Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku A. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o emeryturę pomostową

na skutek apelacji wnioskodawcy A. M.

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie Wydziału IV Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 16 lutego 2012 r. sygn. akt IV U 40/12

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 506/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy w Tarnowie Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie A. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 25 listopada 2011 r. odmawiającej mu prawa do emerytury pomostowej.

Jako bezsporne Sąd Okręgowy przyjął, że wnioskodawca A. M., ur. (...), od dnia 17 listopada 2009 r. pobiera świadczenie przedemerytalne. W dniu 30 sierpnia 2011 r. wystąpił on o ustalenie prawa do emerytury w obniżonym wieku, ale decyzją z dnia 20 października 2011 r. organ rentowy odmówił mu prawa do tego świadczenia, uznając, że na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Decyzji tej wnioskodawca nie zaskarżył. Zaś na dzień 1 stycznia 1999 r. wykazał 31 lat i 6 dni okresów składkowych oraz 18 dni okresów nieskładkowych.

Nadto ustalił Sąd Okręgowy, że w dniu 10 listopada 2011 r. wnioskodawca wystąpił o przyznanie emerytury pomostowej przedkładając świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 3 listopada 2011 r., potwierdzające, że w okresie od dnia 1 listopada 1992 r. do 15 kwietnia 1993 r. był zatrudniony w Zespole Szkół (...)w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku palacza c.o. wymienionym w wykazie A dział XIV pkt 1 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43). Zaś zgodnie ze świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 17 października 2011 r. w okresie od dnia 15 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 2009 r. wnioskodawca był zatrudniony w Spółdzielni (...) w W. Mazowieckiem (...), gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, wymienioną w wykazie A dział VIII pkt 2 stanowiącym załącznik do powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. W ramach tego zatrudnienia praca wnioskodawcy polegała na zbieraniu mleka ze zlewni i ze schładzalników od rolników indywidualnych – na swojej trasie miał 45-60 punktów odbioru mleka. U każdego rolnika musiał się zatrzymać, wyjść z kabiny, rozłożyć wąż do mleka, pobrać próbę ze zbiornika, zapisać ilość litrów, uruchomić pompę znajdującą się na samochodzie (ale poza kabiną kierowcy) i przepompować mleko ze zbiornika do cysterny samochodu, następnie zwijał wąż i przemieszczał się do następnego punktu odbioru mleka, gdzie powtarzał te same czynności. Po zakończeniu zwózki mleka codziennie mył cysternę środkami myjąco-dezynfekującymi. Praca ta była odpowiedzialna i uciążliwa, w okresie zimowym wykonywana w warunkach wręcz ekstremalnych.

Powyższe ustalenia Sąd Okręgowy poczynił na podstawie dokumentacji zalegającej w aktach rentowych oraz dokumentów pracowniczych wnioskodawcy, a w szczególności zaświadczenia SM (...) z dnia 10 lutego 2012 r., które ocenił jako w pełni wiarygodne, podkreślając, że nie było ono kwestionowane w toku postępowania.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków wymaganych do przyznania emerytury pomostowej określonych w art. 3 i 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.). Ustawa ta za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uznaje jedynie prace wymienione wykazach prac stanowiących załączniki Nr 1 i Nr 2 do ustawy. Tymczasem zatrudnienie wnioskodawcy w Spółdzielni (...) w W. Mazowieckiem (...)w okresie od dnia 15 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 2009 r. nie mieści się w tych wykazach. Zatem organ rentowy zasadnie odmówił mu prawa do emerytury pomostowej, albowiem wnioskodawca nie wykazał co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. W konsekwencji Sąd Okręgowy odwołanie oddalił.

Apelację od wyroku Sądu pierwszej instancji wywiódł wnioskodawca A. M.. Zaskarżając go w całości wniósł w istocie o jego zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Nie precyzując zarzutów apelujący podniósł jedynie, że udokumentował, iż przepracował w warunkach szkodliwych oraz o szczególnym charakterze 15 lat i 3 miesiące. W szczególności w okresie od dnia 15 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 2009 r. wykonywał pracę w SM (...) jako kierowca samochodu – cysterny ze specjalistycznym urządzeniem do pobierania mleka. Dodatkowo do jego obowiązków należała cała obsługa związana z pobieraniem mleka i jego pompowaniem oraz późniejsze mycie samochodu i jego dezynfekcja. Pracę tą wykonywał w bardzo ciężkich warunkach, szczególnie w zimie. W jego ocenie spełnił przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny w całości podziela ustalenia oraz rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji podjęte w oparciu o przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), które w całości przytoczył i nie widzi potrzeb ich powtarzania.

Należy jedynie podkreślić, że art. 4 tej ustawy dla nabycia prawa do emerytury pomostowej wymaga m.in. wykazania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat, oraz aby prace te wykonywane przed dniem 1 stycznia 1999r. były pracami o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub w art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zaś prace wykonywane po dniu 31 grudnia 2008r. były wymienione w art.3ust.1i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, czyli objęte załącznikiem nr 1 lub 2 do tej ustawy. Wnioskodawca, poza okresem zatrudnienia jako palacz c.o. (od dnia 1 listopada 1992 r. do 15 kwietnia 1993 r.) legitymuje się okresem zatrudnienia od dnia 15 lipca 1994 r. do 30 kwietnia 2009 r. w Spółdzielni (...) w W. Mazowieckiem (...)na stanowisku kierowcy samochodowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym 3,5 tony wykonującym również czynności związane z pompowaniem mleka w punktach jego odbioru oraz obsługą samochodu-cysterny. Stanowisko takie nie zostało jednak wymienione ani w załączniku Nr 1 ani Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Fakt, że przed dniem 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach opisaną w wykazie A dział VIII pkt 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - Dz. U. Nr 8, poz. 43, ze zm.), nie przesadza o tym, że pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych świadczył również po dniu 31 grudnia 2008r. Celem ustawy o emeryturach pomostowych była bowiem właśnie likwidacja możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę przez niektóre grupy zawodowe. Ustawodawca uznał, że wprowadzone w 1983 r. przepisy regulujące te kwestie (w szczególności rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.) przewidują zbyt szeroką grupę uprawnionych do wcześniejszych świadczeń emerytalnych i niezbędna jest konsekwentna realizacja założeń reformy systemu ubezpieczeń społecznych, co do stopniowej likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę. W wyniku reformy systemu ubezpieczeń społecznych, zgodnie z regulacjami zawartymi w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227) ulegała stopniowej likwidacji możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę. W powszechnym systemie emerytalnym przyjęto założenie, że uprawnienia emerytalne wszystkich ubezpieczonych, którzy płacili taką samą składkę, będą takie same. Wszelkie dodatkowe uprawnienia będą finansowane z innych niż powszechna składka na ubezpieczenie emerytalne źródeł, a także będą regulowane w trybie odrębnym (zob. uzasadnienie projektu ustawy o emeryturach pomostowych nr druku 1070). Zatem nie wszystkie osoby korzystające w starym systemie emerytalnym z obniżonego wieku emerytalnego będą mogły skorzystać z emerytur pomostowych. Skoro zaś stanowisko, na jakim był zatrudniony wnioskodawca nie zostało obecnie wymienione ani w załączniku Nr 1 ani Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, to nie przysługuje mu prawo do tego świadczenia. Zasadne było więc stwierdzenie, że nie spełnił on przesłanki wymaganej dla nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

W świetle powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.