Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Sajur-Kordula

Protokolant: sekretarz sądowy Edyta Pronobis-Prońska

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

o stwierdzenie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 22 maja 2014 r., nr (...)

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Magdalena Sajur-Kordula

Sygn. akt XVII AmA 125/14

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów decyzją częściową nr (...) z dnia 22 maja 2014r., na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy, po przeprowadzeniu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów:

I. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. polegające na:

1.  podawaniu nieprawdziwej informacji o całkowitym koszcie kredytu poprzez nieuwzględnianie w nim kosztu opłaty za obsługę w miejscu zamieszkania oraz kosztu ubezpieczenia, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym w zw. z art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 ze zm.);

2.  wprowadzeniu w błąd co do proporcji pomiędzy całkowitym kosztem kredytu a całkowitą kwotą kredytu, poprzez prezentowanie informacji o całkowitej kwocie kredytu obliczonej przy założeniu, że powinna ona uwzględniać kredytowane koszty kredytu, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. nr 171, poz. 1206);

3.  podawaniu nieprawdziwej informacji o wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, co stanowi naruszenie art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. nr 171 poz. 1206), co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazał się ich zaniechanie.

II.  Na podstawie art. 27 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy - po przeprowadzeniu postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów,

uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. polegające na:

1.  niepodawaniu w formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego informacji o wysokości stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, co jest sprzeczne z art. 13 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 14 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 ze zm.);

2.  niepodawaniu w umowach kredytu konsumenckiego informacji o wysokości rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, co jest sprzeczne z art. 30 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 ze zm.);

3. pobieraniu, w sytuacji odstąpienia przez konsumenta od zawartej umowy o kredyt konsumencki, odsetek od kwoty kredytowanych kosztów, co jest sprzeczne z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. Nr 126, poz. 715);

4. uzależnianie przyjęcia od konsumenta wniosku o udzielenie pożyczki od jednoczesnego wyrażenia zgody na przesyłanie informacji handlowych drogą elektroniczną wbrew uregulowaniom z art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2002 Nr 144, poz. 1204 ze zm.);

co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdził zaniechanie stosowania praktyk określonych w pkt II.1-II.3 z dniem 16 stycznia 2014 r., a praktyki wskazanej w pkt II.4 z dniem 1 lipca 2013 r.

III.Na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. 2013 r. poz. 267 ze zm.) w związku z art. 83 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) umorzył się postępowanie wszczęte z urzędu przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. dotyczące podawania w formularzu informacyjnym nieprawdziwej informacji o całkowitej kwocie do zapłaty poprzez nieuwzględnienie w niej kosztu opłaty za obsługę w miejscu zamieszkania oraz kosztu ubezpieczenia spłaty pożyczki, co mogło stanowić nieuczciwą praktykę rynkową o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. nr 171, poz. 1206), a tym samym mogło naruszać art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm., jako bezprzedmiotowe.

IV. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów

nałożył na (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. karę pieniężną w wysokości:

1.  136.560 zł (słownie: sto trzydzieści sześć tysięcy pięćset sześćdziesiąt złotych), płatną do budżetu państwa z tytułu naruszenia zakazu, o jakim mowa w art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm.) w zakresie opisanym w punkcie I sentencji niniejszej decyzji.

2.  104.282 zł (słownie: sto cztery tysiące dwieście osiemdziesiąt dwa złote), płatne do budżetu państwa z tytułu naruszenia zakazu, o jakim mowa w art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, ze zm.) w zakresie opisanym w punkcie II sentencji niniejszej decyzji.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła (...) Spółka Akcyjna, zaskarżając ją w części t.j.: w zakresie punktu I, II i IV. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie:

1)  art. 26 ust. 1 w zw. z 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy okik w zw. z art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 PNPRU poprzez uznanie, że Spółka podawała konsumentom nieprawdziwe informacje i wprowadzała ich w błąd, co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, podczas gdy zakwestionowane praktyki Spółki są zgodne z obowiązującymi przepisami, w szczególności nie wprowadzają konsumentów w błąd;

2)  art. 27 ust. 1 i ust. 2 w zw. z 24 ust. 1 i ust. 2 ustawy okik w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 14, art. 30 ust. 1 pkt 11, art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (dalej: KKU) oraz art. 4 i art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (dalej: SDEU) poprzez uznanie, że działania spółki były sprzeczne z obowiązującymi przepisami i stanowiły praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, podczas gdy zakwestionowane praktyki spółki nie stanowią działań o charakterze bezprawnym, które godziłyby w interesy konsumentów i naruszały ich prawa;

3)  art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy okik poprzez nałożenie kar pieniężnych w sytuacji, w której nie doszło do naruszenia art. 24 ust. 1 i 2 ustawy okik tym samym nie istniały podstawy do wymierzenia kar;

