Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym, w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2016 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko B. P. i M. S.

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od pozwanych B. P. i M. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3 763,45 złotych ( trzy tysiące siedemset sześćdziesiąt trzy złote czterdzieści pięć groszy);

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza solidarnie od pozwanych B. P. i M. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1 304,16 złotych ( jeden tysiąc trzysta cztery złote szesnaście groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 01 kwietnia 2015 roku powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (obecnie – Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.) domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych M. S. i B. P. kwoty 7 853, 70 złotych, a także kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż poprzednik prawny pozwanych – D. S. zawarła z (...) Bank Spółką Akcyjną – poprzednikiem prawnym powoda, umowę o kredyt gotówkowy numer (...) i nie dokonała spłaty udzielonego jej kredytu. Na dochodzoną niniejszym pozwem kwotę składają się: kwota 6 494,21 złotych tytułem należności głównej oraz kwota 1 359,49 złotych tytułem odsetek umownych liczonych za okres od dnia 04 grudnia 2008 roku do dnia 01 lipca 2010 roku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20 maja 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. akt I 1 Nc 2180/15 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Wobec niemożności doręczenia pozwanym B. P. i M. S. powyższego nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu i odpisem załączników oraz stosownymi pouczeniami na adres wskazany w pozwie, zarządzeniem z dnia 15 lipca 2015 roku zobowiązano pełnomocnika powoda do wskazania aktualnego adresu zamieszkania pozwanych, pod rygorem uchylenia nakazu zapłaty i zawieszenia postępowania, informując jednocześnie, iż pozwani spod adresu wskazanego w pozwie tj. ulica (...) w G., zostali wymeldowani w dniu 02 lipca 2012 roku, ewentualnie do oświadczenia, że pozwani B. P. i M. S., mimo wymeldowania, nadal zamieszkują pod tym adresem.

W wyznaczonym terminie żadna korespondencja do akt, w wykonaniu powyższego zobowiązania, nie wpłynęła, toteż postanowieniem z dnia 23 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy w Gdyni uchylił przedmiotowy nakaz zapłaty i zawiesił postępowanie w sprawie. Po podjęciu postępowania, w sprawie wyznaczono kuratorów pozwanych w osobach pracowników tutejszego Sądu.

Kurator pozwanego B. W. P. B. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego niniejszym postępowaniem.

Kurator pozwanego M. R. S. B. – J. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego niniejszym postępowaniem, nadto wskazała, iż powód nie wykazał w sposób należyty następstwa prawnego pozwanego, a więc nie wykazał przejścia obowiązku ze spadkodawczyni na pozwanego.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 03 grudnia 2008 roku D. S. zawarła z (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę o kredyt gotówkowy na tak numer (...).

Kredyt miał być spłacony w 60 miesięcznych równych ratach kapitałowo – odsetkowych. Pierwsza rata płatna była do dnia 30 grudnia 2008 roku, kolejne raty zaś – do 30. dnia każdego miesiąca w kwotach określonych w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy, tj. w kwotach po 188,19 złotych (ostatnia rata w kwocie 187,84 złotych).

niesporne, a nadto: umowa o kredyt gotówkowy na tak numer (...) – k. 12-17 akt, pismo powoda – k. 105-107 akt, harmonogram spłat – k. 108 akt

D. S. zmarła w dniu 06 czerwca 2009 roku.

niesporne, a nadto: odpis skrócony aktu zgonu numer 1083/2009 – k. 19 akt

Postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2011 roku w sprawie o sygn. akt VII Ns 2208/10 prowadzonej z wniosku Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej w G. przy ulicy (...) Sąd Rejonowy w Gdyni orzekł, iż spadek po zmarłej D. S. na podstawie ustawy nabyli synowie: M. S. i B. P., każdy z nich w 1/2 części spadku, wprost.

niesporne, a nadto: postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku – k. 18 akt

W dniu 24 marca 2015 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych banku numer (...), z którego wynikało, iż przysługuje mu wymagalne zobowiązanie solidarne od dłużników M. S. i B. P. będących następcami prawnymi zmarłej kredytobiorczyni D. S., obejmujące kwotę 6 494,21 złotych tytułem należności głównej oraz kwotę 1 359,49 złotych tytułem odsetek umownych liczonych za okres od dnia 04 grudnia 2008 roku do dnia 01 lipca 2010 roku.

wyciąg z ksiąg rachunkowych banku numer (...) – k. 4 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych, nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części, albowiem podniesiony przez kuratorów pozwanych M. S. i B. P., których miejsce pobytu nie jest znane, zarzut przedawnienia dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia jest częściowo uzasadniony.

Powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagając się zasądzenia solidarnie od pozwanych kwoty wskazanej w pozwie powoływał się na umowę o kredyt gotówkowy na tak numer (...) zawartą z poprzednikiem prawnym powoda w dniu 03 grudnia 2008 roku przez D. S. oraz fakt, iż kredytobiorczyni przed śmiercią nie spłaciła w całości kwoty kredytu udzielonego jej na podstawie tejże umowy, zaś pozwani jako jej spadkobiercy są zobowiązani do zapłaty długów spadkowych zmarłej.

W ocenie Sądu nie było wątpliwości, iż strony tj. poprzednika prawnego pozwanych – D. S. i poprzednika prawnego powoda (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. łączyła umowa o kredyt gotówkowy na tak numer (...) oraz, iż D. S. nie uregulowała należności wynikających z tej umowy (okoliczność ta nie została w żaden sposób zakwestionowana). Poza sporem pozostawała również kwestia legitymacji czynnej powoda do występowania w niniejszym procesie, albowiem w świetle przedstawionych dowodów z dokumentów (odpisy pełne z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego) fakt wstąpienia powoda w prawa i obowiązki strony umowy ( (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.), z której wynikała wierzytelność dochodzona w niniejszym postępowaniu przez powoda, nie budził wątpliwości Sądu.

Wbrew podniesionemu przez kuratora pozwanego M. R. S. B. – J. zarzutowi niewykazania przez powoda w sposób należyty następstwa prawnego pozwanego, a więc przejścia obowiązku ze spadkodawczyni na pozwanego M. S., Sąd nie miał wątpliwości, iż okoliczność ta została przez powoda dostatecznie wykazana, powód przedłożył bowiem prawomocne postanowienie z dnia 17 sierpnia 2011 roku wydane przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VII Ns 2208/10, z którego wynikało, iż spadek po zmarłej D. S. na podstawie ustawy nabyli synowie: M. S. i B. P., każdy z nich w 1/2 części spadku, wprost.

Jak wynika z treści art. 69 w zw. z art. 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 128 ze zmianami) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z istoty umowy kredytu wynika zatem obowiązek spłaty kredytu udzielonego na podstawie takiej umowy.

Wskazać również należy, że zgodnie z treścią art. 925 k.c. spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, zaś otwarcie spadku następuje zawsze w chwili śmierci osoby fizycznej (art. 924 k.c.).

Z chwilą otwarcia spadku określone prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców (art. 922 k.c.) i wchodzą do ich majątku, stając się prawami i obowiązkami tych osób. Spadek stanowi zatem ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego o charakterze cywilnoprawnym, zaś obowiązki majątkowe zmarłego (długi spadkowe), przechodząc na spadkobierców, rodzą po ich stronie obowiązek ich uregulowania.

Zgodnie natomiast z treścią art. 1034 § 1 k.c. do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność solidarną za długi spadkowe

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że z chwilą śmierci kredytobiorczyni D. S. jej spadkobiercy (ustawowi) – pozwani M. S. i B. P. – wstąpili w ogół jej praw i obowiązków, a ich odpowiedzialność za długi spadkowe jest solidarna do chwili działu spadku. Pozwani są zatem solidarnie odpowiedzialni za zobowiązania zmarłej kredytobiorczyni D. S., w tym za niespłacony kredyt udzielony jej przez powoda (art. 922 k.c. w zw. z art. 926 § 1 k.c.).

