Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2015r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu - Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SR Bogumiła Dzięciołowska

Protokolant – stażysta Ewelina Fabińska

przy udziale oskarżyciela skarbowego z Urzędu Skarbowego w G. ---

po rozpoznaniu w dniach 31 lipca 2015 r., 11 grudnia 2015 r. i 15 grudnia 2015 r. sprawy z oskarżenia Urzędu Skarbowego w G.

przeciwko

B. G.,

s. Z. i M. z d. N., ur. (...) w P., zam. (...)-(...) G., ul. (...), PESEL (...), karanego

oskarżonemu o to, że:

I.  prowadząc działalność gospodarczą z siedzibą w G. i będąc podatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób uporczywy nie wpłaca w terminie na konto Urzędu Skarbowego w G. zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne wynikającego z zeznania podatkowego PIT-28 za 2012 rok w kwocie (...)zł, którego termin płatności upłynął w dniu 31.01.2013 roku z tym ustaleniem, że do dnia wszczęcia dochodzenia na poczet powyższej zaległości wpłacono kwotę 0,00 zł,

tj. o wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 k.k.s.

II.  prowadząc działalność gospodarczą z siedzibą w G. i będąc podatnikiem podatku od towarów i usług w okresie od 25.02.2013 roku do 27.12.2013 roku w sposób uporczywy nie wpłaca w terminie na konto Urzędu Skarbowego w G. podatku od towarów i usług wynikającego z deklaracji VAT-7 za miesiace: 01, 07, 10, 11/2013 roku w łącznej kwocie (...)zł, z tym ustaleniem, że do dnia wszczęcia dochodzenia na poczet powyższej zaległości wpłacono kwotę (...),

tj. o wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 k.k.s .

ORZEKA:

1.  oskarżonego B. G. uznaje za winnego czynu zarzucanego mu w punkcie I aktu oskarżenia, tj. wykroczenia skarbowego z art. 57 § 1 kks;

2.  oskarżonego B. G. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w punkcie II aktu oskarżenia, z tym ustaleniem, iż oskarżony działał w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem tej samej sposobności, zaś aktualny stan zaległości wynosi (...)złotych tj. wykroczenia skarbowego z art. 57 § 1 kk w zw. z art. 6 § 2 kks;

3.  w myśl art. 50 § 1 kks za przypisane w punktach 1 i 2 wyroku czyny na podstawie art. 57 § 1 kks wymierza oskarżonemu B. G. łącznie karę (...)) złotych grzywny;

4.  zasądza od oskarżonego kwotę (...)) złotych tytułem opłaty oraz obciąża go wydatkami postępowania w kwocie (...)) złotych.

Sygn. akt II W 1241/15

UZASADNIENIE

B. G. prowadził działalność gospodarczą w zakresie recyklingu odpadów nieprzerwanie od 1990 roku pod nazwą G. (...). Posiadał również dwie działki budowlane – o wartości (...)zł,

/dowody: wyjaśnienia oskarżonego k.57, 177./

W związku z prowadzoną działalnością B. G. był zobligowany do uiszczania należności publicznoprawnych w postaci podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług (VAT).

Tytułem zryczałtowanego podatku od osób fizycznych za rok 2012 B. G. zobligowany był uiścić kwotę. (...)zł. Termin płatności podatku upłynął 31 stycznia 2013 roku.

Natomiast należność wynikająca z deklaracji podatkowych VAT – 7 za miesiące styczeń, lipiec, październik oraz listopad 2013 roku wyniosła (...)zł. W szczególności wysokość podatku VAT za miesiąc styczeń 2013 r. wynosiła(...) zł, za miesiąc lipiec 2013 r. – (...)zł, za miesiąc październik 2013 r. – (...) za listopad 2013 r. – (...). Termin płatności deklaracji VAT upływał 25 dnia następnego miesiąca.

/dowody: kopia deklaracji pit-28 za 2012 r. – k.238 – 240, kserokopia deklaracji za miesiąc styczeń 2013 – k.213 – 214, wydruk z aplikacji SP*ED za miesiąc lipiec 2013 – k.222, wydruk z aplikacji SP*ED za miesiąc październik 2013 – k.225, wydruk z aplikacji SP*ED za miesiąc listopad – k.226, doniesienia karne skarbowe – k. 1-5, 7./

Wyżej wymienionych należności oskarżony nie zapłacił w terminie, pomimo iż jego sytuacja majątkowa na to pozwalała.

W 2012 r. w rejestrze VAT B. G. wykazał sprzedaż w kwocie netto (...)) zł, a zakupy netto w kwocie (...)) zł. Natomiast w 2013 r. sprzedaż netto w wysokości(...)( (...),(...)), a zakupy netto w kwocie (...)

W 2012 r. B. G. w zakresie podatku dochodowego korzystał ze zryczałtowanej formy opodatkowania i wykazał przychód w wysokości(...)zł.

