajnione przez Zamawiającego. Utajnienie treści wyjaśnień w tym konkretnym
przypadku stanowi naruszenie zasady jawności postępowania oraz uczciwej
konkurencji. Z tego względu odwołujący jako wykonawca, który złożył ważną
ofertę w przedmiotowym postępowaniu jest pozbawiony możliwości odniesienia
się do treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Znajomość opisu przedmiotu
zamówienia wskazanego w SIWZ, znajomość cen rynkowych, wieloletnie
doświadczenie w realizacji tej i podobnych umów, powoduje, że odwołujący jest
przekonany, że wybrana przez zamawiającego oferta zawiera rażąco niska cenę.
Dlatego też odwołujący nie ma pewności czy zamawiający wyczerpał
wszystkich dostępnych środków aby upewnić, że konsorcjum nie przedstawiło
oferty z rażąco niską ceną, a tym samym, istnieje ryzyko nienależytego wykonania
przedmiotu umowy na skutek niedoszacowania kosztów jej realizacji przez
konsorcjum. Istnieje możliwość, że złożone Zamawiającemu wyjaśnienia nie są
wystarczające lub dostatecznie udowodnione. Warto wskazać, na treść
orzeczenia sygn. akt. 671/08 z dnia 16 lipca 2008 r. z którego wynika, że ustalając
czy cena jest rażąco niska, trzeba wziąć pod uwagę, że „w jednym przypadku
różnica cenowa kilkunastoprocentowa pomiędzy złożonymi ofertami może już
świadczyć o cenie rażąco niskiej, w innej zaś wprost przeciwnie”. Oznacza to, że
konieczna jest dokładna analiza konkretnego przypadku. Jednak zawsze
obowiązek wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, ciąży na
wykonawcy.
Odwołujący stoi na stanowisku, że cena wybranej przez zamawiającego oferty
konsorcjum jest rażąco niska. Nie jest możliwe należyte wykonanie przedmiotu
umowy za podaną przez konsorcjum cenę, mając na uwadze postanowienia SIWZ
wskazujące opis przedmiotu zamówienia, a także posiadając wiedzę z zakresu
cen rynkowych materiałów i środków niezbędnych do wykonania przedmiotu
umowy - w tym wiedzę o wysokości kosztu zatrudnienia pracowników.
Odnosząc się do kalkulacji poszczególnych składników cenotwórczych
wskazanych w cenie oferty, odwołujący podnosi, że składniki cenotwórcze
zawarte w ofercie konsorcjum przy ujęciu wszystkich czynności wskazanych w
opisie przedmiotu zamówienia powinny kształtować się następująco:
Zatrudnienie wymaganej ilości osób:
Zgodnie z treścią załącznika nr 2 do SIWZ , który zawiera wymaganą przez Zamawiającego
organizację pracy aby wykonać usługę zgodnie z wymaganiami SIWZ, wykonawca musi
skierować do wykonania pracy co najmniej 160 osób zatrudnionych w pełnym wymiarze
czasu pracy, tj. każda osoba musi pracować w wymiarze jednego etatu. W załączniku nr 2
do SIWZ zamawiający wskazuje obsadę na każdym oddziale w określone dni tygodnia,
wyszczególniając jednocześnie obsadę nocną na poszczególne szpitale. W załączniku nr 2
część B do umowy zamawiający wskazuje w jakich godzinach ma odbywać się transport
bielizny natomiast w załączniku nr 2 część D do umowy pkt 9 wskazuje organizacje pracy dla
centralnej sterylizacji, stacji mycia i dezynfekcji łóżek. Co pozwala na dokładne określenie,
że do wykonania przedmiotu konieczne jest zatrudnienie 160 osób. Jedynie w „strefie szarej”
Zamawiający zostawił dowolność Wykonawcy w zakresie organizacji pracy wskazując zakres
czynności, który ma zostać wykonany w ramach realizacji usługi, co nie zmienia faktu, że
każdy wykonawca musi przewidzieć i wliczyć w cenę oferty również koszt zatrudnienia
pracowników dla tej części zmówienia. Dodatkowo Zamawiający wymaga aby wykonawca
wykonywał konserwacje podłóg w oddziałach oraz w Bloku Operacyjnym Oddziału
Kardiochirurgii, Bloku Operacyjnym Szpitala SSW, Pracowni Elektrokardioterapii, Zakładzie
Kardiologii Inwazyjnej, w budynku administracji, Zakładzie Patomorfologu - co powoduje
konieczność przewidzenia i wliczenia w cenę oferty kosztu zatrudnienia takiej ilości osób aby
zamówienie to można było wykonać. Po przeliczeniu całej powierzchni na jakiej ma zostać
wykonana konserwacja podłogi otrzymuje się ok. 44800 m2 - powierzchni do odczyszczenia i
położenia polimeru w roku. Zatrudniając 160 osób na pełny etat na podstawie umowy o
pracę zgodnie z wymogiem zawartym w § 2 wzoru umowy stanowiącym załącznik nr 1 do
SIWZ, otrzymujemy koszt zatrudnienia: 160 osób x 1850 zł ( minimalna krajowa brutto), co
daje 296 000,00 zł na m-c. Każdy pracodawca jest zobowiązany dodatkowo ponieś koszt
ZUS- co daje kwotę na m-c ok. 59200,0 zł. Mając na uwadze przepisy prawa pracy
pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu, w zależności od stażu pracy, w
wymiarze 21-26 dni w ciągu roku, co średnio powoduje, iż każdy pracownik jeden miesiąc w
roku korzysta z urlopu. Uwzględniając grupę 160 osób, należy uwzględnić, iż średnio 13
osób jest na urlopie w każdym miesiącu. Zgodnie z wymogiem wskazanym w SIWZ -
pracownicy musza być zatrudnieni na podstawie umowy o prace. Z pewnością w trakcie
trwania umowy część z zatrudnionych przez wykonawcę pracowników przebywać będzie na
długotrwałych zwolnieniach lekarskich. Stosując postanowienia SIWZ w zakresie podstawy
zatrudnienia pracowników - osoby zastępujące pracowników wykonawcy, którzy przebywać
będą na zwolnieniach lekarskich muszą być także zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Ilustrując wysokość kosztu pracodawcy przy uwzględnieniu zatrudnienia osób na zastępstwo
na podstawie umowy o pracę, przy spełnieniu wymogu zapewnienie minimalnego
zatrudnienia wynikającego z SIWZ, koszt pracodawcy wraz z kosztami ZUS stanowi kwotę:
28 860,00 zł średnio na m-c. Poza tym zgodnie z wymaganiami wskazanymi w SIWZ -
wykonawca jest zobowiązany wyposażyć pracowników w odzież o odpowiedniej kolorystyce,
zgodnie z procedurami musi zapewnić pracownikom pranie odzieży roboczej. Aby pokryć
koszt w/w elementów należy zabezpieczyć ok. 30 zł miesięcznie dla każdego pracownika.
