Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził w pkt I od pozwanej A. R. na rzecz powódki A. W. kwotę 3.100 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

a) od kwoty 1.652,50 złotych od dnia 9 czerwca 2012 roku do 31 grudnia 2015 roku,

b) od kwoty 799,50 złotych od dnia 3 września 2012 roku do 31 grudnia 2015 roku,

c) od kwoty 648 złotych od dnia 7 września 2012 roku do 31 grudnia 2015 roku

oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.100 złotych od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. W pkt 2 zasądził odsetki ustawowe od kwoty 500 zł od dnia 9 czerwca 2012 roku do 23 stycznia 2013 roku. W pkt II oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz w pkt III zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 472,08 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (wyrok – k. 66; uzasadnienie – k. 69 – 70 odw.).

Apelację od powyższego orzeczenia złożyła pozwana – A. R., zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie pkt I i III.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżąca zarzuciła:

I.  Obrazę przepisów prawa procesowego, mającą istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to:

1)  art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. i 230 k.p.c. – poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w przedmiotowej sprawie, skutkującego dowolną, a nie swobodną oceną dowodów, wbrew zasadom doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania polegającą na bezzasadnym uznaniu przez Sąd I instancji, że pozwana nie udowodniła faktu spełnienia świadczenia na rzecz powódki w dniach …. przelewem bankowym w sytuacji, gdy pozwana powołała się na dowody w postaci potwierdzeń wykonania przelewów bankowych i załączyła te potwierdzenia;

2)  art. 130 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie wezwania pozwanej do uzupełnienia braków formalnych sprzeciwu od nakazu zapłaty (nazwanego mylnie przez pozwana odwołaniem) i załączenia brakującego potwierdzenia przelewu z dnia 9 lutego 2013 roku na kwotę 1.500,00 złotych, w sytuacji gdy pozwana powołała się na w/w przelew w sprzeciwie od nakazu zapłaty;

3)  art. 230 k.p.c. poprzez zaniechanie przez Sąd uznania twierdzeń pozwanej o faktach w zakresie uregulowania zadłużenia na podstawie przelewów bankowych z dnia 9 lutego 2013 roku, 21 marca 2013 roku i 17 kwietnia 2013 roku za przyznane przez powódkę, w sytuacji gdy powódka w ogóle nie wypowiedziała się co do tych twierdzeń.

II.  obrazę przepisów prawa materialnego, a to:

1)  art. 5 k.c. poprzez jego niezastosowanie i uwzględnienie powództwa w zaskarżonej części oraz pominięcie przez Sąd faktu dokonania przelewów przez pozwaną w dniach 9 lutego 2013 roku, 21 marca 2013 roku i 17 kwietnia 2013 roku (przy jednoczesnym braku kwestionowania ich otrzymania przez powódkę, ani niewypowiedzenia się przez powódkę, w jaki sposób kwoty wynikające z przelewów zostały przez nią rozliczone), co wbrew zasadom współżycia społecznego rodzić będzie podwójny obowiązek zapłaty przez pozwaną należności dochodzonych pozwem, a jednocześnie poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji, iż z faktu niewskazania, jakich faktur VAT dotyczą dokonywane przelewy wywieźć należy, że roszczenie nie zostało przez pozwaną zaspokojone, w sytuacji gdy powódka w niniejszym postępowaniu po złożeniu sprzeciwu od nakazu zapłaty zachowała się biernie.

III.  na podstawie art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. skarżąca wniosła o dopuszczenie dowodu przez Sąd z dokumentu w postaci potwierdzenia przelewu z dnia 9 lutego 2013 roku na kwotę 1.500,00 złotych na okoliczność dokonania przez pozwaną zapłaty za należności objęte pozwem.

IV.  niezależnie od powyżej przedstawionych zarzutów w stosunku do należności dochodzonych pozwem skarżąca podniosła zarzut przedawnienia roszczenia.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za obie instancje (apelacja – k. 79 – 81 odw.).

W piśmie procesowym z dnia 2 maja 2016 roku powódka wniosła o oddalenie apelacji w całości, nieuwzględnienie podniesionego zarzutu przedawnienia roszczenia oraz zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania przed Sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych (pismo procesowe – k. 99 – 100).

Sąd Okręgowy na podstawie art.505 ¹¹ § 1 k.p.c. dopuścił dowód z dokumentu w postaci potwierdzenia przelewu z dnia 9 lutego 2013 roku na kwotę 1.500,00 złotych, na okoliczność dokonania przez pozwaną zapłaty za należności objęte pozwem.

Sąd Okręgowy zważył, co nast ępuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w ramach postępowania uproszczonego (art. 505 ¹ – art. 505 ¹⁴ k.p.c.). W związku z tym, zgodnie z art. 505 ⁹ k.p.c. apelację można oprzeć na zarzutach: 1) naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, 2) naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Z kolei w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku sądu drugiej instancji, jeżeli nie przeprowadził postępowania dowodowego, zawiera jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Z niekwestionowanych i niewadliwych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że pomiędzy stronami zostały zawarte umowy przewozu towarów, regulowane przepisami art. 774 – 775 i art. 779 – 793 k.c. oraz przepisami ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku Prawo przewozowe (tekst jedn. Dz. U. z 2000 roku, Nr 50, poz. 601 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 774 k.c. przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.