W kolejnych latach zdecydował się na opodatkowanie podatkiem liniowym.

W 2013 r. B. G. wykazał przychód w wysokości (...) oraz koszty w wysokości (...)i w konsekwencji dochód w wysokości(...)zł.

W 2014 r. wykazał przychód w wysokości (...)oraz koszty w wysokości (...), zaś dochód w wysokości (...)zł.

/dowody: podsumowanie rejestrów sprzedaży i zakupów na potrzeby VAT za rok 2011 i 2012 k. 270 -273, rejestr sprzedaży VAT za rok 2013, k. 376 – 416, kserokopia deklaracji PIT-28 za 2012 r. – k. 238-240, wydruk z aplikacji SP*ED PIT-36L na 2013 r. – k. 241-242, wydruk z aplikacji SP*ED PIT-36L za 2014 r. – k.243-244./

W 2011 r. i 2012 r. B. G. zatrudniał 2 pracowników.

/dowody: kopie deklaracji PIT-4R – k. 228 – 236/

Należności objęte zarzutem zostały częściowo uregulowane.

W dniu 8 marca 2013 r. B. G. dokonał wpłaty w kasie Urzędu Skarbowego kwoty(...)zł na poczet podatku VAT za styczeń 2013 r., z czego kwotę (...)zaliczono na poczet należności głównej, zaś (...)zł na poczet odsetek.

W dniu 13 stycznia 2014 r. B. G. uregulował należność z tytułu podatku VAT za listopad 2013 r. wpłacając w kasie Urzędu Skarbowego stosowną kwotę, tj. (...), z czego(...)tytułem należności głównej.

W dniu 4 lutego 2014 r. B. G. wpłacił w kasie Urzędu Skarbowego należność tytułem podatku VAT za październik 2013 r. w kwocie(...)zł oraz kwotę (...)zł tytułem odsetek za zwłokę i kosztów upomnienia.

/dowody: informacja z US o wpłatach dokonanych przez podatnika po 1.01.2013 r – k. 177, k. 338, pokwitowania wpłaty – k. 19, 342, 344, 345/

W dniu 4 kwietnia 2014 r. wpłynęła do Urzędu Skarbowego w G. korekta deklaracji za miesiąc lipiec 2013 r. Przyczyną korekty była zmiana nadwyżki podatku naliczonego z poprzedniej deklaracji spowodowana dokonaną również w dniu 4 kwietnia 2014 r. korektą deklaracji VAT-7 za miesiąc czerwiec, co skutkowało wyzerowaniem należności z tytułu podatku VAT za lipiec.

/dowód: wydruk z aplikacji SP*ED za miesiąc lipiec 2013 – k.222 – 222v./

W związku z brakiem zapłaty przez kontrahenta Organizację (...) S.A. za wystawioną fakturę nr (...), B. G. w dniu 4 kwietnia 2014 r. zawiadomił Naczelnika Urzędu Skarbowego w G. o dokonaniu korekty podatku należnego w deklaracjach VAT-7 za wrzesień, październik oraz listopad 2013 r., korzystając tym samym z instytucji przewidzianej w art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług (tzw. ulgi na złe długi) w brzmieniu obowiązującym w 2014 r., która pozwalała na skorygowanie podstawy opodatkowania, a co za tym idzie wysokości podatku należnego, po spełnieniu kilku warunków. Korekta pozwoliła na obniżenie podatku w łącznej kwocie (...)zł. W konsekwencji tej korekty nadpłata podatku VAT za miesiące 9, 10 i 11.2013r. została zaliczona na poczet należności z tytułu podatku VAT za marzec 2010 r.

/dowody: postanowienie naczelnika US k. 37 – 39, k. 184, protokół z czynności sprawdzających k. 40-42, wezwanie do zapłaty – k. 59./

Na dzień 24 listopada 2015 r. B. G. posiadał nieuregulowane zobowiązania z tytułu należności objętych aktem oskarżenia – tytułem podatku VAT za styczeń 2013 r. w kwocie (...)zł oraz tytułem podatku dochodowego za 2012 r. w kwocie (...)zł. Łączna kwota zaległości tytułem należności głównych z nieopłaconych podatków, w tym również nieobjętych aktem oskarżenia, wynosiła na ten dzień (...)zł

/dowody: zestawienie – k. 337, informacja wraz z raportem – k. 348 – 351./

B. G. tylko raz złożył wniosek o rozłożenie podatku na raty, przy czym miało to miejsce w dniu 18 lutego 2010 r. i dotyczyło zaległości z podatku VAT za grudzień 2009 r.

