Sygn. akt I Ca 143/16
Dnia 14 czerwca 2016 r.
Sąd Okręgowy w Ostrołęce Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Tomasz Sagała
Sędziowie: SO Jerzy Dymke
SO Grażyna Szymańska-Pasek
Protokolant: sekr. sąd. Katarzyna Chaberek
po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2016 r. w Ostrołęce
na rozprawie
sprawy z wniosku M. S. (1)
z udziałem H. D. (1), M. S. (2), Skarbu Państwa - Starosty (...), T. E., R. T., T. T., Gminy P., I. C.
o ustanowienie drogi koniecznej
na skutek apelacji uczestnika postępowania H. D. (1) od postanowienia Sądu Rejonowego w Pułtusku z dnia 12 października 2015 r., sygn. akt I Ns 4/15
postanawia:
I. zmienić zaskarżone postanowienie w punktach 1., 2., 3. w ten sposób, że wniosek oddalić;
II. zasądzić od wnioskodawcy M. S. (1) na rzecz uczestnika postępowania H. D. (1) kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Jerzy Dymke Tomasz SagałaGrażyna Szymańska-Pasek
ICa 143/16
Postanowieniem z dnia 12 października 2015 roku Sąd Rejonowy w Pułtusku w sprawie z wniosku M. S. (1) z udziałem H. D. (1), M. S. (2), Skarbu Państwa - Starosty (...), T. E., R. T., T. T., Gminy P. o ustanowienie służebności drogi koniecznej:
1. ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonych w miejscowości B., gmina Z., powiat (...), woj. (...), o pow. 0,2918 ha oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...) , oznaczonych według wyrysu mapy ewidencyjnej z dnia 25.11.2008 r., GGN.(...) służebność drogi koniecznej, obciążającą nieruchomości:
a) położoną w miejscowości Ł., gm. P., oznaczoną numerem ewidencyjnym (...) oraz
b) położoną we wsi B., gm. Zatory, oznaczonymi numerami ewidencyjnymi (...)
szlakiem oznaczonym na mapie sporządzonej przez geodetę uprawnionego mgr inż. A. M. według wariantu 1, zaewidencjonowanej w Starostwie Powiatowym w P. w dniu 22 czerwca 2010 r. , za numerem ewidencyjnym (...), według punktów ogółem: A-B~C-D-E~F-G-H~J-K-L-M-A, która to mapa stanowi integralną część orzeczenia;
2. zasądził od M. S. (1) na rzecz H. D. (1) kwotę 4370 (cztery tysiące trzysta siedemdziesiąt) złotych tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej obciążającej nieruchomość o numerze ewidencyjnym (...), płatną w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia;
3. zasądził od M. S. (1) na rzecz M. S. (2) kwotę 124 (sto dwadzieścia cztery) złote tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej obciążającej nieruchomość (...) numerze ewidencyjnym (...) oraz kwotę 508 (pięćset osiem) złotych tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej obciążającej nieruchomość o numerze ewidencyjnym (...), łącznie kwotę 532 (pięćset trzydzieści dwa) złote płatne w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia;
4. stwierdził, że koszty postępowania ponosi każdy związane ze swoim udziałem w sprawie, pozostałe wydatki postępowania przejmując na rachunek Skarbu Państwa.
Sąd Rejonowy ustalił i zważył, że M. S. (1) jest właścicielem nieruchomości o nr (...) położonych w miejscowości B., gmina Z., powiat (...), woj, (...), o pow. 0,2918 ha.
(dowód: odpis KW (...) k. 4, wyrys z mapy ewidencyjnej k. 5-7). Działki te, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy Z. - są rolne (k. 496-497).
H. D. (1) jest właścicielem nieruchomości położonej w miejscowości Ł. , gmina P., oznaczonych numerami (...) i(...), o powierzchni 0,88 ha.
M. S. (2) jest właścicielem działek nr (...) położonych w m. B., gm. Zatory, powiat (...), o łącznej po w. 2,4475 ha (odpis KW (...) k. 86).
Wnioskodawca M. S. (1) dojeżdża do swoich działki przez prowizoryczną drogę, nieutwardzoną, przebiegającą przez działkę uczestnika H. D. (1) (dowód z oględzin k. 36-69)
Uczestnik postępowania M. S. (2) złożył w dniu 25.04.2009 r. oświadczenie wyrażając zgodę na ustanowienie na działkach (...) drogi koniecznej a następnie dnia 26.11.2009 r. je wycofał.
