Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Lucyna Łaciak

Protokolant: Grzegorz Gut

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2014 r. w Warszawie

sprawy J. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 9 stycznia 2014 r., znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. Z. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2013 roku na okres lat 3 (trzech).

UZASADNIENIE

Ubezpieczony J. Z. w dniu 3 lutego 2014 r. złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Inspektoratu w N. odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 9 stycznia 2014 r., znak: (...) którą to decyzją organ rentowy odmówił mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że choruje na cukrzycę insulino – zależną typu I od 34 lat. (odwołanie od decyzji, k.2- 2v a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie, złożone w tutejszym Sądzie Okręgowym, w dniu 21 lutego 2014 r., wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wskazał, że odwołujący pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Świadczenie to przysługiwało mu do dnia 31 października 2013 r.. W dniu 7 października 2013 r. odwołujący złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Nadto ZUS podniósł, że ubezpieczony został skierowany na badanie do Komisji Lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 3 stycznia 2014 r. uznała odwołującego za zdolnego do pracy. Zatem, organ rentowy w oparciu o w/w orzeczenie, decyzją z dnia 9 stycznia 2014 r., odmówił J. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (odpowiedź na odwołanie, k.10 a.s.).

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:

J. Z., ur. (...), złożył w dniu 7 października 2013 r. do organu rentowego wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (k.215 a.r.).

Orzeczeniem z dnia 6 listopada 2013 r. lekarz orzecznik ZUS ustalił po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej, w tym: dokumentacji z przebiegu leczenia 2010-2013 r.,, zaświadczeń o stanie zdrowia wystawionych przez lekarzy leczących w dniach 2.10.2013 r., wyników badań dodatkowych: biochemicznych, że J. Z. nie jest niezdolny do pracy (k.219 a.r.).

Od w/w decyzji Lekarza Orzecznika ZUS odwołujący złożył sprzeciw. W związku z tym, sprawa została skierowana do Komisji Lekarskiej ZUS. Komisja Lekarska ZUS przeprowadziła kolejne badanie ubezpieczonego, po którym wydała orzeczenie stwierdzające, że J. Z. nie jest niezdolny do pracy (k. 229 a.r.).

W oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika ZUS oraz orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS organ rentowy wydał, w dniu 9 stycznia 2014 r. decyzję, znak: (...)odmawiającą ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (k. 231 a.r.).

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w toku postępowania dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego lekarza specjalisty diabetologa, ortopedy, neurologa celem ustalenia czy odwołujący się jest zdolny czy też całkowicie lub częściowo niezdolny do pracy zarobkowej, ze wskazaniem daty powstania tej niezdolności; czy jest to niezdolność trwała czy okresowa, jeśli okresowa to na jaki okres; jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego (poprawa lub pogorszenie) to na czym ona polegała (k.13 a.s.).

Biegły sądowy neurolog dr n. med. W. Z. w opinii z dnia 7 kwietnia 2014 r. wskazał, że odwołujący leczony jest od wielu lat z powodu cukrzycy typu I i ma powikłania w postaci retinopatii i polineuropatii cukrzycowej.

Biegły podkreślił, iż badania EMG i ENG z 2010 i 2014 r. wskazują u odwołującego na uszkodzenie czuciowo – ruchowe nerwów obwodowych kończyn dolnych oraz uszkodzenie na poziomie nadgarstków. Nadto biegły podniósł, iż w rtg kręgosłupa lędźwiowego stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatię na poziomie L4-L5. W 2000 r. stwierdzono u odwołującego polineuropatię cukrzycową.

Biegły wskazał, że ubezpieczony w zakresie kończyn górnych i dolnych ma osłabienie odruchów okostnowo – ścięgnistych oraz zaburzenia czucia powierzchniowego w odcinkach dystalnych. Ma sprawne funkcje manualne i motoryczne oraz dobrą ruchomość tułowia. Z punktu neurologicznego, w ocenie biegłego, ubezpieczony nie spełnia kryterium częściowej niezdolności do pracy (k. 23a.s.).

Biegły sądowy ortopeda Z. T. w opinii wskazał, że odwołujący miał w 1998 r. złamanie spiralne pzynasady dalszej k. piszczelowej prawej. Zastosowano wówczas leczenie operacyjne- zespolenia śrubami, opatrunek gipsowy. W 2011 r. rozpoznano u niego zwężające guzkowe zapalenie pochewki ścięgnistej palca II ręki lewej. Zastosowano leczenie operacyjne.