Dla grupy 160 osób daje to wartość: 4800,00 zł na m-c. Pracodawcy mają możliwość
korzystania z dofinansowań do zatrudniania osób posiadających orzeczenie o
niepełnosprawności. Jako obecny pracodawca osób zatrudnionych do realizacji usługi u
zamawiającego, zatrudniamy 15 osób posiadających II grupę niepełnosprawności-
dofinansowanie wynosi 1125 zł na m-c, oraz 16 osób z III grupą niepełnosprawności-
dofinansowanie wynosi 450 zł / na m-c. Wartość na m-c powyższych dofinansować z
PFRON wynosi zatem: 24 075 zł i o taki koszt Wykonawca może pomniejszyć koszty
wykonania usługi. Zatrudniając tak dużą grupę pracowników, każdy racjonalny pracodawca,
powinien uwzględnić koszt zasiłków chorobowych, zatrudniając szczególnie osoby z
orzeczeniem niepełnosprawności. Jednak z uwagi, iż powyższy koszt nie następuje w
wysokości z góry ustalonej - należy założyć, że będzie to kwota ok. 10000,00 zł.
Podsumowując koszty pracy, zatrudniając 160 osób do wykonania usługi, pomniejszając
koszt o dofinansowanie z PFRON, Wykonawca powinien zabezpieczyć środki w wysokości
co najmniej: 364785,00 zł iw powyższej kwocie nie uwzględnione zostały koszty zasiłków
chorobowych, które na pewno wystąpią).
Zapewnienie wymaganej ilości i jakości środków i urządzeń zgodnie z SIWZ:
Wykonawca zgodnie z wymogami SIWZ jest zobowiązany wykonać usługę własnym
sprzętem, oraz własnymi środkami chemicznymi, dezynfekcyjnymi. Zamawiający narzucił
konieczność zastosowania na terenie całego szpitala mopa jednego kontaktu. Mopy mają
być nasączane w systemie kuwetowym, tzn. mop odpowiednio nasączony środkiem
chemicznym, jest umieszczany w kuwecie, a następnie osoba wykonująca usługę
wykorzystuje mop gotowy do użycia na danej powierzchni. Mop raz wykorzystany, musi
zostać oddany do prania. Jednym mopem o szerokości 40 cm osoba wykonująca prace
może umyć lub zdezynfekować powierzchnie ok. 25 m2 . Zamawiający w SIWZ określił
swoje wymagania co do częstotliwości wykonania usługi na poszczególnych powierzchniach
i tak np. na oddziałach zabiegowych, oddziałach intensywnego nadzory, usługa ma być
wykonana w ciągu dnia 2 razy. Na pozostałych powierzchniach z wyjątkami usługa ma być
wykonana raz dziennie. Postawienie powyższych wymogów powoduje, iż Wykonawca
powinien na jeden dzień wykonania usługi zabezpieczyć ok. 1600 szt. mopów. Po każdym
dniu mopy muszą zostać oddane do prania, więc aby zabezpieczyć mopy do pracy
codziennej potrzebne są dwa zestawy mopów po 1600 szt. Każdy wykonawca musi zatem
zakupić co najmniej 3200 szt mopów, aby móc wykonywać usługę. Cena za którą można
kupić mopy to średnio 25,00 zł netto za szt- co daje koszt 80000,00 zł. Wg zaleceń
producenta oraz technologii produkcji mopów, każdy mop może być prany średnio 300 - 400
razy, co oznacza, iż amortyzacja mopów powinna zostać rozłożona na okres realizacji
kontraktu tj. 24 miesiące. Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo epidemiologiczne, nie można
przenosić mopów z innych obiektów szpitali do wykorzystania na innych obiektach. Koszt
amortyzacji mopów wynosi na m-c ok. 3333,0 zł/. Jak wspomniano wcześniej, po każdym
wykorzystaniu mopa, należy skierować go do prania. Waga mopa na rzep to około 90 g, czyli
dzienna waga mopów do prania to około 145 kg, na m-c to średnio 4422 kg. Wypranie
dziennie 1600 szt mopów daje koszt na m-c przyjmując minimalną cenę na rynku za pranie 1
kg mopów- 2,00 zł netto - wartość na m-c 8844,0 zł netto. Zamawiający wymaga aby
usługa została wykonana przez Wykonawcę własnym sprzętem. Do wykonania usługi, co
wynika z zakresu czynności, jest potrzeba co najmniej: parownicy, odkurzacza sucho mokro,
szorowarki, polerki, automatów samojeżdżących, urządzeń do prania wertikali, wózków
sprzątających kuwetowych, stelarzy do mopów, wózki do bielizny, kuwety do dezynfekcji
basenów, kaczek. Uwzględniając ceny rynkowe wskazanego powyżej sprzętu wartość
zakupu sprzętu to ok. 130 000 zł. Amortyzując powyższy sprzęt nawet na dłuższy okres niż
czas realizacji usługi tj. na okres 36 miesięcy- wartość amortyzacji wynosi na m-c ok. 3 650
zł. W ramach usługi Wykonawca jest zobowiązany myć okna na wysokości z częstotliwością
dwa razy w roku o powierzchni 2000 m2. Wartość w/w usługi wykonanej jednorazowo
uwzględniając cenę rynkowa 3,50 zł netto za m2, to koszt: ok. 7000,00 z! netto. Na
potwierdzenie przedkładam kopię dokumentu potwierdzającego koszt wykonania czynności
przez podwykonawcę potwierdzającą cenę za umycie 1 m2 powierzchni. Czynność ma być
wykonywana dwa razy w roku, więc średni koszt na m-c wynosi: 1166,00 zł netto.
Zamawiający udostępni Wykonawcy pomieszczenia dla pracowników, jednak nie będą one
wyposażone w szafki ubraniowe dla pracowników. Koszt zakupu jednej szafki to ok. 290 zł
netto. Dla każdego pracownika jest potrzebna jedna szafka. Wartość zakupu szafek to:
46400,0 licząc amortyzację na okres 36 miesięcy- koszt wynosi: ok. 1288 zł na m-c.
Obowiązkiem Wykonawcy zgodnie z wymogami SIWZ jest wykonać usługę przy
wykorzystaniu własnych środków czystości i dezynfekcyjnych, własnych materiałów w tym
worków papierowych, worków foliowych , ścierek, pady do maszyn do polerowania do
doczyszczania, chusteczki j.uż., rękawice j.uż itp. Na podstawie posiadanego doświadczenia
w realizacji usługi dla Zamawiającego, wartość powyższych elementów na miesiąc wynosi
średnio: 27 000,00 zł.
