Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wołominie - II Wydział Karny w składzie

Przewodniczący: SSR Mariusz Matusik

Protokolant: Katarzyna Karpińska, Dominika Witkowska, Konrad Czopek

w obecności oskarżyciela publicznego Katarzyny Kuczykowskiej, Sylwii Muzyczko-Wołosik, Radosława Kłosa, Michała Magiera, Kaliny Ciaś-Ważny,

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 listopada 2014 r., 14 stycznia 2015 r., 29 kwietnia 2015 r., 25 września 2015 r., 25 listopada 2015 r., 24 lutego 2016 r., 8 marca 2016 r., 7 kwietnia 2016 r.

sprawy przeciwko:

1.  M. M. (2) , synowi C. i K., ur. (...) w W.

oskarżonemu to, że:

I.  w dniu 30 listopada 2011 roku w W. w Sądzie Rejonowym dla (...)złożył fałszywe zeznania mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym w sprawie o sygnaturze I C 1004/11 dotyczące kolizji drogowej zaistniałej w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K., podczas której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) kierowany przez powoda i samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...) kierowany przez R. J.,

tj. o czyn z art. 233 § 1 k.k.;

II.  w dniu 21 października 2010 roku w W. usiłował wyłudzić od (...) S.A. z siedzibą w W. odszkodowanie w kwocie 20 899,50 zł w ten sposób, że zgłosił szkodę na swoim pojeździe tj. samochodzie osobowym marki M. (...) nr rej. (...) w związku z kolizją z dnia 13 października 2010 r. w miejscowości K. z samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez R. J., wprowadzając w błąd pracownika zakładu ubezpieczeń co do faktu zdarzenia i jego przebiegu,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k.;

2.  R. J. , córce Z. i J., ur. (...) w W.

oskarżonej o to, że:

w dniu 30 listopada 2011 roku w W. w Sądzie Rejonowym (...)złożyła fałszywe zeznania mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym w sprawie o sygnaturze I C 1004/11 dotyczące przebiegu kolizji drogowej zaistniałej w dniu 13 października 2010 roku w miejscowości K., podczas której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...) kierowany przez M. M. (2) i samochód marki F. (...) o nr rej. (...) kierowany przez uczestniczkę zdarzenia

tj. czyn z art. 233 § 1 k.k.

orzeka

I.  Oskarżonego M. M. (2) uniewinnia od popełnienia czynu zabronionego opisanego w pkt 1;

II.  Oskarżonego M. M. (2), w ramach czynu zarzucanego mu w pkt 2 uznaje za winnego tego, że w dniu 21 października 2010 roku w W. usiłował wyłudzić od (...) S.A. z siedzibą w W. odszkodowanie w kwocie 20 899,50 zł w ten sposób, że zgłosił szkodę w swoim pojeździe tj. samochodzie osobowym marki M. (...), nr rej. (...), w związku z kolizją, jaka miała zaistnieć z udziałem ww. pojazdu oraz samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...), kierowanego przez R. J., w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K., wprowadzając w błąd pracownika zakładu ubezpieczeń co do faktu zdarzenia i jego przebiegu i za tak opisany czyn, wypełniający dyspozycję art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. skazuje oskarżonego, zaś na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 2 i 1 k.k. wymierza mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny, na podstawie art. 33 § 3 k.k. ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 30 zł (trzydziestu złotych);

III.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej względem oskarżonego M. M. (2) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 2 (dwóch) lat;

IV.  Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. nakłada na oskarżonego M. M. (2) obowiązek informowania Sądu, w formie pisemnej, o przebiegu okresu próby;

V.  Oskarżoną R. J., w ramach zarzucanego jej czynu uznaje za winną tego, że w dniu 30 listopada 2011 roku w W. w Sądzie Rejonowym (...)zeznała nieprawdę składając zeznania, mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym w sprawie o sygn. akt I C 1004/11, dotyczące przebiegu kolizji drogowej, jaka miała zaistnieć w dniu 13 października 2010 roku w miejscowości K., podczas której uszkodzeniu ulec miał samochód osobowy marki M. (...) o nr rej. (...), kierowany przez M. M. (2) i samochód marki F. (...) o nr rej. (...) kierowany przez oskarżoną i za tak opisany czyn, wypełniający dyspozycję art. 233 § 1 k.k. skazuje oskarżoną i wymierza jej karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej względem oskarżonej R. J. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 1 (jednego) roku;

VII.  Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. nakłada na oskarżoną R. J. obowiązek informowania Sądu, w formie pisemnej, o przebiegu okresu próby;

VIII.  Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonych, na rzecz Skarbu Państwa, koszty sądowe w częściach od nich przypadających, tj. od oskarżonego M. M. (2) zasądza kwotę 300 zł (trzystu złotych) złotych tytułem opłaty oraz 160 zł (stu sześćdziesięciu złotych) tytułem wydatków, zaś od oskarżonej R. J. kwotę 60 zł (sześćdziesięciu złotych) tytułem opłaty oraz 150 zł (stu sześćdziesięciu złotych) tytułem wydatków.