Działki M. S. (1) nie mają dostępu do drogi publicznej. Możliwe do wytyczenia były 2 warianty ustanowienia drogi koniecznej dla ww działek:
Wariant I, w którym służebność drogowa usytuowana jest na działce (...), wzdłuż jej zachodniej, a następnie południowej granicy, dalej na działkach położonych we wsi B. o nr (...)- o szerokości 4,5 m oraz i (...) - całą jej szerokością. W wariancie tym zapewniono dostęp do działki nr (...), która nie ma uregulowanego stanu prawnego, ale jest ogólnie dostępna, a zatem można ją uznać za publiczną .
Wariant II wskazywał, że proponowana służebność drogi koniecznej będzie usytuowana wzdłuż zachodnich granic działek nr (...) - o szerokości 4,5 m i dalej na działce nr (...) całą jej szerokością. Przebieg ten zapewnia dostęp działkom nr (...) do drogi stanowiącej działkę nr (...), mająca uregulowany stan prawny. Wariant ten zakłada, że przebieg drogi koniecznej powodowałby obciążenie służebnością większej liczby działek, jedna z działek - tj. o nr (...) (rów) nie ma uregulowanego stanu prawnego, zaś na działkach nr (...) znajduje się duże obniżenie terenu, projektowana służebność wymagałaby poniesienia większych nakładów finansowych, a po terenie rowu należałoby wykonać przepust - mały mostek, co wiązałoby się ze znacznymi nakładami finansowymi
(dowód: opinia biegłego M. wraz z projektem mapy k. 134- 139, k. 246- 247, ustana k. 402-403).
Działki nr (...) należą do M. S. (2), (...) do I. C., działka nr (...) do T. E.,(...) do Skarbu Państwa - Starosty (...), (...) do L. T. i H. T., (...) do Gminy P. (skorowidz działek k. 200, 201, kw k. 218-227, 234-237, 264-271). Wartość rynkowa jednorazowego wynagrodzenia za ustalenie służebności gruntowej według
wariantu I wyniosła: dla działki (...) : 4370 zł, dla działki (...) - 124 zł, (...)
508 zł.
wariantu II : dla działki (...) - 711 zł, (...) - 745 zł, (...) - 203 zł,(...) - 683 zł, (...)
412 zł, (...) ~ 508 zł (opinia biegłego J. T. k. 277-285, k. 307-308, ustna k. 376v-377).
Sąd wskazał, że dla rozstrzygnięcia tej sprawy istotne znaczenie miały w zasadzie wyłącznie dowody z dokumentów (niekwestionowanych przez strony, dokumentów urzędowych), oględzin nieruchomości oraz opinii biegłych.
Sąd Rejonowy wskazując, że są dwie przesłanki do ustanowienia służebności drogi koniecznej - z jednej strony potrzeby nieruchomości, która nie ma dostępu, a z drugiej - jak najmniejsza uciążliwość dla nieruchomości, przez która ma przechodzić.
Sąd uznał, że więcej argumentów przemawia za ustanowieniem służebności drogi koniecznej według wariantu nr. 1. który uwzględnia okoliczność jak najmniejszego utrudnienia korzystania z nieruchomości obciążanej. Przebiega przez zdecydowanie mniej nieruchomości, mających dwóch właścicieli (H. D. (1) oraz M. S. (2)), spośród których drugi z ww nie oponuje przeciwko ustanowieniu drogi koniecznej. Jest to droga krótsza, wymaga mniejszych nakładów finansowych, mniejszej ingerencji w środowisko Ubocznie wskazał, że nie może być przeszkodą dla orzeczenia służebności drogi koniecznej okoliczność, że wnioskodawca jest właścicielem od stosunkowo niedawna w porównaniu z uczestnikiem H. D. (własność od wielu pokoleń) należy pamiętać o tym, że prawo własność jest równe, nie ma preferencji jednego właściciela nad drugim.