Usługi wpisane w przedmiot zamówienia: W ramach usługi wykonawca jest zobowiązany
doczyścić i położyć polimer na powierzchni 44800 m2 ( powierzchnia wyliczona na
podstawie danych w SIWZ uwzględnić iż na części powierzchni polimer musi zostać
położony dwa lub cztery razy w roku). Wg norm technologicznych należy położyć trzy
warstwy, pierwsza to około 4 litry na 100 m kw, druga 1,5 do 2 litrów, trzecia około 1,5 litra,
razem około 7 do 7,5 litra na 100 m kw. Przeciętna cena polimerów (przyjmując najtańsze
dostępne na rynku polimery to około 10 zł za litr. Na zaakrylowanie 1 m kwadratowego, na
sam produkt wydać trzeba od 70 do 75 groszy. Czyli koszt najtańszego polimeru do
akrylowania powierzchni 44 8000 m kw. to około 33 000 zł rocznie. Jeśli rozliczymy koszt na
12 miesięcy, to koszt średniomiesięczny wynosi: 2750,00 zł netto. Podsumowanie kosztów:
Potrzebne koszty do wykonania usługi to: 412 816,00 zł netto miesięcznie ( w kosztach nie
uwzględniono rezerw chorobowych, które będą stanowiły dodatkowy koszt), konsorcjum firm
zaproponowało usługę o wartości na m-c netto: 377 982,02 zł na m-c. Powyższe zestawienie
potwierdza, iż konsorcjum firm złożyło ofertę z rażąco niska ceną. Koszt usługi znacznie
przewyższają planowany przychód. Analizując cenę wybranej oferty nie można znaleźć
przyczyn, z których wynika w rzeczywistości na jakiej podstawie konsorcjum mogło zawrzeć
w ofercie tak niskie ceny. Z powyższego wynika, że cena oferty konsorcjum firm: DGP Clean
Partner Sn. z o.o.. Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o.. SEBAN Sp. z o.o.,
PRALMAG- SERWIS A. C.. nie daje podstawy do tego aby przyjąć, że wykonawca ten ma
możliwość w sposób dalej posunięty od innych ubiegających się o udzielenie zamówienia
wykonawców, do obniżenia kosztów wykonania usługi. Odwołujący podaje, że wykazane
powyżej różnice dają łączną wartość 34 833,98 zł miesięcznie, która stanowi według
odwołującego niedoszacowanie kosztów w ofercie konsorcjum firm jw. i która może być
powodem do nierzetelnego wykonywania przez konsorcjum usługi. Odwołujący wskazuje, na
marginesie, że tak wysokie niedoszacowanie ceny ofertowej może powodować, że
świadczona przez Wykonawcę usługa wykonywana będzie nierzetelnie i może w dalszej
konsekwencji skutkować wcześniejszym zakończeniem kontraktu, tym samym koniecznością
przeprowadzenia dodatkowego procesu przetargowego, jak miało to miejsce u innych
Zamawiających wskazanych w pierwszej części odwołania. Zgodnie z Wyrokiem Sądu
Okręgowego w Słupsku z dnia 23 lipca 2015r. Sygn. akt IV Ca 204/15: podkreślić należy, iż o
cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł
rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco
niska cena jest to cena niewiarygodna, znacznie odbiegającą od cen rynkowych innych,
takich samych lub podobnych rodzajów zamówień, wskazującą na możliwość wykonania
zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy lub roboty budowlanej lub ofertę
zawierającą cenę nierealną z punktu widzenia logiki, doświadczenia życiowego oraz
racjonalnego gospodarowania. W doktrynie i orzecznictwie podnosi się także, że cena
rażąco niska to cena nierealna, niepozwalająca na realizację zamówienia z należytą
starannością, wskazująca na zamiar realizacji zamówienia poniżej kosztów własnych
wykonawcy, niepozwalająca na wygenerowanie przez niego zysku. Przykładem oferty
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie oferta z ceną
poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia albo symboliczna cena. Złożenie oferty z rażąco
niską ceną w stosunku do przedmiotu zamówienia może być konsekwencją świadomego
działania wykonawcy albo braku staranności wykonawcy w obliczeniu ceny oferty zgodnie z
przyjętym przez zamawiającego sposobem obliczenia ceny (vide: Komentarz do art. 90
ustawy - Prawo zamówień publicznych. J.E. Nowicki - Lex). ”W ocenie oferty przedstawionej
przez konsorcjum nie jest możliwe wykonanie przedmiotu zamówienia. Odwołujący opiera
swoje zarzuty m. im. na znajomości obiektu Zamawiającego wynikającego z 10-cio letniego
świadczenia usługi na obiekcie Zamawiającego, na znajomości rynkowych cen usług
objętych zamówieniem, a przede wszystkim w oparciu o opis przedmiotu zamówienia
wskazany w SIWZ. Pomimo to zamawiający wybrał ofertę konsorcjum, chociaż w świetle
przedstawionych powyżej okoliczności oferta ta, zgodnie z dyspozycją art. 83 ust 1 ppk 4),
podlega odrzuceniu jako oferta zawierająca rażąco niską cenę.
W toku rozprawy odwołujący podtrzymał stanowisko. W zakresie 1 zarzutu dotyczącego
przesłanek wykluczenia Przystępującego z postępowania wskazał, że przedstawione w
odwołaniu dowody odnoszące się do zawartych przez członków konsorcjum
Przystępującego umów były oceniane w postępowaniu odwoławczym w sprawie KIO 101/16
jako wiarygodne. Ponownie stwierdził, że Przystępujący nie wykonywał zawartych umów.
Umowy te były wypowiadane przez Zamawiających, którzy również obciążali wykonawcę
karami umownymi. Złożył do akt kopie umów opisanych w uzasadnieniu odwołania.
W zakresie zarzutu 2 wskazał na wymóg jawności postępowania i brak podstaw do
utajnienia informacji zawartych w wyjaśnieniach Przystępującego dotyczących wysokości
zaoferowanej ceny. Przypomniał, że wymóg zatrudniania osób wykonujących zamówienie w
niniejszym postępowaniu na podstawie stosunku pracy wynika z treści wzoru umowy. Na
potwierdzenie prawidłowości i realności dokonanych wyliczeń własnych złożył, zastrzegając
tajemnicę informacji zawartych, 2 dokumenty, z których jeden stanowi wydruk z systemu
księgowego z wyliczeniem kosztów za styczeń 2016 r. u Zamawiającego, drugi zaś stanowi
ofertę cenową na zakup mopów oraz faktura dotycząca usługi alpinistycznego mycia okien.
Zauważył, że w SIWZ wskazano wymogi dotyczące obsady pracowniczej w określonych
miejscach i czasie i z wymogów tych wynika niezbędna liczba pracowników, tj. taka, jaka
została przyjęta w treści odwołania. Podkreślił, że odmówiono mu udostępnienia utajnionych
wyjaśnień Przystępującego dotyczących zaoferowanej ceny. Zauważył, że Zamawiający,
prowadząc postępowanie, ma możliwość badania prawdziwości składanych oświadczeń i ich
oceny, także po wniesieniu odwołania w postępowaniu. Stwierdził, że w każdym z trzech
przypadków wskazanych Zamawiający odstępowali od umowy i obciążali Odwołującego
karami umownymi. Zauważył, że Przystępujący wyjaśniał 18 lutego 2016 r. szpitalowi w
Bartoszycach, że uiścił należne kary umowne, a tym samym naprawił szkodę, natomiast
pozostaje w sporach o zapłatę kar umownych, co wykazał w toku rozprawy. W ocenie
Odwołującego przedstawione 3 przypadki umów wskazują na zaistnienie przesłanki z art. 24
ust. 2a ustawy.
Odnośnie zaoferowanej ceny stwierdził dodatkowo, iż wobec faktu przewidywanego
przejęcia pracowników wykonujących usługę liczba osób niepełnosprawnych zatrudnionych
u Przystępującego nie ma bezpośredniego związku z realizacją przedmiotu zamówienia, w
tym z kalkulowaniem kosztów.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania. Stwierdził, że w toku badania i ceny ofert, a
także w dacie dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej, nie dysponował jakimikolwiek
informacjami o podstawach wykluczenia Przystępującego z postępowania na podstawie art.