II K 503/14

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy i ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 października 2010 r. M. M. (2) zgłosił w firmie (...) S.A. szkodę komunikacyjną w pojeździe marki M. (...) o nr. rej.: (...). W protokole zgłoszenia szkody M. M. (2) wskazał, że jadąc w dniu 13 października 2010 r. ul. (...). F. Ż. w miejscowości K., samochodem marki M. został uderzony w prawą stronę samochodu przez jadący z prawej strony marki F. (...) o nr rej. (...), kierowany przez R. J.. ( dowody: dokumentacja zgłoszenia szkody komunikacyjnej – k. 1-3, 9-10 akt szkodowych spółki (...))

Właścicielka pojazdu marki F. (...) R. J. złożyła oświadczenie potwierdzające przedstawione przez M. M. (2) okoliczności kolizji drogowej, w którym wskazała, że jadąc ul. (...) samochodem marki F. (...) nie zauważyła pojazdu nadjeżdżającego z lewej strony ul. (...). F. Ż., w wyniku czego doszło do kolizji. ( dowody: oświadczenie sprawcy kolizji drogowej – k. 4 akt szkodowych spółki (...)) Zgodnie z wyceną przeprowadzoną na zlecenie spółki (...), koszt naprawy pojazdu należącego do M. M. (2) wynosić miał (przy uwzględnieniu ubytku wartości części zamiennych) 27.919,10 zł. ( dowód: kalkulacje napraw szkody – k. 33-38 akt szkodowych spółki (...))

Wobec powziętych przez ubezpieczyciela wątpliwości co do okoliczności powstania zgłoszonej szkody, spółka (...) zleciła przeprowadzenie analizy zgłoszonej szkody biegłemu z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych, J. K. (1). W opinii z dnia 31 grudnia 2010 r. wskazany biegły wywiódł, że uszkodzenia samochodu marki M. (...) nie korelują z uszkodzeniami samochodu marki F. (...) i nie mogły powstać na skutek opisanej przez M. M. (2) i R. J. kolizji drogowej. ( dowód: opinia J. K., sporządzona na zlecenie spółki (...) – k. 76-87 akt szkodowych spółki (...)). Skutkiem powyższego ubezpieczyciel pismem z dnia 11 stycznia 2011 r. odmówił M. M. (2) wypłaty odszkodowania wskazując, że analiza dokumentów zebranych w aktach szkody daje podstawę do stwierdzenia, że uszkodzenia samochodu M. (...) powstały w innych okolicznościach niż podane w zawiadomieniu o szkodzie. ( dowód: pismo spółki (...) – k. 105 akt szkodowych spółki (...))

W reakcji na odmowną decyzję ubezpieczyciela M. M. (2) zlecił P. B. (1) – rzeczoznawcy samochodowemu, sporządzenie własnej opinii w przedmiocie uszkodzeń pojazdów. Z opinii wskazanego rzeczoznawcy wynikało, że uszkodzenia samochodów marek M. (...) i F. (...) mogły powstać w wyniku zderzenia się tych pojazdów w okolicznościach opisanych przez M. M. (2) i R. J.. Analizę uszkodzeń pojazdu marki F. (...) ww. rzeczoznawca przeprowadził w oparciu o bezpośrednie oględziny pojazdu ( dowód: opinia P. B. – k. 41-60, zeznania J. T. – k. 241, 243).

Opinia sporządzona przez P. B. (1) została przedstawiona spółce (...). W związku z powyższym, na zlecenie spółki, biegły J. K. (1) dokonał ponownej analizy dostępnego materiału, z uwzględnieniem także treści opinii rzeczoznawcy oraz po zapoznaniu się z zapisanymi na nośniku CD zdjęciami powypadkowymi samochodu marki F. (...). Po jej przeprowadzeniu biegły J. K. (1) podtrzymał ustalenia oraz wnioski końcowe wcześniej sporządzonej opinii. ( dowód: uzupełniająca opinia J. K. z dnia 31 grudnia 2011 r. – k. 164-166 akt szkodowych spółki (...)). Uwzględniwszy powyższe (...) S.A. podtrzymała wcześniejszą decyzję o odmowie wypłaty M. M. (2) odszkodowania z tytułu zgłoszonej przez niego w dniu 21 października 2010 r. szkody komunikacyjnej ( dowód: pismo spółki (...) – k. 61).

