Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., pozwem z dnia 03 lutego 2016 r. wniosła o zasądzenie od pozwanego A. W. kwoty 200 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 100 zł od dnia 11 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 100 zł od dnia 11 maja 2015 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarła z pozwanym umowę ramową o świadczenie usług edukacyjnych.
W związku z tym, że pozwany nie uiścił należności z tytułu opłat za sesję egzaminacyjną po dwóch semestrach nauczania, które winien był uiścić do dnia 10 grudnia 2014 r. oraz do dnia 10 maja 2015 r. zasadnym jest, jego zdaniem, wytoczenie powództwa. (pozew, k. 1-3)

Dnia 22 lutego 2016 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym w pkt 1 orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, zaś w pkt 2 zarządził zwrot powodowi w razie uprawomocnienia się nakazu zapłaty kwoty 22,50 zł tj. część uiszczonej opłaty od pozwu. (nakaz zapłaty, k. 14)

W dniu 14 marca 2016 r. pozwany wniósł sprzeciw od w/w nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. W sprzeciwie zaskarżył nakaz w zakresie pkt 1. Pozwany uzasadnił swoje stanowisko faktem, że w związku z rezygnacją z nauki w grudniu 2014 r. u powoda, dnia 05 lutego 2015 r. odebrał dokumenty i rozpoczął edukację w innej placówce. Tym samym, nie jest zobowiązany do ponoszeniach kosztów sesji egzaminacyjnej, która miała miejsce, gdy nie był już słuchaczem u powoda. (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 20-21)

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 08 czerwca 2016 r. (data nadania, k. 44) powód podniósł, że w przeciwieństwie do pozwanego wywiązał się ze swoich zobowiązań objętych umową. Wskazał, że pozwany nie udowodnił, iż złożył rezygnację i jednostronne wypowiedzenie umowy a także, że odebrał od powoda dokumenty. Co więcej, odebranie dokumentów nie świadczy jeszcze o rezygnacji z umowy o świadczenie usług edukacyjnych. (pismo powoda, k. 42-43)

Do zakończenia postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. złożył w (...) (...)podanie o przyjęcie do liceum na semestr 6. Na podaniu widnieje adnotacja o treści: „Kwituję odbiór złożonych przeze mnie dokumentów” opatrzony datą 05 lutego 2015 r. oraz czytelnym podpisem A. W..

Dowód: okoliczność bezsporna; podanie – k. 9

W dniu 05 września 2014 r. pomiędzy (...) Sp. z o. o. w W. a A. W. została zawarta umowa, której przedmiotem było świadczenie usług edukacyjnych dotyczących kształcenia w (...) Niepublicznym Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych. W ust. 1 umowy wskazano, że (...) będzie świadczyć na rzecz słuchacza usługi objęte umową bez pobierania czesnego. Z kolei, w ust. 2 postanowiono, że słuchacz jest zobowiązany do ponoszenia opłat w niej wymienionych w tym opłaty za sesję egzaminacyjną w wysokości 100 zł, płatną do dnia 10 grudnia w semestrze zimowym i do dnia 10 maja w semestrze letnim (lit. a). W części „Wygaśnięcie umowy” wskazano, że każda ze stron może rozwiązać umowę z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego wyłącznie w formie pisemnej.

Dowód: umowa o świadczenie usług edukacyjnych z dnia 05 września 2014 r. – k. 10-12.

W roku szkolnym 2014/2015 A. W. był słuchaczem (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W..

Dowód: zaświadczenie - k. 23.

Na początku grudnia 2014 r. A. W. złożył ustną rezygnację z kontynuowania nauczania w (...) (...) z uwagi na nieodbywające się zajęcia. Pomimo wyznaczania terminów, po przybyciu na umówione miejsce były one odwoływane. Dnia 05 lutego 2015 roku A. W. odebrał dokumenty, zaś dnia 01 lutego 2015 r. zapisał się do Liceum E. i tam kontynuował naukę. Nie przystąpił do sesji egzaminacyjnej w (...) (...)po semestrze zimowym.