24 ust. 2a ustawy. W odróżnieniu od sprawy odwoławczej o sygn. KIO 101/16, Zamawiający
nie otrzymał z żadnego źródła informacji, które wymagałyby sprawdzenia wykonawców w
zakresie zaistnienia przesłanek z art. 24 ust. 2a. Przystępujący wraz z ofertą złożył
oświadczenie o niepodleganiu wykluczenia i złożył 3 dokumenty potwierdzające należyte
wykonanie umów referencyjnych na rzecz innych Zamawiających. Złożone przez
Odwołującego w niniejszym postępowaniu odwoławczym dokumenty nie mogą być uznane
za wystarczające do przyjęcia winy lub rżącego niedbalstwa, o którym mowa powołany
przepisie ustawy. Wskazał, że oceniając oferty zażądał od Przystępującego wyjaśnień co do
wysokości zaoferowanej ceny. Wyjaśnienia takie otrzymał i uznał za wystarczające. Uznał
również za zasadne zastrzeżenie tajemnicy informacji w nich zawartych. Zauważył, że cena
zaoferowana przez Przystępującego była niższa od średniej ceny wszystkich zaoferowanych
o 25%, a od wartości inwestorskiej o 26%. Wyjaśnił, że w treści SIWZ nie określono
wymaganej liczby zatrudnionych pracowników, liczbę taką wykonawcy określali
samodzielnie, uwzględniając sprecyzowany w SIWZ zakres wymagań. W zał. nr 2 określono
harmonogram działań.
Potwierdził, że uznał za uzasadnione utajnienie zał. nr 1 i 2 do wyjaśnień Przystępującego
złożonych w zakresie ceny.
Przypomniał, że Odwołujący nie przedstawił wcześniej żadnych informacji dotyczących
konkurencyjnych wykonawców, a po raz pierwszy uczynił to w złożonym odwołaniu.
Odpowiadając na pytanie wyjaśnił, że Odwołujący nie zwracał się o udostępnienie mu treści
wyjaśnień Przystępującego.
Przystępujący do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego wniósł o
oddalenie odwołania. Przedstawił stanowisko w złożonym piśmie procesowym.
W pierwszej kolejności zauważył, że powołane w odwołaniu dwie umowy wskazane w pkt 4
oraz 5 odwołania tj. zawarta z Samodzielnym Publicznym Szpitalem Wojewódzkim w
Gorzowie Wielkopolskim oraz z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w
Gdańsku nie mogą być poddane ocenie w zakresie zarzutów odwołania i na podstawie art.
24 ust. 2a ustawy pzp z uwagi na fakt, iż dotyczą zdarzeń mających miejsce ponad 3 lata
przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Następnie przystępujący wskazał na treść przepisu art. 24 ust. 2a i jego wykładnię w
orzecznictwie krajowym i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej podkreślając w
szczególności pojęcie „poważnego wykroczenia zawodowego”. Zauważył, że już w
poprzednim stanie prawnym (art. 24 ust. 1 pkt 1a ustawy) niewystarczającym do wykluczenia
z postępowania wykonawcy było stwierdzenie, że z przyczyn przez niego zawinionych
doszło do odstąpienia od umowy zawartej z zamawiającym, ale dodatkowo należało
wykazać, że to zawinione naruszenie obowiązków umownych, które stanowiło podstawę
odstąpienia od umowy, jest jednocześnie uchybieniem zasadom profesjonalizmu, a do tego
naruszenie to musi być poważne. Rozumienie pojęcia wykroczenia zawodowego nie uległo
istotnej zmianie w związku z wejściem w życie regulacji art. 24 ust. 2a ustawy pzp.
Zauważył, że niewystarczające jest stwierdzenie, że względem wykonawcy zostały naliczone
kary umowne z tytułu odpowiedzialności kontraktowej, lub że złożone zostało przez
zamawiającego oświadczenie o odstąpieniu od umowy z przyczyn leżących po stronie
wykonawcy, lecz także ustalenie, w jakich okolicznościach doszło do tych zdarzeń, jakie
przyczyny doprowadziły do nienależytego wykonania przez wykonawcę umowy, w
szczególności, czy świadczą one o celowym działaniu wykonawcy lub jego rażącym
niedbalstwie oraz czy te naruszenia mają charakter poważnych.
W ocenie przystępującego wskazane w odwołaniu okoliczności, jak i dowody przedstawione
przez wykonawcę wskazują, że uchybienia w poszczególnych sprawach nie mają takiego
charakteru, by można mówić o poważnym, zawinionym naruszeniu przez wykonawcę
obowiązków zawodowych.
Odnośnie umowy z 26.01.2015 r. na usługi na rzecz Szpitala Wolskiego w Warszawie
stwierdził, ze uchybienie w postaci nie zapewnienia odpowiedniej ilości sprzętu opisane w
wezwaniu zamawiającego z 11.03.2015 r. dotyczyło tylko niektórych sprzętów i to w sytuacji
możliwości wykonywania prac innym sprzętem. Ponadto uchybienia w tym zakresie nie
zostały stwierdzone w kolejnej kontroli dnia 19.06.2015 r. W protokole z tej kontroli
stwierdzono wprawdzie inne uchybienia, jednak są to niedociągnięcia, jakie zdarzają się przy
realizacji umowy tego typu, zwłaszcza w dużych szpitalach zlokalizowanych w różnych
budynkach. Same w sobie nie są jeszcze poważnym naruszeniem obowiązków
zawodowych. Uchybienia te nie były także podstawą do wypowiedzenia przez
zamawiającego umowy w trybie natychmiastowym, lecz jak wynika z pisma zamawiającego z
22.09.2015 r. przyczyną wypowiedzenia był brak realizacji przez wykonawcę usługi w dnia
19-21 września 2015 r. Wykonawca przypomniał zastrzeżenia z lipca i sierpnia 2015 r. co do
sposobu realizacji usługi (ze skutkiem w postaci naliczenia kar umownych, co wskazano w
odwołaniu), lecz uchybienia te powstały nie z jego winy, a z uwagi na okoliczność, że na
terenie zewnętrznym szpitala są prowadzone prace budowlane, a szpital nie zapewnia
odpowiedniego utrzymania czystości tego terenu. Dnia 2.09.2015 r. wykonawca wezwał
zamawiającego do usunięcia przeszkód w wykonaniu umowy z zastrzeżeniem odstąpienia
od umowy, a następnie 16.09.2015 r. oświadczył, ze odstępuje od umowy wskazując że
będzie świadczył usługę do dnia 18.09.2015 r. Brak świadczenia usług w dniach kolejnych
był więc skutkiem odstąpienia jako konsekwencji braku współdziałania zamawiającego.
Między stronami toczy się w tej sprawie spór sądowy.