/dowody: decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 16 kwietnia 2010 r. - k.69-72./

B. G. posiadał również zaległości w płatnościach na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za okres objęty aktem oskarżenia z tytułu składek własnych oraz za pracowników. Na dzień 9 października 2015 r. posiadał on zaległości z tytułu ubezpieczenia społecznego za okres od stycznia 2012 do października 2012 oraz od marca do grudnia 2013 r. w kwocie (...)zł. Zaległość tytułem ubezpieczenia zdrowotnego od stycznia do lipca 2012, od listopada 2012 do stycznia 2013 oraz od marca do grudnia 2013 wyniosła (...)zł. B. G. nie uiszczał również należności z tytułu Funduszu Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od stycznia do marca oraz za listopad i grudzień 2012, a także od marca do grudnia 2013 w łącznej kwocie (...). B. G. zakwestionował zobowiązania wynikające z tytułu składek własnych odwołując się od decyzji ZUSu, bowiem utrzymywał, iż jest zwolniony z obowiązku ich zapłaty z uwagi na zatrudnienie w innych kraju.

/dowody: wyjaśnienia oskarżonego – k. 177k, deklaracja roczna PIT-4R za 2011 r. – k. 228 – 231, deklaracja roczna PIT-4R za 2012 r. – k. 233 – 236, zestawienie należności z ZUS – k. 308-309, k. 329 – 333, pisma procesowe – k. 263 – 265, 274 – 275, 352 – 364./

Łączna kwota niezapłaconych wierzytelności wobec Organizacji (...) wskazywana przez B. G. opiewała na kwotę (...) zł (faktura VAT nr (...) r. z 28 czerwca 2012 r., faktura VAT nr (...) z dnia 28.09.2012 r. oraz odsetki z tytułu zwłoki w płatnościach za inne faktury). W dniu 21 lipca 2014 r. B. G. za pośrednictwem swojego pełnomocnika wezwał spółkę do zapłaty należności. Ponadto B. G. przysługiwała niezapłacona wierzytelność względem (...)na kwotę (...)zasądzona nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w O.z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt (...)(postanowieniem tego sądu z dnia 11 lutego 2011 r. tytuł został zaopatrzony w klauzulę wykonalności). Pozostałe wierzytelności B. G. były sporne.

/dowody: wyjaśnienia B. G. – k. 177, odpisy orzeczeń – k. 116 – 118

W okresie objętym zarzutem prowadzono na rzecz B. G. rachunki bankowe przez (...) S.A. i Bank (...), przy czym w 2013 r. na rachunkach nie odnotowano znaczących przepływów.

/dowody: pismo z (...) – k. 310, pismo z Banku (...) – k.312-313v./

W 2013 r. komornik sądowy D. L. w związku z prowadzoną wobec B. G. egzekucją zajęła jego wierzytelności względem (...) S.A., Organizacja (...) S.A. oraz (...) S.A. Kontrahenci wpłacali stosowne kwoty z tytułu przysługujących B. G. wierzytelności na konto komornika.

/dowody: dokumenty zgromadzone w aktach (...)./

B. G. był już karany za wykroczenie z art. 57 § 1 kks w sprawie Sądu Rejonowego w G., sygn.. akt (...)

/dowody: odpis wyroku – k. 420./

B. G. ma lat (...)lat, legitymuje się wykształceniem wyższym ekonomicznym. Jest rozwiedziony, na utrzymaniu ma jedno dziecko. Utrzymuje się z działalności gospodarczej, z której deklaruje dochód w kwocie(...)zł.

/dowód: dane osobopoznawcze oskarżonego – k. 15-15v, 57, 170./

B. G. w toku pierwszego rozpoznania sprawy werbalnie przyznawał się do winy, tj. do braku zapłaty podatku, jednakże utrzymywał, iż wynikało to z niezawinionych przez niego trudności finansowych.

Składając wyjaśnienia w toku dochodzenia w dniu 4 lutego 2014 r. wskazał, iż podatku nie zapłacił z powodu problemów finansowych w prowadzonej działalności gospodarczej, toczącej się egzekucji komorniczej sądowej i administracyjnej. Jednocześnie zobowiązał się, że do dnia 28 marca 2014 r. wpłaci przynajmniej część podatku i złoży wniosek o przedłużenie dochodzenia, co umożliwi mu całkowitą spłatę zaległości (k. 16 – 16v).

W toku pierwszego rozpoznania sprawy przez sąd podczas rozprawy w dniu 16 września 2014 r. B. G. wyjaśniał na temat charakteru prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej (k. 57). Wskazał wówczas, iż problem z zapłatą podatków pojawił się na początku 2012 r. Dodał również, iż wnosił do Naczelnika US o rozłożenie na raty należności, ale otrzymał decyzję odmowną. Wskazywał, iż problemy wynikały z braku zapłaty ze strony kontrahentów, co skutkowało zajęciem kont przez US, a wierzytelności były przekazywane do US. Wskazał, iż do czasu składania wyjaśnień jedna z firm organizacji odzysku nie zapłaciła mu kwoty (...)zł i skierował sprawę na drogę postępowania sądowego. Podkreślił, iż gdyby zapłacono mu tę kwotę, to miałby wszystko uregulowane.

