Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie :

Przewodniczący: SSR Bartłomiej Pawlik

Protokolant: Weronika Antoninas

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2015 roku w Świdnicy na rozprawie, sprawy

z powództwa J. K.

przeciwko G. K.

o obniżenie alimentów

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powoda J. K. na rzecz pozwanej G. K. kwotę 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sygn. akt III RC 673/14

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2014 roku powód J. K. wniósł do Sądu Rejonowego w Świdnicy pozew w którym żądał obniżenia począwszy od dnia 14 października 2014 r. alimentów zasądzonych od powoda na rzecz pozwanej G. K. wyrokiem Sądu Okręgowego w Ś. z dnia 19 grudnia 2011 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C (...) z kwoty po 1000 zł miesięcznie do kwoty po 150 zł miesięcznie. Żądanie pozwu powód uzasadnił tym, że pozwana jest w stanie samodzielnie utrzymywać się i nie znajduje się w stanie niedostatku. Jako uzasadnienie tego twierdzenia powód między innymi wskazał, że w zawisłej pomiędzy stronami w Sądzie Rejonowym w Ś. sprawie o podział majątku małżeńskiego pozwana zeznała, iż chce aby przypadł jej na wyłączną własność dom jednorodzinny stanowiący współwłasność stron, wyceniany przez pozwaną na kwotę 450 000 zł, przy czym oznajmiła, że jest w stanie spłacić powoda tytułem wyrównania jego udziału we współwłasności. Ponadto pozwana posiada majątek, który użytkuje w wymiarze większym niż przypadający jej udział we współwłasności. Powód podał też, że pozwana z zawodu jest technikiem ekonomistą i może podjąć pracę w posiadanym zawodzie. W 2007 i 2010 r. odbył też szkolenia podnoszące jej kwalifikacje zawodowe . Ponadto powód twierdził, że pozwana pozostaje w związku partnerskim.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc, że nigdy nie pracowała w swoim zawodzie, bowiem zgodnie z ustalonym w małżeństwie podziałem ról zajmowała się domem i dzieckiem. Przez wiele lat była na rencie z powodu poważnego schorzenia nerek. Podniosła też, że obecnie ma 60 lat, żadnego doświadczenia zawodowego, a co za tym idzie, nie ma możliwości podjęcia pracy. Zaprzeczyła by pozostawała w związku partnerskim.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2011 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt I C (...)Sąd Okręgowy w Ś.rozwiązał małżeństwo powoda J. K. i pozwanej G. K. przez rozwód z winy obu stron. Wyrokiem tym zasądzono od powoda J. K. na rzecz pozwanej G. K. alimenty w kwocie po 1000 zł miesięcznie, płatne począwszy od uprawomocnienia się wyroku. Powyższy wyrok uprawomocnił się z dniem 30 marca 2012 roku, tj. w dacie wydania na skutek apelacji J. K. wyroku przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, którym to wyrokiem apelację oddalono. W trakcie sprawy rozwodowej powód J. K. zatrudniony był w firmie (...) Sp. Z o.o. w Ś. na stanowisku kierownika serwisu s. na podstawie umowy o pracę zawartej czas nieokreślony. Powód uzyskiwał wówczas wynagrodzenie wynoszące średnio po ok. 3542 zł netto miesięcznie. Natomiast pozwana G. K. zarejestrowana była w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ś. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Pozwana odbyła szkolenia i kursy podnoszące jej kwalifikacje zawodowe: w zakresie obsługiwania komputerowego systemu finasowo – księgowego przedsiębiorstwa, kurs języka angielskiego w zakresie podstawowym oraz podstawowy kurs komputerowy. W trakcie małżeństwa stron pozwana po urodzeniu syna nie pracowała i zajmowała się prowadzeniem domu, natomiast rodzinę utrzymywał powód. Po rozstaniu stron pozwaną utrzymywał jej ojciec. Pozwana z uwagi na wiek i brak odpowiednich umiejętności zawodowych, nie mogła znaleźć pracy.

Dowód: akta Sądu Okręgowego w Ś.o sygnaturze I C (...)