Odnośnie umowy z 3.12.2013 r. na usługi na rzecz 11 Wojskowego Oddziału
Gospodarczego w Bydgoszczy stwierdził, że zamawiający pismem z 29.04.2015 r. odstąpił
od umowy z powodu niewykonania usług polimeryzacji i czyszczenia verticali ze wskazaniem
na uchybienia wynikające z notatek służbowych, które podają incydentalne niedociągnięcia;
było to 40 uchybień na rok i 4 miesiące świadczenia usługi w różnych pomieszczeniach, w
różnych budynkach, których było ponad 140, w różnym czasie, nie mające poważnego
charakteru. Co do przyczyny odstąpienia wykonawca wskazał, że niemożność wykonania
polimeryzacji i czyszczenia verticali w pełnym zakresie wynikła z faktu ciągłego wyłączania
przez zamawiającego kolejnych pomieszczeń (wyłączenia okresowe), stąd oświadczenie o
odstąpieniu zamawiającego wykonawca uznał za nieskuteczne i dnia 8.05.2015 sam odstąpił
od umowy, gdyż zamawiający po swoim oświadczeniu uniemożliwił wykonywanie prac.
Między stronami toczy się spór sądowy.
Odnośnie umowy z 16.04.2014 r. na usługi na rzecz Szpitala Wojewódzkiego w
Bełchatowie przystępujący stwierdził, że umowę zawarto z wolnej ręki na okres trzech
miesięcy z szerokim zakresem usługi i koniecznością przejęcia obiektu „z dnia na dzień” (
umowa zawarta 16.04, początek świadczenia usług 22.04.2014 r. W czerwcu zamawiający
wystawił referencje i każdym miesiącu podpisywał protokół odbioru prac bez uwag. Stan
higieniczno-techniczny obiektów i urządzeń określano w protokole zdawczo odbiorczym jako
dobry. Wykonawca kwestionuje fakt naliczenia mu (dnia 4 sierpnia 2014 r.) po zakończeniu
usługi kar umownych z kar odmowę wystawienia mu każdy z 91 dni świadczenia usługi i
odmowę wystawienia mu referencji. Między stronami toczy się spór sądowy.
Przystępujący podkreśla, ze samo odstąpienie od umowy oraz naliczenie kar
umownych nie może być uznane za równoznaczne z rażącym, zawinionym naruszeniem
obowiązków zawodowych. Pojęcia te nie są tożsame, okoliczności, których dochodzi do
stwierdzenia powyższych sytuacji również nie są tożsame. Samo nienależyte wykonanie
umowy nie oznacza zaistnienia rażącego naruszenia obowiązków zawodowych. Zauważa,
że zastrzeganie kar umownych jest powszechną praktyka, a kary te mogą być należne także
przy braku szkody po stronie zamawiającego. Zamawiający nie domagali się także
odszkodowania uzupełniającego zastrzeganego w umowach.
Z ostrożności procesowej, na wypadek przyjęcia przez Izbę, że wykonawca winny jest
poważnego naruszenia obowiązków zawodowych, przystępujący wskazał, że jak wskazano
w wyroku sygn. akt KIO 101/16, nie jest możliwe wykluczenie wykonawcy z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2a ustawy pzp, bez uprzedniego wezwania go do złożenia wyjaśnień
odnośnie tego, czy podjął on środki, o których mowa w art. 24 ust. 2a zdanie drugie ustawy i
naprawił szkodę. W niniejszej sprawie wezwanie takie nie zostało skierowane do
przystępującego.
Na marginesie podnosi, że we wskazanych sprawach naprawił szkody uiszczając kary
umowne (kary zostały potrącone z bieżącego wynagrodzenia wykonawcy lub pokryte z
zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
Wykonawca podjął także odpowiednie środki techniczne, organizacyjne i kadrowe, by w
przyszłości zapobiec nienależytemu wykonywaniu umów zawartych z zamawiającymi.
W konsekwencji opisanych okoliczności wskazał na niezasadność kolejnego zarzutu
odwołania tj. naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp.
Odnośnie zarzutu nieuprawnionego utajnienia wyjaśnień rażąco niskiej ceny
złożonych zamawiającemu wniósł o jego oddalenie podtrzymał stanowisko, że złożone
informacje są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa.
W zakresie zarzutu zaoferowania rażąco niskiej ceny w złożonej ofercie wskazał, że jego
cena nie jest niższa o 30% od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, a różnica między cenami dwóch pierwszych (odwołującego i
przystępującego) nie jest rażąca i wynosi 10%, co jest wartością rynkową. Pomimo braku
obowiązku zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1
ustawy pzp bez wskazania, jakie okoliczności zdecydowały o tym wezwaniu. Złożone
wyjaśnienia potwierdziły, że cena ma znamion rażąco niskiej; zostały uzupełnione o
odpowiednie dowody. Wskazał na brak dowodów ze strony odwołującego, że wymienione w
odwołaniu koszty nie mogą być niższe, niż w kalkulacji odwołującego. Stwierdził, że
odwołujący nawet nie uprawdopodobnił nierynkowego charakteru ceny przystępującego.
Zamawiający ocenił wyjaśnienia jako wiarygodne.
W toku rozprawy strony i uczestnik przedstawili stanowiska do protokołu.
Odwołujący w zakresie 1 zarzutu dotyczącego przesłanek wykluczenia Przystępującego z
postępowania wskazał, że przedstawione w odwołaniu dowody odnoszące się do zawartych
przez członków konsorcjum Przystępującego umów były oceniane w postępowaniu
odwoławczym w sprawie KIO 101/16 jako wiarygodne. Stwierdził, że Przystępujący nie
wykonywał zawartych umów. Umowy te były wypowiadane przez Zamawiających, którzy
również obciążali wykonawcę karami umownymi.
W zakresie zarzutu 2 wskazał na wymóg jawności postępowania i brak podstaw do
utajnienia informacji zawartych w wyjaśnieniach Przystępującego dotyczących wysokości
zaoferowanej ceny. Przypomniał, że wymóg zatrudniania osób wykonujących zamówienie w
niniejszym postępowaniu na podstawie stosunku pracy wynika z treści wzoru umowy. Na
potwierdzenie prawidłowości i realności dokonanych wyliczeń własnych złożył, zastrzegając
tajemnicę informacji zawartych, 2 dokumenty, z których jeden stanowi wydruk z systemu
księgowego z wyliczeniem kosztów za styczeń 2016 r. u Zamawiającego, drugi zaś stanowi
ofertę cenową na zakup mopów oraz faktura dotycząca usługi alpinistycznego mycia okien.
Zauważył, że w SIWZ wskazano wymogi dotyczące obsady pracowniczej w określonych
miejscach i czasie i z wymogów tych wynika niezbędna liczba pracowników, tj. taka, jaka
została przyjęta w treści odwołania. Podkreślił, że odmówiono mu udostępnienia utajnionych
wyjaśnień Przystępującego dotyczących zaoferowanej ceny. Zauważył, że Zamawiający,
prowadząc postępowanie, ma możliwość badania prawdziwości składanych oświadczeń i ich
oceny, także po wniesieniu odwołania w postępowaniu. Stwierdził, że w każdym z trzech
przypadków wskazanych Zamawiający odstępowali od umowy i obciążali Odwołującego
karami umownymi. Zauważył, że Przystępujący wyjaśniał 18 lutego 2016 r. szpitalowi w
Bartoszycach, że uiścił należne kary umowne, a tym samym naprawił szkodę, natomiast
pozostaje w sporach o zapłatę kar umownych, co wykazał w toku rozprawy. W ocenie
Odwołującego przedstawione 3 przypadki umów wskazują na zaistnienie przesłanki z art. 24
ust. 2a ustawy.