Konsekwencją ustanowienia służebności drogi koniecznej było również ustanowienie wynagrodzenia, które ma charakter świadczenia ekwiwalentnego, pełniącego funkcję ceny i należnego za samo ustanowienie służebności (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2015 r., III CSK 147/14, legalis). Zostało ustalone według cen rynkowych, podanych w opinii przez biegłego, płatne jednorazowo.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 kpc mając na uwadze, że wnioskodawca uiścił koszty opłaty od wniosku, opinii biegłych dopuszczonych na jego wniosek. Pozostali uczestnicy nie ponieśli kosztów, zaś w tych wypadkach, w których biegli zostali dopuszczeni z urzędu (w celu wydania opinii ustnych) koszty te, z uwagi na zasadę słuszności, należało przejąć na rachunek Skarbu Państwa.
Apelację (zażalenie) na postanowienie Sądu Rejonowego wniósł uczestnik postępowania H. D. (1), któremu zarzucił: wady prawne, twierdząc, że postanowienie nie znajduje uzasadnienia gospodarczego, narusza zwyczaje miejscowe.
Wniósł: o zmianę postanowienia i oddalenie wniosku Pana M. S. (1) o wyznaczenie dojazdu i służebności drogi konicznej przez nieruchomości oznaczone nr. Ewidencyjnymi (...)
W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca transakcja kupna sprzedaży miała był świadomy przy zakupie nieruchomości oznaczonych nr (...) i(...), że zakup nieruchomości miał dojść do skutku tylko w przypadku, gdy notarialnie udostępniony zostanie do niej dojazd. Umowa notarialna została zawarta bez określenia, w jaki sposób będzie dojazd do działki. Notariusz popełnia błąd, a Sąd nie odniósł się do tej kwestii. Kupujący nie żąda ustalenia dojazdu. Sąd nie zajął stanowiska na ten temat.
Obowiązująca ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 roku., art. 93 ust. 3 o gospodarce nieruchomościami mówi: „ Podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu, nie mają bezpośredniego dostępu do drogi publicznej”. Podział został dokonany notarialnie. Sąd nie wypowiedział się w tej sprawie.
Skarżący podnosił w apelacji, że M. S. (1) dając pełnomocnictwo, do prowadzenia sprawy kancelarii prawnej (której jest pracownikiem) chce wymusić udostępnienie drogi na rolniku, którego nie stać na wynajęcie adwokata. Wnioskodawca chce wyposażyć w dodatkowe umocowania prawne kosztem rolnika, co jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (art. 5 kc).
Dalej skarżący zarzuca, że nie zostały uwzględnione zwyczaje miejscowe honorowane od pokoleń, wyrażające się w zasadzie „Jak jest potrzeba to ja przechodzę lub przejeżdżam po twoim gruncie, ty po moim’\ Z tego zwyczaju korzystają użytkownicy działek sąsiednich: (...), a od 15 lat właściciel działek (...)).Nie ma potrzeby regulowania prawnego tego zwyczaju wyłącznie dla działek (...).
W ocenie skarżącego wnioskodawca uzasadniał potrzebę drogi koniecznej, aby móc sprzedać działki. Na propozycje odkupienia działek, składanych przez M. S. (2) i H. D. (1) wnioskodawca nie odpowiedział.
Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem (str. 4 uzasadnienia), że brak dostępu do drogi publicznej wyczerpuje wymogi interesu społeczno - gospodarczego {art. 145 par.3 kc) pomijając inne uzasadnienia pełnomocnika i uczestnika postępowania. Skarżący zaprzecza aby na gruncie gdzie została wytyczona droga konieczna (2 str. Uzasadnienia) istniała prowizoryczna droga. Stwierdzone ślady, w trakcie oględzin, pozostawił rolnik właściciela działek (...). Działka (...) jest w całości łąką (pastwiskiem).
Skarżący wskazał na bardziej turystycznym, niż gospodarczym charakterze działki (...) j 2, o czym świadczy wypowiedź wnioskodawcy zanotowana na posiedzeniu Sądu z dnia 12 października 2015 r. m.in.: „ Nie dojeżdżam do niej, a dochodzę. Przyjeżdżam tam bardziej na ryby, niż na działkę”.
