Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 listopada 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił Z. D. prawa do ponownego przeliczenia emerytury.

Decyzja została wydana na podstawie art.21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku, poz.965 ze zm.).

Organ rentowy wskazał, że ubezpieczonej nie przysługuje rekompensata bowiem, decyzją z dnia 17 grudnia 2008 roku została jej przyznana emerytura wcześniejsza.

Powyższą decyzję zaskarżyła w całości Z. D..

Zaskarżonej decyzji zarzuciła obrazę prawa materialnego poprzez błędną wykładnię ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ubezpieczona wniosła o zmianę decyzji i przyznanie prawa do rekompensaty.

W uzasadnieniu odwołania podała, iż spełnia wszystkie warunki do uzyskania rekompensaty na podstawie ustawy o emeryturach pomostowych.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniosła o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona Z. D. urodziła się (...).

Decyzją z dnia 17 września 2008 roku znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia 1 września 2008 roku. Emerytura została przyznana na podstawie art.29 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wypłata emerytury została zawieszona, gdyż ubezpieczona kontynuowała zatrudnienie. (decyzja – k.68 akt ZUS)

19 kwietnia 2013 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczeń okresów składkowych i nieskładkowych oraz podjęcie wypłaty emerytury. Ubezpieczona wniosła o wypłatę emerytury w pełnej wysokości, oświadczając, że rozliczy się z osiągniętego przychodu za 2013 rok po zakończeniu roku. (wniosek – k.72 akt ZUS, notatka – k.91 akt ZUS)

Decyzją z dnia 14 maja 2013 roku znak (...) Zakład ponownie ustalił emeryturę dla ubezpieczonej i podjął jej wypłatę od dnia 1 kwietnia 2013 roku. (decyzja – k.107 akt ZUS)

Ubezpieczona została zawiadomiona, że w dniu 12 czerwca 2013 roku Zakład przekazał emeryturę w wysokości 5.361,71 zł za okres od 1 kwietnia do 31 maja 2013 roku. (zawiadomienie – k.119 akt ZUS)

W dniu 27 maja 2013 roku ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę. We wniosku ubezpieczona wskazała, iż pobiera emeryturę (...). (wniosek – k.1 -3 akt ZUS, II plik)

W piśmie z dnia 7 czerwca 2013 roku Zakład poinformował ubezpieczoną, że rozpoznanie wniosku z dnia 27 maja 2013 roku o przyznanie emerytury ulega przesunięciu do dnia 24 czerwca 2013 roku, z powodu oczekiwania na osiągnięcie wieku emerytalnego. (pismo – k.17 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 25 czerwca 2013 roku znak (...) Zakład przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia 24 czerwca 2013 roku w kwocie zaliczkowej. Emerytura została przyznana na podstawie art.24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zakład wskazał, iż emerytura zostaje zawieszona, gdyż jest świadczeniem mniej korzystnym oraz iż nadal będzie wypłacana emerytura przyznana decyzją z dnia 17 września 2008 roku. Nadto podał, że ostateczna decyzja będzie wydana po rozliczeniu roku 2013. (decyzja – k.31 akt ZUS, II plik)

15 lipca 2013 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury. Wskazała, że nadal pozostaje w stosunku pracy. (wniosek – k.35 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 25 lipca 2013 roku znak (...) Zakład przeliczył emeryturę ubezpieczonej od dnia 1 lipca 2013 roku. (decyzja – k.41 akt ZUS, II plik)

28 stycznia 2014 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury, rozliczenie przychodu za 2013 rok oraz o przeliczenie kapitału początkowego. Podała, iż nadal pozostaje w stosunku pracy. (wniosek – k.47 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 3 kwietnia 2014 roku znak (...) Zakład przeliczył emeryturę od 1 stycznia 2014 roku. Zakład wskazał, iż emerytura zostaje zawieszona, gdyż jest świadczeniem mniej korzystnym. (decyzja – k.57 akt ZUS, II plik)

