Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 536/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 28 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Barbara Mokras

SSO Janusz Roszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2016r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko (...)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim

z dnia 28 maja 2015r. sygn. akt I C 1430/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok i nadaje mu następujące brzmienie:

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 13.000 zł (trzynaście tysięcy zł) z ustawowymi odsetkami od dnia 23 lutego 2014 r. ,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  koszty postępowania znosi między stronami,

IV.  nie obciąża powódki kosztami sądowymi.

2.  zasądza od powódki A. B. na rzecz pozwanego (...) w W. kwotę 1200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym i kwotę 1250 zł tytułem zwrotu opłaty od apelacji.

SSO Barbara Mokras SSO Wojciech Vogt SSO Janusz Roszewski

II Ca 536/15

UZASADNIENIE

Powódka A. B. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) kwoty 38 000 zł (trzydzieści osiem tysięcy 00/100) złotych, wraz z ustawowymi odsetkami za okres od 23 lutego 2014 r. r. do dnia zapłaty, oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 28 maja 2015 r. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 38.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 23 lutego 2014 r. i orzekł o kosztach postępowania.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożył pozwany zaskarżając wyrok w części zasądzającej ponad kwotę 13.000 zł wraz z odsetkami od dnia 23 lutego 2014 r. i rozstrzygnięcie o kosztach. Zarzucił:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego:

⚫

art. 233 k.p.c, które miało wpływ na wynik sprawy poprzez sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę dowodów i przyjęcie na tej podstawie, że poszkodowany C. G. nie przyczynił się do zdarzenia. Podczas gdy w rzeczywistości przyczynił się do zaistnienia zdarzenia co najmniej na poziomie 50%, co nie było kwestionowane przez strony;

⚫

art. 233 par. 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i sformułowanie na podstawie opinii biegłego psychologa dr M. M. wniosków z tej opinii nie wynikających, a mianowicie że powódkę wiązały szczególnie silne więzy z ojcem, których zerwanie na skutek śmierci spowodowało szczególnie silne poczucie krzywdy, ból, rozpacz, nie możność normalnego funkcjonowania, podczas gdy z opinii biegłego wprost wynika, że śmierć ojca wywołała u powódki stres który spowodował łagodne. Przemijające zaburzenia adaptacyjne, odpowiadające fizjologicznej, niepowikłanej żałobie.

2.  naruszenie prawa materialnego:

⚫

art. 445§ 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie na rzecz powódki kwoty rażąco wygórowanej, a nie odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia zważywszy, iż Sąd całkowicie pominął kwestię przyczynienia się poszkodowanego do zdarzenia w 50%;

⚫

art. 362 k.c. poprzez jego nie zastosowanie, a tym samym wadliwą ocenę prawną, że poszkodowany nie przyczynił się do zaistniałego zdarzenia co doprowadziło do uwzględnienia powództwa w całości.;

⚫

art. 481 § I k.c. w zw. z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez błędne określenie terminu zaliczania odsetek ustawowych i uznanie, że odsetki od kwoty 38.000,00 zł powinny być liczone od dnia 23 lutego 2014 r, podczas gdy powinny być od dnia wyrokowania.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie zwrotu kosztów za obie instancje.

Powódka wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia odnośnie zakresu krzywdy, której doznała powódka w wyniku gwałtownej śmierci ojca. Ustalenia te oparł nie tylko na opinii biegłego ale w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowo. Ocenił zeznania powódki i zeznania powołanych przez nią świadków. Ten materiał dowodowy – wbrew zarzutom przedstawionym w apelacji - pozwalał na przyjęcie, że powódkę wiązała szczególnie silna więź z ojcem, której zerwanie spowodowało szczególne silne poczucie krzywdy, bólu, rozpaczy i niemożność normalnego funkcjonowania . Należy podkreślić, że sąd oceniając zakres i intensywność poczucia krzywdy powinien dokonywać oceny w oparciu o własne przekonanie i cały zgromadzony materiał dowodowy.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 czerwca 2014 r. I ACa 497/14 trafnie stwierdził , okoliczność zaistnienia krzywdy nie wymaga wiadomości specjalnych i może być ustalona w drodze dowodu z dokumentów, zeznań świadków i stron.