Pozwem z dnia 22 sierpnia 2011 r. M. M. (2) wniósł o zasądzenie od (...) S.A. kwoty 20.899,50 zł. wraz z ustawowymi odsetkami, podnosząc iż jego żądanie ma związek z kolizją drogową, jaka (wg jego twierdzeń) zaistniała w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K., a której sprawcą była R. J.. W swoim pozwie M. M. (2) wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka R. J. na okoliczność przebiegu zdarzenia z dnia 13 października 2010 r. w miejscowości K., podczas którego uszkodzeniu uległ samochód marki F. (...) o nr. Rej. (...) kierowany przez w/w, rodzaju uszkodzeń obu samochodów uczestniczących w zdarzeniu oraz konieczności odholowania samochodu marki M. (...) z powodu niemożności kontynuowania nim jazdy. ( dowód: pozew o zapłatę – k. 24-27).

Sprawa z opisanego wyżej powództwa toczyła się przed Sądem Rejonowym (...)pod. sygn. akt: I C 1004/11. Podczas rozprawy głównej w dniu 30 listopada 2011 r. Sąd postanowił informacyjnie przesłuchać powoda, który zeznawał wówczas w trybie art. 212 § 1 k.p.c. M. M. (2) nie został wówczas pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oraz treści art. 233 k.k. ( dowód: odpis protokołu rozprawy przed SR dla m.st. W. k. 66-67). W toku tej samej rozprawy Sąd dopuścił dowód z zeznań świadka R. J.. Świadek, pouczona o treści art. 233 k.k. zeznała wówczas, że uczestniczyła w kolizji drogowej z udziałem M. M. (2), uderzając kierowanym przez siebie (...) „w środek” pojazdu, którym poruszał się powód. Obszernie opisała także uszkodzenia swojego samochodu, jakie powstać miały bezpośrednio w wyniku przedmiotowego zdarzenia. ( dowód: odpis protokołu rozprawy przed SR dla m.st. W. k. 67-68) Powództwo w sprawie o sygn. akt: I C 1004/11 zostało oddalone wyrokiem z dnia 7 października 2013 r. W dniu 28 stycznia 2014 r. do Prokuratury Rejonowej (...) wpłynęło zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa określonego w art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i art. 233 § 1 k.k. złożone przez Prezesa Sądu Rejonowego (...)w W.. ( dowody: odpis wyroku oraz uzasadnienia – k. 3-10, zawiadomienie – k. 1-2)

Sąd w sprawie niniejszej, posiłkując się opiniami biegłych sądowych J. F. (1) oraz M. M. (3), dowody z których dopuszczone zostały przez Sąd Rejonowy (...)w toku postępowania o sygn. akt: I C 1004/11, z uwzględnieniem także opinii sporządzonych na zlecenie spółki (...) przez biegłego J. K. (1) ustalił że uszkodzenia pojazdów marki M. (...), kierowanego przez M. M. (2) oraz F. (...), kierowanego przez R. J. (udokumentowane w procesie likwidacji szkody na pojeździe M. M. (2)) nie powstały w okolicznościach deklarowanych przez ww., jakie miały zaistnieć w związku z kolizją z dnia 13 października 2010 r. w miejscowości K.. ( dowody: opinia biegłego J. F. – k. 71-91, opinia biegłego M. M. – k. 95-111, opinia J. K., sporządzona na zlecenie spółki (...) – k. 76-87 akt szkodowych spółki (...), uzupełniająca opinia J. K. z dnia 31 grudnia 2011 r. – k. 164-166 akt szkodowych spółki (...))

Oskarżony M. M. (2) w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Wskazał, że prawdą jest, że w październiku 2010 r. w miejscowości K. doszło do kolizji z udziałem kierowanego przez niego samochodu marki M. oraz pojazdu marki F. (...), którym poruszała się kobieta o imieniu R. o obco brzmiącym nazwisku. Wskazał, że jadąc drogą z pierwszeństwem przejazdu, ul. (...), został uderzony w bok auta. Oskarżony wyjaśnił, że na prośbę uczestniczki zdarzenia nie wezwał na jego miejsce Policji. Wskazał, że ww. kolejnego dnia przyjechała do jego domu, gdzie spisała stosowne oświadczenie o sprawstwie kolizji. Podał również, że bezpośrednio po zdarzeniu jego auto zostało przewiezione do warsztatu blacharskiego. Oświadczył również, że nie czuje się winny, a opinie powołanych w sprawie biegłych sporządzane były jedynie na podstawie czarno białych fotografii. (k. 142)

Swoje stanowisko oskarżony M. M. (2) podtrzymał w toku postępowania jurysdykcyjnego, potwierdzając również złożone wcześniej wyjaśnienia. Wyjaśnił ponadto, że wraz ze sprawczynią kolizji nie spisał oświadczenia na miejscu zdarzenia z uwagi na pośpiech i zrobił to dopiero dzień po zdarzeniu w swoim mieszkaniu. Wskazał, że na miejscu zdarzenia nie pytał jak nazywa się oskarżona, postanowił wymienić się z nią jedynie numerami telefonu, ponieważ jako strażak ma zaufanie do ludzi. Podniósł, że po zdarzeniu samochód oddał do warsztatu w D.. M. M. (2) opisał również okoliczności sporządzenia, na jego zlecenie, opinii rzeczoznawcy P. B. (1). Wyjaśnił, że w wyniku jego starań ww. uzyskał dostęp do pojazdu M. U., jaki miał brać udział kolizji, który to samochód nie został wówczas jeszcze zezłomowany. (k. 218-222)

Oskarżona R. J. zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak też sądowego nie przyznała się do zarzucanych jej czynów, ponadto odmówiła składania wyjaśnień i odpowiedzi na zadawane pytania. (k. 148, 222-223)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy pozwolił na jednoznaczne rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonych M. M. (2) i R. J..