4)  art. 111 ustawy okik poprzez nałożenie na spółkę zbyt wysokich kar pieniężnych, które nie odpowiadały wadze zarzucanego spółce naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, były nieadekwatne do jego ewentualnego zasięgu oraz są dotkliwe ponad miarę z punktu widzenia jej funkcji represyjnej i prewencyjnej;

5)  art. 111 w zw. z art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy okik oraz w zw. z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 i art. 8 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (dalej jako: „KPA"), w związku z art. 83 okik,

poprzez nałożenie na Spółkę kary pieniężnej w wysokości odbiegającej od kar nakładanych przez Prezesa UOKiK w innych sprawach dotyczących nieuczciwych praktyk rynkowych (przy uwzględnieniu relacji między wielkością obrotów ukaranego przedsiębiorcy a wysokością nałożonej kary pieniężnej), a tym samym naruszenie zasad równości, pewności prawa oraz zaufania do organów państwa.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 479 ^31a ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego spółka wniosła o:

1)  uchylenie decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów - Delegatura UOKiK w B. nr (...) z dnia 22 maja 2014 roku w zaskarżonej części, tj. w odniesieniu do punktów I, II (w zaskarżonej części) oraz pkt IV decyzji

względnie o:

2)  zmianę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów- Delegatura UOKiK w B. nr (...) z dnia 22 maja 2014 roku w zaskarżonej części, tj. w odniesieniu do punktów I, II (w zaskarżonej części) oraz IV decyzji, w ten sposób, że:

a)  postępowanie w sprawie stosowania wskazanych tam praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów umarza się, jako bezprzedmiotowe, względnie

b)  nie uznaje się wskazanych w punktach I oraz II decyzji praktyk za naruszające zbiorowe interesy konsumentów, lub

c)  odstępuje się od nałożenia na powoda kary pieniężnej lub kara ta ulega zasadniczej redukcji.

3)  W każdym z powyższych przypadków - o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych, włączając w to koszty zastępstwa procesowego;

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. jest wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...), prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Gdańsk-Północ w Gdańsku, Wydział VII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Przedmiotami działalności spółki jest m.in. finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (dowód: odpis z KRS k.51- 59).

W związku z prowadzoną działalnością spółka zawierała z konsumentami umowy o kredyt konsumencki, w szczególności na podstawie wzorca „Umowa pożyczki nr...". Wzorzec obowiązywał od 1 sierpnia 2012 r. Jako usługi dodatkowe przewidziano obsługę pożyczki w miejscu zamieszkania konsumenta oraz ubezpieczenie spłaty pożyczki. Od 1 lipca 2013r. zaniechano oferowania konsumentom zabezpieczenia spłaty pożyczek poprzez objęcie ochroną ubezpieczeniową. Do całkowitej kwoty pożyczki (...) wliczała: kwotę wypłacaną konsumentom, opłatę wstępną, opłatę za obsługę pożyczki w miejscu zamieszkania konsumenta (w przypadku wyboru tej opcji) lub opłatę za ubezpieczenie spłaty pożyczki (w przypadku wyboru tej opcji). Do całkowitego kosztu kredytu wliczała opłatę wstępną i wartość odsetek. W § 8 ust. 3 umowy zapisano: „Roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, tj. stopa odsetek karnych za opóźnienie, o których mowa w § 8 ust. 1 i 2 niniejszej umowy, jest stopą zmienną i równa się czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, wskazanej każdorazowo w uchwale Rady Polityki Pieniężne, publikowanej w Dzienniku Urzędowym Narodowego Banku Polskiego, Zmiana rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego następuje automatycznie w przypadku zmiany wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej".

Wartość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania była przez spółkę obliczana przy założeniu, że obsługa pożyczki w miejscu zamieszania konsumenta oraz ubezpieczenie spłaty pożyczki nie są wliczane w całkowity koszt kredytu, a są ujęte w całkowitą kwotę kredytu. Ponadto opłata wstępna była ujmowana zarówno w całkowitej kwocie kredytu, jak również w całkowitym koszcie kredytu.

(dowód: wzorzec k.50-50v akt adm.).

Przedsiębiorca dokonał modyfikacji wzorca umowy z dniem 16 stycznia 2014 r. (dowód: wzorzec k. 606-607 akt adm.).

(...) stosowała wzorzec „Wniosek o udzielenie pożyczki", który obowiązywał od dnia 1 maja 2012 r. W pkt XII zawierał zapis umowny w brzmieniu: „Wyrażam zgodę na przesyłanie informacji handlowych przez (...) S.A. w rozumieniu ustawy z dn. 18.07.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. Nr 144, poz. 1204 ze zm.) " (dowód: wzorzec k. 49 akt adm.).

Wzorzec został zmodyfikowany w dniu 1 lipca 2013 roku (dowód: wzorzec k. 605).