W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o oddalenie apelacji uczestnika H. D. (1) jako bezzasadnej i zasądzenie od uczestnika H. D. (1) kosztów postępowania apelacyjnego według norm prawem przepisanych. Wskazał, iż apelacja uczestnika H. D. (1) nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż nie zachodzi naruszenie prawa materialnego- art. 145 kc. Wskazane w nim przesłanki spełnia wariant drogi koniecznej ustanowionej przez Sąd zaskarżonym postanowieniem. Nieruchomość należąca do wnioskodawcy nie ma zagwarantowanego odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Fakt, iż wnioskodawca dojeżdża do swoich działek przez prowizoryczną drogę nie uniemożliwia mu żądania ustanowienia służebności drogi koniecznej.
Nie stanowi przeszkody do ustanowienia służebności drogi koniecznej fakt, iż w momencie zakupu nieruchomości wnioskodawca był świadomy braku istnienia dostępu nieruchomości do drogi publicznej. Wariant przyjęty przez Sąd Rejonowy w zaskarżonym postanowieniu przewidujący przebieg drogi koniecznej przez działkę nr (...) oraz działki nr (...) uwzględnia potrzeby nieruchomości wnioskodawcy, która nie ma dostępu do drogi publicznej oraz okoliczność jak najmniejszego utrudniania korzystania z nieruchomości obciążonych.
Wbrew twierdzeniom uczestnika H. D. (1), zaproponowany przez Sąd Rejonowy przebieg drogi koniecznej, w ocenie wnioskodawcy, uwzględnia interes społeczno-gospodarczy. Zgodnie z orzecznictwem sądowym sprzeczne z interesem społeczno-gospodarczym jest ustalenie drogi koniecznej w taki sposób, że z góry można przewidywać, iż będzie to stanowiło zarzewie konfliktów sąsiedzkich. W sytuacjach konfliktowych należy zatem wytyczać drogę konieczną w sposób eliminujący przyszłe spory {postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2004 r. I CK 552/03). Istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktów sąsiedzkich w przypadku zastosowania wariantu drugiego zakładającego przebieg drogi koniecznej przez większą liczbę nieruchomości należących do co najmniej sześciu różnych właścicieli niż w przypadku wariantu przyjętego przez Sąd Rejonowy.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja uczestnika postępowania jako zasadna skutkowała postulowaną zmianą zaskarżonego orzeczenia i w efekcie oddaleniem wniosku.
Wskazać należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że nieruchomości wnioskodawcy oznaczone jako działki (...) nie mają dostępu do drogi publicznej. Uprawnionym też był wniosek, że wariant nr 1 , według którego służebność drogi koniecznej jest na działce (...) i działkach (...). jest bardziej korzystny w porównaniu do wariantu nr 2. Uwzględnia warunek jak najmniejszego utrudnienia korzystania z nieruchomości obciążonych. Przebiega przez mniej nieruchomości (mających dwóch właścicieli), jest do droga krótsza, wymaga mniej nakładów finansowych, mniejszej ingerencji w środowisko, aniżeli ustanowienie drogi koniecznej według wariantu nr 2. Prawidłowo również ustalono, przy powyższych okolicznościach, wynagrodzenie na rzecz właścicieli nieruchomości obciążonych.
Należy jednak zaznaczyć, że wedle przepisu art. 145 § 1 podstawową przesłanką ustanowienia służebności drogi koniecznej jest brak odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Na co Sąd Rejonowy nie zwrócił wystarczającej uwagi.
Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odpowiedniego dostępu, którym posłużył się w ww. artykule. Przyjmuje się, że nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, jeśli nie może z tej drogi korzystać w zakresie koniecznym do prawidłowego sposobu użytkowania tej nieruchomości, zgodnie z jej przeznaczeniem. Użytkowanie jest prawidłowe, gdy odpowiada jej charakterowi, jej otoczeniu i gdy sposób użytkowania jest racjonalny. Przy ocenie prawidłowego sposobu użytkowania nieruchomości chodzi nie tylko o dotychczasowe użytkowanie, lecz także o to, czy w ogóle określone używanie nieruchomości pozwala uznać za konieczne posiadanie dostępu do drogi publicznej. Przeprowadzenie drogi koniecznej zależy więc od oceny potrzeb nieruchomości izolowanej i możliwości nieruchomości, która ma być obciążona, a także od interesu społeczno-gospodarczego.
