Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Halamus-Dyląg

Protokolant st.sekr.sądowy Katarzyna Piątek

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. w Olkuszu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich E. G. i A. G. działających przez przedstawiciela ustawowego ojca D. G. (1)

przeciwko I. G. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  Zasądza od pozwanej I. G. (1) PESEL (...) na rzecz małoletnich powodów A. G. PESEL (...) i E. G. PESEL (...) alimenty w wysokości po 250,00 (dwieście pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, łącznie kwotę 500,00 ( pięćset) złotych płatne do rąk ich ojca D. G. (1) PESEL (...) do dnia 15-go każdego następującego po sobie miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 08.12.2015 r. - a to w miejsce alimentów zasądzonych w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 16.12.2014 r., sygn. akt XI C 4249/13.

II.  W pozostałej części powództwo oddala.

III.  Wyrokowi w pkt. I-szym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

IV.  Odstępuje od obciążania pozwanej kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt III RC 316/15

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tut. Sądu dnia 8 grudnia 2015 roku małoletni E. G. oraz A. G., zastępowani przez swojego ojca D. G. (1), wnieśli o podwyższenie od pozwanej I. G. (1) alimentów, z kwoty po 150 złotych miesięcznie płatnych na rzecz każdego z małoletnich powodów, do kwoty po 300 złotych na rzecz każdego z małoletnich. Jednocześnie powodowie wnieśli o zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepianych.

W uzasadnieniu żądania wskazano, że pozwana nie opiekuje się małoletnimi powodami, nie kontaktuje się z nimi. Uzasadnione potrzeby małoletnich wzrosły od czasu wydania wyroku rozwodowego w którym zasądzono alimenty na małoletnich powodów.

W odpowiedzi na pozew pozwana I. G. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości. Wskazała, że na swoim wyłącznym utrzymaniu ma obecnie 3 miesięczną córkę, a nadto jej dochody z pracy w ostatnim roku znacząco się obniżyły. Obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim.

W toku rozprawy strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Przedstawiciel ustawowy małoletnich powodów D. G. (1) oraz pozwana I. G. (1) pozostawali w związku małżeńskim, którego rozwód orzeczono wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 16 grudnia 2014 roku, sygn. akt. XI C 4249/13.

Ze związku tego pochodzi dwoje małoletnich dzieci: A. G., urodzona (...) oraz E. G., urodzony (...).

W powołanym powyżej wyroku rozwodowym wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi powierzono ojcu- D. G. (1), ograniczając jednocześnie jej wykonywanie matce- I. G. (1) do współdecydowania o najważniejszych sprawach dotyczących wychowania i nauki małoletnich. Jednocześnie kosztami utrzymania i wychowania małoletnich obciążono oboje rodziców i z tego tytułu zasądzono od pozwanej I. G. (1) na rzecz każdego z małoletnich dzieci alimenty w kwocie po 150 złotych miesięcznie, to jest w łącznej kwocie 300 złotych, płatne do dnia 15 każdego miesiąca z góry, do rąk ojca- D. G. (1).

Małoletnia A. G. ma obecnie 11 lat , a małoletni E. G. ma obecnie 9 lat, obydwoje są uczniami szkoły podstawowej.

dowód : okoliczności bezsporne.

Małoletni powodowie biorą udział w imprezach i wycieczkach szkolnych. A. G. w roku 2015 przebywała na tzw. „zielonej szkole”. Koszt jej wyjazdu wyniósł 1100 złotych. W roku 2016 była na dwudniowej wycieczce we W., której koszt wynosił 250 złotych. A. i E. G. są dziećmi zdrowymi , nie pozostają w leczeniu specjalistycznym. A. G. wymaga jedynie założenia aparatu ortodontycznego. A. i E. G. uczęszczają na zajęcia nauki pływania, których koszt wynosi miesięcznie łącznie 200 złotych. Z początkiem nowego roku szkolnego dzieci mają zamiar podjąć naukę języka angielskiego na dodatkowych, odpłatnych zajęciach. Koszt jednej lekcji wynosi około 30 złotych.

dowód: przesłuchanie ojca małoletnich powodów D. G. (1)- k. 96 , przesłuchanie pozwanej I. G. (1)- k. 96v.

Małoletni powodowie A. i E. G. zamieszkają wraz z ojcem oraz dziadkami ojczystymi w mieszkaniu rodziców D. G. (1). Opłaty związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą około 650 złotych, z czego 350 złotych jest uiszczane przez ojca małoletnich- D. G. (1). Ojciec małoletnich powodów A. i E. rodz. G. - D. G. (1) jest zatrudniony w (...) S. A. ze średnim wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym około 3131, 66 złotych.

dowód: zeznania świadka T. G.- k. 95-96 , zaświadczenie o wynagrodzeniu D. G. (1) - k. 94 , przesłuchanie ojca małoletnich powodów D. G.- k. 96.