W ocenie biegłego, wnioskodawca jest wydolny ruchowo. Ma obie kończyny górne i dolne oraz kręgosłup sprawne. Z punktu ortopedycznego nie jest niezdolny do pracy w rozumieniu rentowym z powodu schorzeń narządów ruchu (k.42-43v a.s.).

Biegła sądowa diabetolog dr n. med. E. P. w opinii wskazała, że odwołujący choruje na cukrzycę typu 1. Leczony jest insuliną (przyjmuje insulinę 4 razy dziennie). Cukrzyca ta jest o chwiejnym przebiegu, z dużymi wahaniami glikemii. Ma powikłania cukrzycowe w postaci retinopatii prostej, neuropatię cukrzycową czuciowo – ruchową. W ocenie biegłej, nie ma poprawy stanu zdrowia u odwołującego. Pacjent ma częściowe ograniczenie zdolności do pracy na okres trzech lat (k.90-94 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 17 listopada 2014r. organ rentowy oświadczył, że nie zgadza się z opinią biegłego diabetologa i wnosi o powołanie innego biegłego tej specjalności (k. 120 a.s.).

Zaś rozprawie w dniu 2 grudnia 2014 r. pełnomocnik organu rentowego wniósł zastrzeżenia w trybie art. 162 kpc w zw. z art. 217 kpc, art. 227 kpc, art. 233 kpc, art. 278 kpc.

Powyższy stan faktyczny, Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz na podstawnie dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych ubezpieczonego. Sąd dopuścił również, celem ustalenia stanu faktycznego, dowód z zeznań świadka M. Ł.. Sąd nie dał wiary w/w zeznaniom świadka, albowiem z dokumentacji medycznej załączonej do akt sprawy oraz z opinii biegłego diabetologa, wynika że odwołujący choruje na cukrzycę typu 1 o chwiejnym przebiegu. Ma powikłania cukrzycowe w postaci retinopatii prostej, neuropatię cukrzycową czuciowo – ruchową i ma częściowe ograniczenie zdolności do pracy. Nadto, Sąd podkreśla, iż świadek jest lekarzem specjalistą neurologiem praktykującym jako lekarz orzecznik. Ponadto świadek nie jest lekarzem diabetologiem i nie posiada wystarczających kwalifikacji, aby oceniać lekarza biegłego sądowego diabetologa, który wydaje opinię zgodnie ze swoimi kompetencjami i wykształceniem. Co więcej, samo wykształcenie orzecznicze świadka, to jest zbyt mało, aby składać zastrzeżenia do opinii biegłego sądowego diabetologa.

W ocenie Sądu Okręgowego opinie biegłych są wiarygodnym dowodem w sprawie, gdyż zostały wydane w oparciu o obiektywne wyniki badań odwołującego, zaś biegli lekarze są specjalistami w swoich dziedzinach, posiadającymi bogatą wiedzę medyczną i wieloletnie doświadczenie zawodowe. Zdaniem Sądu Okręgowego, opinie powołanych w sprawie biegłych, w szczególności diabetologa, nie pozostawiają wątpliwości co do dokładnego określenia stanu zdrowia wnioskodawcy. Zatem brak jest podstaw, aby nie dać wiary opiniom biegłych sądowych.

Na marginesie, Sąd Okręgowy zaznacza, iż warunkiem rozpoznania zarzut naruszenia art. 162 kpc w zw. z art. 217 kpc, art. 227 kpc, art. 233 kpc, art. 278 kpc jest zgłoszenie go do protokołu. Jak wynika z treści protokołu rozprawy z dnia 2 grudnia 2014 r. obecny na rozprawie pełnomocnik powoda oświadczył, że zgłasza zastrzeżenie w trybie art. 162 kpc w zw. z art. 217 kpc, art. 227 kpc, art. 233 kpc, art. 278 kpc. Sąd Okręgowy zważył, iż zgodnie z przepisem art. 162 kpc strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Nadto należy podkreślić, iż art. 162 kpc obejmuje prekluzję wskazanych w nim zarzutów. Zatem, jej zaistnienie może mieć miejsce tylko w odniesieniu do uchybień odpowiednio sprecyzowanych. Nie wystarcza jedynie zgłoszenie zastrzeżenia z powołaniem się na art. 162 kpc. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 sierpnia 2006 r. (sygn. V CSK 237/06, Lex nr 201179) zachowanie uprawnienia do powoływania się na uchybienia przepisom postępowania, z wyjątkiem przewidzianym w art. 162 zd. 2 kpc, wymaga - poza dochowaniem terminu zgłoszenia zastrzeżenia - wskazania spostrzeżonego przez stronę uchybienia z wyczerpującym przytoczeniem naruszonych przepisów postępowania wraz z wnioskiem o wpisanie tak sformułowanego zastrzeżenia do protokołu. Niewpisanie zastrzeżenia do protokołu powoduje utratę podnoszonych zarzutów. Obowiązek sprecyzowania zarzutów naruszenia przez sąd pierwszej instancji przepisom postępowania niewątpliwie winien obciążać profesjonalnego pełnomocnika powoda. Bez sprecyzowania uchybienie sąd nie może swojego, nieokreślonego uchybienia naprawić.