Odpowiedni dostęp do drogi publicznej powinien obejmować także możliwość przejazdu pojazdów mechanicznych, chyba że nie uzasadniają tego potrzeby nieruchomości władnącej, konfiguracja granic, ukształtowanie terenu (vide: uchwała SN z 14.05.2014 r. III CZP 14/14). O tym, czy istniejący dostęp jest odpowiedni, decydują więc każdorazowo okoliczności konkretnej sprawy.
Wskazać należy, że nabyte przez wnioskodawcę działki, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, są działkami rolnymi. Powstały na skutek podziału gruntu oznaczonego numerem (...) i (...). Działka gruntu oznaczona numerem (...) zawierała obszar 54 ary, a działka gruntu oznaczona numerem (...) obszar 45 arów. Powyższe działki zostały podzielone na nowe działki gruntu, oznaczone nr nr (...) (o obszarze 1325 m 2 ), (...) (o obszarze 1593 m ( 2) ), (...) (wypis z aktu notarialnego A Nr (...)). Wnioskodawca wskazał, że od kilku łat dojeżdżał do swojej nieruchomości przez nieruchomość należącą do skarżącego. (...) wnioskodawcy stanowić miały ( i stanowiły) bazę wędkarskich wypadów wnioskodawcy i jego żony. Na nieruchomości nie ma żadnego budynku. Przyjeżdżał tam kilka razy do roku. W pobliżu przepływa rzeka N., w niej łowi ryby. Zazwyczaj pozostawia samochód przy drodze i przemieszcza się pieszo do swojej nieruchomości przez nieruchomość uczestnika postępowania H. D. (1). Nie zawsze zachodzi na działkę, częściej od razu idzie nad rzekę , na ryby. Z tego przechodu korzysta tylko wnioskodawca. Jest to najbliższy szlak prowadząca w kierunku rzeki. Wnioskodawca nie spotkał się z protestem ze strony właściciela nieruchomości uczestnika H. D. (1), gdy w ten sposób korzystał z jego nieruchomości. Poprzedni właściciel uczestnik M. S. (2) na nieruchomość dostawał się przez swoje gruntu z których nieruchomość wnioskodawcy została wydzielona.
W ocenie Sądu Okręgowego sposób użytkowania nieruchomości przez wnioskodawcę, opisany wyżej, odpowiada jej charakterowi. Tym samym, nie można uznać za konieczne posiadanie przez wnioskodawcę dostępu do drogi publicznej w sposób i miejscu przez niego oczekiwany. Sąd uznaje, że rekreacyjne i hobbistyczne użytkowanie nieruchomości, nie wymaga dostępu zapewniającego dojazd samochodem osobowym ( vide: uzasadnienie SN do postanowienia z 7.11.2012 r. IV CSK 423/12). Dla zaspokojenia potrzeb tej nieruchomości wystarczające jest przejście, które wnioskodawcy zapewnia uczestnik, nie protestując gdy je wykonuje. Należy w końcu pamiętać, że zgodnie z przepisem art. 145 § 3 kc przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy. Wymieniony przepis ustanawia klauzulę generalną odsyłającą do reguł pozaprawnych, obejmujących nie tylko interesy właścicieli sąsiadujących nieruchomości , ale także interes publiczny. Na tę kwestię, wielokrotnie w toku postępowania, ale też i w apelacji, zwracał uwagę skarżący. Za pomocą tej klauzuli sąd może korygować oceny dokonywane na podstawie art. 145 § 2 zdanie pierwsze kc. Odwołując się m.in. do dobrych obyczajów lub zasad współżycia społecznego, co np. uzasadnia odmowę ustanowienia służebności drogi koniecznej, jeżeli zagrażałoby to wystąpieniu konfliktów sąsiedzkich, dekomponowało utrwalone stosunki lokalne, godziłoby w utrwalony przez wiele lat sposób gospodarowania, naruszałoby szanowane dotychczas zwyczaje (vide postanowienie SN z 26.09.2000 r. III CKN 413/00). Skarżący wielokrotnie podnosił, że miejscowym zwyczajem, honorowanym przez pokolenia, jest możliwość przejścia, przejazdu przez grunt sąsiedzki. Wnioskodawca nie zaprzeczał tym twierdzeniom uczestnika. W ocenie Sądu Okręgowego klauzula ta, w okolicznościach niniejszej sprawy, stanowi także podstawę do oddalenia wniosku, jest argumentem przemawiającym przeciwko uwzględnieniu w treści służebności drogi koniecznej komunikacji samochodowej, o co wnosił wnioskodawca, nie będący usatysfakcjonowany możliwością ustanowienia jedynie służebności przechodu. Wnioskodawca zamierzał sprzedać przedmiotowe nieruchomości, ale z powodu braku zapisu w akcie notarialnym o drodze dojazdowej, jest to utrudnione, wręcz niemożliwe {oświadczenia wnioskodawcy z dnia 20.03.2009 r. k. 18v). Inny sposób dojazdu byłby utrudniony, nie wygodny i utrudniający sprzedaż działek. Nie jest zainteresowany obecnym sposobem przemieszczania się na swoje nieruchomości. Propozycja uczestnika dotycząca zakupu nieruchomości wnioskodawcy, nie spotkała się z odpowiedzią. Obecnie wnioskodawca twierdzi, że nie chce sprzedać nieruchomości lecz wybudować dom letniskowy.