Sąd co do zasady nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego M. M. (2), złożonym zarówno w toku postepowania przygotowawczego, jak i podczas rozprawy głównej. Wskazać należy, iż pomimo, że z pozoru wydawać się mogły one logiczne, to jednak nie korespondowały z pozostałym, zgromadzonym w sprawie i pozytywnie zweryfikowanym przez Sąd materiałem dowodowym. Wskazać należy przede wszystkim, że wypowiedzi oskarżonego stały w oczywistej sprzeczności z opiniami biegłych z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych, powołanych przez Sąd Rejonowy (...)w sprawie toczącej się pod sygn. akt I C 1004/11. Na podstawie wskazanych opinii Sąd ustalił wszak, że uszkodzenia pojazdu marki M. (...), jakie miały stać się przedmiotem likwidacji w postępowaniu odszkodowawczym, nie powstały w okolicznościach deklarowanych zarówno przez M. M. (2), jak i przez R. J., jakie miały zaistnieć w związku z kolizją z dnia 13 października 2010 r. w miejscowości K.. Wobec powyższego stwierdzić należy, iż wersja zdarzeń, zaprezentowana przez oskarżonego stanowi jedynie gołosłowną, przyjętą na potrzeby prowadzonego postępowania linię jego obrony. Sąd nie dopatrzył się podstaw do zakwestionowania oświadczeń oskarżonego w przedmiocie okoliczności sporządzenia przez R. J. (przy czym odnotować należy, iż wówczas ww. miała na nazwisko R. H.) oświadczenia o jej sprawstwie kolizji drogowej. Nie jest wszak niemożliwym, by oświadczenie takie spisane zostało kolejnego dnia po deklarowanym zdarzeniu, choć budzić wątpliwości może fakt odstąpienia przez oskarżonego chociażby od wcześniejszego uzyskania jakichkolwiek danych osobowych rzekomego sprawcy szkody. Powyższe również nie czyni zatem wiarygodną przyjętej przez M. M. (2) linii obrony, wskazując na to, iż ww. mógł zawrzeć z R. J. szersze od deklarowanego porozumienie. Odnotować należy jednak, iż przedmiotowa okoliczność nie ma znaczenia dla ustalenia odpowiedzialności karnej obojga oskarżonych za zarzucane im czyny zabronione – nie prowadzi wszak do ustaleń w przedmiocie zaistnienia kolizji o deklarowanych przez M. M. (2) przebiegu i skutkach, nie wskazuje także na prawdziwość bądź fałszywość zeznań, składanych w dniu 30 listopada 2011 r. przez R. J. na okoliczność przebiegu kolizji drogowej, jaka miała zaistnieć w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K..

Wskazane wyżej argumenty zachowują swoją aktualność również w odniesieniu do oświadczenia o niewinności, złożonego w toku postępowania przez R. J.. Zważyć należy, iż oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu z art. 233 § 1 k.k., jednakże wobec zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności w postaci opinii biegłych stwierdzić jednak trzeba, iż oświadczenie o niewinności R. J. zostało skutecznie podważone.

Przedmiotem krytycznej analizy Sądu musiały stać się zeznania świadków M. M. (5) oraz P. J.. Wskazać należy, że ww. świadkowie (żona M. M. (2) oraz brat R. J.) są względem oskarżonych osobami najbliższymi, mieli zatem interes w przedstawianiu wersji zdarzeń korzystnej dla członków własnej rodziny. Zważyć jednak należy, iż ww. zeznania nie dotykają istoty sprawy karnej, zawisłej przed Sądem Rejonowym w W.. Sąd zważył, że wobec całokształtu materiału dowodowego, zgromadzonego w sprawie i ujawnionego w toku rozprawy głównej (w tym zeznań świadków J. T., R. P. i R. T.), nie sposób kwestionować, by M. M. (5) oraz P. J. rzeczywiście brali udział w opisywanych przez świadków zdarzeniach, jednak o przebiegu i skutkach innych, niż deklarowane przez oskarżonych. Wskazać bowiem trzeba, że to, iż w miejscowości K. doszło do zdarzenia z udziałem pojazdów należących do oskarżonych wynikać może również z faktu, iż obydwa samochody doznały uszkodzeń, pojazd M. M. (2) był holowany, zaś auto R. J. oddane zostało do kasacji. Zauważyć należy jednak, że zarówno M. M. (5), jak i P. J. nie posiadali wiedzy co do uszkodzeń obydwu samochodów, dokładnego czasu ani nawet osób, jakie miały brać udział w kolizji. Reasumując powyższe, wobec całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał depozycje M. M. (5) oraz P. J. za adekwatne do ich udziału w zdarzeniach, niemniej jednak bezużyteczne dla poczynienia w sprawie ustaleń w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonych.

