Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2013r.

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędziowie:

SSO Mariusz Jackowski (spr.) SO Agnieszka Zakrzewska

SO Grażyna Puchalska

Protokolant: st sekr. sąd. Agnieszka Ryba

przy udziale Prokuratora: Jarosława Polanowskiego

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 20l3r.

sprawy E. F.

oskarżonej o przestępstwo z art. 160 § 2 i 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Piasecznie

z dnia 25 października 2012r. sygn. akt II K 904/08

orzeka:

zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Piasecznie do ponownego rozpoznania .

X Ka 109/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Piasecznie wyrokiem z dnia 25.10.2012 r. uniewinnił oskarżoną E. F. od tego , że - w okresie od 4.07.2004 r. do 14.07.2004 r. w K. w woj, (...) pełniąc funkcję Ordynatora Oddziału (...) Kardiologicznej K. (...) Szpitala (...). S. W. i A. i mając obowiązek opieki nad przebywającymi na Oddziale pacjentami nieumyślnie naraziła pacjentkę G. J. na bezpośrednie niebezpieczeństwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu poprzez wykazanie braku należytej staranności i dopuszczenie się w jej leczeniu nieprawidłowości polegających na niezdecydowaniu o wykonaniu badań z zakresu diagnostyki różnicowej przyczyn narastającego bólu, prowadzenia leczenia jedynie objawowego , błędnego rozpoznania półpaśca pomimo braku objawów tej choroby i przyjęciu w dniu 14.07.2004 r. czynnościowego charakteru pogorszenia stanu zdrowia pokrzywdzonej w sytuacji wystąpienia objawów strukturalnego uszkodzenia rdzenia kręgowego , tj. czynu zakwalifikowanego z art. 160 & 2 i 3 kk w zw. z art. 12 kk. Apelację od tego wyroku złożył prokurator .

Apelacja zarzuca wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie , iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie winy oskarżonej przez wyciągnięcie wadliwych wniosków opartych na nieprawidłowej argumentacji i błędnej ocenie zebranych dowodów, podczas gdy ich prawidłowa ocena prowadzi do wniosków przeciwnych, naruszenie przepisów art.7 , 410 ,424 & 1 kpk poprzez dowolną ocenę dowodów, w szczególności nieuwzględniającą treści i wniosków sporządzonych w postępowaniu przygotowawczym i podtrzymanych w toku postępowania sądowego opinii biegłych lekarzy , podczas gdy podstawę wyroku stanowić może tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego .

Podnosząc te zarzuty, apelacja wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje . Apelacji prokuratora nie można odmówić słuszności.

Przede wszystkim podzielić należy pogląd, iż zaskarżony wyrok zapadł z obrazą przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na jego treść , w konsekwencji iż został on wydany przedwcześnie . W tym kontekście wniosek prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania uznać należy za w pełni zasadny . Warunkami prawidłowości wydania wyroku uniewinniającego , w trybie art.5 & 2 kpk, jest wyczerpanie inicjatywy dowodowej, po wtóre rozważenie wszystkich istotnych dowodów, okoliczności postępowania - przemawiających tak na korzyść , jak i na niekorzyść oskarżonego .

Powyższych warunków nie spełnia zaskarżony wyrok .

Już samo uzasadnienie zaskarżonego wyroku, nie spełniające wymogów art.424 & 1 pkt. 1 kpk skutkować musi jego uchyleniem i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. Sąd Rejonowy bowiem w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku poprzestał na stwierdzeniu, iż pomiędzy opiniami sądowo-lekarskimi wydanymi przez biegłych powołanych w postępowaniu przygotowawczym zachodzą sprzeczności, skupiając się na ocenie dowodu z opinii sądowo-lekarskiej biegłego powołanego w postępowaniu sądowym . Tymczasem -zgodnie z art.7 kpk w zw. z art.410 kpk w zw. z art.424 & 1 pkt l kpk - Sąd meriti zobowiązany był do przeprowadzenia swobodnej analizy wszystkich dowodów . Nie budzi wątpliwości, iż w przedmiotowej sprawie istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności karnej oskarżonej mają wiadomości specjalne / art. 193 & 1 kpk /.