Dowód: zeznania świadka I. W. – k. 48-48v; zaświadczenie Liceum dla dorosłych (...) – k. 24 oraz k. 31-32.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z w/w dokumentów oraz zeznań świadka I. W..

Przede wszystkim podkreślić należy, iż treść zawartej umowy przedstawionej przez powodową Spółkę jak i treść podania nie były kwestionowane przez pozwanego. Dowody te zostały sporządzone poza niniejszym postępowaniem, a ich wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu. Podkreślić należy, że pozwany przedłożył na rozprawie to samo podanie, które powód dołączył do pozwu, z tą samą adnotacją o odbiorze dokumentów w dniu 05.02.2015r. W przypadku jednak tego podania powód zakwestionował, że adnotacja widniejąca w jego treści, a dotycząca odbioru przez pozwanego złożonych uprzednio u powoda dokumentów, stanowi dowód złożenia rezygnacji z usług powoda, ani że faktycznie do odbioru dokumentów doszło.

W związku z istniejącym sporem Sąd dopuścił dowód z zeznań świadka I. W., która potwierdziła, że pozwany w grudniu 2014 r. podczas rozmowy z dyrektorem szkoły oświadczył swą wolę rezygnacji z usług edukacyjnych powoda i dnia 05 lutego 2015 r. odebrał dokumenty ze szkoły. Zeznała też, że pozwany zrezygnował z usług powoda z uwagi na faktycznie nieodbywające się zajęcia. Skłoniło go to do podjęcia edukacji w innej placówce. Odebrane dokumenty miały zostać przedłożone w nowej szkole. Zeznania świadka były, w ocenie Sądu, jasne i logiczne. Świadek uczestniczyła wraz z pozwanym w rozmowie z dyrektorem szkoły. Zeznania świadka nie zostały zakwestionowane przez pozwanego, Sąd też nie znalazł podstaw do podważenia ich wiarygodności. Podkreślić należy, że zeznania świadka znalazły pełne odzwierciedlenie w oświadczeniach pozwanego złożonych na rozprawie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga charakter nawiązanego między stronami stosunku prawnego. Bezsporny był w niniejszej sprawie fakt zawarcia umowy, której przedmiotem było świadczenie usług edukacyjnych w ramach Niepublicznego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych. W obowiązującym prawie brak jest uregulowania szczególnego, określającego ustawowy typ umowy, który definiowałby taki rodzaj umowy poprzez określenie jej treści ( essentialia negotii). Jednakże skuteczne jej zawarcie jest możliwe na podstawie panującej w polskim prawie cywilnym zasady swobody umów (art. 353 ¹ k.c.). Do takich umów nienazwanych należy stosować ogólne przepisy o czynnościach prawnych oraz normy dotyczące zobowiązań.

Zgodnie z treścią art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. W związku z powyższym, rozważenia wymaga, czy do przedmiotowej umowy zastosowanie znajdą inne przepisy.

W pierwszym rzędzie wskazać należy na treść ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.; dalej – u.p.s.w.). Zgodnie z art. 160a ust. 1 u.p.s.w. warunki pobierania opłat związanych z odbywaniem studiów, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 5, oraz opłat za usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1-6, a także wysokość tych opłat określa umowa między uczelnią a studentem lub osobą przyjętą na studia, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Bez wątpienia w przepisach u.p.s.w. regulowana jest umowa, której przedmiotem jest świadczenie usług edukacyjnych. Jednakże umowa objęta tą regulacją dotyczy odbywania studiów wyższych, a zawarta może być wyłącznie między uczelnią a studentem. Na potrzeby powyższej ustawy uczelnia rozumiana jest jako szkoła prowadząca studia wyższe, utworzona w sposób określony w ustawie (art. 2 ust. 1 pkt 1 u.p.s.w.). Z kolei studia wyższe oznaczają studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, prowadzone przez uczelnię uprawnioną do ich prowadzenia (art. 2 ust. 1 pkt 5 u.p.s.w.). Studia pierwszego stopnia kończą się uzyskaniem kwalifikacji pierwszego stopnia i tytułu zawodowego licencjata, inżyniera lub równorzędnego, zaś studia drugiego stopnia oraz jednolite studia magisterskie – uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia i tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera lub równorzędnego – potwierdzonych odpowiednim dyplomem (art. 2 ust. 1 pkt 7-9 i pkt 18f-18g u.p.s.w.).

