Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 217/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Krajewski

Protokolant: sekr. J. P.

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2016 r. w Aleksandrowie Kujawskim

na rozprawie sprawy z powództwa D. M.

przeciwko Spółdzielczej A. P. w likwidacji

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej Spółdzielczej A. P. w likwidacji na rzecz powoda D. M. kwotę 2 000,00 zł (dwa tysiące złotych);

2.  zasądza od pozwanej Spółdzielczej A. P. w likwidacji na rzecz powoda D. M. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka D. M. wniosła o przyznanie jej prawa do udziału w majątku w likwidowanej Spółdzielczej A. P. po zmarłym tacie S. G. (1) – jak wskazała w pozwie, jej intencją jest przyznanie jej przez walne zgromadzenie członków kwoty, której wysokość będzie określona na ogólnych zasadach aktualnym i byłym członkom. Na rozprawie w dniu 20 czerwca 2016 doprecyzowała, że wnosi o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 2000 zł z tego tytułu.

W odpowiedzi na pozew pozwana Spółdzielcza (...) P. w likwidacji wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana przyznała, iż S. G. (1) w okresie od 27 stycznia 1979 do 20 sierpnia 2001 był członkiem pozwanej Spółdzielni i posiadał w pozwanej Spółdzielni udział obowiązkowy i zwaloryzowane udziały, które w całości zostały wypłacone jego spadkobiercom. Roszczenie powódki o ustalenie prawa do majątku pozwanej zostało złożone już po zakończeniu procesu likwidacyjnego pozwanej. Uchwałą z 30.3.2015 pozwana spółdzielnia została postawiona w stan likwidacji z dniem 1 kwietnia 2015. Likwidator wezwał zgodnie z treścią art. 122 pkt 3 Prawa spółdzielczego wierzycieli pozwanej do zgłoszenia swych wierzytelności w terminie 3 miesięcy od ogłoszenia, które ukazało się 30 kwietnia 2015 w Monitorze Spółdzielczym. Powódka nie zgłosiła jednak swego roszczenia aż do dnia 15 lutego 2016, w którym to dniu odbyło się Ostatnie Walne Zgromadzenie Spółdzielni i podjęło uchwałę o zakończeniu z dniem 15 lutego 2016 procesu likwidacji Spółdzielni. Na tymże walnym zgromadzeniu podjęto też uchwałę nr 6/2016 w sprawie określenia celów przeznaczenia pozostałego majątku Spółdzielni po zakończeniu jej likwidacji i sposobu jego podziału. Na podstawie tej uchwały w podziale zostali ujęci również spadkobiercy po byłych członkach pozwanej, który do dnia 15 lutego 2016 do godziny 15.00 złożyli wnioski wraz z postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku po byłym członku. Pozew wniosku takiego nie złożyła, wystąpiła z pozwem już po zamknięciu procesu likwidacyjnego pozwanej i po dokonanym podziale jej majątku. Jej powództwo jest więc spóźnione.

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pozwana wskazała, że wnosi o oddalenie powództwa także jeśli dotyczy ono zapłaty kwoty 2000 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. G. (1) od 27 stycznia 1979 do 20 sierpnia 2001 był członkiem Spółdzielczej A. P. z siedzibą w P. (dalej zwanej Spółdzielnią) . W 2001 roku wypowiedział członkostwo w Spółdzielni, na co Zarząd Spółdzielni wyraził zgodę. C. ustało z dniem 20 sierpnia 2001 – wówczas skreślono S. G. (1) z listy członków Spółdzielni.

S. G. (1) zmarł 4 czerwca 2007. Spadek po nim na podstawie ustawy nabyły jego dzieci E. G., G. P., D. M. i S. G. (2) – każde z nich w 1/4 części.

S. G. (1) posiadał w Spółdzielni udziały obowiązkowe oraz zwaloryzowane udziały, które w całości zostały wypłacone jego spadkobiercom.

Okoliczności bezsporne: odpowiedź na pozew k.13; postanowienie z 10.9.2007 k. 16 akt I Ns 194/07.

Uchwałą Walnego Zgromadzenia z dnia 30 marca 2015 roku Spółdzielnia została postawiona w stan likwidacji.

W Monitorze Spółdzielczym z 30 kwietnia 2015 ukazało się ogłoszenie likwidatora Spółdzielni o ogłoszeniu jej likwidacji, wzywające wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

W dniu 15 lutego 2015 Ostatnie Walne Zgromadzenie Spółdzielni podjęło uchwałę nr 5/2016, którą stwierdziło, że z dniem 15 lutego 2016 nastąpiło zakończenie likwidacji Spółdzielczej A. P. w likwidacji w związku z zakończonym przez likwidatora, zgodnie z przyjętym harmonogramem, procesem likwidacji Spółdzielni.

W tym samym dniu Ostatnie Walne Zgromadzenie podjęło też uchwałę nr 6/2016 w sprawie określenia celów przeznaczenia pozostałego majątku Spółdzielni po zakończeniu jej likwidacji i sposobu jego podziału.

Zgodnie z tą uchwałą majątek pozostały po Spółdzielni w kwocie 5.123.223,53 zł został podzielony:

- w części stanowiącej kwotę 4.256.720 zł między członków Spółdzielni,

- w części stanowiącej kwotę 817.600 zł między osoby, które nie były w dacie postawienia Spółdzielni w stan likwidacji jej członkami, ale były tymi członkami w okresie od 26 września 1994 do 12 września 2014 oraz złożyły najpóźniej do 15 lutego 2016 do godziny 15.00 pisemne wnioski o ich uwzględnienie w podziale majątku, przyjmując kwotę 400 zł za jeden rok członkostwa w Spółdzielni wg wykazu stanowiącego załącznik do uchwały i stwierdzając, że stopień przyczynienia się byłych członków do tworzenia majątku Spółdzielni był równy oraz między spadkobierców byłych członków, których członkostwo przypadało na okres od 26 września 1994 do 12 września 2014 i którzy do 15 lutego 2016 do godziny 15.00 złożyli wnioski z postanowieniem sądu o stwierdzeniu nabycia praw do spadku po byłym członku.