Skutkuje to , iż dla stwierdzenia prawidłowości procesu leczenia pokrzywdzonej G. J. w C. S. K. (...). S. W. i A. Oddział (...) Kardiologicznej w K. pod kątem znamion art. 160 & 2 i 3 kk, odpowiedzialności karnej oskarżonej istotne znaczenie mają ustalenia biegłych z zakresu medycyny, zawarte w opiniach sądowo-lekarskich.

Skarżący akcentuje w złożonej apelacji okoliczność, iż z - niepodważalnej jego zdaniem , a pominiętej przez Sąd Rejonowy - opinii sądowo-lekarskiej wydanej przez biegłych lekarzy (...) w S. wynika odpowiedzialność karna oskarżonej . Należy tu przypomnieć , iż w opinii biegłych lekarzy (...) w S. zawarty został katalog uchybień w procesie leczenia pokrzywdzonej w C. S. K. (...). (...) Oddział (...) Kardiologicznej w K., które biegli wiązali z osobą oskarżonej. W oparciu właśnie o te ustalenia biegłych lekarzy (...) w S. skonstruowany został opis czynu , zawarty w akcie oskarżenia .

Trafnie podnosi skarżący , iż opinia biegłych lekarzy (...) w S. wydana została z udziałem lekarzy o wysokich kwalifikacjach , o tytułach naukowych, z udziałem m.in. lekarza neurochirurga. Za słuszny uznać też należy pogląd prokuratora, iż biegli lekarze (...) w S. pisemną opinię / k-281-95 , 309-14 , 350-6 , 397-400 / potwierdzili w toku przesłuchania na rozprawie głównej / k- 894 i n. / . Pominięcie więc tej opinii przez Sąd meriti stanowi z pewnością uchybienie mogące mieć wpływ na treść wyroku , koliduje z przepisami ustawy procesowej, w tym z powołanym art.4 kpk. Należy też dodać , na marginesie , iż opinia biegłych lekarzy (...) w S. zawiera tak sprawozdanie, jak i oparte o nie wnioski, jest szczegółowa, konkretna, z podaniem źródeł, w oparciu o które biegli lekarze wydali opinię . Można więc postawić tezę , iż powołana opinia koresponduje z wymogami art.200 kpk .

Z kolei, w drugiej , wydanej w sprawie opinii biegłego z zakresu neurochirurgii, neurologii J. P. / k-334-342 / znalazło się wprawdzie odniesienie sugerujące prawidłowość leczenia G. J. w C. S. K. (...). S. W. i A. Oddział (...) Kardiologicznej w K. . Zważyć jednakże należy , iż zadaniem biegłego lekarza J. P. była ocena aktualnego stanu zdrowia pokrzywdzonej . Stąd opinia ta - w odróżnieniu od opinii biegłych lekarzy (...) w S. - w zakresie odnoszącym się do prawidłowości procesu leczenia G. J. w C. S. K. (...). S. W. i A. Oddział (...) Kardiologicznej w K. jest ogólnikowa, nie konkretyzująca źródeł, w oparciu o które została wydana.

Opinia więc biegłego lekarza J. P. - w kontekście przedmiotu niniejszego postępowania karnego - nasuwa wątpliwości, co do prawidłowości sprawozdania i wniosków opinii, przynajmniej w kontekście kwestii pełności opinii / por. art.201 kpk /. Do ew. uzupełnienia opinii biegłego lekarza J. P. - jak wiadomo - nie mogło dojść z przyczyn obiektywnych .

Sąd Rejonowy w zaistniałym stanie rzeczy , po przesłuchaniu biegłych lekarzy (...) w S., powołał kolejnego biegłego lekarza, neurochirurga W. P..

Opinia pisemna biegłego lekarza W. P. / k-943 / jest sprzeczna z opinią biegłych lekarzy (...) w S. . Biegły lekarz W. P. stwierdził bowiem w swojej opinii, iż postępowanie zespołu leczącego oraz leczenie pokrzywdzonej w C. S. K. (...). S. W. i A. Oddział (...) Kardiologicznej w K. było prawidłowe , co biegły wiązał, w szczególności z nietypowym charakterem i przebiegiem schorzenia , specyficznym charakterem leczenia w Oddziale (...). Podkreślić jednakże należy, iż mimo , iż biegły lekarz W. P. stwierdził, iż leczenie pokrzywdzonej nie spowodowało ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, to jednak jednocześnie skonstatował, iż proces chorobowy w postaci infekcji Salmonellą i

powstanie ropniaka (...) spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu, a pokrzywdzona znajdowała się w stanie grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała.