Szkoła prowadzona przez powodową Spółkę nie prowadzi studiów wyższych w rozumieniu prezentowanym powyżej. Tym samym powodowej Spółce nie można przyznać statusu „uczelni” w rozumieniu przepisów u.p.s.w. W związku z powyższym, umowa o świadczenie usług edukacyjnych zawarta przez powodową Spółkę nie podlega przepisom u.p.s.w.

Skoro zawarta między stronami umowa o świadczenie usług edukacyjnych nie podlega innym normom prawnym, zaś z jej treści wynika, że jej przedmiotem jest świadczenie usług, zatem do umowy tej stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Warto w tym miejscu dodać, że w sporządzanych w literaturze przykładowych wykazach stanów faktycznych zaliczanych do umów o świadczenie usług z art. 750 k.c. zawsze wymieniano umowy o nauczanie (zob. L. Ogiegło: System prawa prywatnego, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, t. 7 Wyd. C.H. Beck INP PAN Warszawa 2004, str. 457-459 i powołana tam literatura). Stanowisko w tym względzie, w ocenie Sądu, jest utrwalone i nie uległo zmianie, a wynika z niego w sposób jasny, że świadczenie usług edukacyjnych mieści się w ramach procesu nauczania, a zatem do roszczeń z tym związanych mają zastosowanie przepisy o świadczeniu usług, do których to zastosowanie mają przepisy o zleceniu.

Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Z kolei art. 735 § 1 k.c. stanowi, iż jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

W niniejszej sprawie powodowa Spółka wywodziła swoje roszczenie o zapłatę kwoty 200 zł z zawartej pomiędzy stronami umowy o świadczenie usług edukacyjnych podnosząc, że zgodnie z treścią tejże umowy pozwany był zobowiązany wnieść dwie opłaty za sesje egzaminacyjne do dnia 10 grudnia w semestrze zimowym oraz do dnia 10 maja w semestrze letnim.

Pozwany nie negował samego faktu nawiązania z powodem stosunku prawnego w postaci umowy o świadczenie usług edukacyjnych w wyżej wskazanym zakresie, tym niemniej kwestionował roszczenie pozwu podnosząc zarzut bezzasadności dochodzenia przez powoda zapłaty kwoty 200 zł z uwagi na złożoną rezygnację z nauki, odebranie złożonych uprzednio u powoda dokumentów oraz brak uczestniczenia w sesji egzaminacyjnej.

Zgodnie z ust. 1 umowy z dnia 05 września 2014 r. (...) (...)zobowiązała się świadczyć usługi bez pobierania czesnego. Z kolei w ust. 2 umowy o świadczenie usług edukacyjnych, słuchacz zobowiązany został do ponoszenia opłat związanych ze świadczeniem przez (...) (...)usług edukacyjnych na jego rzecz, w szczegółowo wskazanych wysokościach w zależności od usługi. W umowie zawarto między innymi postanowienie, na mocy którego słuchacz zobowiązany był do uiszczenia opłaty w wysokości 100 zł za sesję egzaminacyjną, zaś termin uiszczenia tej opłaty wskazano na 10 grudnia (w semestrze zimowym) oraz na 10 maja (w semestrze letnim).