Warto przypomnieć, że wnioskodawca wiedział, o braku dojazdu do drogi publicznej (k.32). Wytyczenie drogi dojazdowej miało stanowić warunek konieczny zawarcia umowy sprzedaży, co wynika z umowy przedwstępnej z dnia 9.06.2000 r. Wskazać też należy, że wprawdzie przepis art. 145 kc nie zawiera postanowień, które odbierałyby właścicielowi możność domagania się ustanowienia drogi koniecznej, jeżeli brak odpowiedniego dostępu jest wynikiem jego niedbalstwa czy wręcz zawinionego działania, ale ograniczenia tego rodzaju wyprowadzić należy z przepisów wyznaczających treść i zasady wykonywania prawa własności (art. 140 kc) Służebność drogi koniecznej ma służyć funkcji prawa własności nieruchomości określonej jako korzystanie z niej zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem. Tym samym właściciel planując jakiekolwiek inwestycje na nieruchomości, lub jej sprzedaż, musiał się liczyć z brakiem uregulowanego prawnego dostępu do swojej nieruchomości. Wnioskodawca nie mógł też zakładać, że ewentualne kwestie sporne związane z odpowiednim dostępem wyjaśni i zapewni właściciel nieruchomości od której nabył nieruchomość izolowaną.
Uczestnik postępowania proponował zakup przedmiotowej nieruchomości. Wnioskodawca nie wykazał zainteresowania przedstawiona propozycją. Obecnie twierdzi, że nie zamierzał sprzedać nieruchomości, lecz chce wybudować dom letniskowy. Uczestnik jest przekonany, że wnioskodawca, chce uzyskać korzyść, kosztem obniżenia wartości jego nieruchomości. Trudno się nie zgodzić z takim twierdzeniem. Wartość nieruchomości izolowanej wraz z ustanowieniem drogi koniecznej wzrośnie. Zaniechania, wnioskodawcy, a nawet zawinione działania, które skutkowały nabyciem nieruchomości, bez dostępu do drogi publicznej, nie uzasadniają jej ustanowienia, ponieważ przedmiotowa nieruchomość ma odpowiedni dostęp, zgodny z jej turystycznym, rekreacyjnym, hobbistycznym przeznaczeniem, który determinował decyzję wnioskodawcy o jej zakupie. Natomiast wnioskodawca nie jest zainteresowany ustanowieniem służebności przechodu.
Podział nieruchomości jest pojęciem normatywnym uregulowanym w ustawie z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 Nr 102, poz. 651), która wprowadziła ustawowy zakaz podziału nieruchomości, w wyniku którego nowo wydzielona nieruchomość nie miałaby takiego dostępu. Zakaz ten wynika z art. 93 ust. 3 ww. u.g.n.
Skarżący podnosił, że Sąd nie wypowiedział się w tej kwestii. Wyjaśnić zatem należy, że przepisów ww. nie stosuje się do nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele rolne i leśne. Działki wnioskodawcy, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy Z., są rolne. A zatem przepisy tej ustawy, w niniejszej sprawie, nie mają zastosowania
Mając na uwadze wskazane okoliczności, w oparciu o art. 386 § 1 kpc oraz na podstawie art. 520 § 3 kpc jak w sentencji.