Po wydaniu przez biegłego lekarza W. P. opinii pisemnej Sąd Rejonowy przeprowadził czynność przesłuchania biegłego , w szczególności wobec złożenia przez pokrzywdzoną pisma procesowego , gdzie sformułowała ona szereg pytań do biegłego , W trybie tzw. telekonferencji. W tym miejscu podkreślić należy, iż chociaż ustawa procesowa umożliwia przesłuchanie biegłego w trybie art. 177 & la kpk / do tego przepisu odsyła, zezwalając na jego odpowiednie stosowanie art. 197 & 3 kpk /, to jednakże nie budzi wątpliwości, iż aby zagwarantować prawidłowość wydania opinii w tym trybie zapewnić należy warunki formalne , niezbędne dla prawidłowości opiniowania. Warunków takich nie stworzył Sąd Rejonowy . Chodzi tu nie tyle o okoliczność , iż - wbrew art. 147 & 3 kpk -praktycznie cała opinia ustna biegłego lekarza W. P. została utrwalona jedynie w postaci zapisu obrazu i dźwięku na nośniku elektronicznym . W istocie bowiem zasadniczym uchybieniem w powyższym kontekście było przesłuchanie biegłego lekarza W. P. po upływie znacznego czasu od wydania pisemnej opinii w warunkach, które uniemożliwiały biegłemu przypomnienie sobie treści dokumentacji źródłowej . W konsekwencji biegły ten odpowiadając na pytania oskarżycielki posiłkowej powoływał kwestię niepamięci tej dokumentacji. Dobitnym tego przykładem jest wypowiedź biegłego lekarza W. P. odnosząca się do treści skierowania pokrzywdzonej na rehabilitację , związanej z tym konsultacji między Ośrodkiem (...). S. K. (...) (...) w K. a placówką uprzednio leczącą G. J.. Na uwagę zasługuje też okoliczność niespójności opinii ustnej biegłego lekarza W. P. w kwestii tak znaczącej jaką jest kwestia powinności wykonania w procesie leczenia pokrzywdzonej badań z zakresu diagnostyki różnicowej przyczyn bólu.

W konsekwencji opinia biegłego lekarza W. P. - w stanie obecnym -nasuwa wątpliwości nie tylko co do jej kompletności, ale też niesprzeczności - czego nie docenił Sąd Rejonowy.

Dodać też należy, iż w dotychczasowym postępowaniu - mimo powołanych okoliczności -nie doszło do czynności konfrontacji pomiędzy biegłymi lekarzami (...) w S., a biegłym lekarzem W. P. .

W tym stanie rzeczy zaskarżony wyrok nie może się ostać, musi być uchylony, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania. Wobec opisanych wyżej uchybień , zaskarżony wyrok musi być bowiem uznany za przedwczesny .

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy - mając na uwadze powyższe zapatrywania - dążyć należy do wszechstronnego wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, badając i uwzględniając przy tym okoliczności świadczące tak na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonej. Przede wszystkim należy mieć na względzie, iż dla prawidłowego wyrokowania w sprawie niezbędne jest uzyskanie prawidłowej, spełniającej wymogi ustawy procesowej, opinii biegłego lub biegłych lekarzy . Rozważyć należy - wobec opisanych Wad opinii biegłego lekarza W. P. - ew. uzupełnienie tej opinii, czy to w postaci pisemnej , czy ustnej . Przy czym w takim przypadku należy biegłemu umożliwić bieżącą lekturę materiałów źródłowych. Wobec sprzeczności pomiędzy wydanymi opiniami rozważyć też należy celowość przeprowadzenia konfrontacji pomiędzy opiniami biegłych lekarzy dotychczas wydanymi w sprawie . W przypadku niemożności usunięcia rozbieżności w opiniach biegłych lekarzy rozważyć należy dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłego lub biegłych lekarzy, możliwość wydania opinii przez instytucję naukową lub Specjalistyczną / art. 193 & 1 kpk / . Oceniając dowody należy uwzględnić wymogi wynikające z art.7 kpk .

Przy czym przedmiotem rozważań Sądu Rejonowego musi być całokształt dowodów, okoliczności, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, ujawnionych w toku rozprawy głównej. Dopiero takie procedowanie umożliwi wydanie w sprawie prawidłowego rozstrzygnięcia kończącego postępowanie.

Z tych przyczyn orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku .