Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział IV Karny - Odwoławczy, Sekcja ds. postępowań szczególnych i wykroczeń w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Maczuga

Protokolant: protokolant sądowy Anna Kapłon

po rozpoznaniu sprawy

A. R.

s. M. i D. zd. T.

ur. (...) w O.,

obwinionego o wykroczenie z art.124§1kw.

R. R.

s. J. i H. zd. S.

ur. (...) w O.

obwinionej o wykroczenie z art.124§1kw,

na skutek zażaleń wniesionych przez obrońcę obwinionego i obwinioną,

na postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie, IX Wydział Karny z dnia 21 grudnia 2015, sygn. akt IX W 1408/15/K,

w przedmiocie umorzenia postępowania,

na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpsw, art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 119 kpsw i art. 17 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych,

postanawia

1.  utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

2.  zwolnić obwinionych A. R. i R. R. od kosztów sądowych za drugą instancję

UZASADNIENIE

A. R. obwiniony był o to, że:

w nieustalonym dniu pomiędzy 28 września 2013 roku, a dniem 4 października 2013 roku w miejscowości C., województwo (...), wspólnie z inną osobą dokonał uszkodzenia 35 szt. pustaków pianowych oraz 2 szt. foliowego streczu, gdzie łączna wartość wyniosła 380 zł na szkodę T. S. i M. S.,

tj. o wykroczenie z art. 124 § 1 k.w.

R. R. obwiniona została o to, że:

w nieustalonym dniu pomiędzy 28 września 2013 roku, a dniem 4 października 2013 roku w miejscowości C., województwo (...), wspólnie z inną osobą dokonała uszkodzenia 35 szt. pustaków pianowych oraz 2 szt. foliowego streczu, gdzie łączna wartość wyniosła 380 zł na szkodę T. S. i M. S.,

tj. o wykroczenie z art. 124 § 1 k.w.

Postanowieniem z dnia 21 grudnia 2015 r. sygn. IX W 1408/15/K Sąd Rejonowy dla Krakowa - Krowodrzy w Krakowie, Wydział IX Karny orzekł, co następuje:

I. na zasadzie art. 62 § 2 k.p.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. i art. 45 § 1 k.w. postępowanie w sprawie o wykroczenia przeciwko A. R.i R. R., obwinionym o czyny wskazane w części wstępnej postanowienia, a kwalifikowane jako wykroczenia z art. 124 § 1 k.w., wobec przedawnienia orzekania – umorzyć;

II. na zasadzie art. 118 § 2 k.p.w. kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.

Zażalenia na to orzeczenie złożyli obrońca obwinionego A. R. - adw. J. J. oraz obwiniona R. R..

Obrońca A. R. zarzucił:

1.  błędne przyjęcie przez Sąd Rejonowy, co miało istotny wpływ na wynik sprawy, że zapatrywania prawne i wskazania Sądu odwoławczego zawarte w uzasadnieniu wyroku tego Sądu z dnia 29.09.2015 r. syg.akt (...)dotyczące rozważenia przez Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy, czy mimo przedawnienia nie istnieją przesłanki do uniewinnienia obwinionych A. R. i R. R. dotyczyły wyłącznie czynu przypisanego obwinionemu A. R. polegającego na rzekomym uszkodzeniu w dniu 12.01.2014 r. dwóch sztuk streczu, zaś nie dotyczyły czynu przypisanego obwinionym A. R. i R. R. polegającego na rzekomym uszkodzeniu pustaków i dwóch sztuk streczu w nieustalonym dniu pomiędzy 28 września 2013 r., a dniem 4 października 2013 r.

2.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na jego treść - tj. art.442 § 3 kpk w związku z art.109 § 2 kpw przez:

- pominięcie i nieuwzględnienie przez Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy zapatrywań prawnych i wskazań Sądu odwoławczego zawartych w uzasadnie­niu wyroku tego Sądu z dnia 29.09.2015 r. syg.akt (...) dotyczących czynu przypisanego obwinionym A. R.i R. R. polegającego na rzeko­mym uszkodzeniu pustaków i dwóch sztuk streczu w nieustalonym dniu pomiędzy 28 września 2013 r., a dniem 4 października 2013 r.

Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Obwiniona R. R. zarzuciła:

- niezastosowanie się przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie przy ponownym rozpozna­niu sprawy do zapatrywań prawnych i wskazań Sądu Okręgowego w Krakowie wynikających z uzasadnieniu wyroku tego Sądu z dnia 29.09.2015 r. sygn.akt (...), skutkiem czego Sąd Rejonowy dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie nie uznał prymatu ewentualnego uniewinnienia obwinionej R. R. od popełnienia czynu opisanego w punkcie 2 zaskarżonego postanowienia przed umorzeniem postępowania, naruszając w ten sposób przepis art.442 § 3 kpk w związku z art. 109 § 2 kpw, a uchybienie to w decydujący sposób wpłynęło na wynik tej sprawy.

Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie do ponownego rozpoznania

Sąd Okręgowy, zważył, co następuje:

Zażalenia nie były zasadne, jakkolwiek słusznie w nich podniesiono, iż Sąd Rejonowy naruszył art. 442 § 3 kpk, nie stosując się do zaleceń uprzednio orzekającego Sądu Odwoławczego w sprawie (...).

Orzekający obecnie Sąd Okręgowy, nie podziela bowiem słuszności tych zaleceń.

O ile bowiem, w sytuacji orzekania przez poprzedni Sąd Odwoławczy w sprawie (...), ten Sąd mógł zasadnie twierdzić, że w dniu 29 września 2015 r. czyny zarzucone obwinionym nie były jeszcze przedawnione - to jeśli uznawał jednocześnie materiał dowodowy za kompletny (przynajmniej do części zarzutów) - winien był sam rozważyć, czy nie zachodzą w tym zakresie przesłanki do uniewinnienia i samemu taką decyzję podjąć w oparciu o art. 437 § 2 kpk.Po uchyleniu jednak sprawy do ponownego rozpoznania - dla Sądu Rejonowego postępowanie znalazło się na etapie początkowym. Oznacza to, że żadne dowody nie miały już waloru „przeprowadzonych”. Aby tak się stało, niezbędne byłoby wyznaczenie i odbycie się rozprawy na której także niezbędne byłoby co najmniej przesłuchanie obwinionych (oskarżonych) i w zależności od potrzeby - powtórzenie postępowania dowodowego w całości lub w części. Trzeba zauważyć, że co do zakresu postępowania dowodowego przy ponownym rozpoznaniu sprawy, uprzednio orzekający Sąd Okręgowy - nie dał precyzyjnych wskazówek, ograniczając się do zalecenia czynności weryfikacyjnej, związanej z zarzutem wyłączonym obecnie do odrębnego postępowania - a więc nieistotnym dla niniejszego rozstrzygnięcia. Podjęta przez Sąd decyzja o wyłączeniu do odrębnego postępowania czynu zarzuconego A. R. popełnionego w dniu 12 stycznia 2014 roku dezaktualizuje część zaleceń Sądu Odwoławczego jako, że sytuacja procesowa jest już inna.

Nie można zapominać, że uniewinnienie, o jakim mówił Sąd w sprawie (...) - nie jest możliwe do orzeczenia postanowieniem, ale wyłącznie wyrokiem, który z kolei wymaga przeprowadzenia rozprawy. Sąd Odwoławczy nie był jednak uprawniony do zlecania Sądowi I instancji przeprowadzenia rozprawy i wydawania wyroku, skoro sam nie zdecydował się na uniewinnienie (przy kompletności materiału) a jednocześnie przyznał, że część zarzutów przedawni się, zanim jeszcze sprawa trafi z powrotem do Sądu Rejonowego (k.232).

Jest oczywistym tak dla Sądu jak i stron, że objęte niniejszym postępowaniem wykroczenia przedawniły się już.

Aktualnie orzekający Sąd Okręgowy, podziela zapatrywania Sądu Rejonowego, iż ujawnienie się przesłanki z art. 5 § 1 pkt 4 kpsw, stanowiącej bezwzględną, negatywną przesłankę procesową - uwzględnione być musi z urzędu na każdym etapie postępowania. Naruszeniem tego przepisu byłaby próba dalszego prowadzenia postępowania - w kierunku ewentualnego uniewinnienia, skoro na etapie przed wyznaczeniem jeszcze rozprawy głównej, nie można zasadnie twierdzić o zebraniu już całości materiału dowodowego.

Tylko zebranie w całości materiału dowodowego i jednoczesna konkurencja uniewinnienia z przesłanką umorzenia - aktualizują nakaz wyboru uniewinnienia, jako decyzji korzystniejszej dla oskarżonego.

W zaistniałej obecnie konfiguracji procesowej - sytuacja taka nie ma miejsca.

Sąd Okręgowy w tym składzie, nie podziela pojawiających się niekiedy poglądów, jakoby pomimo negatywnej przesłanki procesowej, postępowanie można by prowadzić, jeżeli „niewiele” już czynności dowodowych zostało do wykonania, a proces mógłby skończyć się uniewinnieniem. Obserwacja otaczającej rzeczywistości wskazuje, że nie można tu opierać się na argumentach tzw. „ zdroworozsądkowych”, bowiem pojęcie to jest interpretowane przez każdego odmiennie - w zależności od jego potrzeb.

Zgoda na prowadzenia, w jednej sprawie, „wyjątkowo”, nawet jednego dowodu - wkrótce doprowadzi do prowadzenia w innych sprawach, dziesiątków kosztownych dowodów, w tym czasochłonnych ekspertyz - w sprawach z góry wskazanych na porażkę procesową. Nawet najbogatszych państw świata, nie stać na takie marnowanie publicznych pieniędzy.

Dlatego, podzielając wywody Sądu I instancji, Sąd Odwoławczy stwierdza, iż zażalenia wniesione w sprawie - nie mogły zostać uwzględnione. Zaskarżone orzeczenie utrzymano więc w mocy. Skarżących, którzy są osobami co do których umorzone zostało postępowanie, choć przegrali zażalenie, zwolniono od kosztów sądowych za drugą instancję - na zasadach słuszności.

SSO Wojciech Maczuga