Odnośnie zaoferowanej ceny stwierdził dodatkowo, iż wobec faktu przewidywanego
przejęcia pracowników wykonujących usługę liczba osób niepełnosprawnych zatrudnionych
u Przystępującego nie ma bezpośredniego związku z realizacją przedmiotu zamówienia, w
tym z kalkulowaniem kosztów.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania. Stwierdził że w toku badania i ceny ofert, a
także w dacie dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej, nie dysponował jakimikolwiek
informacjami o podstawach wykluczenia Przystępującego z postępowania na podstawie art.
24 ust. 2a ustawy. W odróżnieniu od sprawy odwoławczej o sygn. KIO 101/16, Zamawiający
nie otrzymał z żadnego źródła informacji, które wymagałyby sprawdzenia wykonawców w
zakresie zaistnienia przesłanek z art. 24 ust. 2a. Przystępujący wraz z ofertą złożył
oświadczenie o niepodleganiu wykluczenia i złożył 3 dokumenty potwierdzające należyte
wykonanie umów referencyjnych na rzecz innych Zamawiających. Złożone przez
Odwołującego w niniejszym postępowaniu odwoławczym dokumenty nie mogą być uznane
za wystarczające do przyjęcia winy lub rżącego niedbalstwa, o którym mowa powołany
przepisie ustawy. Wskazał, że oceniając oferty zażądał od Przystępującego wyjaśnień co do
wysokości zaoferowanej ceny. Wyjaśnienia takie otrzymał i uznał za wystarczające. Uznał
również za zasadne zastrzeżenie tajemnicy informacji w nich zawartych. Zauważył, że cena
zaoferowana przez Przystępującego była niższa od średniej ceny wszystkich zaoferowanych
o 25%, a od wartości inwestorskiej o 26%. Wyjaśniła, że w treści SIWZ nie określono
wymaganej liczby zatrudnionych pracowników, liczbę taką wykonawcy określali
samodzielnie, uwzględniając sprecyzowany w SIWZ zakres wymagań. W zał. nr 2 określono
harmonogram działań. Potwierdził, że uznał za uzasadnione utajnienie zał. nr 1 i 2 do
wyjaśnień Przystępującego złożonych w zakresie ceny.
Z okoliczności faktycznych przedstawionych na rozprawie wywodzi, iż zasadne jest
stanowisko Przystępującego, co jednocześnie uzasadnia wniosek o oddalenie odwołania.
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania. Stwierdził, że umowy z pkt 4 i 5 uzasadnienia
odwołania nie mogą być brane pod uwagę z uwagi na upływ ustawowego terminu, tj. 3 lat
przed wszczęciem postępowania. Co do pozostałych wskazał, co następuje.
Odnośnie szpitala Wolskiego przedstawił okoliczności opisane w złożonym piśmie i szłożył
kopię pozwu z załącznikami, w których to dokumentach opisano szerzej okoliczności sporu z
Zamawiającym. Stwierdził, iż te informacje nie potwierdzają zaistnienia przesłanki z art. 24
ust. 2a ustawy. Ponownie zauważył, że wykonawca odstąpił od umowy 16 września,
natomiast Zamawiający złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dnia 22 września.
Stwierdził, że podstawą odstąpienia od umowy z Zamawiającym był brak współdziałania
polegający nie nieudostępnieniu obiektów i brak utrzymania terenów zewnętrznych, na
których były prowadzone prace budowlane.
Odnośnie XI WOG w Bydgoszczy złożył SIWZ na okoliczność zakresu wymaganych prac,
liczby budynków, skali obiektów do obsługi. Podkreślił relacje stwierdzonych uchybień do
wielkości prac. Zauważył, że Zamawiający określał uchybienia jako niedociągnięcia. Złożył
kopię wniosku o zabezpieczenie roszczenia i zauważył, że wobec Zamawiającego złożył
pozew o zwrot potrąconych kar umownych, w tym przedstawił okoliczności faktyczne sporu.
Odnośnie szpitala w Bełchatowie wskazał na okoliczności zawarcia umowy z wolnej ręki i
konieczność przejęcia obiektu do obsługi z dnia na dzień. SZłożył kopię poświadczenia z 10
czerwca o należytym wykonaniu usługi oraz protokołu zdawczo-odbiorczego z lipca 2015 r.
Neguje fakt obciążenia go przez Zamawiającego karami umownymi, a swoje stanowisko
przedstawił w piśmie oraz uzasadnieniu pozwu o zapłatę.
Stwierdził, że w wyniku wykonania wyroku KIO 101/16 po złożeniu przez wykonawcę
wyjaśnień Zamawiającemu, wykonawca ten został ponownie wybrany. Złożył do akt treść
tych wyjaśnień złożonych Zamawiającemu (szpital w Bartoszycach) z zastrzeżeniem
tajemnicy przedsiębiorstwa. W konsekwencji stanowiska uznał, iż również zarzut złożenia
nieprawdziwych informacji jest niezasadny.
Wskazał, że uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa w treści wyjaśnień
złożonych Zamawiającemu na okoliczność zaoferowanej ceny przedstawił w części 1 tych
wyjaśnień. Stwierdził, że wyjaśnienia zawierają wszystkie elementy kosztotwórcze. W
zakresie kosztów pracowniczych stwierdził, że założenie Odwołującego o minimalnej liczbie
160 pracowników jest nieudowodnione. Również założenie dotyczące liczby osób
niepełnosprawnych zostało przyjęte inaczej u Odwołującego i odmiennie u Przystępującego.
SZłożył, jako tajemnicę przedsiębiorstwa, dokument wskazujący na liczbę osób
niepełnosprawnych w stosunku do liczby zatrudnionych u poszczególnych członków
konsorcjum. Stwierdził, że również pozostałe, poza osobowymi, koszty, tj. materiałowe i
sprzętowe, są odmienne, niż przyjęte przez Odwołującego, co wynika także z treści
złożonych wyjaśnień. Wskazał na różnicę ceny mopa wskazanej w wyjaśnieniach w
stosunku do prezentowanej przez Odwołującego. Ponadto złożył do akt kopię oferty na
mycie alpinistyczne. W podsumowaniu stwierdził, że kalkulacja ceny została dokonana
odmiennie, niż uczynił to Odwołujący. Zauważył, że w skalkulowanych kosztach, koszty
pozaosobowe w jego ofercie są wyższe, niż przyjęte przez Odwołującego. Ponownie
stwierdził, że sam fakt uiszczenia kar umownych nie oznacza uchybień obowiązków
zawodowych. Stwierdził, że pewne uchybienia w wykonywaniu podobnych usług popełnia
wiele podmiotów, w tym Odwołujący. Wskazał na pismo skierowane do Zamawiającego z 1
marca br. Przypomniał okoliczności realizacji omawianych umów podkreślając obowiązek
współdziałania stron, tj. Zamawiających i wykonawcy. Stwierdził, że przy realizacji
niniejszego zamówienia nie przewiduje się przejęcia pracowników wykonujących konkretne
czynności.