Pozwana I. G. (1) ma 33 lata , z zawodu jest fizjoterapeutką, jest zatrudniona na stanowisku fizjoterapeuty w Szpitalu (...) w O., sp. z o.o. ze średnim wynagrodzeniem w 2015r. wynoszącym około 1300 złotych netto miesięcznie. Obecnie pozwana I. G. (1) przebywa do grudnia 2016r. na urlopie macierzyńskim w związku z urodzeniem w dniu (...) córki V. , która pochodzi z jej nieformalnego związku. Ojciec biologiczny małoletniej V. G. nie złożył oświadczenia o uznaniu swego ojcostwa , a pozwana nie zainicjowała postępowania sądowego o ustalenie ojcostwa małoletniej córki V. G. i alimenty. Ojciec małoletniej V. partycypuje w kosztach jej utrzymania, przekazując I. G. (1) pomoc rzeczową w postaci m.in. pampersów, odzieży dla dziecka , zakupów żywnościowych.

dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za pracę pozwanej - k. 63 , pismo z dnia 14 stycznia 2016 roku- k. 64 , przesłuchanie pozwanej I. G. (1)- 96v.

Pozwana I. G. (1) zamieszkuje wraz z małoletnią córką V. w mieszkaniu wchodzącym w skład majątku wspólnego jej i D. G. (1). Samodzielnie ponosi koszy utrzymania swojego mieszkania w łącznej kwocie 690 złotych. Nadto spłaca kredyt w kwocie 250 złotych miesięcznie.

dowód: przesłuchanie I. G.- k. 96v , zeznania świadka T. G. (2)- k. 95v-96.

Pozwana I. G. (1) regularnie płaci zasądzone na dzieci alimenty. W ostatnim okresie dzieci częściej odwiedzają matkę , która mieszka na tym samym osiedlu i przy okazji tych odwiedzin otrzymują od niej drobne prezenty. Ostatnim prezentem dla dzieci były paczki przekazane im w czerwcu 2016 roku z okazji Dnia Dziecka zawierające kolorowanki, książki i słodycze. I. G. (1) skompletowała także dla dzieci paczki z okazji świąt Bożego Narodzenia w 2015 roku, o łącznej wartości 539, 45 złotych , które wysłała dzieciom za pośrednictwem kuriera. Paczki te nie zostały jednak przez dzieci odebrane.

dowód: zeznania świadka T. G. (2)- k. 95v-96 , przesłuchanie ojca małoletnich powodów D. G.- k. 96 , przesłuchanie pozwanej I. G. (1)- k. 96v ,faktura VAT- k. 57-58.

Sąd zważył, co następuje:

Materialną podstawą rozstrzygnięcia w przedmiocie podwyższenia alimentów jest przepis art. 138 kro, tym niemniej nie można go odczytać w oderwaniu od treści art. 133 §1 kro i art. 135 kro.

Artykuł 133 § 1 kro stanowi, że rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie ma dochodów z majątku wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania.

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Przy ustalaniu natomiast zakresu świadczeń alimentacyjnych należy mieć na względzie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Zmiana, o jakiej mowa w art. 138 kro, polega zatem na pojawieniu się takich okoliczności, które następczo zmieniają zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (poprzez zwiększenie lub zmniejszenie) lub zakres możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji (poprzez ich podwyższenie lub obniżenie, czy też całkowitą utratę). Podstawą ewentualnej modyfikacji może być wyłącznie zmiana istotna i trwała, która oznacza pogorszenie lub poprawę kondycji majątkowej którejkolwiek ze stron stosunku alimentacyjnego lub wzrost kosztów utrzymania strony uprawnionej do alimentów.

Rodzice są zatem równomiernie zobowiązani do łożenia świadczeń alimentacyjnych, mających na celu zapewnienie realizacji podstawowej zasady prawa rodzinnego w postaci zasady dobra dziecka. Świadczenie alimentacyjne ma na celu zapewnienia dziecku należytych warunków egzystencji, nawet kosztem szczególnego wysiłku w zaspokajaniu jego usprawiedliwionych potrzeb, na które składają się wszelkie czynniki konieczne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Przesłankę możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentów rozumie się jako dochody możliwe do osiągnięcia przy pełnym i należytym wykorzystaniu przez niego sił, zdolności, kwalifikacji i posiadanych przedmiotów majątkowych.

Przekładając powyższe ogólne rozważania na grunt niniejszej sprawy, Sąd uznał, że pomiędzy stronami postępowania zaszła na tyle istotna zmiana stosunków, że koniecznym stało się zwiększenie obowiązków alimentacyjnych matki małoletnich powodów. Od ostatniego orzeczenia w tym przedmiocie upłynęło 1, 5 roku. Potrzeby małoletnich rosną wraz z wiekiem. Małoletni realizują obowiązek szkolny. Nie budzi żadnych wątpliwości, że wraz z kolejnymi etapami nauczania, wydatki z tym związane rosną i wiążą się nie tylko z zakupem książek i przyborów niezbędnych do nauki, lecz także z udziałem w życiu szkoły, opłacaniem składek szkolnych, odbywaniem odpłatnych wycieczek. Także dodatkowe zajęcia pozalekcyjne realizowane są odpłatnie. Małoletni mają prawo rozwijać swoje zainteresowania. Niewątpliwym przy tym pozostaje, że zajęcia na jakie uczęszczają małoletni powodowie (nauka pływania) nie tylko sprzyjają rozwojowi ich zainteresowań, ale także wpływają na ich prawidłowy rozwój fizyczny. Zajęcia te są zatem wskazane ze względów zdrowotnych. We współczesnych realiach, również zaplanowane dodatkowe zajęcia nauki języka angielskiego nie mogą być żadną miarą uznane za wykraczające poza usprawiedliwione potrzeby uprawnionych, ale jako zmierzające do zapewnienia małoletnim należytego poziomu edukacji w podstawowym zakresie, jakim jest dobra znajomość jednego języka obcego .

Natomiast odnośnie sytuacji zarobkowej i majątkowej pozwanej, należy zważyć, że posiada ona stałe źródło dochodu. Nie jest to co prawda dochód znaczny, tym niemniej w ocenie Sądu jest wystarczający dla zwiększenia udziału pozwanej w zapewnieniu małoletnim realizacji ich usprawiedliwionych potrzeb. Trzeba przy tym podkreślić, że nie mógł zostać uwzględniony argument pozwanej, zgodnie z którym nie jest ona w stanie uiszczać zwiększonych świadczeń alimentacyjnych z uwagi na samotne wychowywanie kilkumiesięcznego dziecka. Jak bowiem wynika z przesłuchania pozwanej, nie podjęła ona żadnych kroków, takich jak wytoczenie powództwa o ustalenie ojcostwa oraz o alimenty, aby zapewnić swojej najmłodszej córce środki utrzymania pochodzące także od ojca dziecka. Pozwana przyznała przy tym, że ojciec dziecka partycypuje częściowo w kosztach utrzymania małoletniej, zapewniając pomoc rzeczową w postaci przedmiotów niezbędnych dla małol. V. G.. Jednocześnie pomiędzy ojcem małoletnich powodów, a pozwaną nie doszło do podziału majątku wspólnego, w skład którego wchodzi według stron wartościowy składnik, w postaci mieszkania. Mieszkanie to pozostaje w wyłącznej dyspozycji pozwanej i w ocenie Sądu, jak każda nieruchomość, stanowi potencjalne źródło dodatkowego dochodu.

Wobec powyższego ustalając sytuację majątkową pozwanej Sąd uwzględnił nie tylko jej aktualny dochód i faktyczne obciążenie wydatkami. Obciążenie to należało bowiem skorygować w oparciu o dodatkowe dochody i pomoc, którą pozwana mogłaby uzyskać przy zachowaniu należytej dbałości o sprawy swoje i swojej rodziny. Jednocześnie Sąd miał na względzie, że w skład majątku pozwanej wchodzi udział we własności mieszkania, a zatem, że nie jest to majątek nieznaczny, a cała sytuacja materialna pozwanej nie przedstawia się w sposób, który uniemożliwiałby jej należyte zaspokajanie potrzeb dwójki jej starszych dzieci.

Podkreślenia wymaga przy tym, że świadczenia alimentacyjne, jako podstawowy przejaw dbałości o dobro dziecka, winny być realizowane w pierwszej kolejności. Nie można zatem decydującego znaczenia przy ustalaniu majątkowych możliwości pozwanej przypisać okoliczności posiadania przez nią innych zobowiązań, w postaci kredytów czy pożyczek do spłaty.

Reasumując, w ocenie Sądu zachodzą uzasadnione podstawy do podwyższenia alimentów na rzecz małoletnich powodów do kwoty po 250 złotych miesięcznie na każde z nich czyli łącznie do kwoty po 500 złotych miesięcznie w miejsce dotychczas ustalonych alimentów w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 16 grudnia 2014 roku, sygn. akt XI C 4249/13. Podwyższenie alimentów o kwotę po 100 złotych miesięcznie na każde z małoletnich powodów, pozwoli na zaspokojenie ich rosnących potrzeb w zakresie dodatkowych, pozalekcyjnych zajęć.

Powództwo w zakresie przekraczającym tę kwotę należało jednak uznać za wygórowane i niezasadne, a to z uwagi zarówno na niewykazanie przez stronę powodową tak znaczącego wzrostu potrzeb małoletnich, jak i z uwagi na możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanej oraz wysokość dochodów ojca małoletnich powodów. Z tych względów Sąd oddalił powództwo w pozostałej części .

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c Sąd nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

W oparciu o przepis art. 102 k.p.c Sąd odstąpił od obciążania pozwanej kosztami sądowymi w sprawie uznając, że jej sytuacja rodzinna, materialna i majątkowa nie pozwala na uiszczenie kosztów postępowania bez narażenia na uszczerbek dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny.

SSR Barbara Halamus- Dyląg