Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X Cz 213/13

POSTANOWIENIE

Dnia 15 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

Wydział X Cywilny Rodzinny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Iwona Pydych

SSO Edyta Dolińska-Kryś

SSO Mirela Tocha-Plata

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2013 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko małol. M. P. (1) reprezentowanego przez matkę M. P. (2)

o obniżenie renty alimentacyjnej

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy Wydział VI Rodzinny i Nieletnich z dnia 1 sierpnia 2013 r. o zabezpieczeniu

postanawia

oddalić zażalenie

(...)

Powód A. P. pozwem z dnia 17 czerwca 2013 r. wniósł o obniżenie renty alimentacyjnej zasądzonej od niego na rzecz małoletniego M. P. (1).

W pozwie także powód wniósł o zabezpieczenie powództwa w kwocie 150 zł miesięcznie do momentu wydania orzeczenia o obniżeniu alimentów.

Postanowieniem z dnia 1 sierpnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy Wydział VI Rodzinny i Nieletnich uwzględnił częściowo wniosek o udzielenie zabezpieczenia i obniżył do kwoty 300 zł. miesięcznie alimentów zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 29 stycznia 2013r. syg. XC 1082/12 . W uzasadnieniu swego orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c w każdej sprawie można żądać udzielenia zabezpieczenia. W sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. W sprawach tych podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie roszczenia( art. 753§ 1 k.p.c.) Zdaniem Sądu pierwszej instancji powód uprawdopodobnił roszczenie.

Powyższe postanowienie zaskarżyła zażaleniem przedstawicielka pozwanego wnosząc o jego zmianę poprzez uchylenie zaskarżonego postanowienie i oddalenie zabezpieczenia. Zarzucono, iż wydano postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia bez wnikliwego postępowania dowodowego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań wskazać należy, że w niniejszej sprawie powód wniósł o obniżenie renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego X Wydziału Cywilnego Rodzinnego w B..

Wniesienie zażalenia skutkować musiało dokonaniem przez Sąd Okręgowy analizy charakteru sprawy w przedmiocie obniżenia renty alimentacyjnej. Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, iż nie należy ona do kategorii tzw. „spraw o alimenty”, o których mowa w art. 753 k.p.c. w konsekwencji uznać należało, iż powyższy przepis nie ma zastosowania w sprawach o obniżenie renty alimentacyjnej z dwóch zasadniczych względów.

Po pierwsze, sposób zabezpieczenia określony w omawianym przepisie jako wyjątkowy może zostać zastosowany jedynie do zabezpieczenia roszczeń wyraźnie wskazanych w ustawie. Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie nie jest jednak ani sprawą o alimenty ani jedną ze spraw wymienionych w art. 753 1 k.p.c., do których art. 753 stosuje się odpowiednio. Sprawami o alimenty w rozumieniu art. 753 k.p.c. są bowiem jedynie sprawy, w których dochodzone są roszczenia alimentacyjne. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 23 lutego 1982 r. (III CZP 3/82, OSNC 1982, nr 7, poz. 100), na gruncie art. 753 k.p.c. pojęcie "sprawy o alimenty" należy rozumieć jako sprawy o zasądzenie alimentów. Wynika to nie tylko z jednoznacznego brzmienia pojęcia „sprawa o alimenty”, ale również z konstrukcji dalszej części tego przepisu, w którym mowa jest jedynie o zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu określonej kwoty pieniężnej. W toku postępowania o zabezpieczenie roszczenia o obniżenie renty alimentacyjnej uprawnionym z punktu widzenia przepisów o postępowaniu zabezpieczającym jest osoba żądająca obniżenia. W konsekwencji, w takiej sytuacji nie istnieje możliwość zabezpieczenia roszczenia poprzez zobowiązanie obowiązanego (czyli pozwanego w sprawie o obniżenie renty alimentacyjne) do zapłaty uprawnionemu ( czyli powoda) określonej kwoty pieniężnej.