Wśród uprawnionych do udziału w podziale majątku spadkobierców znaleźli się m.in. spadkobiercy S. G. (1): S. G. (2), G. P. i E. G. - każde z nich do 1/4 udziału w majątku przypadającego łącznie na rzecz spadkobierców S. G. (1).

Ponadto kwotę 25.600 zł przeznaczono na pokrycie zwrotu udziałów obowiązkowych.

Pozostała kwota tj. 23.303,53 zł stosownie do § 1 pkt 4 oraz § 2 pkt 4 uchwały ma przypaść na pokrycie kosztów niemożliwych do przewidzenia w dniu podjęcia uchwały, a po ich pokryciu pozostała kwota ma być przekazana na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych w W..

Do chwili obecnej Spółdzielcza (...) P. nie została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego.

Dowód: uchwała z 30.3.2015 k. 18; uchwały z 15.2.2016 i załącznik k. 19 – 23; ogłoszenie w Monitorze Spółdzielczym k. 24 – 25; odpis z (...) k. 26 – 29; oświadczenie pozwanego k. 34, 00:04:37.

D. M. nie zgłosiła wniosku o uwzględnienie jej w podziale majątku Spółdzielni do 15 lutego 2016 jako spadkobierczyni S. G. (1).

Okoliczność bezsporna.

Powyższy stan faktyczny był bezsporny. Znajdował on oparcie także w niekwestionowanych przez strony dokumentach.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka domagała się – jak doprecyzowała na rozprawie – zapłaty na swoją rzecz kwoty 2000 zł z tytułu podziału majątku likwidowanej Spółdzielni.

Ostatnie Walne Zgromadzenie pozwanej Spółdzielni, które odbyło się przed wniesieniem pozwu, w uchwale nr 6/2016 określiło precyzyjnie zasady podziału pozostałego majątku Spółdzielni zarówno między obecnych jak i byłych członków. Podstawą podjęcia tej uchwały był art. 125 § 5 Prawa spółdzielczego – wskazuje on, że pozostały po procesie likwidacji majątek Spółdzielni zostaje przeznaczony na cele określone w uchwale ostatniego walnego zgromadzenia. Stosownie do art. 42 § 1 Prawa spółdzielczego uchwała ta obowiązuje wszystkich członków Spółdzielni oraz jej organy. W oparciu o tą uchwałę można wyliczyć, jaka kwota należałaby się S. G. (1) a co za tym idzie, także jego spadkobiercom. Troje spośród nich zostało zaspokojonych – złożyli oni do dnia 15 lutego 2016 wnioski o ujęcie ich w podziale majątku likwidowanej Spółdzielni. Powódka takiego wniosku nie złożyła przed podjęciem owej uchwały, dlatego też nie została ujęta w planie podziału majątku. W ocenie Sądu jednak nie spowodowało to wygaśnięcia jej roszczenia, a jedynie skomplikowanie jej sytuacji prawnej. Stosownie do art. 125 § 4 Prawa spółdzielczego powódka jest bowiem wierzycielem, który pomimo upływu terminu zakreślonego na zgłaszanie wierzytelności może dochodzić swej wierzytelności z nie rozdzielonego jeszcze majątku spółdzielni – a taki majątek jeszcze istnieje, co wynika z § 1 pkt 4 i § 2 pkt 4 uchwały nr 6/2016, a także oświadczenia likwidatora Spółdzielni złożonego na rozprawie. Ze wskazanej uchwały wynika, że na pokrycie kosztów niemożliwych do przewidzenia w dacie podejmowanie uchwały przeznaczono kwotę 23.303,53 zł.

S. G. (1) był członkiem Spółdzielni przez 22 lata; stosując sposób obliczania jego udziału w majątku wynikający z uchwały nr 6/2016 (400 zł razy 22 lata) należy ustalić, że na jego rzecz powinna przypaść kwota 8800 zł. Skoro spadkobiercy dziedziczyli po nim po 1/4 części, to na rzecz powódki powinna była przypaść czwarta część kwoty 8800 zł – czyli 2200 zł. Roszczenie zgłoszone przez powódkę mieści się w tej kwocie – jest nieznacznie niższe. Wobec powyższego należało żądaną przez nią kwotę 2000 zł zasądzić na jej rzecz od pozwanej.

Na marginesie tylko należy dodać, że mimo zakończenia likwidacji pozwana Spółdzielnia wciąż jeszcze funkcjonuje w obrocie prawnym, gdyż stosownie do art. 7, art. 11 § 1 i art. 127 Prawa spółdzielczego byt prawny spółdzielni uzależniony jest od wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym – a w nim pozwana jest wciąż wpisana i nie została z niego wykreślona (vide postanowienie Sądu Najwyższego z 3.12.1999, I CKN 261/98, LEX nr 452824).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc, statuującego generalną zasadę odpowiedzialności za wynik procesu - strona przegrywająca zobowiązana jest do zwrotu przeciwnikowi poniesionych przez niego kosztów. W niniejszej sprawie kosztami powódki była wyłącznie opłata od pozwu 100 zł i dlatego tę kwotę Sąd zasądził na jej rzecz od pozwanej.