Pomiędzy stronami przed Sądem Rejonowym w Ś.toczy się pod sygn. I Ns (...) sprawa o podział majątku wspólnego stron. Pozwana wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego w ten sposób, by na własność przyznać jej m. in. nieruchomość składającą się z działki o powierzchni 0,0980 ha zabudowaną domem jednorodzinnym, położoną w Ś. przy ul. (...) o wartości 450 000 zł. W trakcie rozprawy w dniu 14 października 2014 roku pozwana twierdziła, że byłaby w stanie spłacić w ratach udział pozwanego w nieruchomości. Jednak w piśmie z dnia 28 października 2014 roku G. K. zmieniła swoje stanowisko i stwierdziła, że wobec zmiany jej sytuacji osobistej, rezygnuje z przyznania jej wskazanej wyżej nieruchomości, bowiem nie będzie w stanie spłacić byłego męża. Wobec tego pozwana wniosła o przyznanie domu pozwanemu ze spłatą na jej rzecz tytułem wyrównania udziału w majątku wspólnym oraz tytułem zwrotu jej nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny. Pozwana wyjaśniła, że składając pierwotną propozycję co do sposobu podziału majątku przez przyznanie jej domu liczyła na pomoc swojej rodziny w zakresie spłaty powoda, jednak jej rodzina ostatecznie wycofała się z propozycji takiej pomocy.

Dowody: akta Sądu Rejonowego w Ś. sygn. I Ns (...), zeznania pozwanej G. K. – e protokół z dnia 22 września 2015r. k. 127.

Powód J. K. nadal zatrudniony jest w firmie (...) Sp. z o.o. w Ś. na stanowisku kierownika serwisu. W okresie od października 2014 roku do marca 2015 roku J. K. uzyskał następujące wynagrodzenie netto: w październiku 2014 r. – 4 010,81 zł, w listopadzie 2014r. – 4 462,14 zł, w grudniu 2014r. – 4 371,88 zł, w styczniu 2015r. – 3 960,77 zł, w lutym 2015r. – 4 010,14 zł, w marcu 2015r. - 3 993,32 zł. Powód od lipca 2012 roku zamieszkuje w dwupokojowym mieszkaniu, stanowiącym własność jego syna. Czasem mieszka z nim jego przyjaciółka. Stałe koszty utrzymania mieszkania (czynsz i media) wynoszą po około 500 zł miesięcznie. Powód nie płaci synowi czynszu za wynajęcie mieszkania, przy czym jak podał, wspiera finansowo syna, rekompensując mu w ten sposób straty z tytułu wynajmu mieszkania, przekazując mu kwoty po około 1000 zł miesięcznie. Powód opłaca podatek od nieruchomości za dom jednorodzinny stanowiący współwłasność stron, położony przy ul. (...) w kwocie 650 zł rocznie oraz ubezpieczenie tego domu w kwocie 300 zł rocznie. Pozostałe koszty utrzymania domu ponosi ojciec pozwanej, który tam obecnie zamieszkuje.

Powód od około 10 lat pozostaje pod stałą opieką lekarza okulisty. Koszt wizyt i badań lekarskich jak twierdzi wynosi po około 500 zł miesięcznie. Powód w toku sprawy przedłożył faktury za usługi medyczne, z których wynika , że w maju b.r. zapłacił za nie łącznie 335 zł, zaś w czerwcu b.r. 100 zł. Na dzień 03 sierpnia 2016 roku powód ma zaplanowaną operację zaćmy.

Dowody: zaświadczenie firmy (...) Sp. z o.o. z dnia 02 kwietnia 2015r. k. 37; skierowanie do szpitala powoda wystawione przez SP ZOZ w Ś. k. 38; faktury za usługi medyczne wystawione dla powoda z dnia 20 maja 2015 r., z dnia 05 maja 2015 r., z dnia 18 maja 2015 r. i z dnia 27 czerwca 2015 r. k. 97 – 100; zeznania świadka E. G. z dnia 30 czerwca 2015 r. e-protokół k. 116, zeznania powoda J. K. – e protokół z dnia 30 czerwca 2015r. k. 116.