Za polegające na prawdzie Sąd uznał zeznania J. T., R. P. i R. T.. Świadkowie w sposób logiczny i spójny przedstawili posiadaną przez siebie wiedzę na temat okoliczności dotyczących niniejszej sprawy. W szczególności wskazać należy, że świadek J. T. zeznał, iż przypomina sobie sytuację, w której „ktoś chciał wypożyczyć na chwilę samochód, który wcześniej zdał”. Wypożyczenie pojazdu nie było nigdzie odnotowane, zaś świadek nie pamiętał kiedy ono nastąpiło. Powyższe znalazło swoje potwierdzenie w fakcie, iż pojazd marki F. (...) został poddany oględzinom rzeczoznawcy – P. B. (1). Ww. wykonał wówczas także dokumentację fotograficzną, która legła także u podstaw wykonanych w toku postępowania opinii biegłych sądowych. Zauważyć należy także, iż nie budzi wątpliwości, że samochód marki M. (...) był uszkodzony, co wynika nie tylko z zeznań R. P. i R. T., ale także dokumentów przedstawionych Sądowi przez spółkę (...), w szczególności z protokołu oceny technicznej pojazdu (k. 2 akt szkodowych spółki (...)).

Wskazać należy, że kluczowymi dowodami w niniejszej sprawie, które legły u podstaw poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych, były opinie biegłych sądowych z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych, J. F. (1) oraz M. M. (3). Z opinii sporządzonej przez J. F. (1) w dniu 15 lutego 2012 r. jednoznacznie wynika, że na skutek przeprowadzonej analizy porównawczej, geometrycznej i sytuacyjnej zasadnym jest twierdzić, iż nie jest prawdopodobne aby uszkodzenia jakie zostały udokumentowane podczas procesu likwidacji szkody w pojeździe marki M. powstały w wyniku kolizji drogowej w dniu 13.10.2010 r., podczas której samochód osobowy F. (...) kierowany przez R. J. miał uderzyć przodem w prawy bok samochodu osobowego M. (...) kierowanego przez M. M. (2). Biegły wskazał ponadto, że analiza materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy oraz w aktach szkody komunikacyjnej pozwala na stwierdzenie, iż udokumentowane uszkodzenia pojazdu marki M. (...) nie wykazują kryminalistycznych cech wspólnych z uszkodzeniami nadwozia samochodu marki F. (...). Opinia z dnia 15 lutego 2013 r., wykonana przez M. M. (6) wskazuje zaś, że pomimo, iż na podstawie analizy porównawczej i geometrycznej uszkodzeń obu pojazdów nie można wykluczyć, że uszkodzenia pojazdu M. (...) powstały w wyniku kontaktu z samochodem F. (...), to jednak wyniki analizy ruchowej przebiegu kolizji, mechanizmu uderzenia, zakresu i miejsca powstania uszkodzeń pozwalają wnioskować, że uszkodzenia samochodu M. (...) nie powstały w okolicznościach deklarowanych przez uczestników.