Bezsporne było także to, że zarówno powódka jak i pozwana są przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego. Nie budziło także wątpliwości, że pozwana A. R. zleciła powódce A. W. cztery przewozy towarów, zaś powódka je wykonała. Z tego tytułu powódka wystawiła pozwanej cztery faktury VAT:

- FV nr (...) z 25 maja 2012 roku na kwotę 799,50 złotych płatną do 7 czerwca 2012 roku,

- FV nr (...) z 30 maja 2012 roku na kwotę 1.353 złotych płatną do 7 czerwca 2012 roku,

- FV nr (...) z 23 sierpnia 2012 roku na kwotę 799,50 złotych płatną do 1 września 2012 roku,

- FV nr (...) z 18 lipca 2012 roku na kwotę 922,50 złotych płatną do 5 września 2012 roku.

Ponadto pozwana 23 stycznia 2013 roku pozwana zapłaciła powódce kwotę 500 złotych tytułem częściowej spłaty faktury VAT nr (...).

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił, że w dniu 9 lutego 2013 roku pozwana zapłaciła pozwanej kwotę 1.500,00 złotych tytułem częściowej spłaty zaległości, w dniu 21 marca 2013 roku pozwana zapłaciła pozwanej kwotę 1.000,00 złotych tytułem częściowej spłaty zaległości, w dniu 17 kwietnia 2013 roku pozwana zapłaciła pozwanej kwotę 874,50 złotych tytułem całkowitej spłaty zaległości za faktury VAT (dowód: potwierdzenia transakcji, k.51, 52 i 82). Sąd Okręgowy uznał przy tym, że wskazane przelewy stanowią dowód na okoliczność spełnienia przez pozwaną roszczeń dochodzonych w niniejszej sprawie. Należy bowiem zważyć, że zgodnie z art.451 § 3 k.c. gdy dłużnik ma względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju, a spełniając świadczenie nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, to spełnione świadczenie przy braku oświadczenia zarówno dłużnika jak i wierzyciela, zalicza się na poczet długów najdawniej wymagalnych. Powódka, po otrzymaniu sprzeciwu od nakazu zapłaty wraz z dowodami zapłaty, nie zakwestionowała, że powyższe wpłaty dotyczyły spornych należności, ani nie wskazała, że pozwana posiadała jeszcze inne zobowiązania względem powódki, na poczet których wpłaty te zostały zaliczone. Zasadny jest więc zarzut naruszenia art.230 k.p.c. poprzez zaniechanie przez Sąd uznania twierdzeń pozwanej o faktach w zakresie uregulowania zadłużenia na podstawie przelewów bankowych z dnia 9 lutego 2013 roku, 21 marca 2013 roku i 17 kwietnia 2013 roku za przyznane przez powódkę, w sytuacji gdy powódka w ogóle nie wypowiedziała się co do tych twierdzeń, oraz zarzut naruszenia art.233 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, polegające na bezzasadnym uznaniu, że pozwana nie udowodniła faktu spełnienia na rzecz powódki świadczenia, które dochodzone było w niniejszej sprawie.

Pozwana powołując się w sprzeciwie od nakazu zapłaty na dowody w postaci potwierdzeń dokonania przelewów bankowych, załączyła przy tym potwierdzenia dokonania transakcji w zakresie kwot 874,50 złotych i 1.000,00 złotych, oraz powołała się na fakt zapłaty w dniu 9 lutego 2013 roku kwoty 1.500,00 złotych. Dowód ten, nie załączony do sprzeciwu od nakazu zapłaty, został złożony wraz z apelacją pozwanej. W związku z tym nie było przeszkód do przeprowadzenia tego dowodu przez Sąd Okręgowy, zgodnie z art.505 ¹¹ § 1 k.p.c.

Mając na uwadze fakt spełnienia przez pozwana roszczenia przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie, Sąd Okręgowy w oparciu o przepis art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w pkt I i III i oddalił powództwo o zapłatę kwoty 3.100,00 złotych z ustawowymi odsetkami.

O kosztach postępowania przed Sądem I instancji Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu i obciążył powódkę na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. kwotą 600,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Na powyższą kwotę składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej określone zgodnie z § 2 ust. 1 i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz. 461).

Sąd Okręgowy orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. i zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 700,00 złotych przyjmując wartość przedmiotu zaskarżenia w wysokości 3.100,00 złotych. Na kwotę tę złożyły się: opłata od apelacji w kwocie 100,00 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej będącego adwokatem w kwocie 600,00 złotych ustalone zgodnie z § 2 pkt 2 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 z późn. zm.).