Podczas kolejnej rozprawy w dniu 22 października 2014 r. B. G. wyjaśnił, iż na chwilę składania wyjaśnień posiadał zaległości w płatnościach przez kontrahentów na kwotę (...)zł. Dodał, iż dysponował również wyrokiem zasądzającym na jego rzecz kwotę 45.000 zł do (...), której komornik nie wyegzekwował. Sprostował również, iż o rozłożenie na raty podatku VAT zwracał się w 2010 r. (k. 67).

Z kolei podczas rozprawy w dniu 25 listopada 2014 r. B. G. wyjaśnił, iż jego problemy finansowe zaczęły się na początku 2010 r., po tym jak Urząd Skarbowy odmówił rozłożenia na raty należności podatkowej. Nadto przedkładając nakaz zapłaty zasądzający wierzytelność w kwocie (...)zł (a nie na kwotę (...)zł, o której mówił podczas poprzedniej rozprawy), którą posiadał względem (...)wskazał, iż do tej pory pieniądze z tego tytułu nie zostały wyegzekwowane.

Podczas ponownego rozpoznania sprawy B. G. nie przyznał się do winy (k. 170).

Podczas rozprawy w dniu 31 lipca 2015 r. B. G. wyjaśnił, iż treść zarzutu nie odpowiada prawdzie w tym zakresie, że na poczet zaległości wpłacił tylko (...) zł, bowiem cały czas jest windykowany przez komornika Urzędu Skarbowego.

Wskazał, iż wpłaca gotówką należności na poczet składek ze wskazaniem na daną należność, zaś Urząd Skarbowy tego nie honoruje i przenosi to na inną zaległość.

Wyjaśnił również, iż odzyskał pieniądze z tzw. złych długów ok. (...)zł. Jednocześnie deklarował, że chce spłacać zaległość i ją spłaci, na chwilę składania wyjaśnień zapewniał, iż będzie wpłacał kolejną kwotę w wysokości (...)zł. Wyjaśnił, iż VATu do zapłaty pozostało niedużo.

Ponadto w odpowiedzi na pytania, B. G. wyjaśnił, iż na ryczałcie był tylko raz w 2012 r., bowiem obroty które uzyskuje nie pozwalają na to, żeby korzystać z takiej formy opodatkowania. Wskazał, iż uzyskuje obroty w granicach 200 tys. euro, przy czym jego dochód wynosi ok. (...)zł. Wyjaśnił, iż jego działalność wiąże się z dużymi kosztami – kosztami pracowników, opłatami związanymi z czynszem. Wśród swoich kosztów wymienił (...)zł za magazyny, (...)zł kwartalnie podatku od nieruchomości, koszty transportu, wynajmu transportu, przewozu surowców. Wskazał, że do 2012 r. zatrudniał 30 pracowników, ale potem musiał ich zwolnić, na skutek naruszeń stwierdzonych przez inspekcję pracy oraz niezasadne zwolnienie pracownika, co skutkowało odszkodowaniem w wysokości (...) zł. Po zwolnieniu pracowników spadły wszystkie koszty – zusowskie, pensji. Wskazał również, iż pieniądze, które miały trafić do Urzędu Skarbowego w pierwszej kolejności trafiły do rąk pracowników, również komornik D. L. w pierwszej kolejności przekazywała pieniądze pracownikom. Deklarował również dostarczenie dokumentów obrazujących jak kształtowała się lista pracowników.

Dalej oskarżony wyjaśnił, iż z ulgi na złe długi korzystał w poprzednim roku i dotyczyło to należności od Organizacji (...). Wskazał, iż o możliwości skorzystania z ulgi na złe długi dowiedział się dopiero pod koniec 2013 r. Jednocześnie wskazywał, iż biuro, które prowadzi na jego rzecz księgowość, nie ma obowiązku nic robić w związku jego niewyegzekwowanymi świadczeniami. Podał również, iż tylko w tym wypadku mógł skorzystać z ulgi na złe długi, bowiem pozostałe jego wierzytelność są sporne.

Ponadto oskarżony wskazywał, iż pieniądze spływały do komornika i miał obiecane, że będzie to zapłacone. Wyjaśnił, iż jego wyliczony dochód odpowiada rzeczywistości, ale tej wynikającej z faktur.

W odpowiedzi na kolejne pytanie, oskarżony wyjaśnił, iż z uzyskiwanego dochodu stara się spłacać należności, płaci podatki i płaci pracownikom. Jednocześnie deklarował, że składki ZUS płaci na bieżąco, ale miał zaległości z tego tytułu ze swoich składek (mimo iż jak utrzymuje nie podlega ubezpieczeniu w Polsce) oraz za składki pracowników.