W ocenie Sądu ww. opinie biegłych, dopuszczone przez Sąd Rejonowy (...)jako dowody w sprawie o sygn. akt I C 1004/11 uznać należy za rzetelne. W pierwszej kolejności na podkreślenie zasługuje, iż zostały one sporządzone przez uprawnione osoby, posiadające wymaganą wiedzę specjalistyczną oraz doświadczenie zawodowe. Wskazani biegli sądowi byli także osobami bezstronnymi, działającymi nie na zlecenie stron postępowania, lecz niezależnego oraz niezawisłego Sądu. Przedstawione opinie są ponadto jasne, spójne i jednoznaczne, nie zawierają jakichkolwiek wewnętrznych sprzeczności, nie budząc również wątpliwości w świetle zasad wiedzy ogólnej, którą posiada Sąd. Podkreślenia wymaga, iż obydwie wskazane opinie sporządzone zostały na podstawie, w ocenie Sądu szczegółowej, analizy całokształtu dokumentacji dotyczącej opisywanego przez M. M. (2) i R. J. zdarzenia, z uwzględnieniem także zapisanych na nośnikach CD fotografii samochodu marki F. (...), wykonanych przez P. B. (1) (k. 131 akt szkodowych), jak również (...) (akta szkodowe – k. pomiędzy kartami oznaczonymi numerami 75 i 76). Wymieniony materiał, z którego korzystali obaj powołani przez Sąd Rejonowy (...)biegli zawiera kolorowe fotografie obydwu pojazdów w wysokiej rozdzielczości, których jakość należy ocenić jako bardzo dobrą. Nie jest zatem prawdą, by – jak twierdził oskarżony – biegli sądowi (w przeciwieństwie to zatrudnionego przez niego rzeczoznawcy) dysponowali jedynie ubogim materiałem dowodowym, opartym na zdjęciach monochromatycznych. Wskazać ponadto trzeba, iż biegli, w dokonanych przez siebie analizach, wskazali w szczególności na uszkodzenia, jakie w obu pojazdach winny powstać wskutek wzajemnego kontaktu w okolicznościach opisywanych przez oskarżonych, zestawiając je z faktycznymi zniszczeniami samochodów. Ze względu na treść art. 424 § 1 k.p.k., który to przepis nakazuje przyjęcie przez Sąd zwięzłej formy uzasadnienia wyroku, nie jest zasadne przytaczanie w tym miejscu szczegółowych analiz obydwu biegłych, zawartych wszak w ujawnionym w toku rozprawy głównej materiale dowodowym. Tytułem przykładu zauważyć jednak należy, iż – jak wskazał biegły J. F. (1), uderzenie przedniej części haka holowniczego F. (...) w prawy próg samochodu M. (...) powinno pozostawić ślady w postaci wgniecenia na pionowej przedniej części zderzaka przedniego (ww. hak nie jest elementem wystającym poza pionową przednią płaszczyznę zderzaka F. (...)) – brak takich śladów oraz uszkodzeń samego haka holowniczego wskazuje zaś, iż nie jest możliwe, aby uszkodzenia progu prawego pojazdu marki M. (...) powstały w sposób, wynikający z opisu M. M. (2) i R. J. (k. 90-91). Jak, ponownie dla przykładu, zauważył biegły M. M. (6), zbity reflektor pojazdu marki f. (...) świadczy o tym, że ustawienie auta w chwili kolizji było inne, niż wynika z jej zgłoszonego modeli. Deformacja wzmocnieni9a czołowego z prawej strony i prawego wspornika świadczy o tym, że kontakt z przeszkodą prawej strony samochodu F. mógł być nieco wcześniejszy, niż z lewej. Biegły zaznaczył przy tym, iż ww. wnioskowanie jest ostrożne, albowiem należy uznać za mało prawdopodobne żeby przy uderzeniu odkształcalnym zderzakiem w miękkie poszycie drzwi, wspornik wzmocnienia czołowego mógł przenieść takie siły, które w ogóle spowodowałyby opisane uszkodzenia (natomiast innego kontaktu wzmocnienia czołowego (...) z nadwoziem samochodu marki M. (...) nie było) (k. 110).

Powyższe stanowisko biegłych sądowych uprawdopodobnione zostało również wnioskami dwóch opinii wykonanych przez biegłego sądowego J. K. (1) na zlecenie spółki (...). Wskazać należy, iż wnioski ww. opinii są zasadniczo zbieżne z wnioskami biegłych, dopuszczonych do udziału w sprawie przez Sąd. Wobec powyższego za w pełni podważone uznać należało wnioski wywiedzione przez, działającego na polecenie oskarżonego M. M. (2), rzeczoznawcy P. B. (1). Zauważyć należy także, iż analiza dokonana przez ww. została oparta w znacznej mierze na założeniach i domysłach samego autora. Rzeczoznawca wskazywał wszak, iż „oba pojazdy znajdowały się w ruchu i poddawane były działaniu przyspieszeń i sił wpływających na ugięcie ich nadwozi” (czego w żaden sposób nie sprecyzowano), że głębokość penetracji nadwozi „wydaje się” (sic!) potwierdzać „możliwość” zaistnienia uszkodzeń obu pojazdów w przedmiotowym zdarzeniu i deklarowanych okolicznościach. W ocenie Sądu tak skonstruowana opinia prywatna, w konfrontacji ze zbieżnymi, szczegółowo uargumentowanymi oraz kompletnymi analizami dwóch biegłych, powołanych przez organ procesowy (wspartymi także dwiema opiniami sporządzonymi na zlecenie ubezpieczyciela), nie mogła stać się podstawą do poczynienia w niniejszej sprawie wiążących ustaleń faktycznych.

Sąd jako w pełni wiarygodne uznał dowody z dokumentów ujawnione i zgromadzone w toku postępowania, zostały one bowiem sporządzone przez osoby uprawnione, brak było też innych podstaw do kwestionowania ich wartości dowodowej. Zaznaczyć należy, iż powyższe stwierdzenie nie znajduje jednak odniesienia do dokumentu w postaci oświadczenia z k. 145 akt szkodowych, z którego wynikać ma, iż samochód marki F. (...) dnia 20 listopada 2010 r. przekazany został do huty. Wskazać należy jednakże, iż Sąd (a także biegli) dysponowali fotografiami przedmiotowego pojazdu, wykonanymi po dniu wypadku, zaś dokładna data przekazania auta do huty pozostaje poza zainteresowaniem Sądu w niniejszej sprawie.