Pozwana G. K. nigdzie nie pracuje. Obecnie od dnia 09 kwietnia 2015 roku zarejestrowana jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ś. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Wcześniej , po orzeczeniu rozwodu z powodem zarejesrtowana była w charakterze bezrobotnej w okresach od 16 stycznia do 18 kwietnia 2012 r., od 17 sierpnia do 02 września 2012 r. i od 11 marca 2013 r. do 18 grudnia 2014 r. W okresie od dnia 04 listopada do dnia 25 listopada 2013 roku pozwana pobierała stypendium z tytułu szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy. Pozwana ostatni raz na podstawie umowy o pracę zatrudniona byłą od grudnia 1996 r. do czerwca 1997 r. w firmie (...).

Pozwana od grudnia 2014 roku zamieszkuje w K. w domu swojego kuzyna E. D.. G. K. utrzymuje się z alimentów przekazywanych jej przez powoda. Pozwana nie pozostaje z nikim w związku partnerskim, związku małżeńskiego ponownie nie zawierała. W trakcie przeprowadzki pozwana kilkakrotnie jeździła z E. D. do domu przy ul. (...) w Ś., w celu zabrania swoich rzeczy. G. K. partycypuje w kosztach utrzymania domu kuzyna w kwocie około 700 – 750 zł miesięcznie. Pozwana użytkuje samochód osobowy marki V. z 2000 roku, który został zakupiony w trakcie trwania małżeństwa z powodem. Koszt ubezpieczenia i przeglądu samochodu wynosi 500 zł rocznie. Na zakup paliwa G. K. wydaje 50 zł miesięcznie. Pozwana w 2015 roku składała podania o przyjęcie jej do pracy, jednakże odmówiono jej zatrudnienia z powodu braku etatu.

Pozwana z zawodu jest technikiem ekonomistą.

Dowody: pismo Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. z dnia 01 kwietnia 2015 r. k. 28, zaświadczenia PUP w Ś. z dnia 09 kwietnia 2015r. z dnia 21 maja 2015r. k. 36, 87; pismo PUP w Ś. z dnia 25 maja 2015r. k. 90; życiorys pozwanej z adnotacją pracodawców o braku miejsc pracy k. 94-96; zeznania świadka E. D. - e protokół z dnia 30 czerwca 2015r. k.116, zeznania pozwanej G. K. – e protokół z dnia 22 września 2015r. k. 127.

Powiatowy Urząd Pracy w Ś. w okresie od października 2014 roku do kwietnia 2015 roku dysponował 33 ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych i 15 ofertami pracy dla osób z kwalifikacjami pozwanej. W ofertach tych proponowane wynagrodzenie dla technika ekonomisty wynosiło od 1680 do 2500 zł brutto miesięcznie. Dla osób bez kwalifikacji zawodowych pracodawcy proponowali wynagrodzenie od 800 zł do 2000 zł brutto miesięcznie.

Dowód: pismo Powiatowego Urzędu Pracy w Ś. z dnia 01.04. 2015 r. k. 28-32.

Strony pozostają w konflikcie, powód nie może korzystać z domu stanowiącego ich współwłasność. Niejednokrotnie nie był do niego wpuszczany przez ojca pozwanej i zmuszony był do zwracania się do policji o interwencję, aby mógł zabrać z domu swoje rzeczy.

Dowody: zeznania świadka E. G. i świadka E. B. z dnia 30 czerwca 2015 r. e-protokół k. 116, zeznania powoda J. K. – e protokół z dnia 30 czerwca 2015r. k. 116.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył co następuje:

Żądanie pozwu wniesionego przez powoda J. K. o obniżenie alimentów oparte jest na przepisie art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o.), zgodnie z którym w przypadku zmiany stosunków można domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Przez pojęcie zmiany stosunków użyte we wskazanym wyżej przepisie należy rozumieć zmianę wszelkich okoliczności od których zależy zakres obowiązku alimentacyjnego, a przede wszystkim usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów oraz możliwości zarobkowych i majątkowych osoby do alimentacji zobowiązanej ( art. 135 § 1 k.r.o. ).

Na wstępie należy zauważyć, że kierując się jednie treścią żądania pozwu powinno się przyjąć, że powód w niniejszej sprawie nie kwestionuje dalszego istnienia swojego obowiązku alimentacyjnego wobec byłej żony co do zasady, a jednie domaga się zmiany jego zakresu z uwagi na zmianę sytuacji materialnej. Jednak z tak sformułowanym żądaniem pozwu w sprzeczności pozostają okoliczności powoływane przez powoda w uzasadnieniu żądania pozwu. Powód bowiem podnosi, że pozwana nie znajduje się w stanie niedostatku i że jest w stanie samodzielnie się utrzymać, a zatem neguje podstawy istnienia swojego obowiązku alimentacyjnego wynikającego z art. 60 § 1 k.r.o.