Przed zawarciem umowy spółka przedstawiała konsumentom Formularz Informacyjny, który w tabeli zatytułowanej „Skutki braku płatności” zawierał następującą informację: „stopa zadłużenia przeterminowanego jest równa czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego”. Brak było wskazania wartości oprocentowania na dzień wypełnienia formularza (dowód: formularz k. 608-609).

(...) pobierała odsetki - przy skorzystaniu przez konsumenta z prawa do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od momentu jej podpisania - od kwoty wskazanej w całkowitej kwocie kredytu, która to zawiera koszty udzielonego kredytu (opłatę wstępną, opłatę za obsługę pożyczki w domu oraz opłatę za ubezpieczenie spłaty pożyczki). Całkowita kwota do zapłaty, o której mowa w umowie - stanowi sumę całkowitej kwoty pożyczki oraz całkowitego kosztu pożyczki.

(dowód: wzorzec k.50-50v).

Rokiem obrotowym dla spółki jest okres pomiędzy 1 lipca 2012 r. a 30 czerwca 2013 r. W tym okresie (...) osiągnęła przychód określony w dokument podatkowy CIT-8 (okoliczność bezsporna).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się bezzasadne. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Prezesa UOKiK, co do kwalifikacji prawnej praktyk zarzuconych powodowej spółce w zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 i ust. 2 ustawy okik, zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, przez które to praktyki rozumie się godzące w te interesy bezprawne działanie przedsiębiorcy, a w szczególności:

1)  stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały wpisane do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art. 479 ⁴⁵ k.p.c.;

2)  naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji;

3)  nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej konkurencji.

W niniejszej sprawie strona powodowa nie kwestionowała, ustalonej w toku postępowania administracyjnego, okoliczności posługiwania się przy udzielaniu konsumentom kredytu: wzorcem wniosku o udzielenie pożyczki, wzorcem umowy pożyczki oraz Formularzem Informacyjnym. Bezsporny był również fakt, iż we wskazanych wzorcach zawarto postanowienia, zakwestionowane przez Prezesa Urzędu w zaskarżonej decyzji. Kwestia sporna sprowadzała się natomiast do kwalifikacji prawnej powyższych praktyk Spółki (...).

Podkreślenia wymaga okoliczność, że aby przypisać przedsiębiorcy naruszenie normy z art. 24 ust. 1 i 2 ustawy okik, musi dojść do łącznego wystąpienia następujących przesłanek: działania przedsiębiorcy, bezprawność tego działania oraz godzenie w zbiorowe interesy konsumentów. Powód jako spółka akcyjna jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013r. poz. 672 ze zm.), zgodnie więc z art. 4 pkt 1 ustawy okik jego działania mogą podlegać ocenie przez Prezesa UOKiK pod kątem zgodności z prawem antymonopolowym. Bezprawność to działanie lub zaniechanie sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym t.j. normami prawa oraz dobrymi obyczajami.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy okik przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych lub czynów nieuczciwej konkurencji.

W myśl art. 3 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (dalej: pnpr), zakazane jest stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, tj. praktyk sprzecznych z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształcających lub mogących zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.

Stosownie do art. 5 ust. 1, ust. 2 pkt 1 oraz ust. 3 pkt 4 pnpr, praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Działanie takie może polegać na pewnym zniekształceniu procesu decyzyjnego przeciętnego konsumenta poprzez wytworzenie w jego umyśle mylnego przekonania co do transakcji, którą zamierza zawrzeć. Wskutek wytworzenia tego mylnego przekonania konsument podejmuje decyzję o zaangażowaniu się lub decyzję o wycofaniu się z transakcji, przy czym decyzji takiej nie podjąłby gdyby nie nieuczciwe działania przedsiębiorcy.

Przeciętny konsument, to zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy pnpr, konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny. W niniejszym przypadku, jak to ocenił Prezes UOKiK, przeciętny konsument to osoba zainteresowana uzyskaniem środków finansowych, która jest dostatecznie dobrze poinformowana, uważna i ostrożna przy zaciąganiu zobowiązań finansowych, przy uwzględnieniu czynników społecznych, kulturowych i językowych charakterystycznych dla polskiego konsumenta. Nie oznacza to jednak, że konsument posiada wiedzę profesjonalną w danej dziedzinie, w tym wypadku w zakresie kredytów.

Dobre obyczaje to uczciwe zasady postępowania i ustalone zwyczaje zgodne z zasadami moralności. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami można uznać działania zmierzające do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania u konsumenta, także wykorzystania jego niewiedzy i naiwności. W niniejszym przypadku dobre obyczaje to prawo konsumenta do rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji o warunkach udzielanego kredytu konsumenckiego.

Przechodząc do pierwszego zarzutu powoda, dotyczącego naruszenia art. 26 ust. 1 w zw. z art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy okik w zw. z art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy pnpr, stwierdzić należy, że Prezes UOKiK zasadnie uznał, iż powód wprowadza w błąd konsumentów w zakresie całkowitego kosztu kredytu.