Po drugie, jak wynika z systematyki kodeksu, przepis art. 753 k.p.c. znajduje zastosowanie jedynie do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, tj. roszczeń o zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Z kolei roszczenie o obniżenie renty alimentacyjnej, choć niewątpliwie ma charakter majątkowy, bez wątpienia jest roszczeniem o charakterze niepieniężnym.

Reasumując stwierdzić należy odmiennie niż Sąd Rejonowy podał, iż przepis art. 753 k.p.c. nie znajduje zastosowania do zabezpieczenia roszczeń o obniżenie renty alimentacyjnej. W konsekwencji, dla uzyskania zabezpieczenia tego roszczenia wymagane jest nie tylko uprawdopodobnienie jego istnienia, ale również uprawdopodobnienie, że brak zabezpieczenia pozbawiłby wierzyciela zaspokojenia lub też je poważnie utrudnił (art. 730 1 § 1 k.p.c.). Tymczasem jak zasadnie ustalił Sąd pierwszej instancji powód uprawdopodobnił w należyty sposób istnienie roszczenia. W tym miejscu wskazać należy, że uprawdopodobnienie, jako instytucja kodeksowa, odnosi się do sytuacji, w których ustawa procesowa nie wymaga ustalenia twierdzeń o faktach przy pomocy dowodów, lecz zadawala się mniejszym stopniem pewności – uprawdopodobnieniem tych twierdzeń. Uprawdopodobnienie może być przeprowadzone przez sąd przy użyciu środków, które uzna za właściwe, nie wyłączając środków dowodowych. Wykazanie prawdopodobieństwa roszczenia może być przeprowadzone za pomocą takich niesformalizowanych środków, jak: pisemne oświadczenia osób trzecich czy dokumenty ( por. Komentarz do postępowania cywilnego pod red. Tadeusza Erecińskiego. Część I. Postępowanie rozpoznawcze, t. II, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis). Tymczasem w niniejszej sprawie powód , przedłożył zaświadczenie o uzyskanych dochodach t.j. zasiłku rehabilitacyjnego w wysokości około 2400 zł. oraz dokumenty na okoliczność pogorszenia się jego stanu zdrowia i braku możliwości obecnie wykonywania pracy zarobkowej. W czasie ustalania obowiązku alimentacyjnego przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy powód był zdrowym człowiekiem i otrzymywał wynagrodzenie za pracę w wysokości 3700 zł miesięcznie. W art. 730 1 § 2 k.p.c. kojarzy się interes prawny z celem postępowania. Celem postępowania zabezpieczającego jest niewątpliwie także umożliwienie wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia.

Co do możliwych sposobów zabezpieczenia roszczenia o obniżenie renty alimentacyjnej, to stwierdzić należy, iż z faktu, że art. 755 § 1 k.p.c. zdaje się dopuszczać każdy, stosowny do okoliczności sposób, nie wynika, iż brak jest w tym zakresie jakichkolwiek ograniczeń. Należy bowiem pamiętać o wyrażonej w przepisach ogólnych Części drugiej Kodeksu postępowania cywilnego zasadzie, iż zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi (art. 731 k.p.c.). Obniżenie świadczeń alimentacyjnych na czas trwania procesu w sposób oczywisty zmierza do zaspokojenia roszczenia albowiem uprawniony otrzymuje to, o co proces się toczy. Jednocześnie brak jest przepisu, który dopuszczałby w okolicznościach niniejszej sprawy odstępstwo od wyrażonej w treści art. 731 k.p.c. zasady.

W tym miejscu jedynie na marginesie zaznaczyć należy, iż postępowanie w sprawie o zabezpieczenie powództwa ma charakter tymczasowy i dopiero po przeprowadzeniu postępowania dowodowego będzie można ustalić czy należy obniżyć alimenty na rzecz małoletniego dziecka. Ponadto sąd będzie miał za zadanie ustalić zasadność czynienia nakładów na majątek stron to jest spłacania kredytów np. na działkę w wysokości 590 zł. miesięcznie kosztem łożenia na usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka. Nie należy pomnażać swojego majątku kosztem zmniejszania dotychczasowego usprawiedliwionego jego potrzebami poziomu życia dziecka.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zażalenie oddalił.