Na temat aktualnej sytuacji związanej z posiadanymi wierzytelnościami, wyjaśnił, iż opiewają one na kwotę(...)zł. Dodał, iż wyegzekwował należności z 2012 r. i 2013 r. poza wierzytelnościami przysługującymi od Grupy Zachodniej i Spółdzielni (...). W zakresie swoich zobowiązań wskazał, iż opiewają one na kwotę (...)zł. Odnośnie swojej sytuacji majątkowej wskazał, iż posiada dwie działki budowlane – o wartości (...)zł, które miał już w 2012 r. Miał również samochód, który został sprzedany przez komornika.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego B. G. co do zasady tylko w takim zakresie, w jakim znajdowały potwierdzenie w zgromadzonych w sprawie dokumentach, z tym jednak zastrzeżeniem, iż w przypadku deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu za 2013 r. pomimo iż dokument ten korespondował z relacją oskarżonego i wskazywał na niski dochód osiągnięty przez oskarżonego w 2013 r., to zdaniem sądu nie obrazował rzeczywistej sytuacji materialnej oskarżonego, co zostanie jeszcze omówione w dalszej części uzasadnienia. Ponadto sąd nie miał żadnych powodów, by kwestionować wyjaśnienia oskarżonego, w których wskazywał, iż jest właścicielem działek budowlanych.

Sąd nie dał natomiast wiary wyjaśnieniom obwinionego, iż nie zapłacił zobowiązań podatkowych objętych stawianymi mu zarzutami, bowiem nie pozwalała mu na to zła sytuacja majątkowa spowodowana brakiem zapłaty przez wierzycieli.

W szczególności oskarżony cały czas tłumaczył się tym, że nie zapłacili mu kontrahenci, ale na potwierdzenie tego przedstawił tylko nakaz zapłaty z 2010 r. od Spółdzielni (...) na kwotę (...)oraz wskazywał na wierzytelność od Organizacji (...), stwierdzając, że gdyby ten kontrahent mu zapłacił, to jego problemy finansowe by nie istniały. Zauważyć jednak trzeba było, iż wierzytelność ta nie była jedynym przychodem oskarżonego w 2012 r., wobec czego nie sposób wyprowadzać wniosku, iż pomyślność działalności oskarżonego i jego możliwości realizacji zobowiązań publicznoprawnych zależały wyłącznie od tej transakcji, tym bardziej iż już we wcześniejszych latach nie wywiązywał się prawidłowo z tychże zobowiązań (o rozłożenie należności na raty występował już w 2010 r.). Jednocześnie należy przypomnieć, iż Sąd Okręgowy zwracał już uwagę, że należności od Organizacji (...) oskarżony zaczął dochodzić dopiero po prawie 2 latach (w lipcu 2014 r.), co przeczyło jego złej sytuacji. Gdyby bowiem oskarżonemu nie starczało na podstawowe koszty prowadzenia działalności, w tym należności publicznoprawne, to należałoby się spodziewać po jego stronie większej aktywności w dochodzeniu roszczeń, tym bardziej iż regularnie korzystał z pomocy profesjonalistów – biura rachunkowego prowadzącego księgowość oraz radcy prawnego reprezentującego go w sporach z kontrahentami oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Dalej sąd zważył, iż gdyby zaległość w podatku VAT była zależna wyłącznie od deklarowanej przez niego niewypłacalności kontrahentów, to mógł on w prosty sposób dokonać jej redukcji poprzez stosowanie tzw. ulgi na złe długi. Jak wynika z akt sprawy zaległości z VAT istnieją w znacznych kwotach do dnia dzisiejszego, a z przedmiotowej ulgi oskarżony skorzystał tylko raz, co jednoznacznie przeczyło jego zapewnieniom o braku zapłaty ze strony innych kontrahentów. Okoliczność, iż oskarżony nie przedstawił jakichkolwiek dowodów dotyczących innych niezapłaconych wierzytelności, poddawała w wątpliwość ich istnienie w ogóle.

Przede wszystkim jednak sąd zważył, iż również analiza rejestru VAT przeczyła wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, prowadząc do wniosku, iż dysponował on wystarczającymi środkami by uregulować należności publicznoprawne z tytułu podatku VAT oraz PIT.

Otóż z rejestrów VAT za lata 2012- 2013 wynikało, iż oskarżony wykazywał dużą nadwyżkę pomiędzy sprzedażą netto a zakupami netto wynoszącą ok. (...)złotych (vide poniższa tabela).

Rok	sprzedaż netto	zakupy netto	Różnica
2012	(...)	(...)	(...)
2013	(...)	(...)	(...)