Krajowa Izba Odwoławcza po rozpatrzeniu sprawy na rozprawie, wzięciu pod uwagę
stanowisk stron i uczestnika przedstawionych na piśmie i do protokołu wraz z
przedstawionymi dowodami, uwzględniając także dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w szczególności treść oferty przystępującego w zakresie objętym
zarzutami odwołania zważyła, co następuje.
Oceniając zarzut zaoferowania przez przystępującego ceny ofertowej będącej
rażąco niską, co winno skutkować odrzuceniem tej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy pzp, skład orzekający uznaje zarzut za niezasadny i nieudowodniony. Wskazać
należy, że cena zaoferowana przez Przystępującego była niższa od średniej ceny
wszystkich zaoferowanych o 25%, a od wartości inwestorskiej o 26%. Również porównanie
wysokości ceny oferty wybranej do ceny kolejnej w rankingu wskazuje na różnicę ok. 10%,
co może uzasadniać wniosek o rynkowym charakterze kwestionowanej ceny. W toku
badania ofert, wobec wątpliwości zamawiającego przeprowadzona została procedura
wyjaśnienia wysokości ceny zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy pzp, w ramach której
zamawiający otrzymał od wykonawcy wyjaśnienia zawierające kalkulację kosztów
wykonywania usługi z uwzględnienie kosztów osobowych, sprzętowych, materiałowych i
pozostałych z ceną wynikową w wysokości zgodnej ze wskazaną w ofercie. W wyjaśnieniach
przedstawione zostały dowody wskazujące na realność cen składników rzeczowych.
Jednocześnie wyjaśnienia zostały opatrzone zastrzeżeniem, że informacje w nich zawarte
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Skład orzekający uznaje, że zamawiający w wyniku
analizy wyjaśnień poprawnie ocenił cenę ofertową jako nie noszącą znamion rażąco niskiej.
Odnośnie zarzutu nieuprawnionego utajnienia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny,
złożonych zamawiającemu Izba zauważa, że jakkolwiek informacje o niektórych składnikach
cenotwórczych nie powinny być co do zasady zastrzegane jako tajemnica przedsiębiorstwa,
nakazanie ich udostępnienia pozostawałoby bez wpływu na wynik dokonanej oceny zarzutu
wobec wysokości ceny. W okolicznościach sprawy rozpatrywanej nie bez znaczenia wydaje
się także potrzeba zachowania swoistej symetrii procesowej przy dopuszczaniu dowodów
przedstawianych przez obydwie strony, które zarówno odwołujący jak i przystępujący
zastrzegli jako utajnione.
Odnośnie zarzutu naruszenia przez zamawiającego art. 24 ust. 2 a ustawy pzp przez
zaniechanie zastosowania tego przepisu wobec konsorcjum firm: DGP Clean Partner
Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC Sp. z o.o., SEBAN Sp. z o.o.,
PRALMAG- SERWIS A.C. i wykluczenia tego konsorcjum z
postępowania, Izba zważyła, co następuje.
Zgodnie z art. 24 ust. 2a ustawy pzp zamawiający wyklucza z postępowania o
udzielenie zamówienia wykonawcę, który w okresie 3 lat przed wszczęciem
postępowania, w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, w
szczególności, gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest
w stanie wykazać za pomocą dowolnych środków dowodowych, jeżeli zamawiający
przewidział taką możliwość wykluczenia wykonawcy w ogłoszeniu o zamówieniu, w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w zaproszeniu do negocjacji.
Niesporne jest, że zarówno w ogłoszeniu, jak i siwz zamawiający potwierdził, że
będzie stosował wskazaną wyżej przesłankę wykluczenia wykonawcy z
postępowania.
W tym miejscu należy przypomnieć, że podstawy wykluczenia wykonawcy z
postępowania określone w przepisach prawa obowiązują w toku całego postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego zdefiniowanego, co do ram czasowych, w art. 2
ust. 7a ustawy pzp, czyli do momentu zawarcia umowy.
W trakcie rozprawy zamawiający wiarygodnie wyjaśnił, że w czasie badania i oceny
ofert nie dysponował żadnymi informacjami, iż którykolwiek wykonawca poważnie
naruszył obowiązki zawodowe w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania. Z tą
wiedzą i świadomością dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej. Taka okoliczność
faktyczna jest zrozumiała i naturalna, co nie zmienia jednak faktu obowiązywania
wyżej wskazanych przesłanek prawnych sposobu oceny spełniania warunków
podmiotowych. Doświadczenie życiowe wskazuje, że niemal wyłącznie wiedza w
zakresie zawinionego poważnego naruszenia obowiązków zawodowych jest
pozyskiwana przez zamawiających od konkurencyjnych wykonawców, którzy
przekazują zamawiającemu takie informacje w celu uzyskania własnej korzystniejszej
pozycji w postępowaniu.
Zważywszy na określone w cytowanym przepisie granice czasowe Izba
zauważa, że ewentualna ocena zaistnienia przesłanek zastosowania przepisu
może dotyczyć trzech spośród pięciu wymienionych w odwołaniu kontraktów tj.
zamówień wykonywanych przez przystępującego lub wykonawców wchodzących
obecnie w skład konsorcjum przystępującego. Są to:
1/ Umowa nr 13/ZP/2015 z dnia 26 stycznia 2015 roku na świadczenie
kompleksowej usługi sprzątania i transportu wewnątrzszpitalnego wykonywana
m.in. przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC
sp. z o.o. oraz SEBAN sp. z o.o. na rzecz Szpitala Wolskiego im. dr Anny
Gostyńskiej SPZOZ w Warszawie,
2/ Umowa nr 46/2013-2017/11 WPG z dnia 3 grudnia 2013 roku na kompleksowe
utrzymanie czystości w kompleksach wojskowych wykonywana m.in. przez DGP
Clean Partner sp. z .o.o.. i Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC sp. z o.o. na
rzecz 11 Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Bydgoszczy i
3/ Umowa nr GZP/2801/82/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku na usługę
kompleksowego utrzymania czystości, w tym obsługę pomieszczeń kuchenek
oddziałowych, obrót bielizna oraz czynności pomocnicze przy pacjencie
wykonywana m.in. przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. i Przedsiębiorstwo
Usługowe GOS-ZEC SP. z o.o. na rzecz Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II
w Bełchatowie.
W zakresie pierwszej z wyżej wskazanych umów, gdzie zamawiającym był
Szpital Wolski w Warszawie Izba uznała za udowodnione, iż nienależyte wykonanie
umowy polegało na nieprawidłowym, niepełnym, sprzecznym z opisem przedmiotu
zamówienia wskazanym w SIWZ wymiarze świadczonej pracy, przeznaczeniu do
wykonania umowy mniejszej ilości niż wymagany w SIWZ sprzętu. Przystępujący
nie kwestionował tej okoliczności. W toku realizacji umowy wykonawca był
wzywany przez zamawiającego do natychmiastowego zaprzestania naruszania
warunków umowy. W wezwaniu z 11.03.2015 roku zamawiający stwierdził "wadliwa
realizacja umowy ma bezpośredni wpływ na podstawową działalność szpitala, tj.