W ocenie Sądu z treści przedmiotowej umowy wprost wynika, iż powyższa opłata należna jest powodowi za sesję egzaminacyjną, gdyż strony uregulowały kwestię wynagrodzenia za usługi powoda zgodnie z dyspozycją art. 735 § 1 i art. 353 ^{( 1)} k.c. jako usługę świadczoną za wynagrodzeniem. Jednocześnie nie ulega wątpliwości, że wskazane postanowienie umowy przewiduje, iż pozwany byłby zobowiązany uiścić opłatę za sesję egzaminacyjną tylko w przypadku uczestniczenia w tejże sesji. Tymczasem z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika jasno, że pozwany nie uczestniczył w żadnej sesji egzaminacyjnej w (...) (...). Podkreślić także należy, że powód nie zakwestionował w niniejszej sprawie samego faktu nieprzystąpienia pozwanego do egzaminów.

Z zeznań świadka I. W. wynika, że pozwany już w grudniu 2014 r. zrezygnował z usług powoda. W dniu 05 lutego 2015 r. odebrał złożone uprzednio u powoda dokumenty aplikacyjne i rozpoczął edukację w innej placówce oświatowej.

Powód zakwestionował fakt, że widniejąca na Podaniu adnotacja o odbiorze dokumentów od powoda przez pozwanego przesądza, że pozwany faktycznie takie dokumenty odebrał, a także, że świadczy to o rezygnacji przez pozwanego z usług powoda. Wobec tego Sąd na wniosek pozwanego dopuścił ww. dowód z zeznań świadka I. W., która potwierdziła zarówno fakt złożenia rezygnacji z nauki jak i odbiór dokumentów od powoda, a także podjęcie edukacji przez pozwanego w Liceum dla dorosłych (...).

Podkreślenia wymaga, że powód, który powoływał się na fakt umożliwienia pozwanemu uczestniczenia w organizowanych przez siebie zajęciach dydaktycznych, składania egzaminów i zaliczeń nie udowodnił tych okoliczności. Powód w szczególności nie wykazał, że pozwany uczestniczył w zajęciach i że podszedł do sesji egzaminacyjnej. Podnieść należy, że w tym wypadku to na powodzie zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu z art. 6 k.c. spoczywał taki obowiązek. Powód temu obowiązkowi nie podołał, w szczególności nie złożono żadnych dokumentów potwierdzających obecność pozwanego na jakimkolwiek etapie sesji egzaminacyjnej. Wobec braku dowodów przeciwnych, należało uznać okoliczność związaną z nieprzystąpieniem pozwanego do sesji egzaminacyjnej, za fakt niezaprzeczalny. W związku z tym fakt rozwiązania lub braku rozwiązania umowy miał w niniejszej sprawie znaczenie drugorzędne. W ocenie Sądu bowiem, skoro pozwany nie przystąpił do żadnej sesji egzaminacyjnej i powód tego nie kwestionował, to zgodnie z umową pozwany nie był zobowiązany do zapłaty opłaty za sesję w wysokości po 100 zł niezależnie od samej kwestii rezygnacji przez niego z usług powoda.

Podkreślić również należy, że w ocenie Sądu, pozwany wykazał w niniejszej sprawie fakt rezygnacji z usług powoda i fakt odbioru dokumentów od powoda. Potwierdziła to świadek I. W., ponadto fakt odbioru dokumentów wynika wprost z adnotacji na podaniu do szkoły. W powyższych okolicznościach, skoro pozwany przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej nie był już słuchaczem (...) (...), to nie był zobowiązany do ponoszenia konsekwencji finansowych związanych z uczestnictwem w tejże sesji.

Mając zatem powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo w całości, gdyż nie znajduje ono uzasadnienia w postanowieniach łączącej strony umowy, o czym orzekł w pkt 1 wyroku.

W pkt 2 wyroku Sąd oddalił wniosek powoda o zasądzenie kosztów procesu. Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W niniejszej sprawie stroną przegrywającą w całości był powód, a zatem nie należał się mu zwrot kosztów procesu. Jako że pozwany nie wnosił o zasądzenie kosztów postępowania na jego rzecz, Sąd nie obciążył powoda kosztami postępowania.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)