Sąd rozstrzygając o zasadność powództwa poddał ocenie okoliczności podnoszone przez powoda w niniejszej sprawie jako uzasadnienie zgłoszonego żądania. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że powód powołał się na szereg okoliczności, które już wcześniej były podstawą jego apelacji od wyroku rozwodowego odnoszącej się do alimentów zasadzonych tym wyrokiem na rzecz pozwanej. Okoliczności te, w szczególności twierdzenia, że pozwana ma możliwość podjęcia pracy w oparciu o swój zawód oraz o umiejętności zdobyte w ramach odbytych przez nią kursów komputerowych i języka angielskiego, były przedmiotem rozpoznania apelacji powoda od wyroku rozwodowego i nie zostały przez sąd apelacyjny uwzględnione. Wskazać należy, że podstawą powództwa opartego na przepisie art. 138 k.r.o. mogą być wyłącznie nowe okoliczności, które zaistniały dopiero po prawomocnym zakończeniu poprzedniej sprawy dotyczącej alimentów. Zatem samo powoływanie się przez powoda na możliwość podjęcia zatrudnienia przez pozwaną jest niewystarczające do uwzględnienia jego powództwa, bowiem twierdzenia takie sprowadzają się w zasadzie do polemiki z zwartym w wyroku rozwodowym rozstrzygnięciem o alimentach. Powództwo oparte na art. 138 k.r.o. nie może konkurować ze środkami odwoławczymi od poprzedniego rozstrzygnięcia o alimentach, w szczególności rozstrzygniecie to korygować. Poprzednie rozstrzygnięcie korzysta też z powagi rzeczy osądzonej również w zakresie okoliczności faktycznych będących jego podstawą. Powód nie powołał w sprawie żadnych nowych okoliczności, które mogłyby być podstawą nowej i odmiennej oceny sytuacji zawodowej pozwanej, w szczególności wskazywane przez niego kursy podnoszące kwalifikacje pozwanej odbyła ona jeszcze przed orzeczeniem rozwodu, nie zmieniły się też jej ogólne kwalifikacje zawodowe. Zauważyć też należy, że odbyte przez pozwaną kursy komputerowy i języka angielskiego dotyczą umiejętności podstawowych, co zdaniem sadu w powiazaniu z jej wiekiem i dotychczasowym nikłym doświadczeniem zawodowym nie czyni jej jakoś szczególnie atrakcyjną dla potencjalnych pracodawców, zwłaszcza, że na rynku pracy aktywnych jest dużo młodych osób, chętniej zatrudnianych niż osoby zbliżające się, tak jak pozwana, do wieku emerytalnego.

Sąd poddał też ocenie pozostałe powoływane w uzasadnianiu powództwa twierdzenia powoda. W szczególności w ocenie sądu powód w sytuacji gdy pozwana zaprzeczyła, że pracuje, w żaden sposób nie wykazał swoich twierdzeń w tym zakresie. Dowodu takiego nie mogą stanowić zeznania świadka E. G., która zeznała, że tylko słyszała od innych osób, iż pozwana pracuje u rodziny z którą mieszka. Pozwana zaprzeczyła też twierdzeniom powoda co do jej pozostawania w nowym związku z innym mężczyzną, zaś powód zdaniem sądu również tej okoliczności nie udowodnił. Z samego faktu, że jak zeznała świadek E. B., pozwana przyjeżdżała z innym mężczyzną po swoje rzeczy do domu w Ś., nie można wyprowadzić wniosku, iż pozwana pozostaje w związku partnerskim. Na marginesie należy wskazać, ze okoliczność taka, zważywszy na treść art. 60 § 3 k.r.o., nawet gdyby została wykazana w sprawie, nie miałby i tak znaczenia dla rozstrzygnięcia o zasadności powództwa. Nie można też traktować jako okoliczności uzasadniającej obniżenie alimentów złożonego przez pozwaną w trakcie sprawy I Ns (...)o podział majątku małżeńskiego oświadczenia, że chciała by otrzymać dom stron na wyłączną własność i spłacić udział powoda w ratach, bowiem pozwana nie wskazała wówczas, że spłata odbyłaby się z osiąganych przez nią dochodów lub jej majątku. W niniejszej sprawie pozwana wyjaśniła natomiast, że liczyła wówczas na pomoc rodziny w tej spłacie, jednak pomoc ta okazała się później nieaktualna. Dlatego też pozwana ostatecznie zmieniła swoje stanowisko co do sposobu podziału majątku stron. Również świadczenie pozwanej pomocy przez jej rodzinę samo w sobie nie wpływa na obowiązek alimentacyjny powoda. Obwiązek ten zgodnie z art. 130 k.r.o. wyprzeda obowiązek dalszych krewnych pozwanej.