Co prawda powyższe dane nie zawierały np. kosztów pracowniczych (jednak jak wynika z przedstawionych deklaracji PIT-4R, obwiniony nie ponosił dużych kosztów z tym związanych) oraz kosztów podatku od nieruchomości (który oskarżony deklarował w kwocie (...)za kwartał). Dodatkowo zobligowany był do zapłaty własnych składek do ZUS-u, co jak wynika z akt sprawy nie miało miejsca i obwiniony zalegał również z tytułu tego zobowiązania. Tym samym nawet zapłata wskazanych należności nieujmowanych w rejestrze VAT nie powodowała znaczącego pomniejszenia środków, którymi dysponował. Zaznaczyć należało jeszcze, iż przedstawione powyżej wyliczenie nie obejmowało korekty wynikającej ze skorzystania z ulgi na złe długi, jednakże nawet odjęcie od wartości sprzedaży w 2013 r. kwoty (...)zł, nadal potwierdzało uzyskanie przez oskarżonego w 2013 r. przychodu przekraczającego(...)zł.

Jednocześnie wskazać należało, iż dla ustalenia rzeczywistej sytuacji majątkowej oskarżonego sąd za zasadne przyjął skorzystanie z rejestrów VAT, a nie poprzestanie na deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu, ponieważ oskarżony za rok 2012 korzystał ze zryczałtowanej formy opodatkowania i nie prowadził ewidencji kosztowej na potrzeby podatku dochodowego, przez co nie było możliwe właściwe ustalenie stosunku przychodów do kosztów w analizowanym okresie. Z kolei za 2013 r. wykazał bardzo niski dochód wynoszący (...)zł, jednakże w ocenie sądu tylko pozornie potwierdzało to zapewnienia oskarżonego o złej sytuacji finansowej w 2013 r. Sądowi nie umknęło bowiem, iż w 2013 r. oskarżony zmienił sposób opodatkowania, przechodząc z formy zryczałtowanej na podatek liniowy. W ocenie sądu stanowiło to wynik optymalizacji podatkowej sprowadzającej się do tego, iż oskarżony korzystając z różnego momentu powstania obowiązku podatkowego na gruncie VAT oraz PIT zmaksymalizował przychody w roku 2012, co pozwoliło mu na zapłatę niższego podatku dochodowego. Otóż jak wynika z deklaracji VAT-7 oraz rejestrów jeszcze w dniu 31 grudnia 2012 r. oskarżony wykazał sprzedaż na łączną kwotę ponad (...). zł. (vide sprzedaż na rzecz G. E. ujęte w rejestrze sprzedaży VAT za styczeń 2013 r. z datą sprzedaży 31.12.2012r.). Przychód ten na potrzeby podatku dochodowego został ujęty jeszcze w 2012 r., natomiast VAT w roku 2013 r. Ta różnica wynika z faktu, iż obowiązek podatkowy w podatku dochodowym uzależniony jest od momentu wykonania usługi, natomiast w podatku VAT według przepisów obowiązujących ówcześnie od momentu wystawienia faktury. Dzięki takiemu działaniu kwota 200 tys. zł na potrzeby PIT opodatkowana była ryczałtem czyli według stawki maksymalnie 8,5%, zaś przesunięcie tych przychodów na rok 2013 spowodowałoby opodatkowanie ich stawką 19 % (przychód ten niewątpliwie zwiększyłby dochód). Warto zauważyć, iż w kolejnym 2014 roku, gdzie nie było już możliwości zintensyfikowania przychodu w tożsamy sposób znowu wystąpił znaczny dochód w kwocie prawie (...). (vide deklaracja (...) za 2014 r. – k. 243 – 244), co w konsekwencji przeczyło również deklaracjom oskarżonego składanym w toku postępowania (w dniu 4 lutego 2014 r. w toku dochodzenia oraz w dniu 16 września 2014 r. przed sądem), iż z tytułu prowadzonej działalności osiąga dochód zaledwie w kwocie(...)

Wreszcie za niewiarygodne sąd uznał również twierdzenia oskarżonego, iż wobec faktu, że wszystko zostało zajęte przez komornika nie dysponował on stosownymi kwotami, by dokonać spłat zaległości. Sąd dostrzegł przy tym, iż komornik D. L. prowadziła względem B. G. egzekucję z wierzytelności wobec trzech podmiotów – (...) S.A, (...) S.A., Organizacja (...) S.A., które zostały zajęte w październiku 2013 r. i wówczas kontrahenci ci przekazywali stosowne kwoty na konto komornika. Podkreślenia wymaga jednak, iż z rejestru VAT przedłożonego przez samego B. G. wynikało, iż bynajmniej wskazane podmioty nie były głównymi kontrahentami oskarżonego, zaś aktualnie oskarżony nie posiada względem tych podmiotów nieopłaconych wierzytelności.