Pismem z dnia 9 kwietnia 2014 roku Zakład zawiadomił ubezpieczoną o rozliczeniu emerytury w związku z przychodem w okresie od 1 kwietnia 2013 roku do 31 maja 2013 roku. (zawiadomienie – k.61 akt ZUS, II plik)

W dniu 30 kwietnia 2014 roku ubezpieczona wpłaciła na rachunek Zakładu kwotę 162 zł tytułem rozliczenia świadczenia. (potwierdzenie wpłaty – k.69 akt ZUS, II plik)

W dniu 7 maja 2014 roku Zakład ustalił nadpłatę emerytury ubezpieczonej za okres od 1 kwietnia 2013 roku do 31 maja 2013 roku w wysokości 1.098,24 zł. Ubezpieczona zwróciła tę kwotę w dniu 2 czerwca 2014 roku. (notatka – k.71 akt ZUS II plik, decyzja o rozliczeniu świadczeń, wpłata – k.75 akt ZUS, II plik)

16 lipca 2014 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury, rozliczenie przychodu za 2013 rok oraz o przeliczenie kapitału początkowego. Podała, iż nadal pozostaje w stosunku pracy. (wniosek – k.79 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 22 lipca 2014 roku znak (...) Zakład odmówił przeliczenia emerytury informując ubezpieczoną, że kolejny wniosek może złożyć po 31 grudnia 2015 roku. (decyzja – k.87 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 22 lipca 2014 roku znak (...) Zakład przeliczył emeryturę od 1 lipca 2014 roku. (decyzja – k.87 akt ZUS, II plik)

W dniu 25 lutego 2015 roku ubezpieczona złożyła wniosek o ponowne przeliczenie emerytury (...). (wniosek – k.91 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 25 marca 2015 roku znak (...) Zakład przeliczył emeryturę ubezpieczonej od dnia 1 lutego 2015 roku. (decyzja – k.103 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 25 marca 2015 roku znak (...) Zakład przeliczył emeryturę ubezpieczonej od dnia 1 lutego 2015 roku i zawiesił wypłatę świadczenia, jako mniej korzystnego. (decyzja – k.99 akt ZUS, II plik)

W dniu 19 października 2015 roku ubezpieczona złożyła wniosek o przeliczenie emerytury i rekompensatę wynikającą z ustawy o emeryturach pomostowych. (wniosek – k.107 akt ZUS, II plik)

Ubezpieczona jest funkcjonariuszem celnym w służbie stałej od 16 grudnia 1991 roku. (zaświadczenie – k.39 akt ZUS, I plik)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie dowodów z dokumentów, których strony nie kwestionowały.

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom ubezpieczonej, że jej wniosek z dnia 19 kwietnia 2013 roku o emerytuję dotyczył wniosku o przyznanie emerytury po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego. Taka informacja nie wynika z treści wniosku, a nadto ubezpieczona we wniosku wyraźnie zaznaczyła, iż wnosi o „odwieszenie emerytury”. Rozpoznając wniosek ubezpieczonej organ rentowy decyzją z dnia 14 maja 2013 roku ponownie ustalił emeryturę dla ubezpieczonej i podjął jej wypłatę od 1 kwietnia 2013 roku. Ubezpieczona w dniu 27 maja 2013 roku złożyła kolejny wniosek o emeryturę, w którym wskazała, że pobiera emeryturę. Wbrew zeznaniom ubezpieczonej, została powiadomiona o przesunięciu terminu rozpoznania wniosku z dnia 27 maja 2013 roku do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego, co wynika z treści kierowanego do niej zawiadomienia.