W ocenie Sądu od czasu zakończenia sprawy rozwodowej nie pogorszyła się również w istotny sposób sytuacja materialna powoda, którego dochody nawet wzrosły w porównaniu do dochodów, które uzyskiwał w trakcie rozwodu. Powód już w trakcie rozwodu zamieszkał osobno, natomiast od lipca 2012 r. zamieszkuje w mieszkaniu syna. Jeszcze w czasie rozwodu ponosił koszty utrzymani domu na ul. (...). W ocenie sadu powód po uiszczeniu alimentów na rzecz pozwanej dysponuje wystarczającymi środkami finansowymi (przekraczającymi 3000 zł miesięcznie ) wystarczającymi na pokrycie przedstawianych przez niego wydatków związanych ze swoim utrzymaniem, w tym związanych z utrzymaniem zajmowanego mieszkania. Odnosząc się do twierdzeń powoda, że rekompensuje synowi straty jakie ten ponosi przez to, ze nie wynajmuje mieszkania, należy wskazać, że koszty wynajęcia w Ś. kawalerki wynoszą już po 750-900 zł miesięcznie plus opłaty za media, zaś dwupokojowe mieszkanie można wynająć już za około 1000 zł miesięcznie plus koszt opłat za media (bez czynszu).

Sąd uznał, ze twierdzenia powoda co do uniemożliwiania mu korzystania z domu stron przy ul. (...) nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia o zasadności powództwa, zwłaszcza, że pozwana w tym domu obecnie nie zamieszkuje i zajmuje je wyłącznie jej ojciec. Powód mógł natomiast wykorzystać środki prawne w zakresie dopuszczenia go do korzystania z tego domu, jak i uregulowania sposobu korzystania z niego. Skoro ze środków tych nie skorzystał, należy domniemywać, że nie był zainteresowany zamieszkiwaniem w domu stron. Zważywszy na powyższe okoliczności sąd oddalił wnioski dowodowe powoda zawarte w piśmie jego pełnomocnika z dnia 01 czerwca 2015 r. (k. 91-92 akt) zmierzające do wykazania, że po rozwodzie powód nie mógł korzystać z domu stron. Pozwana nie zaprzeczyła natomiast faktowi, że powód zamieszkuje w mieszkaniu ich syna, a nadto ponosi część kosztów utrzymania ich wspólnego domu.

Sad oddalił również wnioski dowodowe pozwanej zawarte w piśmie jej pełnomocnika z dnia 04 maja 2015 r. zmierzające do wykazania, że powód stosował wobec niej przemoc, w szczególności wniosku o przesłuchanie w charakterze świadka K. K., bowiem zdaniem sądu okoliczności te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Mając na uwadze powyższe zważenia Sąd uznał, że nie zachodzą przesłanki określone w art. 138 k.r.o. uzasadniające obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz pozwanej i powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II sentencji wyroku, opierając się na treści przepisów art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z przepisami § 6 pkt 5 i § 7 ust. 1 pkt 11 i ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (…) Dz. U. Nr 163 poz. 1348 z późniejszymi zmianami. Biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu wynoszącą 10 200 zł , stawka minimalnego wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej wynosiła 2400 zł i taką kwotę sąd zasądził na rzecz pozwanej tytułem zwrotu kosztów procesu w postaci kosztów zastępstwa adwokackiego.