Co więcej sąd uznał również, iż informacje przekazane przez banki były niemiarodajne dla ustalenia sytuacji finansowej oskarżonego, który oświadczył, iż w okresie będącym przedmiotem sprawy posiadał trzy rachunki bankowe. Z analizy odpowiedzi przesłanych przez banki wynika bowiem, iż niewiarygodnym jest, że przy tak znaczących obrotach oskarżony nie korzystał z rachunków bankowych. Prowadziło to do wniosku, iż zdecydowana większość rozliczeń musiała odbywać się w formie gotówkowej. Tym samym nie można było uznać, iż brak środków na rachunkach bankowych był tożsamy z brakiem środków finansowych oskarżonego, tym bardziej iż z analizy akt komorniczych wynikało, iż egzekucja wobec B. G. nie była prowadzona z rachunków bankowych, lecz wyłącznie z trzech wierzytelności.

Sąd nie dał również wiary, iż zła sytuacja majątkowa w 2012 r. była częściowo pokłosiem problemów z tego roku związanych ze stwierdzeniem naruszeń przez inspekcję pracy oraz uznaniem przez sąd za niezasadne zwolnieniem jednego pracownika, co skutkowało odszkodowaniem w wysokości (...)zł, a w konsekwencji masowymi zwolnieniami pracowników, których wcześniej miał zatrudniać trzydziestu. Oskarżony nigdy nie dostarczył dokumentów obrazujących wielkość zatrudnienia, zaś z dowodów w postaci deklaracji PIT-4R wynikało, iż zarówno w 2011 r., jak i w 2012 r. oskarżony zatrudniał zaledwie dwóch pracowników.

Wreszcie podsumowując ocenę wyjaśnień oskarżonego, wskazać należało, iż oskarżony do tej pory prowadzi działalność gospodarczą, zaś istotą działalności gospodarczej jest uzyskiwanie dochodów. Gdyby zaś działalność oskarżonego była na tyle nierentowna, iż zamiast przynosić dochody, generowałaby coraz to większe zaległości z tytułu podstawowych należności, jakim są podatki, to oczekiwać należałoby, iż oskarżony wycofałby się z niej. W tej sytuacji sąd doszedł do wniosku, iż niepłacenie należności publicznoprawnych przez oskarżonego to stały element działalności gospodarczej oskarżonego, który niezależnie od swojej aktualnej sytuacji od wielu lat kredytuje się w ten sposób u Skarbu Państwa. Zrozumiałe jest bowiem, iż w przypadku każdej prowadzonej działalności może nastąpić chwilowe załamanie płynności skutkujące niemożnością zapłaty należności publicznoprawnych. Biorąc jednak pod uwagę stan zaległości B. G., uznać należałoby, że taki stan występuje nieprzerwanie od kilku lat.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, z tym zastrzeżeniem że deklaracja (...) za 2013 r. nie potwierdzała, że B. G. tylko taki dochód osiągnął przez cały rok osiągnął, co było już przedmiotem analizy sądu.

Wykroczenie z art. 57 § 1 kks polega na uporczywym niewpłacaniu w terminie podatku.

W ustawie nie zdefiniowano pojęcia „uporczywości” w niepłaceniu podatków. Sąd Najwyższy, który wypowiedział się w sprawie zagadnienia prawnego dotyczącego uporczywego zaniechania zapłaty podatku w terminie w postanowieniu z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. I KZP 11/13 (publ. OSNKW 2014/1/3, LEX nr 1394031, Prok.i Pr.-wkł. 2014/2/7,) doszedł do wniosku, że nawet jednorazowe nieuiszczenie podatku może w określonych okolicznościach wyczerpywać znamiona uporczywości, a w konsekwencji stanowić wykroczenie skarbowe uporczywego niewpłacania podatku w terminie, o którym mowa w art. 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał, że na zaistnienie znamienia uporczywego niepłacenia podatku w terminie, będącego warunkiem odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe z art. 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, może wskazywać zarówno cykliczność zachowań podatnika, polegającą na umyślnym niestosowaniu się do wymogu terminowego płacenia podatku, jak i jednorazowe, ale długotrwałe zaniechanie przez niego uregulowania podatku płaconego jednorazowo, mające miejsce już po terminie płatności tego podatku, a więc gdy ma on uregulować go już jako zaległość podatkową, jeżeli zachowanie to wskazuje, że zamiarem podatnika w momencie upływu terminu płatności podatku było uporczywe jego niepłacenie, a więc odsunięcie uregulowania tego podatku na dłuższy okres. Tym samym, zdaniem Sądu Najwyższego, na gruncie art. 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, pod pojęciem „uporczywości” rozumieć należy zarówno wielokrotność zachowań sprawcy, jak i jednorazowe jego zachowanie, jeżeli jest ono długotrwałe i mimo, że ma miejsce już po terminie płatności podatku, to wskazuje, iż zamiarem sprawcy było nie tylko nieuregulowanie podatku w terminie, ale także przesunięcie go na dalszy, dłuższy moment, bez występowania o odroczenie jego płatności lub rozłożenia na raty.