Zatem, naruszenie przepisów procesowych może być skutecznym zarzutem tylko przy wykazaniu, że ich naruszenie miało lub mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Pełnomocnik organu rentowego takich argumentów nie przedstawił.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku organu rentowego o powołanie innego biegłego diabetologa uznając, iż zgromadzony materiał dowodowy jest pełny i wiarygodny, a także pozwala na ustalenie stanu faktycznego.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowi wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia kończącego postępowanie.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie zważył, co następuje:

Odwołanie J. Z. od decyzji organu rentowego z dnia 9 stycznia 2014 r., znak: (...) jest uzasadnione i zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie jedyną kwestią sporną między stronami postępowania stanowiło spełnienie przesłanki stanu niezdolności do pracy odwołującego. Spełnienie natomiast pozostałych warunków przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, nie było kwestionowane przez organ rentowy, a wobec powyższego nie stanowiło przedmiotu rozpoznania przez tutejszy Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym.

W myśl art. 57 ust 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013r. poz.1440; ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku określono warunki konieczne do powstania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Warunki te muszą być spełnione łącznie. Niezdolność do pracy jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy)” (Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004 roku, II UK 222/03, OSNAPiUS rok 2004, Nr 19, poz. 340.). Prawo do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy przysługuje zatem w wypadku wypełnienia wszystkich przesłanek z art. 57 pkt.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku.

Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci akt rentowych i opinii biegłego ortopedy, neurologa i diabetologa, Sąd Okręgowy uznał, iż występują podstawy do zmiany decyzji organu rentowego poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2013 r. na okres 3 lat. Częściową niezdolność do pracy u J. Z., Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego diabetologa, bowiem główne dysfunkcje odwołującego znajdują się w zakresie jego specjalizacji. W tym względzie, powołany w sprawie biegły sądowy diabetolog uznał, iż odwołujący jest nadal częściowo niezdolny do pracy zarobkowej na okres 3 lat z powodu cukrzycy typu 1 o chwiejnym przebiegu, z dużymi wahaniami glikemii oraz powikłań cukrzycowych w postaci retinopatii prostej, neuropatii cukrzycowej czuciowo – ruchowej. Tym samym, J. Z. spełnia wszystkie ustawowe przesłanki niezbędne do otrzymania świadczenia rentowego.

W toku postępowania, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do podważenia opinii biegłych, szczególnie opinii biegłego diabetologa. Tym samym, poczynione przez niego ustalenia, co do stanu zdrowia odwołującego przyjął za własne.

Nadto, Sąd Okręgowy podkreśla, że ocena niezdolności do pracy z medycznego punktu widzenia wymaga wiadomości specjalnych i sąd nie może - wbrew opinii biegłego (biegłych) - opierać ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 maja 2014r.III AUa 1810/13).

Sąd Okręgowy, podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 16 września 2009r., w którym ustalił, że nie ma uzasadnienia wniosek o powołanie kolejnego biegłego jedynie w sytuacji, gdy już złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Wykazywanie okoliczności, uzasadniających powołanie kolejnego biegłego pozostaje w gestii strony. To strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie dodatkowych opinii (I UK 102/09).

Z powyższego bezspornie zatem wynika, iż dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego diabetologa byłoby niezasadne i prowadziło jedynie do przedłużenia się przedmiotowego postępowania, w efekcie czego mogłoby dojść do jego przewlekłości.

Jednocześnie, Sąd Okręgowy podkreśla, że zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 ustawy rentowej, przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Sąd Okręgowy, opierając się na informacjach uzyskanych głównie z opinii biegłego diabetologa, przyznał J. Z. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do od dnia 1 listopada 2013r. na okres 3 lat. Albowiem schorzenie, z powodu którego odwołujący jest częściowo niezdolny do pracy mieści się w zakresie specjalności biegłego sądowego diabetologa.

Ustalenie terminu, od jakiego Sąd Okręgowy uznał za zasadne przyznać odwołującemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynika z dyspozycji art. 133 ust.1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.) zgodnie, z którym w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

MW