Należy więc stwierdzić, że Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił, że stosowną kwotą zadośćuczynienia jest suma 50.000 zł. Trafnie jednak zarzuca apelacja, że Sąd nie uwzględnił przyczynienia się ojca powódki do wypadku, które niespornie ustalono na 50%. Powódce konsekwentnie należałoby się zadośćuczynienie stanowiące 50% ustalonego, czyli kwota 25.000 zł. Powódka otrzymała od pozwanego kwotę 12.000 zł, czyli należy się jej kwota 13.000 zł.

Należy pamiętać, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem gdy w związku ze zdarzeniem wywołującym szkodę poszkodowany otrzymał korzyść majątkową, o która należy zmniejszyć należne odszkodowanie, to odszkodowanie najpierw należy zmniejszyć odpowiednio do stopnia przyczynienia się poszkodowanego.

Dopiero od tak ustalonej sumy odlicza się świadczenie wypłacone poszkodowanemu z innego tytułu ale związane z tym samym zdarzeniem – uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 9 marca 1974 r., III CZP 75/73, wpisana do księgi zasad prawnych OSN 7-8/1974/123; uchwała SN z dnia 4 lipca 1972 r., III CZP 38/72, OSN 6/1973/98.

Zupełnie niezrozumiały jest zarzut dotyczący terminu początkowego należnych powodowi odsetek. Skarżący podnosi, że odsetki powinny być zasądzone od chwili wyrokowania. Z art. 481 k.c. wyraźnie wynika, że odsetki należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Nie ulega wątpliwości, że wyrok zasądzający zadośćuczynienie jest wyrokiem deklaratoryjnym (por. orzeczenie Sądu Najwyższego II CSK 595/13, Lex 1504837).

W wyroku z dnia 18 września 1970 r. Sąd Najwyższy podkreślił, że z charakteru świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość zależna jest od oceny rozmiaru doznanej krzywdy , ze swojej istoty trudno wymiernej i zależnej od szeregu okoliczności związanych z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje po wezwaniu dłużnika (II PR 257/70, OSN C 1971, z.6, poz. 103). Jest to moment wymagalności świadczenia, które zresztą powstało wcześniej, bo w momencie wyrządzenia szkody. Zobowiązany niespełniając świadczenia w tym terminie dopuszcza się opóźnienia, za które należą się odsetki ustawowe.

Sąd Okręgowy nie podziela poglądu, że w takiej sytuacji odsetki należą się od chwili wyrokowania. Obowiązek zapłaty zadośćuczynienia powstał w chwili wyrządzenia szkody, a opóźnienie w spełnieniu świadczenia od momentu wezwania dłużnika do spełnienia świadczenia. W literaturze broniony jest pogląd mocniejszy, mówi się mianowicie że w wypadku czynu niedozwolonego zobowiązanie dłużnika powinno być spełnione niezwłocznie, a wynika to z właściwości zobowiązania ( por. Marcin Lemkowski, Odsetki cywilnoprawne, Warszawa 2007.s, 271 – wówczas odsetki byłyby liczona od dnia szkody).

Także ustalenie wartości szkody według cen z chwili wyrokowania nie uzasadnia zasądzenia odsetek od dnia wyrokowania. Takie podejście pomija zupełnie fakt, że przez pewien czas osoba odpowiedzialna już opóźniała się ze spełnieniem świadczenia odszkodowawczego, być może w innej wysokości – ustalonej według daty wyrządzenia szkody. W niniejszej sprawie nie zostało wykazane aby zadośćuczynienie należne powódce w chwili wyrządzenia szkody miało być niższe niż w chwili wyrokowania.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie a art. 386 k.p.c., orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13