Wszystkie powyższe okoliczności legły u podstaw przypisania oskarżonemu M. M. (7) popełnienia czynu zabronionego kwalifikowanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k., zaś oskarżonej R. J. czynu z art. 233 § 1 k.k.

W myśl art. 286 § 1 k.k. przestępstwa oszustwa dopuszcza się ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. W okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzić trzeba, że M. M. (2), zgłaszając w dniu 21 października 2010 r. szkodę komunikacyjną przedstawicielowi ubezpieczyciela, próbował wprowadzić (...) S.A. w błąd co do faktu oraz okoliczności kolizji drogowej, jakie miało mieć miejsce dnia 13 października 2010 r. w miejscowości K. z udziałem samochodu marki F. (...), kierowanego przez R. J. oraz pojazdu marki M. (...), kierowanego przez oskarżonego, a w konsekwencji uzyskać korzyść majątkową w postaci żądanego odszkodowania (określonego na kwotę 20 899,50 zł, której to kwoty oskarżony finalnie domagał się od ww. spółki). Nie budzi wątpliwości, iż M. M. (2) swoim działaniem bezpośrednio zmierzał do osiągnięcia skutku w wyżej opisanej postaci, który to skutek, ze względu na odmowę wypłaty ubezpieczenia jednak nie nastąpił, dlatego też zachowanie oskarżonego zakwalifikowane zostało jako usiłowanie dokonania przestępstwa oszustwa.

Przestępstwa z art. 233 § 1 k.k. dopuszcza się osoba, która składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę. W okolicznościach przedmiotowej sprawy nie budzi wątpliwości, iż w dniu 30 listopada 2011 r. w W. w Sądzie Rejonowym (...), składając zeznania mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym w sprawie o sygn. akt: I C 1004/11, a dotyczące przebiegu kolizji drogowej jaka miała zaistnieć w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K. (podczas której uszkodzeniu miał ulec samochód osobowy marki M., kierowany przez M. M. (2) i samochód marki F. (...), kierowany przez oskarżoną) R. J. zeznała nieprawdę. Oskarżona podała wówczas okoliczności zdarzenia, z których wynikało, iż w dniu 13 października 2010 r. w godzinach ok 19:00-20:00 doszło do kolizji pomiędzy autem kierowanym przez nią, a samochodem M. M. (2). Oskarżona wskazała, iż jadąc w kierunku stacji kolejowej chciała skręcić w lewo i wówczas „zatrzymała się” na samochodzie ww. Wskazała także uszkodzenia, jakie w wyniku kolizji powstać miały w jej pojeździe, które obejmować miały maskę, zderzak i lampę. Uszkodzenia takie nie mogły zaś powstać w okolicznościach podawanych przez R. J., co jednoznacznie wynika z materiału dowodowego w postaci opinii biegłych sądowych. Odnotować należy, iż R. J. została pouczona o odpowiedzialności karnej, grożącej jej za złożenie fałszywych zeznań, które mają służyć za dowód w postępowaniu sądowym.

Sąd zważył, że materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie wskazywać może, iż kolizja drogowa pomiędzy pojazdami kierowanymi przez oboje oskarżonych mogła mieć miejsce. Wskazują na to bowiem okoliczności takie jak zeznania świadków, którzy widzieli, iż pojazdy te posiadały (bliżej niesprecyzowane) uszkodzenia, jak również dowody wskazujące chociażby na fakt holowania oraz naprawy (...), należącego do M. M. (2). Przedmiotem niniejszego postępowania nie było jednak ustalenie tego, co dokładnie zaszło, z udziałem oskarżonych, w dniu 13 października 2010 r. w miejscowości K., lecz zbadanie tego, czy M. J. usiłował osiągnąć korzyść majątkową poprzez wprowadzenie w błąd towarzystwa (...), zaś R. J. świadomie, podczas przesłuchania w charakterze świadka w postępowaniu sądowym, podała nieprawdę. Sąd, ponad wszelką wątpliwość ustalił zaś, iż we wskazanym dniu i miejscu nie doszło do zdarzenia, na które wskazywali zarówno M. M. (2), jak i R. J.. Z dopuszczonych w sprawie dowodów z opinii biegłych wynika wszak jednoznacznie, iż uszkodzenia pojazdów marki F. (...) oraz M. (...), nie powstały i nie mogły powstać w wyniku kolizji drogowej, zgłoszonej spółce (...) przez M. M. (2) oraz opisanej w toku postępowania przed Sądem Rejonowym (...)przez R. J.. Skutkiem powyższego musiało być zaś przypisanie M. M. (2) popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k., zaś R. J. z art. 233 § 1 k.k.