Zgodnie z treścią art. 120 k.c. bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, przy czym jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Wymagalność roszczenia utożsamiana jest więc z chwilą, z upływem której wierzyciel może domagać się od dłużnika spełnienia świadczenia.

Stosownie natomiast do treści art. 123 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (§ 1 pkt 1).

W ocenie Sądu w niniejszym postępowaniu powód nie wykazał, iż doszło w sprawie do przerwania biegu terminu przedawnienia, w szczególności o powyższym nie stanowi postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku, gdyż przedmiotem tego postępowania jest kwestia ustalenia sukcesji generalnej praw i obowiązków spadkodawcy, a nie ochrona konkretnej wierzytelności; nadto – czynność, ażeby przerwała bieg przedawnienia musi być przedsięwzięta wyłącznie przez – w niniejszym przypadku – powoda jako wierzyciela. Tymczasem, z treści postanowienia z dnia 17 sierpnia 2011 roku o stwierdzeniu nabycia spadku wynika, iż postępowania to toczyło się z wniosku innego podmiotu – Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej w G. przy ulicy (...) Sąd Rejonowy w Gdyni.

Zgodnie z treścią art. 118 k.c. – jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata, który to termin znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie.

Z treści umowy o kredyt gotówkowy na tak numer (...) łączącej poprzedników prawnych stron wynikało, iż kredyt miał być spłacony przez kredytobiorczynię D. S. w 60 miesięcznych równych ratach kapitałowo – odsetkowych. Pierwsza rata była płatna do dnia 30 grudnia 2008 roku, kolejne raty zaś – do 30. dnia każdego miesiąca w kwotach określonych w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy, tj. w kwotach po 188,19 złotych (ostatnia rata w kwocie 187,84 złotych). A zatem całkowita spłata kredytu miała nastąpić z dniem 30 listopada 2013 roku.

Uwzględniając trzyletni termin przedawnienia oraz fakt, iż pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 01 kwietnia 2015 roku, przyjąć należało, iż wszelkie należności przypadające na rzecz powoda przed dniem 01 kwietnia 2012 roku są należnościami przedawnionymi – dotyczy to zarówno rat płatnych przed tym dniem, jak i dochodzonych w niniejszej sprawie odsetek umownych w kwocie 1 359,49 złotych, wyliczonych za okres od dnia 04 grudnia 2008 roku do dnia 01 lipca 2010 roku.

Powyższe oznacza w konsekwencji, iż powód może skutecznie na drodze sądowej domagać się zapłaty przez pozwanych tylko tych rat, których termin płatności przypada począwszy od dnia 30 kwietnia 2012 roku – do dnia 30 listopada 2013 roku (jako terminu całkowitej spłaty kredytu), tj. 19 rat po 188,19 złotych (od kwietnia do grudnia 2012 roku – 9 rat i od stycznia do października 2013 roku – 10 rat) oraz jednej raty – ostatniej (płatnej do dnia 30 listopada 2013 roku) – w kwocie 187,84 złotych, a zatem łącznie kwoty 3 763,45 złotych i taką też kwotę Sąd na podstawie art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 128 ze zmianami) w zw. z art. 922 k.c. w zw. z art. 1034 k.c. w zw. z art. 118 k.c. zasądził solidarnie od pozwanych M. S. i B. P. na rzecz powoda, w pozostałym zaś zakresie w punkcie II wyroku oddalił powództwo (jako przedawnione).

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów i na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108. k.p.c. obciążył obowiązkiem zwrotu powodowi kosztów procesu w kwocie łącznej 1 304,16 złotych solidarnie pozwanych M. S. i B. P..

Sąd uznał, iż powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wygrał sprawę w 48%, zaś poniesione przez niego koszty w niniejszym procesie wyniosły łącznie kwotę 2 717 złotych (opłata sądowa – 300 złotych, opata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 1 200 złotych, koszty zaliczek na wynagrodzenie kuratorów – 1 200 złotych), wobec czego 48% z tejże kwoty stanowi kwotę 1 304,16 złotych i właśnie tę kwotę Sąd zasądził na rzecz powoda od pozwanych jako należny powodowi stosunkowy zwrot kosztów prowadzonego procesu.