świadczenie usług medycznych i naraża zamawiającego na wymierne straty
finansowe". Z załączonego przez zamawiającego do wezwania wykazu sprzętu,
sporządzonego w wyniku kontroli, wynika, że wykonawca nie dostarczył wymaganej
ilości sprzętu i wykonywał usługę w sposób niezgody z umową bez wymaganego
wyposażenia. Ograniczenie ilości sprzętu było sprzeczne z zawarta umową, a także
złożoną ofertą. Fakt nie dostarczenia wymaganego sprzętu i wykonywanie przy
pomocy niewystarczającej ilości środków samo w sobie wskazuje na umyślność
działania tego wykonawcy, trudno bowiem uznać, że taka sytuacja spowodowana
była jedynie rażącym niedbalstwem. Treść korespondencji zamawiającego
wskazuje na niejednokrotne naruszenia warunków umowy, co potwierdzały wyniki
kontroli z 2 i 3 czerwca 2015 r., 18 czerwca 2015 r.
Z korespondencji zamawiającego kierowanej do wykonawcy wynika, że
wykonawca ten realizował usługę w sposób nienależyty w stopniu rażącym. W
wezwaniu z dnia 19.06.2015 roku zamawiający wskazuje np. podczas kontroli w
dniach 2-3.06.2015 roku przedstawiciele Szpitala zobowiązali kierownictwo DGP
Clean Partner do szybkiej poprawy wszystkich nieprawidłowości. W dniu
18.06.2015 roku ponownie dokonano przeglądu w trakcie którego stwierdzono
nadal m. in. brak umycia okien, brak akryli w salach chorych, brak odkamieniania
łazienek, brak maszynowego mycia podłóg (..) W związku z powyższym, że umowa
jest realizowana w sposób nienależyty, a ilość wykonanych prac po naliczeniu kar
przekraczałaby wartość miesięcznej umowy wyznaczam Państwu ostateczny termin
do zrealizowania wszystkich zaległych prac oraz bieżących w terminie do dnia
30.06.2015 roku. Na skutek szeregu stwierdzonych przez zamawiającego
nieprawidłowości spowodowanych niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem
umowy w danym zakresie, wykonawca w ogóle zaprzestał świadczenia umowy
podając za przyczynę, że odstępuje od umowy z powodu nierealizowania przez
Szpital nieokreślonego świadczenia wzajemnego. W toku postępowania
odwoławczego wykonawca wyjaśnił, że podstawowym uchybieniem zamawiającego
wskazującym na brak współdziałania przez zamawiającego przy wykonywaniu
umowy był fakt niezapewnienia właściwego stanu czystości na zewnątrz obiektów
szpitalnych w szczególności w powiązaniu z prowadzonymi na terenie szpitala
pracami budowlanymi. Podkreślił, że możliwość należytego wykonania zobowiązań
była niweczona przez konkretne przeszkody. Wskazał, że obiekt składa się z 11
pawilonów, budynków magazynowych, znajdujących się na dość niewielkim terenie.
W środku trwała wówczas budowa nowego oddziału kardiologii oraz remont
pawilonu nr 11. Przeszkody dotyczyły w szczególności braku sprzątania terenu
przed szpitalem, na którym realizowane były wówczas prace budowlane.
W ocenie składu orzekającego wskazane przez przystępującego przeszkody
jakkolwiek mogące mieć wpływ na utrudnienie w wykonywaniu umowy utrzymania
czystości wewnątrz obiektów, nie pozostają w żadnym związku z faktem nie
zapewnienia wymaganego wyposażenia obiektów w umówione jednostki sprzętowe
i zaniechanie wykonania szeregu rodzajów usług, wyżej wskazanych w obiektach
zamawiającego, w tym także tych, które nie pozostawały w bezpośredniej bliskości
z terenem budowy. Za rażące naruszenie obowiązków zawodowych Izba uznaje w
istocie natychmiastowe pozostawienie miejsca świadczenia usługi, co z uwagi na
charakter prac do wykonania i szczególne reżimy obiektów szpitala winno być
ocenione jako szczególnie naganne.
Skład orzekający uznaje, że także Umowa z dnia 3 grudnia 2013 roku na
kompleksowe utrzymanie czystości w kompleksach wojskowych wykonywana na
rzecz 11 Wojskowego Oddziału Gospodarczego w Bydgoszczy była wykonywana w
sposób mający znamiona rażącego naruszenia obowiązków zawodowych przez
wykonawcę, co skutkowało odstąpieniem od niej przez zamawiającego po uprzednim
bezskutecznym wzywaniu do wykonania tych czynności i wyznaczania dodatkowych
terminów. Zgodnie z umową i SIWZ wykonawca był zobowiązany m.in. do
wykonywania usługi polimeryzacji podłóg oraz usług czyszczenia (prania lub
czyszczenia chemicznego) verticali firan, żaluzji, rolet. Po trzykrotnym przedłużaniu
terminu do wykonania prac oraz ustaleniach pisemnych - wykonawca tych prac nie
wykonał. Poza tym zamawiający wskazał także inne okoliczności nienależytego
wykonywania usługi, co wskazano w szeregu notatek sporządzonych przez
zamawiającego. Wykonawca nie wykonywał podstawowych czynności wynikających
z przedmiotu umowy, tj. nie. mył podłóg, nie odkurzał, nie mył sanitariatów,
pozostawiał pomieszczenia brudne, w sposób jednoznaczny ignorował zobowiązanie
umowne.
W odniesieniu do oceny realizacji Umowy nr GZP/2801/82/2014 z dnia 16 kwietnia
2014 roku na usługę kompleksowego utrzymania czystości, w tym obsługi
pomieszczeń kuchenek oddziałowych, obrót bielizna oraz czynności pomocnicze
przy pacjencie wykonywana m.in. przez DGP Clean Partner sp. z .o.o.. i
Przedsiębiorstwo Usługowe GOS-ZEC SP . z o.o. na rzecz Szpitala Wojewódzkiego
im. Jana Pawła II w Bełchatowie skład orzekający w wyniku analizy dokumentacji
uznaje, że miało miejsce nienależyte jej wykonanie przez wykonawcę polegające
m. In. nie dostarczeniu określonych wymaganych elementów materiałowych i
sprzętowych. Przypisanie tej okoliczności cechy zawinionego poważnego
naruszenia obowiązków zawodowych, w szczególności przez nienależyte
wykonanie zamówienia w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa rozumianych jako wina kwalifikowana, nie zostało w ocenie Izby
udowodnione przez odwołującego. Należy bowiem zauważyć, że zamawiający w
toku realizacji umowy sukcesywnie potwierdzał jej wykonanie bez negatywnych
uwag, a stanowisko to uległo zmianie po rozwiązaniu umowy.
Mając powyższe na względzie, skład orzekający uznaje, że w dwóch z
pięciu powoływanych przez odwołującego umowach, w toku i w wyniku ich
realizacji ziściły się przesłanki wykluczenia wykonawcy z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2a ustawy pzp. Z uwagi na treść przepisu i możliwość
przeprowadzenia przez wykonawcę czynności, które zniweczą skutek faktyczny i
prawny w postaci wykluczenia, orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i 5
ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w
sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238)
Przewodniczący: ……………………….
……………………….
……………………….