W ocenie Sądu w sprawie niniejszej brak było podstaw do przypisania oskarżonemu M. M. (2) przestępstwa z art. 233 § 1 k.k. Wskazać należy, iż w myśl przepisu art. 233 § 2 k.k. warunkiem odpowiedzialności za wskazane przestępstwo jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie. W okolicznościach niniejszej sprawy wskazana sytuacja nie miała miejsca, zaś przesłuchanie ww. przed Sądem Rejonowym(...)miało charakter jedynie informacyjny, co przewiduje także art. 212 § 1 k.p.c.

Wymierzając oskarżonemu M. M. (2) karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny, zaś R. J. karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności Sąd wziął pod uwagę wszelkie okoliczności ujawnione w sprawie, kierując się także dyrektywami wyrażonymi w przepisie art. 53 k.k. Wymierzając karę oskarżonemu M. M. (2) Sąd zważył także na dyspozycję art. 14 § 1 k.k., w myśl którego Sąd wymierza karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa. Za okoliczności obciążające oskarżonego Sąd uznał wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu, jakiego się dopuścił się M. M. (2), przejawiający się w rodzaju dobra chronionego prawem, jakie oskarżony usiłował naruszyć, okolicznościach jego popełnienia oraz umyślności działania. Oskarżony swoim postępowaniem w sposób bezpośredni wystąpił wszak przeciwko cudzej własności, a zatem wystąpił przeciwko jednemu z podstawowych dóbr chronionych w systemie prawnym Rzeczypospolitej Polskiej. Nie wątpliwości, iż M. M. (2) działał w zamiarze bezpośrednim kierunkowym – musiał wszak wiedzieć, iż przedstawiane przez niego spółce (...) okoliczności zdarzenia, w którym miał brać udział, nie są zgodne z rzeczywistością, zaś jedynym celem postępowania oskarżonego było osiągnięcie przez niego korzyści majątkowej, tj. uzyskanie odszkodowania. R. M. zwróciła się zaś przeciwko prawidłowemu funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości, a przez to także przeciwko wiarygodności ustaleń dokonywanych w postępowaniu sądowym. Również oskarżona musiała wiedzieć, iż nie przedstawia Sądowi, w toku postępowania cywilnego, gdzie występowała w charakterze świadka, prawdziwych okoliczności faktycznych opisywanego zdarzenia – z ustaleń Sądu poczynionych na podstawie rzetelnych opinii biegłych wynika wszak, co należy jeszcze raz podkreślić, iż zdarzenie o takim przebiegu i skutkach nie mogło zaistnieć. Za okoliczność łagodzącą względem obojga oskarżonych Sąd przyjął ich wcześniejszą niekaralność, jak też fakt prowadzenia, zarówno przez M. M. (2), jak i R. J., ustabilizowanego życia rodzinnego. Z uwagi na fakt, iż oskarżony M. M. (2) dopuścił się przypisanego mu czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, Sąd wymierzył mu, na podstawie art. 33 § 2 k.k., obok kary pozbawienia wolności, także karę 20 stawek dziennych grzywny. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 30 zł Sąd wziął pod uwagę dochody oraz możliwości zarobkowe oskarżonego.

Zawieszając wobec M. M. (2) oraz R. J. wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności Sąd doszedł do przekonania, że groźba zarządzenia ich wykonania spowoduje, iż oskarżeni będą respektować porządek prawny, a co za tym idzie cele kary zostaną osiągnięte. Wymierzone oskarżonym kary ośmiu miesięcy pozbawienia wolności (w stosunku do M. M. (2)) oraz 3 miesięcy pozbawienia wolności (wobec R. J.) pozwalają na skorzystanie wobec nich z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania w świetle dyspozycji art. 69 § 1 k.k. Za zawieszeniem wykonania orzeczonej kary przemawiała nadto okoliczność, że popełnienie oboje oskarżonych przypisanych im czynów miało charakter incydentalny, o czym świadczy fakt, że nie byli oni dotychczas karani. Reasumując powyższe, uwzględniając postawę oskarżonych, w tym sposób ich dotychczasowego życia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa Sąd doszedł do przekonania, że nie są oni osobami zdemoralizowanymi, zaś dla osiągnięcia celów kary nie jest konieczne wykonanie kar o charakterze izolacyjnym. Różnicując okres próby, orzeczony względem obojga oskarżonych Sąd miał na względzie stopień społecznej szkodliwości czynów, jakich się dopuścili, w tym fakt, iż celem przestępstwa popełnionego przez M. M. (2) było osiągnięcie korzyści majątkowej. Celem monitorowania przebiegu okresu próby Sąd uznał za stosowne nałożyć na M. M. (2) oraz R. J. obowiązki opisane w art. 72 § 1 pkt 1 k.k. – tj. zobowiązać ich do pisemnego informowania Sądu o przebiegu ww. okresu.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 627 k.p.k., biorąc pod uwagę sytuacje rodzinną i majątkową oskarżonych, nie znajdując podstaw do zwolnienia M. M. (2) i R. J. z poniesienia kosztów procesu w częściach od nich przypadających.