Zgodnie z art. 5 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim w całkowity koszt kredytu należy wliczyć wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, a w szczególności:

a)  odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy

b)  koszty usług dodatkowych w przypadku, gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu- z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych, ponoszonych przez konsumenta.

W niniejszym przypadku powód proponował konsumentom dwa świadczenia, które stanowiły świadczenia dodatkowe, opcjonalne, w jego ocenie- nie były niezbędne do uzyskania kredytu. Zasadnie jednak Prezes UOKiK, kierując się wykładnią pojęcia „niezbędności” w oparciu o zapisy Dyrektywy 2008/48/WE, doszedł do wniosku, że świadczenia te tylko pozornie są fakultatywne. Jeżeli chodzi o usługę obsługi pożyczki w domu, to rezygnacja z tej usługi, powodowała konieczność przesłania przez konsumenta raportu konsumenckiego z Biura (...) na adres (...) S.A. Uzyskanie takiego raportu wiąże się z dużymi utrudnieniami dla konsumenta (istnieje konieczność złożenia wniosku, oczekiwanie na jego sporządzenie, następnie przesłania go na adres powoda) ewentualnymi kosztami (bezpłatny raport można uzyskać raz na 6 miesięcy) oraz ryzykiem nieuzyskania kredytu, w sytuacji, gdy raport BIK będzie przedstawiał negatywną historię kredytową. Podkreślenia wymaga fakt, że brak jest możliwości uzyskania kredytu bez przedstawienia raportu BIK lub wybrania opcji obsługi pożyczki w domu. Tylko jeden konsument, który zawarł umowę z powodem nie wybrał opcji obsługi pożyczki w domu. Usługa ta jest więc niezbędna do uzyskania kredytu bez dodatkowego zabezpieczenia w postaci raportu BIK, doręczonego przez konsumenta. Sąd podziela w tym zakresie stanowisko Prezesa UOKiK, że koszt tej usługi powinien zostać wliczony do całkowitego kosztu kredytu.

Podobnie- tylko pozornie fakultatywna była usługa objęcia ochroną ubezpieczeniową, gdyż nieskorzystanie z niej, powodowało konieczność przedstawienia przez konsumenta zabezpieczenia w postaci dwóch poręczycieli. Wszyscy konsumenci, którzy zawarli z powodem umowy pożyczki, wybrali opcję ubezpieczenia. Wybór związany był z chęcią uniknięcia trudności związanych z uzyskaniem dwóch poręczycieli (to nie tylko konieczność uzyskania zgody dwóch osób na poręczenie pożyczki, ale też spełnianie przez nie kryteriów bycia poręczycielem), nie zaś z chęcią zabezpieczenia spłaty pożyczki, w przypadku zdarzeń losowych, jak utrata pracy, zdrowia itp., co powinno być rzeczywistą intencją takiego ubezpieczenia.

Stwierdzić więc należy, wbrew temu co powód podniósł w odwołaniu, że wybór powyższych usług nie był nieobowiązkowy, gdyż alternatywą ich pominięcia było uzyskanie zabezpieczeń znacznie bardziej uciążliwych i trudniejszych do uzyskania dla konsumenta.

Podsumowując, przedsiębiorca wprowadzał w błąd konsumentów, co do całkowitego kosztu kredytu. Konsumenci posiadali formalnie wybór w zakresie możliwości skorzystania z określonych opcji, ale w praktyce jest to zbyt utrudnione (w przypadku konieczności pozyskania dwóch poręczycieli czy też raportu BIK) albo niemożliwe ze względu na negatywną historię kredytową konsumenta, czy też nieposiadanie dwóch osób spełniających wymogi bycia poręczycielami. Sąd stoi na stanowisku, że omawiane opcje nie mają charakteru fakultatywnego i ich wartość powinna być wskazana w całkowitym koszcie kredytu. Brak takiego uwzględnienia wprowadza konsumentów w błąd w zakresie faktycznej wartości kosztów udzielonej pożyczki. Mogą bowiem przypuszczać, że warunki pożyczki są bardziej korzystne niż to jest w rzeczywistości. Brak wliczenia omawianych opłat w całkowity koszt kredytu, powoduje, że konsument zapoznając się z Formularzem Informacyjnym nie wie jaki będzie rzeczywisty koszt pożyczki.

Zasadne było uznanie przez Prezesa UOKiK powyższego działania za nieuczciwa praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy pnpr, co tym samym powoduje naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy okik.

Prezes UOKiK uznał również, że powód wprowadza konsumentów w błąd, co do proporcji między całkowitym kosztem kredytu a całkowitą kwotą kredytu, poprzez prezentowanie informacji o całkowitej kwocie kredytu obliczonej przy założeniu, że powinna ona uwzględniać kredytowane koszty kredytu.

Zgodnie z art. 5 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim całkowita kwota kredytu to suma wszystkich środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Do powyższej kwoty nie mogą więc być wliczone opłaty za udzielenie kredytu, w tym opłaty, prowizje i odsetki. Wszystkie koszty związane z udzieleniem kredytu powinny być umieszczone w całkowitym koszcie kredytu. Tymczasem, jak wskazał i wyliczył pozwany w decyzji, powód do całkowitej kwoty pożyczki wliczył opłatę wynikającą z obsługi pożyczki w domu konsumenta, opłatę z tytułu objęcia go ochroną ubezpieczeniową oraz opłatą wstępną. Jest to nieprawidłowe i wprowadza konsumenta w błąd co do kwoty, jaką konsument otrzyma z tytułu zawarcia umowy kredytu. Dodatkowo powód definiuje pojęcie „całkowitej kwoty pożyczki” w sposób odmienny, niż to wynika z ustawy w zakresie „całkowitej kwoty kredytu”. Ustawowej definicji „całkowitej kwoty kredytu” odpowiada jedynie sformułowanie zawarte we wzorcu „Umowy pożyczki” w jej § 4.1 jako „Kwota do wypłaty”, czyli „obliczona jako całkowita kwota pożyczki pomniejszona o opłatę wstępną, ewentualną Opłatę z tytułu objęcia ochroną ubezpieczeniową (w przypadku wyboru przez Pożyczkobiorcę dodatkowej opcji ubezpieczenia spłaty pożyczki) oraz ewentualną Opłatę za obsługę pożyczki w miejscu zamieszkania (w przypadku wyboru przez Pożyczkobiorcę takiej dodatkowej opcji), wynosi… zł (zwana dalej „Kwotą do wypłaty”). Wprowadzenie takiego sformułowania, przy równoległym posługiwaniem się we wzorcu pojęciem „całkowitej kwoty pożyczki”, które nie odpowiada swojej ustawowej definicji, stanowi działanie wprowadzające konsumentów w błąd. Konsument powinien otrzymać informację o środkach, które otrzyma do swobodnej dyspozycji w parametrze oznaczonym jako „całkowita kwota pożyczki” lub „całkowita kwota kredytu”.

Uwzględnienie kosztów kredytu w całkowitej kwocie pożyczki prowadzi do błędnego ukazania proporcji pomiędzy kwotą, którą pożyczkodawca pożycza a kosztami jej pożyczenia, co może prowadzić do wyboru przez konsumenta oferty mniej korzystnej w porównaniu z pożyczkodawcą, który uwzględnia koszty uzyskania kredytu, w tym odsetki, jedynie w całkowitym koszcie kredytu. Konsument w konsekwencji nie ma możliwości porównania ofert oraz nie będzie posiadał wiedzy, jaką faktycznie kwotę otrzyma zawierając umowę. Formularz Informacyjny nie przewiduje pozycji „kwota do wypłaty”.

Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, że powód w tym wypadku dopuścił się nieuczciwej praktyki rynkowej, o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, tym samym naruszając art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy okoik.

Zasadne okazało się również uznanie przez Prezesa UOKiK, że (...) wprowadza konsumentów w błąd poprzez podawanie nieprawdziwej informacji o wysokości rzeczywistej stopy oprocentowania. Zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o kredycie konsumenckim, umowa o kredyt konsumencki powinna określać rzeczywistą roczną stopę oprocentowania, w myśl art. 25 ust. 3 sposób jej obliczenia określa załącznik nr 4 do tej ustawy.

Jak wyżej wskazano powód zaliczał kredytowany koszt kredytu w postaci opłaty za obsługę konsumenta w domu, opłatę za ubezpieczenie oraz opłatę wstępną jedynie po stronie „całkowitej kwoty pożyczki” oraz w sposób błędny ukazywał wartość „całkowitego kosztu pożyczki” poprzez wliczanie w nią jedynie opłaty wstępnej oraz sumy należnych odsetek. Aby uzyskać prawidłową wartość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania opłaty związane z kosztami udzielonego kredytu należy przedstawić wyłącznie po stronie „całkowitego kosztu kredytu”, a w „całkowitej kwocie pożyczki” umieścić jedynie te środki, które konsument otrzymuje do swobodnej dyspozycji. Wyliczenia przedstawione przez Prezesa UOKiK wskazują na okoliczność, że deklarowana przez powoda rzeczywista roczna stopa oprocentowania nie odpowiadała rzeczywistości, była ona zaniżona.

W ten sposób działanie powoda mogło zniekształcać rynkowe zachowania konsumenta, gdyż mógł się on zdecydować na zawarcie umowy kredytu konsumenckiego u przedsiębiorcy, który w rzeczywistości podawał zaniżoną wysokość rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. Mógł on uznać ofertę O. za atrakcyjniejszą, w sytuacji gdy w rzeczywistości oferta nie jest tak korzystna jak to przedstawia przedsiębiorca. Brak w umowie lub w Formularzu informacyjnym wskazania rzeczywistej stopy oprocentowania uniemożliwia konsumentom w sposób rzetelny porównanie oferty O. z ofertami innych przedsiębiorców, stąd stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy pnpr, w konsekwencji stanowiąc naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy okik.

W przypadku praktyk określonych w pkt I decyzji Prezes UOKiK zasadnie przyjął, że powód nadal je stosuje, wobec tego na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy okik nakazał ich zaniechania.

Wbrew kolejnym zarzutom odwołania, prawidłowe okazało się również uznanie przez Prezesa UOKiK, że (...) nie wywiązywała się z obowiązku podawania w Formularzu Informacyjnym dotyczącym kredytu konsumpcyjnego informacji o wysokości stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, co stanowi naruszenie art. 13 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 14 ustawy o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 12 ustawy o kredycie konsumenckim, kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki jest zobowiązany podać konsumentowi, na trwałym nośniku, informacje o stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunkach jej zmiany oraz ewentualnych innych opłatach z tytułu zaległości w spłacie kredytu. Na podstawie art. 14 ustawy kredytodawca przekazuje konsumentowi te dane na formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego, którego wzór określa załącznik nr 1 do w/w ustawy.

Jak z tego wynika, przepisy ustawy o kredycie konsumenckim nakładają na przedsiębiorców udzielających kredytów konsumenckich obowiązek dostarczenia konsumentom przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki Formularza Informacyjnego. Jakie informacje powinny być w nim zawarte wynika z art. 13 ustawy. Założenie jest takie, że konsumentowi mają być dostarczone informacje, które pozwolą mu na dokonanie porównania różnych produktów na rynku i podjęcie decyzji, czy zawrzeć umowę o kredyt i z jakim podmiotem. Informator ma charakter quasi oferty. Powinien być wypełniony w sposób pełny, spójny, niesprzeczny, przejrzysty i jednoznaczny. (...) w Formularzu Informacyjnym przedstawianym konsumentom nie wskazywała wysokości odsetek, a jedynie sposób wyliczenia stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego. W tabeli zatytułowanej „Skutki braku płatności” znalazła się informacja, że stopa zadłużenia przeterminowanego jest równa czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Słusznie Prezes UOKiK uznał, ze takie opisowe przedstawienie wysokości stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego nie spełnia wymogu rzetelności, przejrzystości i jednoznaczności. Formularz Informacyjny powinien zawierać wysokość oprocentowania wyrażoną wprost wartością liczbową. Może zdarzyć się, że konsument nie będzie miał możliwości zweryfikowania aktualnej wysokości zadłużenia, jakie może powstać z tytułu nieterminowej spłaty rat kredytu.

Formularz Informacyjny powinien umożliwić konsumentom porównanie ofert różnych przedsiębiorców, co nie będzie możliwe w sytuacji, gdy jeden z nich będzie miał podaną stopę oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, drugi zas w formie opisowej. W formularzu Informacyjnym muszą się też znaleźć informacje o warunkach zmiany tego oprocentowania, co oznacza ze jeżeli w czasie obowiązywania Formularza ulegnie zmianie stopa oprocentowania, to jego zmiana w samej umowie, będzie uzasadniona.

Zasadnie Prezes UOKiK uznał, że (...) naruszyła art. 30 ust. 1 pkt 11 ustawy o kredycie konsumenckim, ponieważ nie podawała w umowach kredytu konsumenckiego informacji o wysokości rocznej stopy oprocentowania przeterminowanego. Zgodnie z powyższym przepisem umowa o kredyt konsumencki powinna określać roczną stopę oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu. Powyższy obowiązek wynika z konieczności zapewnienia konsumentom informacji dotyczących ewentualnych konsekwencji wynikających z braku spłacenia w terminie należności wskazanych w umowie. (...) w umowie nie wskazywała wartości liczbowej odsetek za zadłużenie przeterminowane, jedynie sposób wyliczenia stopy oprocentowania przeterminowanego. W § 8 ust. 3 umowy wskazano: „Roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, t.j. stopa odsetek karnych za opóźnienie, o których mowa w § 8 ust. 1 i 2 niniejszej umowy, jest stopą zmienną i równa się czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, wskazanej każdorazowo w uchwale Rady Polityki Pieniężnej, publikowanej w Dzienniku Urzędowym Narodowego Banku Polskiego. Zmiana rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego następuje automatycznie w przypadku zmiany wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej.”