Zaznaczyć przy tym należało, iż w orzecznictwie przesądzono, że wykroczenie to podlega regułom przedawnienia wynikającym z treści art. 44 § 3 kks (vide wyrok SN z dn. 17.11.2014, publ. Lex nr 1551344, post. SN z dn. 28.11.2013 r., V KK 361/10, publ. LEX nr 732431./

W świetle powyższego wskazać należało, iż w niniejszej sprawie fakt nieterminowego płacenia podatków objętych aktem oskarżenia nie był sporny. Z kolei w ocenie sądu oskarżony miał możliwość terminowego uregulowania wszystkich zobowiązań podatkowych objętych aktem oskarżenia, co już zostało uzasadnione w trakcie analizy wiarygodności wyjaśnień oskarżonego. Dodatkowo celem zobrazowania nastawienia psychicznego oskarżonego wobec zobowiązań objętych aktem oskarżenia, wskazać należało, iż pierwszy raz zapewnienie o spłacie zobowiązań objętych zarzutami padło zaraz po wszczęciu postępowania na początku 2014 r., a od tego czasu oskarżony dokonał jedynie niewielkiej wpłaty ok. 2500 zł, zaś reszta spłaty należności wynikała z zaliczenia nadpłaty powstałej po skorzystaniu z ulgi na złe długi. Oskarżony wskazywał, że winien jest komornik, bo nie przekazywał należności. Niemniej jednak prowadzenie egzekucji w żaden sposób nie zwalniało go o odpowiedzialności. Już sam fakt doprowadzenia do sytuacji, w której konieczna stała się egzekucja, stanowi jeden z czynników dla oceny owej złej woli. Nie jest również prawdą, że komornik zabrał wszystko, zajął konta i pozbawił oskarżonego możliwości spłaty. Komornik prowadził egzekucję jedynie z wierzytelności, nie z rachunków bankowych, ruchomości czy też nieruchomości. Ponadto oskarżony nie wnosił o rozłożenie na raty tych należności czy o odroczenie płatności, co również można byłoby potraktować jako przejaw jego dobrej woli.

W odniesieniu do punktu 1 wyroku wskazać należało, iż pomimo że podatek ten był płatny jednorazowo, to spełnione zostały wszystkie przesłanki umożliwiające potraktowanie braku tej wpłaty za uporczywe stosownie do wskazań Sądu Najwyższego. Na poczet podatku dochodowego za rok 2012 r. oskarżony nie wpłacił do tej pory żadnej kwoty.

Z kolei w odniesieniu do drugiego z zarzutów stawianych oskarżonemu, sąd zmienił opis i kwalifikację czynu, ustalając iż krótkie odstępy czasu pomiędzy opisanymi w akcie oskarżenia zachowaniami (poniżej 6 miesięcy) i wykorzystywanie tej samej sposobności pozwalały na uznanie tych zachowań za czyn ciągły.

W konsekwencji sąd uznał oskarżonego winnym zarzucanych mu czynów, z tym ustaleniem, że w zakresie czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia oskarżony działał w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem tej samej sposobności, zaś aktualny stan zaległości z tytułu podatku VAT wynosił (...)zł, tj za winnego dwóch wykroczeń skarbowych – z art. 57 § 1 kks oraz z art. 57 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks.

Mając na uwadze okoliczności przedmiotowej sprawy oraz dyrektywy sądowego wymiaru kary sąd stosownie do treści art. 50 § 1 kk na podstawie art. 57 § 1 kks wymierzył B. G. łącznie karę grzywny w kwocie (...)zł. Jako okoliczności łagodzące w sprawie a wpływające na wymiar grzywny sąd potraktował fakt, iż części należności tytułem podatku VAT została już uregulowana, przy czym stan ten nie zmienił się od czasu wydania wyroku nakazowego w dniu 5 maja 2014 r. Jednocześnie sad uznał, iż kara grzywny wymierzona właśnie wyrokiem nakazowym była zbyt łagodna, bowiem w toku postępowania ujawniły się dodatkowe okoliczności obciążające. Otóż w sprawie ustalono, iż niepłacenie podatków to stały element działalności oskarżonego, a nie jednorazowy incydent tego przedsiębiorcy. Dodatkowo od czasu wydania wyroku nakazowego minęło półtora roku, a stan zaległości od tego czasu nie zmienił się. Biorąc zaś pod uwagę wysokość dochodu wykazanego przez oskarżonego w 2014 r., sąd doszedł do wniosku, iż grzywna w takiej wysokości nie jest bynajmniej wygórowana.

Na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 3 ust. 1 oraz 21 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1247) Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem opłaty oraz obciążył oskarżonego poniesionymi w sprawie wydatkami w kwocie 120 zł (ryczałty za doręczenia oraz opłaty za kartę karną).