W ocenie Sądu nie zasługują na wiarę twierdzenia ubezpieczonej, że nie pobierała emerytury w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2013 roku, gdyż świadczenie to zwróciła. Organ rentowy w dniu 7 maja 2014 roku ustalił nadpłatę emerytury ubezpieczonej za okres od 1 kwietnia 2013 roku do 31 maja 2013 roku w wysokości 1.098,24 zł. Zakład w decyzji z dnia 8 maja 2014 roku wskazał, iż świadczenie powinno być zmniejszone o kwotę 549,12 zł miesięcznie. Ubezpieczona zwróciła tę kwotę w dniu 2 czerwca 2014 roku. Nadpłata wynikała z rozliczenia przychodu w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2013 roku.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Rekompensata, zgodnie z definicją legalną zawartą w art.2 punkt 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 roku, poz.965 ze zm.), jest odszkodowaniem za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Warunki przyznania prawa do rekompensaty określone zostały w art.21 ww. ustawy o emeryturach pomostowych.

Prawo do rekompensaty przysługuje ubezpieczonym, którzy:

1)  utracili możliwość przejścia na emeryturę w związku z wygaśnięciem po dniu 31 grudnia 2008 roku (w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku a przed dniem 1 stycznia 1969 roku) podstawy prawnej, umożliwiającej uzyskanie wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

2)  nie spełniają warunków do uzyskania emerytury pomostowej,

3)  legitymują się co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS ,

4)  nie uzyskali prawa do emerytury według zasad określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ustalenie prawa do rekompensaty następuje przy rozpoznaniu wniosku o emeryturę, bowiem rekompensata, zgodnie z treścią art.23 ust.2 ww. ustawy o emeryturach pomostowych jest przyznawana w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w art.173 i art.174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Rekompensata zwiększa zatem wartość kapitału początkowego ubezpieczonego i tym samym daje możliwości odpowiedniego zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Skoro rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art.173 ww. ustawy o emeryturach i rentach kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, za których były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 roku, to rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki (emerytury w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku). Zatem warunek sformułowany w art.21 ust.2 ww. ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obliczonej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Jedynie więc nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczona Z. D. ma ustalone od dnia 1 września 2008 roku prawo do emerytury, na podstawie art.29 w zw. z art.46 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz.887). Emerytura ta została wyliczona w systemie zdefiniowanego świadczenia, według formuły zawierającej stałą kwotę socjalną oraz kwotę indywidualną zależną od stażu pracy i wysokości zarobków.

Po rozpoznaniu wniosku ubezpieczonej z dnia 19 kwietnia 2013 roku, decyzją z dnia 14 maja 2013 roku Zakład ponownie ustalił i podjął wypłatę emerytury ubezpieczonej od 1 kwietnia 2013 roku. Jest to świadczenie przyznane decyzją z dnia 17 września 2008 roku.

W dniu 27 maja 2013 roku ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę. Decyzją z dnia 25 czerwca 2013 roku Zakład przyznał ubezpieczonej emeryturę na podstawie art.24 ww. ustawy o emeryturach i rentach. Świadczenie to zostało przyznanie ubezpieczonej po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art.24 ust.1a punkt 3 (60 lat i 2 miesięcy).

Organ rentowy wyliczył ubezpieczonej emeryturę w systemie zdefiniowanej składki, uwzględniając sumę składek zgromadzonych na koncie indywidualnym ubezpieczonej i zwaloryzowanego kapitału początkowego. Ponieważ wysokość emerytury ubezpieczonej przyznana na podstawie art.24 jest niższa niż przyznanej na podstawie art.29 ww. ustawy o emeryturach i rentach Zakład wypłaca obecnie świadczenie korzystniejsze.

Ubezpieczona przed złożeniem wniosku o przeliczenie emerytury i rekompensatę miała ustalone (od 1 września 2008 roku) prawo do emerytury na podstawie art.29 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i od 1 kwietnia 2013 roku świadczenie to pobierała i obecnie również pobiera.

Ubezpieczona ma przyznaną od 1 kwietnia 2013 roku i otrzymuje emeryturę wcześniejszą (obecnie jako świadczenie korzystniejsze) i tym samym nie ma prawa do rekompensaty na podstawie art.21 ww. ustawy o emeryturach pomostowych, bowiem uzyskała prawo do emerytury według zasad określonych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonej.

11.07.2016 r.