Konsument ma prawo otrzymać w umowie o kredyt konsumencki informacje w sposób przejrzysty i nie pozostawiający wątpliwości. W tym przypadku umowa nie jest sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Odesłanie poza umowę utrudnia konsumentowi ustalenie faktycznego zakresu praw i obowiązków. Konsument powinien uzyskać informacje z samej umowy a nie z innych aktów prawnych lub decyzji organów państwowych.

Słusznie Prezes UOKiK stwierdził, że (...) w sposób nieuprawniony pobiera od konsumentów odstępujących od umowy o kredyt konsumencki odsetki od kwoty obejmującej zarówno środki pieniężne udostępnione do dyspozycji konsumentów, jak również uwzgledniającej koszty kredytu w postaci opłaty z tytułu objęcia ochrona ubezpieczeniową oraz opłaty za obsługę pożyczki w miejscu zamieszkania konsumenta. Zgodnie z art. 54 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim konsument zwraca niezwłocznie kredytodawcy kwotę udostępnionego kredytu wraz z odsetkami za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia spłaty kredytu. Poprzez kwotę udostępnionego kredytu należy rozumieć realną wysokość środków pieniężnych, które znajdują się w dyspozycji konsumenta na podstawie zawartej umowy.

Powodowa spółka w sposób nieprawidłowy wyliczała wartość całkowitej kwoty kredytu, co powodowało że przy odstąpieniu konsumenta od umowy w ustawowym terminie 14 dni naliczane są odsetki również od kosztów ustanowienia pożyczki. W takiej sytuacji konsument jest obciążany odsetkami nie tylko od rzeczywistej kwoty pożyczki, którą może swobodnie dysponować, ale również odsetkami naliczanymi od kosztów uzyskania kapitału, które jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy i które są pobierane przez spółkę w momencie uruchomienia pożyczki. Przedsiębiorca jest jedynie uprawniony do naliczania odsetek za środki udostępnione konsumentom. Środki udostępnione to te, którymi może świadomie i swobodnie rozporządzać. Odstąpienie ma taki skutek, że umowę uważa się za niezawartą, a to co strony świadczyły podlega zwrotowi. Odstąpienie powoduje więc powrót do stanu, jaki istniał przed zawarciem umowy, a przedsiębiorcy nie należy się nic ponad to, co wskazał ustawodawca. Spółka nie może żądać od konsumenta zapłaty kosztów związanych z udzieleniem pożyczki (opłaty wstępnej i kosztów dwóch usług dodatkowych), gdyż nie są już mu należne. Konsument nie mógł swobodnie dysponować tymi środkami, które zostały przeznaczone na opłatę wstępną, opłatę za obsługę pożyczki w domu, czy też opłatę z tytułu ubezpieczenia wcześniejszej spłaty, gdyż zostały one potrącone przez pożyczkodawcę z całkowitej kwoty pożyczki zaraz po jej uruchomieniu. Bezprawne jest więc żądanie zwrotu ponad kwotę środków pieniężnych wypłaconych pożyczkobiorcy pomniejszonych o koszty udzielonego kredytu.

Przedsiębiorca naruszył również przepis art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr144 poz. 1204 ze zm.), gdyż uzależniał przyjęcie wniosku o udzielenie pożyczki od jednoczesnego wyrażenia zgody na przesyłanie informacji handlowych drogą elektroniczną.

Przepis powyższy stanowi, że zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. Informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny. Ponadto w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy jeżeli ustawa wymaga uzyskania zgody usługobiorcy, to przedmiotowa zgoda nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści.

W niniejszym przypadku w pkt XII Wniosku o udzielenie pożyczki znajduje się zapis umowny w brzmieniu: „Wyrażam zgodę na przesyłanie informacji handlowych przez (...) S.A. w rozumieniu ustawy z dnia 18.07.2002r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144 poz. 1204 ze zm.)”. Postanowienie to zostało umieszczone w jednej części wzorca z pozostałymi postanowieniami umownymi oraz formularzem zawierającym dane identyfikacyjne konsumenta, jego status majątkowy, a także oświadczenia w zakresie wyboru opcji dostępnych w ramach udzielonej pożyczki. Przy tak przygotowanym dokumencie konsument nie posiada możliwości odmowy wyrażenia zgody, nie składa jej w sposób swobodny i niezależny w stosunku do innych oświadczeń woli konsumenta. Składa bowiem podpis pod całością wniosku, bez możliwości wyodrębnienia zgody na przesyłanie informacji handlowych.

W tym wypadku doszło więc do naruszenia przez powoda art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, a tym samym art. 24 ust. 1 i ust. 2 ustawy okik.

Odnośnie praktyk określonych w pkt II decyzji, powód zaniechał ich stosowania, Prezes UOKiK prawidłowo zastosował art. 27 ust. 1 i 2 ustawy okik.

W przypadku dopuszczenia się przez przedsiębiorcę stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu przepisu art. 24 ustawy okik, zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 uokik Prezes Urzędu może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości nie większej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary. W myśl art. 111 uokik przy ustalaniu wysokości kar, o których mowa w art. 106-108, należy uwzględnić w szczególności okres, stopień oraz okoliczności naruszenia przepisów ustawy, a także uprzednie naruszenie przepisów ustawy.

Jak wynika z cytowanych przepisów nałożenie kary ma charakter fakultatywny, zaś jej wysokość jest uzależniona od wymienionych przesłanek.

W niniejszej sprawie Sąd uznał, że nałożenie kary pieniężnej na odwołującą się było uzasadnione, gdyż waga naruszonego dobra i interes publiczny uzasadniają nałożenie na przedsiębiorcę kary pieniężnej.

Kara ma spełniać rolę prewencyjną, zarówno w ujęciu ogólnym- oddziaływanie na ogół adresatów norm prawnych, jak i w ujęciu indywidualnym- ma bowiem zabezpieczać konsumentów przed ponownym naruszeniem dobra prawnego przez powódkę. Kara ma oddziaływać prewencyjnie w sensie negatywnym- poprzez odstraszanie przedsiębiorców od zachowań sprzecznych z prawem i w sensie pozytywnym- poprzez wzmacnianie hamulców u przedsiębiorców przestrzegających prawa. Kara ma oddziaływanie również represyjne, musi stanowić dla ukaranego dolegliwość za naruszenie prawa. Przedsiębiorca stosujący wzorce umowne znajduje się na lepszej pozycji od konsumenta zawierającego z nim umowę, gdyż to przedsiębiorca przedstawia wzorzec umowy, to on kształtuje jego postanowienia. Tym bardziej od takiego podmiotu należy oczekiwać respektowania podstawowych praw strony dużo słabszej, jaką jest konsument.

Nakładając kary pieniężne Prezes UOKiK rozważył wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary. Uwzględnił zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Uznano, że powód dopuścił się naruszenia przepisów ustawy zarówno na etapie poprzedzającym zawarcie kontraktu, jak również na etapie zawarcia umowy. Brak podstaw by przyjąć, że powód dopuścił się naruszeń z winy umyślnej, natomiast do nałożenia kary pieniężnej w myśl art. 106 dochodzi również w przypadku, gdy do naruszeń doszło wskutek lekkomyślności lub niedbalstwa przedsiębiorcy (wina nieumyślna).

W przypadku kary nałożonej za naruszenia opisane w pkt I decyzji, pozwany uwzględnił, jako okoliczność łagodzącą aktywne współdziałanie spółki w toku postępowania administracyjnego, natomiast- jako okoliczność obciążającą- znaczny zakres naruszenia. Z tego powodu kara pozostała na poziomie (...)% przychodu uzyskanego przez powoda w okresie rozliczeniowym. W przypadku kary za praktyki z pkt II decyzji, Prezes UOKiK stwierdził, że do naruszenia doszło zarówno na etapie poprzedzającym zawarcie kontraktu, jak również na etapie zawarcia umowy, a jednocześnie skutki niektórych praktyk były widoczne na etapie wykonywania kontraktu. Jako okoliczność łagodzącą uznano zaniechanie praktyk (co spowodowało obniżenie kary o 30% w stosunku do kwoty bazowej) oraz aktywne współdziałanie powoda w trakcie postepowania (co spowodowało obniżenie o 20%). Okolicznością obciążającą był znaczny zasięg praktyki (co spowodowało podwyższenie kary o 30%).

Wysokość kary, jaka może zostać wymierzona, uregulowana w art. 106 ust.1, odwołuje się do przychodu przedsiębiorcy w rozumieniu przedstawionym w art. 4 pkt 15 uokik. Jest to przychód uzyskany w roku podatkowym poprzedzającym dzień wszczęcia postępowania na podstawie ustawy, w rozumieniu obowiązujących przedsiębiorcę o podatku dochodowym.

Przedmiotowe kary mieszczą się w ustawowych granicach, zaś powód w sposób skuteczny nie wykazał podnoszonych okoliczności, które miałyby wskazać na jej obniżenie. Kary nałożone na powoda są zgodne z przepisami art. 106 ust. 1 pkt 4 oraz art. 111 ustawy okik, są adekwatne do naruszeń ustawy i w orzeczonej wysokości spełnią cele represyjne, prewencyjne i edukacyjne. Mieszczą się również w granicach tzw uznania administracyjnego, co przesądza o niezasadności zarzutu naruszenia art. 32 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 i art. 8 k.p.a. w zw. z art. 83 ustawy okik.

Biorąc powyższe pod uwagę na mocy art. 24 ust. 1 i 2 oraz art. 106 ust. 1 pkt 3 uokik oraz art.479 ^31a § 1 k.p.c. orzeczono jak w pkt I wyroku, oddalając odwołanie.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na mocy art.98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 18 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163 poz.1349 ze zm.).

SSO Magdalena Sajur-Kordula